تهران-ایرنا- نزدیک به دو دهه است که در انگلستان زمزمه‌هایی از به پایان رسیدن دوره چاپ کاغذی روزنامه ‌و مجلات به گوش می‌رسد، اما این بار همه‌گیری کرونا تیرخلاص را به این صنعت خواهد زد.

به گزارش تارنمای روزنامه گاردین، این غم‌انگیزترین تناقض تاریخ است که یکی از بزرگترین داستان‌های خبری در حال نابود کردن صنعتی است که برای پوشش خبری آن به وجود آمده است. کروناویروس جدید با شلیک تیر خلاص به تجارتی نیمه جان، در حال از بین بردن روزنامه‌های چاپی در انگلستان است.  

ناشران محلی و منطقه‌ای مطبوعات دیگر ادامه چاپ روزنامه را از لحاظ اقتصادی به صرفه نمی‌دانند و در واکنش به این مساله بخش‌های خبری متعددی را به حال تعلیق درآورده و صدها روزنامه‌نگار را به مرخصی با حقوق فرستاده‌اند. تعدیل نیرو هم که این روزها به بخشی از واژه‌نامه اپیدمی جدید تبدیل شده است.

این روزها در انگلستان آمار چاپ روزنامه‌ها به دلیل مشکلات مربوط به توزیع که عمدتا از تعطیلی گسترده فروشگاه‌های خرده فروشی نشات می‌گیرد، تا حد چشمگیری کاهش پیدا کرده و ابعاد نسخه‌های چاپی نیز به دلیل پایین آمدن آمار تبلیغات، کوچکتر شده است. به طور مشابه، بسیاری از مجلات نیز از انتشار نسخه چاپی شماره‌های خود دست برداشته و به چاپ دیجیتال روی آورده‌اند.

اگرچه ناشرین در اعلامیه‌های رسمی خود تاکید می‌کنند که این اقدامات محدود به دوره شیوع کرونا بوده و موقتی است، دلایلی وجود دارد که نشان می‌دهد برخی از این تغییرات دائمی خواهند بود. شیوع کرونا ممکن است نقطه عطفی در تاریخ ۳۸۰ ساله مطبوعات در انگلستان باشد و صنعت چاپ اخبار با جوهر بر روی کاغذ در این کشور هیچگاه نتواند پس از این همه‌گیری بار دیگر سرپا شود.

خبری از احیای این رسانه قدیمی در دوره پساکرونا نخواهد بود زیرا چنین چیزی قابل تصور نیست که ناشران مطبوعاتی که همین حالا نیز در تامین مالی روزنامه‌نگاری با مشکل مواجهند، بار دیگر به وضع قبل برگردند. این بدان علت است که وضعیت پیشین دچار یک شکنندگی همیشگی بود که ضمن آن ناشران می‌بایست علاوه بر مدیریت افول روزنامه‌های چاپی به دنبال خلق یک الگوی تجاری دیجیتال برای روزنامه نگاری می‌گشتند.   

همون‌طور که بر همگان عیان است، مشکل اصلی این ناشران پیدا کردن جایگزینی عملی برای تبلیغات در روزنامه‌ها بود که منبع اصلی درآمد آن‌ها به حساب می‌آید. در بیست سال گذشته، روزنامه‌ها در برابر پیش‌بینی‌ها درباره این که درآمد حاصل از تبلیغات در آستانه ناپدید شدن است، ایستادگی کرده‌اند اما این درآمد تنها برای سرپا نگه داشتن روزنامه‌ها کافی بوده است هر چند کاهش این درآمد در طول زمان به کسری بودجه تیم تحریریه منجر شده و در نتیجه بر کمیت و کیفیت محتوا تاثیر گذاشته است.  

صاحب امتیازان، مدیران و دبیران هوشمند روزنامه‌ها مدت‌هاست که می‌دانند زمانی خواهد رسید که چشمه تبلیغات خشک شود و همین اندک مخاطبان روزنامه‌های چاپی نیز از دست بروند.  بنابراین باید راهی برای تامین مالی روزنامه‌نگاری دیجیتال بدون نیاز به پشتیبانی تبلیغات پیدا کنند.

این که این روزها با شیوع کوناویروس، عطشی بالا برای مطالعه آنلاین اخبار وجود دارد، غیرقابل انکار است. در چند ماه گذشته، همه ناشران بزرگ مطبوعاتی در فضای آنلاین از شکسته شدن رکورد بازدید سایت خبری خود گزارش می‌دهند و شاخص‌های موجود از عمق درگیری مخاطبان با مقالات خبری حکایت دارد. به نقل از برخی از ناشرین انگلیسی که در ازای دسترسی آنلاین به اخبار از مخاطبان پول می‌گیرند، یکی از نتایج چنین عطشی بالا رفتن در آمار عضویت‌هاست.

ناشرین مطبوعاتی در دوره پساکرونا به بازبینی وضع کسب و کار خود خواهند پرداخت. جدای از مشکلاتی که در جذب دوباره تبلیغات با آن روبه رو خواهند شد، باید تصمیماتی منطقی درباره سود و زیان خود بگیرند. آیا تعطیل کردن بخش‌های مختلف واقعا تاثیر و اهمیتی داشت؟ با نشر نسخه‌های چاپی کمتر چه مقدار در هزینه‌ها صرفه جویی شد؟ آیا وقتی روزنامه نگاران از راه دور می‌توانند چنین نسخه‌های تاثیرگذاری را گردآوری کنند، هنوز هم برای کار به دفاتر پرهزینه نیاز است؟

پیتر هنسی (Peter Hennessy) تاریخ نگار انگلیسی اواسط ماه مارس در مورد اهمیت همه‌گیری کرونا در تاریخ گفت که تاریخ‌دانان آینده عصر ما را به دوره پیش و پساکرونا تقسیم خواهند کرد. تحلیلگران رسانه نیز همین دسته بندی را انجام خواهند داد و دوره پساکرونا احتمالا به عنوان مرحله نهایی برای افول طولانی مدت روزنامه‌های چاپی شناخته خواهد شد.