به گزارش ایندیپندنت، اولیور دودن (Oliver Dowden) وزیر فرهنگ دولت انگلستان در یادداشتی با اعتراف به آن که همهگیری ویروس کرونا بزرگترین بحران وجودی را در تاریخ مطبوعات ایجاد کرده است، مردم را به خرید روزنامه در روزهای قرنطینه تشویق کرد.
این مقام انگلیسی همچنین به کمرنگ شدن تبلیغات مندرج در نسخههای کاغذی و الکترونیک روزنامهها، در فشار مالی بی سابقهای که به مطبوعات این کشور وارد شده است اشاره و اعلام کرد که به ۱۰۰ مورد از بزرگترین برندهای تجاری در انگلستان دستور داده است تا سیاست موسوم به «مسدود کردن تبلیغات» (ad-blocking) را کنار بگذارند و در این باره تجدیدنظر کنند. بر طبق این سیاست، کمپانیها اجازه نمیدهند تا تبلیغات برند آنها در کنار مقالات خبری در باب موضوعات خاص، از جمله اخبار مربوط به کووید-۱۹، منتشر شود. همین امر باعث شده است تا مطبوعات انگلیسی بخش عمده درآمد خود را که از راه تبلیغات تامین میشد، از دست بدهند و با مشکلات مالی روبه رو شوند.
مقاله دودن پس از آن در مجله تایم منتشر شد که دو مورد از بزرگترین ناشران مطبوعاتی انگلستان ناچار شدند برای مدیریت بحران به کاهش دستمزد کارکنانشان متوسل شوند.
دیلی میل (DailyMail) و جنرال تراست (General Trust) که صاحب روزنامههایی چون میل (Mail) و مترو (Metro) است، دستمزد تمام کارکنانی را که سالانه بالای ۴۰ هزار پوند حقوق میگرفتند، کاهش دادهاند و انتشارات مطبوعاتی ریچ (Reach) که صاحب روزنامههایی چون میرر (Mirror) و اکسپرس (Express) است نیز چون صدها روزنامه محلی دیگر، دستمزد تمام کارکنان خود را دستکم تا ۱۰ درصد پایین آورد.
نزدیک به دو دهه است که زمزمههایی از به پایان رسیدن دوره چاپ کاغذی روزنامه و مجلات در انگلستان به گوش میرسد، اما آنطور که از شواهد پیداست، این بار همهگیری کرونا تیر خلاص را به این صنعت خواهد زد.
این روزها در انگلستان آمار چاپ روزنامهها به دلیل مشکلات مربوط به توزیع که عمدتا از تعطیلی گسترده فروشگاههای خرده فروشی نشات میگیرد، تا حد چشمگیری کاهش پیدا کرده و ابعاد نسخههای چاپی نیز به دلیل پایین آمدن آمار تبلیغات، کوچکتر شده است. به طور مشابه، بسیاری از مجلات نیز از انتشار نسخه چاپی شمارههای خود دست برداشته و به چاپ دیجیتال روی آوردهاند.
اگرچه ناشرین در اعلامیههای رسمی خود تاکید میکنند که این اقدامات محدود به دوره شیوع کرونا بوده و موقتی است، دلایلی وجود دارد که نشان میدهد برخی از این تغییرات دائمی خواهند بود. شیوع کرونا ممکن است نقطه عطفی در تاریخ ۳۸۰ ساله مطبوعات در انگلستان باشد و صنعت چاپ اخبار با جوهر بر روی کاغذ در این کشور هیچگاه نتواند پس از این همهگیری بار دیگر سرپا شود.
همهگیری کرونا نه تنها مطبوعات بلکه دیگر بخشهای فرهنگ و هنر جهان را نیز تحت تاثیر قرار داده است. بسیاری از گالریهای هنری برای ادامه فعالیت خود به کمکهای مالی و پول حاصل از فروش نقاشیها وابسته هستند. این که شیوع کرونا مردم جهان را خانه نشین کرده است، به این معناست که درآمد حاصل از فروش بلیت و محصولات هنری برای این گالریها به طور قابل توجهی کاهش یافته و آینده فعالیت آنها به خطر افتاده است.
علاوه بر این، بحران کرونا همچنین باعث لغو یا تعلیق برخی از بزرگترین رویدادهای فرهنگی و هنری جهان از جمله فستیول فیلم کن و جشنواره موسیقی و هنر کواچلا شده است. اگرچه مهار این ویروس باید اولویت اول جهان باشد، اما پیامدهای ناشی از آن بر صنعتهای چون رسانه و فرهنگ مدتها پس از رفع این بحران نیز حس خواهند شد.
در ایران نیز در روزهای گذشته، روزنامههای چاپی نوسانی را در روند حرفهای خویش پشت سر گذاردند که به گفتۀ اهالی رسانه و متخصصان خبر از شروع فعالیت مطبوعات در ایران بیسابقه بود دلیل آن هم چیزی نبود جز تعطیلی یک هفتهای روزنامهها و نشریات کاغذی برای جلوگیری از شیوع گسترده بیماری کرونا. این تعطیلی البته حرفوحدیثها و واکنشهای متعددی را از سوی اهالی رسانه و فعالان حوزه روزنامه و روزنامهنگاری برانگیخت؛ واکنشهایی که بعضاً از این جریان استقبال کرده و حتی استمرار آن را حرکتی در راستای عمل در شرایط مقتضی و کاهش هزینههای روزنامهنگاری عنوان میکردند و از سوی دیگر واکنشهایی که حقیقتاً دلمشغولی و دلنگرانیهای صاحبنظران را از باب بیکار شدن تولید و توزیعکنندگان روزنامهها بازتاب میداد.
درنهایت دلمشغولی و دغدغههای روزنامهنگاران و مخالفان توقف چاپ کاغذی روزنامهها به نتیجه رسید و روند چاپ کاغذی مطبوعات از ۲۳ فروردین از سر گرفته شد. روندی که مقرر شده است تا با رعایت کامل پروتکلهای بهداشتی و توجه به توصیههای متخصصان سلامت، بار دیگر رسانهها را همردۀ سایر مشاغلی که این روزها جریان دارند و به مردم خدمت رسانی میکنند، قرار دهد.