به گزارش مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات زیربنایی این مرکز روز دوشنبه در گزارشی با عنوان «درباره مقابله با شیوع ویروس کرونا (۳۲) بررسی ابعاد آثار گسترش ویروس کرونا بر حوزه شهری و شهرسازی» آورده است؛ در دهههای اخیر با گذار از توسعه کشاورزی و صنعتی، شهرها بهعنوان عرصه استقرار خدمات، به موتور محرک اقتصاد کشورها و اصلیترین جایگاه زیست و استقرار جوامع بشری تبدیل شدهاند.
این گزارش افزود: چرخه دائمی انباشت سرمایه و تمرکز بهخصوص در کلانشهرها و مناطق کلانشهری، به مانند جاذبه مغناطیسی، جمعیت و فعالیت را هر چه بیشتر به خود جذب کردهاند. اگر چه این انباشت و تراکم فزاینده، مزیت و صرفههای اقتصادی فراوانی برای کسب وکارها و اقتصاد ملی داشته است اما تبعات تراکم فزاینده در ابعاد گوناگون اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی و بهداشت و سلامت جامعه به مرور از مزایای آن پیشی گرفته است.
گزارش مرکز پژوهشهای مجلس خاطرنشان کرد: تابآوری شهرها در برابر سوانح طبیعی و انسان ساخت از اصولی است که بهطور معمول در فرایند توسعه نادیده یا کماهمیت تلقی شده، اما یکباره در بحرانها مدنظر قرار میگیرد و منجر به تغییراتی در برنامهریزی و طراحی محیطی میشود.
براساس این گزارش، ابعاد بحران کرونا جلوههای تازهای از گستردگی و عمق ناکارآمدی مدیریت جهانی توسعه در ابعاد و ارکان مختلف توسعه پدیدار ساخت، بهگونهای که برخلاف بیشتر بحرانها و آسیبهای جمعی دیگر، بهنظر میرسد خسارت جانی و مالی این اپیدمی بر جهان توسعه یافته و بهخصوص کلانشهرها و شهرهای جهانی بسیار وسیعتر از جهان درحال توسعه و توسعه نیافته است. در این میان خسران بزرگ از آن جوامعی است که حتی از این بحرانها و آزمونها، رهاوردی کسب نکرده و کماکان به توسعه شکننده و ناپایدار و ورای ظرفیتهای بستر زیستی ادامه دهند.
گزارش مرکز پژوهشهای مجلس تصریح کرد: همهگیری و شیوع گسترده ویروس کرونا با شتابی کمسابقه، پیچیدگی و اطلاعات اندک نسبت به آن، زیست بشری و بهطور خاص شهرها در معرض آزمونی دشوار قرار داده که اینبار بیش از آسیبهای موضوعی و موضعی، کلیت و بقای جوامع شهری در تمام ارکان را در معرض آسیب قرار داده است.
این گزارش مسائل و اولویتهای توسعه شهری در مواجه با آسیب همهگیری بیماری کرونا و نیز موضوعات مغفول که از این پس با درسآموزی از تجربه تبعات این اپیدمی در عرصه توسعه شهری مدنظر مدیران و برنامهریزان توسعه شهری قرار گیرد را تبیین میکند.