گنبدکاووس - ایرنا - با وجود گذشت ۹ سال از آغاز عملیات اجرایی بزرگترین پروژه سدسازی گلستان در چهل چای مینودشت هنوز وضعیت جابجایی قطعی چند روستای واقع در کاسه سد از جمله "جنگلده بالا" مشخص نیست و روستاییان منطقه در بلاتکلیفی روزگار می‌گذرانند.

چند سال قبل و هنگام شروع عملیات اجرایی سد نرماب چهل چای مینودشت به حدود ۲۰۰ خانوار اهالی روستای جنگلده بالا گفته شد که از محل سکونت شان کوچ کنند و در همین راستا پیمانکار پروژه با اعتبار تخصیصی دولت مقدمات را فراهم کرد اما به دلیل صادر نشدن مجوز ساخت و ساز در محیط جدید روستاییان منطقه همچنان بلاتکلیف هستند.

علاوه بر جنگلده بالا، به اهالی روستاهای "جنگلده پایین، باقرآباد، محمدزمان خان و پس پشته" واقع در کاسه و حریم سد نرماب چهل چای مینودشت هم گفته شده که کوچ کنند اما از زمان شروع ساخت سد تاکنون فقط ۶۵ خانوار اهالی روستای جنگلده پایین هجرت کردند.

کندی اجرای طرح کوچ روستاهای واقع در حریم و کاسه سد نرماب چهل چای مینودشت مشکلات عدیده‌ای را برای اهالی ایجاد کرده و به گفته "حمزه نجفی" دهیار جنگلده بالا اکنون روستائیان بلاتکلیف روزگار سختی را سپری می‌کنند.

وی به خبرنگار ایرنا گفت: از زمانی که بحث احداث سد نرماب چهل چای مطرح شد و به اهالی پنج روستای واقع در کاسه و مخزن سد گفته شد که بایستی روستای خود را ترک کنند و در عوض دولت در مکان جدید برای آنها خانه می‌سازد و زمین کشاورزی در اختیارشان قرار می‌دهد، اهالی آمادگی خود را برای جابجایی اعلام کردند.

نجفی با بیان اینکه پس از موافقت روستاییان برای طرح کوچ، متولیان اجازه ساخت و ساز جدید به اهالی روستاها را ندادند، اضافه کرد: از زمان مطرح شدن طرح کوچ تاکنون مسوولان فقط اهالی روستای جنگلده پایین را کوچ دادند و برای آنها خانه ساخته و زمین کشاورزی دادند و اهالی بقیه روستاها از جمله روستای جنگلده بالا همچنان در بلاتکلیفی بسر می‌برند.

وی تصریح کرد: بلاتکلیفی اهالی روستا در طرح کوچ سبب شده بسیاری از آنها با مشکلات عدیده‌ای مواجه شوند از جمله اینکه برخی اهالی بچه هایشان بزرگ شده و ازدواج کردند اما امکان ساخت مسکن جدید یا توسعه مسکن کنونی خود را ندارند و یا اینکه منزل آنها بر اثر حوادث طبیعی و غیرمترقبه آسیب دیده اما متولیان برای تعمیر یا جبران خسارت به آنها تسهیلات نمی‌دهند.

نجفی با بیان اینکه برخی اهالی قصد دارند برای اشتغال فرزندان خود کسب و کاری مثلا واحد دامداری راه‌اندازی کنند اما مسوولان امر مجوز نمی‌دهند زیرا روستا در طرح کوچ قرار دارد، ادامه داد: مردم از تاخیر طرح کوچ روستا خسارت زیادی متحمل شدند و بهتر است مسوولان که بارها مطالبات اهالی را به آنها منعکس کرده‌ام، با تامین اعتبار مورد نیاز جلوی این خسارت‌ها را گرفته و مردم را هم از بلاتکلیفی خارج کنند.

وی با قدردانی از تلاش های مسوولان شرکت آب منطقه‌ای گلستان برای احداث و به ثمر رساندن سد نرماب چهل چای مینودشت، گفت: مردم روستاهای طرح کوچ هیچ درخواستی از دستگاههای مسوول به جز اجرایی شدن مصوباتی که برای طرح کوچ تصویب کردند، ندارند.

محمدرضا قره‌جانلو بخشدار مرکزی مینودشت هم به خبرنگار ایرنا گفت: مردم چهار روستای واقع در کاسه و مخزن سد که حدود هزار و ۲۰۰ خانوار می‌شوند و در طرح کوچ قرار دارند، همیشه نسبت به بلاتکلیفی خود گله‌مند هستند و ما هم موظف به انتقال مطالبات مردم به مسوولان و تسریع در عملیات اجرایی سد نرماب چهل چای هستیم.

فرماندار مینودشت هم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: بحث جابجایی روستاهای واقع در حریم و کاسه سد نرماب چهل چای چند سال قبل از شروع عملیات اجرایی، همواره یکی از مطالبات جدّی اهالی بوده است. 

سیدرضا طباطبایی افزود: موضوع جابجایی روستای جنگلده بالا و تسریع در عملیات اجرایی سد نرماب چهل چای از چند روز پیش در جلسه‌ای مورد بررسی مجدد قرار گرفت و قرار است بزودی با حضور مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان گلستان رسیدگی شود.

در همین پیوند مدیر اجرایی سد نرماب چهل چای مینودشت به خبرنگار ایرنا اظهار کرد که مبلغ ۳۰۰ میلیارد ریال اعتبار برای جابجایی روستای جنگلده بالا از روستاهای واقع در مخزن این سد تخصیص یافته و بزودی صرف خرید زمین و اجرای زیرساخت‌های آن می‌شود. 

مهدی ضیایی اظهار داشت: این میزان اعتبار با پیگیری‌ انجام شده اسفند سال گذشته تخصیص یافت که به سبب شیوع ویروس کرونا کار خرید زمین، نقشه کشی و اجرای زیرساخت‌های آن از جمله معابرکشی، اجرای شبکه آب، برق، گاز و مخابرات توسط پیمانکار به تاخیر افتاد.

وی با بیان اینکه در روزهای آینده این اقدامات آغاز می‌شود، افزود: برای جابجایی روستای جنگلده بالا و ساخت خانه مورد نیاز اهالی در مجموع ۸۰۰ میلیارد ریال اعتبار نیاز است که تاکنون ۳۰۰ میلیارد ریال آن تخصیص یافته است.

ضیایی یادآور شد: برای احداث سد نرماب چهل چای مینودشت می‌بایست پنج روستا واقع در حریم و مخزن سد با اولویت جابجا شوند و تاکنون فقط روستای "جنگلده پایین" جابجا شده و روستای جنگلده بالا در اولویت دوم قرار داشت که در صورت اختصاص بقیه اعتبار مورد نیاز بزودی اجرایی می‌شود.

وی اضافه کرد: علاوه بر جابجایی پنج روستا برای خرید ۵۸۰ هکتار زمین مورد نیاز مخزن سد نرماب چهل چای مینودشت، در مجموع نیازمند تامین اعتبار چهار هزار و ۹۰۰ میلیارد ریال هستیم و هرچه در تامین این اعتبار تاخیر ایجاد شود به سبب تورم سالانه و افزایش قیمت ها و دستمزدها، به هزینه‌ها اضافه خواهد شد.

مدیر اجرایی سد نرماب چهل چای مینودشت یادآور شد که در زمان شروع عملیات اجرایی این سد، هزینه مورد نیاز برای جابجایی پنج روستا و خرید ۵۸۰ هکتار زمین در مجموع ۷۰۰ میلیارد ریال بود اما این رقم با فهرست بهای سال ۹۸ به چهار هزار و ۹۰۰ میلیارد ریال افزایش یافته که تاکنون فقط ۵۰۰ میلیارد ریال آن پرداخت شده است.

ضیایی گفت: اکنون راه دسترسی مردم روستای جنگلده بالا، برای عملیات اجرایی بدنه سد نرماب چهل چای مزاحمت ایجاد کرده و با وجود اینکه هشت کیلومتر راه جایگزین برای آنها و دیگر روستاهای منطقه آسفالت شده اما آنها معتقدند تا تکلیف جابجایی روستا و احداث خانه‌ها مشخص نشود، از جاده جدید که حدود چهار کیلومتر مسیر آنها را دورتر می‌کند، استفاده نمی‌کنند.

وی با بیان اینکه مسوولان شهرستان مینودشت بایستی رایزنی بیشتری با اهالی این روستا داشته باشند تا عملیات اجرایی بدنه سد نرماب با مشکل مواجه نشود، ابراز امیدواری کرد با تخصیص کامل اعتبار مورد نیاز برای جابجایی روستای جنگلده بالا، مشکل اهالی رفع شود.

ضیایی همچنین گفت: در قانون بودجه امسال مبلغ هزار میلیارد ریال برای ادامه عملیات اجرایی سد نرماب چهل چای مینودشت که ۷۸ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، پیش بینی شده ضمن اینکه در سال ۹۸ هم از منابع مختلف ملی و استانی در مجموع هزار و ۷۸۰ میلیارد ریال اعتبار تخصیص یافته بود.

به گزارش ایرنا، عملیات اجرایی سد نرماب چهل‌چای از سال ۱۳۹۰ با اعتبار اولیه چهار هزار میلیارد ریال که ۸۵ درصد آن فایناس داخلی و توسط قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا و ۱۵ درصد نیز سهم اعتباری دولت پیش بینی شده، بر روی سه رودخانه "نرماب، چهل چای و خرمالو" شهرستان مینودشت واقع در شرق گلستان آغاز شد.

این سد بزرگ از نوع خاکی همگن به ارتفاع ۶۰ متر، عرض تاج سد ۱۰متر و طول تاج آن ۸۰۷ متر و نیز حجم کل مخزن ۱۲۵ میلیون متر مکعب توسط وزارت نیرو و پیمانکاری قرارگاه خاتم‌الانبیا با هدف تامین آب شرب چهار شهرستان و ۱۳۰ روستای واقع در شرق گلستان با جمعیت تقریبی ۵۵۵ هزار نفر و نیز آب مورد نیاز ۲۴ هزار هکتار اراضی زراعی بخش کشاورزی منطقه در حال ساخت است.

کنترل و ذخیره سیلاب‌های فصلی، توسعه و بهبود کشاورزی در اراضی تحت پوشش، استفاده صحیح از منابع آب زیرزمینی و تلفیق آن با آب سطحی و همچنین توسعه صنعت گردشگری از دیگر اهداف احداث سد نرماب چهل‌چای شهرستان مینودشت است که حجم آب قابل تنظیم آن حدود ۱۹۲ میلیون متر مکعب می‌باشد.

شهرستان مینودشت با افزون بر ۸۰ هزار نفر جمعیت در شرق استان گلستان واقع است.

اقتصاد گلستان روستامحور و بر پایه کشاورزی است ضمن اینکه بر خلاف بیشتر استانهای ایران، نیمی از جمعیت ۱.۹ میلون نفری استان هنوز در روستاها زندگی می‌کنند که اهمیت روستا و روستانشینی را در این خطه شمالی می‌رساند.