روند تغییر کاربری و تخریب اراضی کشاورزی و باغی در مازندران به عنوان قطب کشاورزی کشور علاوه بر کاهش تولید محصولات کشاورزی، کاهش درآمد کشاورزان، گسترش بیابان ها و تخریب محیط زیست، موجب افزایش بیکاری و مهاجرت روستائیان به شهرها و در نهایت باعث تهدید امنیت غذایی می شود.
با توجه به اراضی کشاورزی محدود در کشور برای تامین مایحتاج مردم شاهد ورود سالانه میلیون ها تن انواع مواد غذایی به ویژه برنج هستیم و این درحالی است که با توجه به شرایط جدید دنیای بعد از بحران کرونا باید آمادگی برخورد با وضعیت های خاص همچون بحران غذایی را داشته باشیم.
براساس آمار رسمی در فاصله سال های ۱۳۳۵ تا ۱۳۹۲ بیش از یک میلیون هکتار اراضی کشاورزی کشور از طریق تغییر کاربری مجاز و غیرمجاز از دست رفته است در حالی که برخی از کارشناسان این رقم را بیش از این مقدار اعلام کرده و آن را نگران کننده می دانند.
بهرام درخشان روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: در راستای حفظ اراضی و باغی مازندران ۳ هزار و ۸۴۶ مورد به مساحت ۱۲۶ هکتار تغییر کاربری غیرمجاز در سال گذشته شناسایی شد که از این مقدار ۱۰۳ هکتار ان بر اساس حکم مراجع قضایی تخریب شد.
وی گفت : با حکم مراجع قضایی هم به استناد تبصره ۲ ماده ۱۰ قانون حفظ کاربری اراضی کشاورزی یک هزار و ۱۸۸ پرونده قلع و قمع به میزان ۸۸/۴ هکتار از زمین های کشاورزی و باغی آزاد شد.
درخشان تصریح کرد: همچنین به استناد به ماده ۳ قانون حفظ کاربری زمین های کشاورزی و باغی حکم قلع و قمع ۱۸۲ فقره به مساحت ۱۱/۳ هکتار صادر شده است.
وی خاطرنشان کرد: تعداد ۴۹ فقره از پرونده های تغییر کاربری غیرمجاز به مساحت ۳/۷ هکتار به صورت داوطلبانه اجرایی شد و مابقی پرونده های تغییرکاربری نیز در دستگاه قضایی در حال پی گیری است.
مدیر امور اراضی سازمان جهاد کشاورزی مازندران گفت: شهرستان های محمود آباد با ۶۴۵ مورد، ساری با ۳۸۵ مورد، آمل با ۳۴۴، چالوس با ۲۷۴، قائمشهر با ۲۷۲ و بابل با ۲۳۷ مورد بیشترین تعداد پرونده تغییر کاربری غیر مجاز مازندران را به خود اختصاص دادند.
وی با اشاره رشد ۱۳ درصدی شناسایی تغییر کاربری در استان نسبت به سال ۹۷ افزود: با توجه به بالا بودن ریسک تولید محصولات کشاورزی باید با حمایت های لازم همچون تعیین قیمت تضمینی محصولات، بیمه محصولات و پرداخت وام با سودکم، در آمدزایی بخش کشاورزی را قابل رقابت باسایر حوزه ها همچون گردشگری شود تا کشاورزان و باغداران رغبت در حفظ زمین داشته باشند.
درخشان همچنین بر لزوم تجمیع اراضی کشاورزی تاکید کرد و گفت: یکپارچه سازی اراضی کشاورزی یکی از اولویت های این سازمان است که با اجرای آن افزایش بهره وری از آب و خاک، اقتصادی شدن تولید و کاهش هزینه ها، سند دار شدن اراضی، افزایش ضریب مکانیزاسیون و اثر بخشی بهتر فناوری های جدید، بهبود مدیریت مزرعه و تسهیل سرمایه گذاری در اراضی کشاورزی را به همراه خواهد داشت.
مدیر امور اراضی سازمان جهاد کشاورزی مازندران با اشاره به ضرورت اجرای طرح کاداستر برای یکپارچه سازی اراضی اظهار داشت: با توجه به پی گیرهای صورت گرفته تاکنون نقشه کاداستر ۱۳ هزار هکتار از اراضی کشاورزی و باغی شرق مازندران تهیه شده و مابقی نیز در سالجاری به اتمام می رسد.
وی ادامه داد: نقشه کاداستر ۱۲ هزار هکتار از اراضی کشاورزی و باغی غرب مازندران نیز در حال انجام است ولی با توجه به پوشش جنگلی منطقه غرب مازندران و تداخل اراضی با منابع طبیعی به کندی پیش می رود.
درخشان همچنین به شناسایی ۶۰۰ هکتار از اراضی بلاکشت در استان اشاره کرد و افزود: تاکنون به صاحبان ۲۰۰ هکتار از این زمین اخطار داده شد تا نسبت به زیر کشت بردن زمین هایشان اقدام کنند.
وی تصریح کرد: براساس قانون، اراضی که بیش از پنج سال بدون عذر موجه بلاکشت بماند، ملزم به کشت براساس ضوابط کشاورزی یا فروش یا اجاره یا مزارعه زمین بایر خود هستند و به غیر از این به صورت بلاعوض در اختیار دولت قرار خواهند گرفت.
درخشان از تمامی دستگاه های ذی ربط در امور ساخت و ساز خواست در اجرای قوانین مقررات به منظور حفظ زیرساخت های بخش کشاورزی و تضمین امنیت غذایی کشور همکاری های لازم را به عمل آورند.
وی ادامه داد: در راستای رعایت ماده ۸ قانون اصلاحی حفظ کاربری اراضی زراعی و باغی قبل از صدور پروانه ساختمانی یا نصب امتیاز برق، گاز، آب و تلفن از مدیریت های جهاد کشاورزی استعلام کنند.
مدیر امور اراضی سازمان جهادکشاورزی مازندران همچنین خواستار تامین نیرو و امکانات بیشتر همچون خودروی گشت برای شناسایی و برخورد سریعتر با تغییر کاربری در زمین های ۳ هزار و ۵۰۰ روستای مازندران شد.
وسعت اراضی کشاورزی و باغی مازندران حدود ۴۶۰ هزار هکتار است که سالانه حدود ۶ میلیون تن محصول از آن برداشت می شود.
سامانه تلفنی ۱۳۱ در سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران مستقر است و مردم می توانند با این شماره تماس بگیرند و موضوعات را گزارش کنند.