معادن زغالسنگ کرمان از سال های دور یکی از منابع بزرگ درآمدی و اشتغالزایی مردم شمال این استان محسوب میشده و اقتصاد سه شهرستان بزرگ زرند، کوهبنان و راور به صورت مستقیم وابسته به این معادن بوده ولی صاحبان و فعالان معادن فوق این روزها به علتهای فراوانی با موجی از مشکلات اقتصادی درگیر هستند.
مشکلات اقتصادی شرکت زغالسنگ کرمان، تاثیری مستقیم بر دستمزدها، امنیت شغلی، معیشت و بیمه بیش از سه هزار نفر کارگران این معادن در استان داشته که این افراد طی روزهای گذشته به خصوصی سازی و چالش های این معادن گلایه داشتند.
گرچه گلایه ها و اعتراضات کارگران معادن زغالسنگ کرمان طی سال های گذشته تازگی ندارد و هر ساله به آنان وعده هایی داده می شود اما به جز رفع موقت مشکلات، عملا در خصوص چاره سازی اساسی تاکنون راه به جایی نبرده است.
بنا به گفته کارشناسان امر ریشه تمامی مشکلات زغالسنگ کرمان در وضعیت اقتصادی و بدهیهای این شرکت نهفته است که مشکلات فوق به علت فروش محصول با قیمت غیر واقعی، برداشت های سنتی و خریدار انحصاری، طی سالیان متمادی به وجود آمده و در این خصوص با برنامه ریزی اصولی دولتمردان و بخش خصوصی زمینه ورود شرکت زغالسنگ کرمان در قالب هلدینگ دالاهو به تابلوی بورس فراهم شده که این امر می تواند راهکاری اساسی برای خروج از تنگناهای اقتصادی زغالسنگ باشد.
ورود به تابلوی بورس، سرمایه جدید ناشی از فروش سهام و تسهیلات متفاوتی را به این شرکت وارد میکند که در صورت استفاده صحیح علاوه بر رفع مشکلات اقتصادی این شرکت در سال جهش تولید زمینه توسعه و رفع مشکلات معیشتی کارگران و بهبود اقتصاد استان را فراهم میآورد.
مشکلات کارگران معادن زغالسنگ کرمان
کارگر معدن زغالسنگ پابدانا و نماینده کارگران گفت: شرکتهای سنگ آهن مرکزی ایران، زغالسنگ پرورده طبس، زغالسنگ کرمان، فولاد آلیاژی ایران، فولاد خراسان و فراورده های نسوز آذر در قالب یک هلدینگ فولاد تجارت دالاهو در بورس قرار می گیرد، اما کارگران برای سال ها از تجربه تلخ گذشته پیمانکاری ها دلهره دارند.
یدالله زمانی با بیان اینکه پیمانکاران طی سال های گذشته بیمه کارگران معادن را به صورت کامل پرداخت نکرده اند، افزود: کارگران معدن به علت از کار افتادگی و سختی کار باید پس از ۲۰ سال مشمول بازنشستگی شوند و پرداختیها برای جبران هزینه درمان و از کار افتادگی شان افزایش یابد.
وی اظهار داشت: سرمایه گذاران به علت زیان دهی به صنعت زغالسنگ وارد نمی شوند و میزان دریافتی حقوق معادن زغالسنگ از سایر مشاغل صنایع فولاد کمتر است که نیاز به بازنگری در پرداختی ها وجود دارد.
دیربازده بودن صنعت زغالسنگ خصوصی سازی را بر نمیتابد
نماینده کارگران معادن زغالسنگ کرمان با بیان اینکه پس از ۲۰ سال سابقه کار در صورتی که ۳۰ روز در ماه کار کنم کمتر از سه میلیون تومان حقوق دریافت می کنم گفت: خصوصی سازی موجب رانت می شود و در معادن زغالسنگ به علت دیر بازده بودن پاسخگو نیست.
وی تصریح کرد: دست کارفرما در قانون کار با توجه به قراردادها باز گذاشته شده و این در حالی است که لازم است قراردادها به گونه ای باشد که امنیت شغلی کارگران معادن زغالسنگ را تامین کند.
زمانی افزود: ضریب شغلی معدن کاران به همراه ۱۳ شغل در گروه ب قرار گرفته و با توجه به اینکه معدن کاری دشوارتر از دیگر مشاغل است، باید از سایر شغل ها جدا باشد و معادن زیرزمینی به علت سختی و خطر کار باید مشمول قوانین و امتیازات خاصی شوند.
وی با اشاره به تفاوت حقوق شرکت های معدنی بیان داشت: افزایش قیمت ها در بازار با افزایش حقوق و دستمزد کارگران معادن زغالسنگ همخوانی ندارد و شرایط زندگی را بر ما دشوار کرده لذا باید از طرف دولت حمایت شویم.
این کارگر معادن زغالسنگ کرمان با بیان اینکه کارگران می خواهند شرکت زغالسنگ به سوددهی برسد گفت: دولت با دادن سوبسید به معادن، علاوه بر اشتغالزایی، موجب خودکفایی در کشور می شود و نیاز به تامین زغالسنگ در معادن فولادی کشور اکنون وجود دارد.
وی با طرح این سوال که مسئولان آیا تعهدی در قبال اینکه بورس مشکل کارگران را رفع می کند، به ما می دهند؟ و آیا آینده خصوصی سازی ها امنیت شغلی ما را حفظ می کند؟ افزود: طی روزهای گذشته در نشست محرمانه ای در استانداری کرمان قول مساعد رفع مشکلات کارگران زغالسنگ داده شد که امیدواریم اجرایی شود.
زمانی اضافه کرد: مسئولان به صورت عملی وارد میدان شوند و وعده های بسیاری طی سال های گذشته به ما داده شده و اکنون زمان نتیجه گرفتن است، که این کار شدنی است زیرا پس از ۲۰ سال توانستیم در سال ۹۷ شغل خود را در ردیف مشاغل سخت و زیان آور قرار دهیم.
وی تاکید کرد: اگر شفاف سازی در هزینه ها شود، این ظرفیت وجود دارد که با سرمایه شرکت بیش از نیمی از زغالسنگ کشور را تولید کنیم.
زمانی افزود: سال ۱۳۴۰ معادن زغالسنگ فعالیت خود را در کشور آغاز کردند و در سال های آغازین معادن زغالسنگ کوهبنان، زرند و راور و تنها منبع اشتغالزایی و درآمدی عمده استان کرمان بودند و این شرکت توانست اقدامات بسیاری از جمله مسکن سازی، ساخت بیمارستان و دیگر موارد را انجام دهد و در جهت توسعه این استان گام بردارد.
وی ادامه داد: از سال ۷۸ فعالیت خود را به مدت پنج سال به صورت پیمانکاری آغاز کردم و سال ۸۹ به صورت قرارداد فعالیت خود را ادامه دادم و با تجربه بیش از ۲۰ ساله خود می گویم که خصوصی سازی در معادن زغالسنگ پاسخگو نیست و تنها راه رانت را باز می کند.
برداشت سنتی مشکل اصلی معادن زغالسنگ کرمان
رییس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان زرند با اشاره به مشکل اصلی اقتصادی معادن زغالسنگ، گفت: تکنولوژی سنتی این معادن باید به روزرسانی شود زیرا برداشت سنتی موجب شده که میزان تولید تنها یک میلیون تن باشد، در حالی که تنها مصرف زرند به چهار میلیون تن در سال میرسد.
مهدی باصره افزود: میزان برداشت زغالسنگ به نسبت نیاز شهرستان نشان میدهد که توسعه این معادن جای کار بسیاری دارد لذا سال گذشته مجوز بهره برداری از ۲ مجموعه زغال سنگ صادر شد که مجموعه کناروییه اکنون در حال بهره برداری است.
وی با بیان اینکه توسعه اکتشافات زغالسنگ برای تامین نیاز داخلی در حال انجام است عنوان کرد: مجموعه زغالسنگ خمرود در حال وارد کردن تکنولوژی خوبی است که در صورت بهره برداری از این تکنولوژی میزان استخراج معادن افزایش می یابد.
وی با بیان اینکه ورود زغالسنگ به بازار سرمایه می تواند در شرایطی خاص به نفع اقتصاد این معادن و کارگران باشد افزود: در صورتی که برنامه های زغالسنگ و شرکت دالاهو به نتیجه برسد، ورود آن به بورس به نفع کارگر و این معادن است.
دنبال رفع مشکلات کارگران معادن زغالسنگ کرمان هستیم
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمان گفت: نگرانی اصلی کارگران واگذاری شرکت زغالسنگ کرمان به هلدینگ دالاهو بود که کارگران این معادن به علت فقدان اطلاع دقیق و کافی از وضعیت واگذاری و ماهیت هلدینگ دالاهو، اعتراضات و نگرانی در مورد آینده شغلی خود داشتند.
رضا اسماعیلی ادامه داد: لذا در این خصوص با هماهنگی با صندوق فولاد، مقرر شد که مدیر شرکت دالاهو و مشاور وزیر برای ارائه گزارشی کامل در این زمینه به استان کرمان سفر کنند که نگرانی کارگران رفع شود.
وی افزود: همچنین نگرانی از تعدیل نیرو و وضعیت قراردادها و تعطیلی ایام تعطیلی در مورد کرونا از دیگر مشکلات معادن زغالسنگ کرمان محسوب می شود که در حال پیگیری برای رفع مشکلات آنان هستیم.
اسماعیلی اضافه کرد: مشکلات کارگران معادن زغالسنگ کرمان با مشاور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به صورت تلفنی مطرح و مشکلات آنان در نشستی در استانداری کرمان بررسی شد.
وی گفت: ورود زغالسنگ به تابلوی بورس اتفاق مطلوبی برای رفع مشکلات این شرکت به شمار می رود اما تاکنون اقدامی اجرایی در این حوزه انجام نشده که در صورت اقدام برای رفع مشکلات زغالسنگ کرمان اطلاع رسانی و شفاف سازی می شود و ما به دنبال ضایع نشدن حقی از کارگران این معادن هستیم.
ورود به تابلوی بورس مشکلات زغالسنگ را رفع میکند
فعال اقتصادی و کارشناس حوزه بورس نیز گفت: ورود زغالسنگ به بازار سرمایه و بورس می تواند مشکلات مالی این شرکت را طی سال های آینده رفع کند و این امر می تواند مشکلات اقتصادی سرمایه گذار، زغالسنگ مورد نیاز صنایع فولاد و مشکلات معیشتی کارگران این معادن را رفع کند.
مظفر محمدی افزود: با ورود زغالسنگ به بازار سرمایه در مجموع تعداد خریداران آن با فروش سهام افزایش می یابد و این امر سرمایه جدیدی به شرکت اضافه می کند که می تواند موجب توسعه شود.
وی بیان داشت: همچنین با ورود زغالسنگ به بازار سرمایه قیمت واقعی این محصول کشف میشود و به گونه ای از خرید انحصاری خارج میشود.
ورود زغالسنگ به تابلوی بورس برای تمامی کرمان منفعت دارد
مدیر روابط عمومی شرکت معادن زغالسنگ کرمان با اشاره به مشکلات اقتصادی و بدهی های این شرکت گفت: ورود زغالسنگ به تابلوی بورس برای تمامی پرسنل، مجموعه شرکت و استان کرمان منفعت بسیاری دارد لذا میطلبد زحمات بسیاری برای آن کشیده شود که با تلاش مسئولان و دست اندرکاران در حال انجام است.
اکبر سلطانی افزود: واگذاری تمامی شرکت معادن زغالسنگ کرمان به بخش خصوصی صحت ندارد و این شرکت تنها به زیرمجموعه یک صندوق برای عرضه کالاهای خود در بورس کالای ایران وارد شده و اقدامات اخیر شرکت هم این امر را تسهیل میکند.
وی اضافه کرد: برخی کارگران در اعتراض به واگذاری سه معدن در شهرستانهای زرند، کوهبنان و راور به بخش خصوصی اجتماع صنفی داشتند که این اجتماعات با دخالت مسئولان استانی و محلی و مدیرعامل شرکت زغالسنگ کرمان، بدور از کمترین حاشیهای جمعآوری شد.
وی افزود: اعتراض صنفی هفته گذشته کارگران معادن زغالسنگ کرمان در فضای آرام و بدور از تنش با راهپیمایی صدها نفر انجام شد که معترضان با شفافسازی مسئولان، به محل کار خود بازگشتند.