تاریخ انتشار: ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۹ - ۰۸:۱۰

تهران – ایرنا –  آوریل ۲۰۲۰ برای همیشه در تاریخ نفت جهان ماندگار شد. چه آن روزی که وزرای نفت اوپک پلاس از طریق ویبینار و به مدت ۱۰ ساعت بر سر کاهش تولید نفت چانه زدند و چه روز بیستم همان ماه که نفت آمریکا برای نخستین بار قیمت‌های منفی را تجربه کرد.

ماه آوریل برای تولیدکنندگان نفت با پایان توافق قبلی کاهش تولید اوپک پلاس آغاز شد. کشورهای اوپک پلاس،‌ در هشتمین نشست خود در ماه مارس نتوانستند به توافقی دست پیدا کنند. این امر باعث شد تا توافق قبلی نیز در موعد مقرر خود یعنی پایان مارس ۲۰۲۰ تمام شود و جنگ تولید و بازار بین تولیدکنندگان به راه بیافتد.

عربستان و روسیه به شکل سرسام‌آوری نفت تولید و با تخفیف‌های عجیب و غریب راهی بازار کردند. این موضوع باعث شد تا قیمت نفتی که تحت تاثیر شیوع کرونا و کاهش فعالیت‌های اقتصادی ۲۰ دلار از ارزش خود را تا آن روز از دست داده بود، با شیب تندتری افت کند.

تولید نفت اعضای اوپک در ماه آوریل ۱.۷۳ میلیون بشکه در روز افزایش پیدا کرد و به ۳۰.۳۶ میلیون بشکه در روز رسید. به گزارش بلومبرگ، افزایش تولید نفت اعضای اوپک در ماه آوریل بیشترین میزان ۳۰ سال اخیر این سازمان بوده است.

این در حالی است که بر اساس توافق اوپک پلاس در ۹ آوریل، قرار است اوپک تولید خود را به ۲۰.۵ میلیون بشکه در روز برساند که به معنای خروج ۱۰ میلیون بشکه نفت از سوی ۱۳ عضو اوپک در ماه می خواهد بود. در حالی که اگر تولید کشورهای عضو اوپک بر اساس تولید ماه اکتبر سال ۲۰۱۸ انجام می شد،‌ تولید اعضای این سازمان باید چیزی در حدود ۲۶ میلیون بشکه در روز می بود.

علاوه بر اوپک، دیگر تولیدکنندگان نفت جهان نیز تولید خود را در این ماه افزایش دادند تا آنجا که جهان در نفت غرق شد و دیگر جایی برای ذخیره نفت تولید شده در دنیا باقی نماند.

این مسابقه تولید و فروش اگرچه در روزهای اول برای مصرف‌کنندگان بزرگ نفت به دلیل قیمت‌های پایین جذاب بود اما ادامه‌دار شدن آن دردسر جدیدی را به وجود آورد.

مصرف‌کنندکان نفت خام خرید نفت را آغاز کردند تا مخازن موجود خود را با نفت ارزان پر کنند اما مسابقه تولید آنچنان بالا گرفته بود که مخازن خشکی در برابر آن کم آورد و کار به ذخیره نفت خام بر روی آب رسید.

ذخیره‌سازی ۱۶۰ میلیون بشکه نفت در کشتی‌های نفتکش‌ به دنبال همین اتفاقات رخ داد.

نبود مخزن ذخیره‌سازی در کنار کاهش فعالیت پالایشگاه‌های جهان، ‌باعث شد تا با سررسید زمان تحویل نفت در ماه می‌ در ۲۰ آوریل،‌ خریداری برای نفت آمریکا وجود نداشته باشد.

این موضوع باعث شد تا آنهایی که این نفت را به صورت کاغذی و با امید سود بیشتر خریده بودند حاضر شوند تا با قیمت‌هایی پایین‌تر از صفر، آن را به فروش رسانده و از شرش خلاص شوند.

اگرچه بعد از آن روز قیمت‌ها دوباره به مدار صعود بازگشت اما نگرانی‌ها همچنان وجود دارد. گلدمن ساکس پیش‌بینی کرده که ظرفیت ذخیره‌سازی‌های نفت خام جهان طی سه یا چهار هفته آینده تکمیل می‌شود و این شرایط می‌تواند یک شوک قیمتی دیگر را در زمان سرسرسید تحویل ماه ژوئن به همراه داشته باشد.

با توجه به این موارد، قیمت هر بشکه نفت برنت که ماه آوریل را با قیمت ۲۴ دلار و ۷۴ سنت آغاز کرده بود،‌ به قیمت ۲۵ دلار و ۴۹ سنت رسید که نشان‌دهنده رشد ۳ درصدی قیمت در ماه آوریل است.

نفت شاخص آمریکا نیز از ۲۰ دلار و ۳۱ سنت در ابتدای ماه به ۱۷ دلار و ۶۴ سنت کاهش پیدا کرد و ۱۵ درصد از ارزش خود را از دست داد.

همچنین سبد نفتی اوپک که نخستین روز ماه را با قیمت ۱۶ دلار و ۸۵ سنت آغاز کرده بودند در پایان این ماه به ۱۴ دلار و ۳۶ سنت برای هر بشکه رسید و ۱۷ درصد افت قیمت را در آوریل سیاه نفت تجربه کرد.

با این حال،‌ اگرچه قرار است بر اساس توافق کاهش تولید اوپک پلاس ۹.۷ میلیون بشکه از تولید و عرضه را از بازار کم کند اما به عقیده تحلیلگران لازمه رهایی از این وضع کاهش حدود ۲۰ درصد از عرضه جهانی نفت خام است.

از همین رو و با توجه به مبهم بودن زمان پایان شیوع کرونا در جهان، انواع کاهش تولید اجباری شامل کاهش عرضه حدود روزانه ۱۰ میلیون بشکه‌ای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش، موسوم به اوپک پلاس، به‌سرعت قابل احیا نیست و نباید در کوتاه مدت منتظر بازگشت قیمت‌ها به بالای ۵۰ دلار در هر بشکه بود.