بدون تردید امروزه یکی از روش‌های تامین سرمایه برای شرکت‌ها و واحدهای تولیدی ورود به بازار بورس برای عرضه و داد و ستد سهام به سهامداران خود است و عرضه بورس نیز که سابقه بیش از ۵۰۰ ساله در جهان دارد، بازاری است که قیمت خرید و فروش کالا یا اوراق بهادار در آن صورت می‌پذیرد.
قانون تشکیل و راه‌اندازی بورس در ایران اما به سال ۴۵ با تصویب مجلس، از سوی وزارت اقتصاد به بانک ملی ابلاغ و تاکنون نیز حدود ۱۱ میلیون سهامدار در این بازار مشغول به فعالیت و داد و ستد در حوزه سهام واحدهای تولیدی عرضه شده در آن هستند.
سهام عدالت از سال ۸۵ در حالی با ۴۹ میلیون عضو مشمول ین طرح شد که در ابتدا با ابهاماتی در مورد آینده آن روبرو بود اما با ارایه سود سه دوره متوالی سهام طی سال‌های ۹۵ تا ۹۷، سهام عدالت این روزها وارد فاز جدیدی تحت عنوان آزادسازی خود شده که این طرح با درخواست ریاست جمهوری، مورد موافقت مقام معظم رهبری و تحت اعمال شرایط سه‌گانه نیز قرار گرفته است.
این در حالی است که بسیاری از سهامداران در مهلت ۳۰ روزه داده شده هنوز با نحوه این آزادسازی و یا اینکه مجاز به فروش سهام خود هستند یا خیر و اگر هستند چگونه می‌توانند موفق به انجام این کار شوند، با مشکلات و تردیدهایی روبرو می‌باشند.
رییس کل سازمان خصوصی‌سازی در حالی اعلام داشته که مشمولان سهام عدالت یک ماه فرصت دارند تا با مراجعه به سامانه samanese.ir ارزش سهام و شرکت‌های سرمایه‌پذیر خود را مشاهده کرده و نسبت به انتخاب یکی از ۲ گزینه‌های مطرح شده، یعنی یا به صورت مستقیم مدیریت سهام خود را عهده‌دار شده و یا به صورت غیرمستقیم و از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی آن را انتخاب کنند، اقدام کرده که هنوز سئوالات زیادی مطرح است که باید متولیان امر پاسخگوی آنها باشند.
موضوع خصوصی‌سازی به طور متمرکز پیگیری می‌شود
فرزین بهنامی‌فر، مدیرکل امور اقتصادی و دارایی استان قزوین در این رابطه اظهار داشت: موضوع خصوصی‌سازی و عملیات اجرایی آن به صورت متمرکز پیگیری و از مرکز به استان‌ها ابلاغ می‌شود.
وی ادامه داد: سهام عدالت که از سال ۸۵ عملیات آن توسط دولت وقت کلید خورد، طی مراحل پنج گانه توانست افراد دهک‌های مختلف را تحت پوشش خود قرار داده و در پایان نیز حدود ۴۹ میلیون نفر در کشور و ۷۶۰ هزار نفر در استان قزوین را تحت پوشش آن قرار دهد و طی سه سال متوالی، یعنی از سال ۹۵ تا ۹۷ هم سود سهام آن به سهامداران پرداخت گردید.
وی با بیان اینکه براساس تصمیم گیری‌های صورت گرفته که خوشبختانه به تایید مقام معظم رهبری نیز رسیده، موضوع خصوصی‌سازی سهام و ورود آن به بازار بورس تا یک ماه آینده در دستور کار قرار گرفته و سهامداران از ۲ طریق، یعنی یا به صورت استفاده از روش سهامداری مستقیم و یا از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری باید برای آینده سهام خود اقدام کنند.
بهنامی‌فر تاکید کرد: هرچند دستورالعمل‌ها در این رابطه باید از سوی شورای عالی بورس تدوین شود تا سهامداران از بهترین گزینه برای آینده سهام خود استفاده کنند، با وجود برخی ابهامات افراد بهتر است تا زمان ابلاغ این دستورالعمل دست نگاه دارند.
به گفته وی، افرادی که درصدد مدیریت سهام خود در بورس هستند باید از دانش و تجربه کافی در این زمینه برخوردار باشند.
بورس ایران با آزادسازی سهام عدالت به یکی از بزرگترین بورس‌های جهان تبدیل می‌شود
مدیرکل امور اقتصادی و دارایی استان قزوین با اشاره به فعالیت ۱۱ میلیون نفری جمعیت کشور در بازار عرضه بورس، خاطرنشان کرد: با ورود ۴۹ میلیون سهامدار جدید، بدون تردید بورس ایران با ۶۰ میلیون سهامدار به یکی از بزرگترین بورس‌های جهان تبدیل خواهد شد.
وی به ارزش سهام موجود در بازار اشاره و تصریح کرد: متاسفانه روایت‌های متفاوتی در این زمینه وجود دارد و تا زمانی که مشخص نشود سهام متعلق به چه شرکتی هست رقم دقیق آن مشخص نخواهد شد اما در حال حاضر ارزش سهام‌های پنج میلیونی حدود ۴۰ تا ۴۵ میلیون و سهام ۱۰ میلیون ریالی نیز بین ۸۰ تا ۹۰ میلیون ریال در بازارهای غیررسمی ارزش‌گذاری شده است.
این مدیر اقتصادی با بیان اینکه بیشتر مزیت آزادسازی این سهام، نقاط قوت آن است، گفت: باید توجه داشت که طرح سهام عدالت برای برقراری عدالت اقتصادی در جامعه ما شکل گرفت و به همین منظور شرکت‌هایی که دولتی بودند در این راه به مردم واگذار شدند تا آنان بیشتر برروی آنها مالکیت و مدیریت داشته باشند.
وی ادامه داد: بورس یک سرمایه گذاری است که برد ۲ طرفه دارد، یعنی اینکه فرد سرمایه خود را به بازار می برد تا منجر به اشتغال و رفع بیکاری شود تا اینکه در بازارهای سوداگری مانند طلا و دلار و مسکن سرمایه گذاری کند.
این مسوول اقتصادی، بورس را بهترین روش در توسعه کشور برشمرد و اظهار داشت: هرچند باید در این زمینه فرهنگ سازی های بیشتری صورت پذیرد تا بتوان مسیرهای تورمی و سوداگری را مسدود کنیم و این در حالی است که سهام عدالت و آزادسازی آن باعث خواهد شد تا ضریب جینی ما استاندارتر و توزیع درآمدها نیز عالانه تر صورت پذیرد.
بهنامی فر، دانش کم مردم نسبت به بورس را مهمترین نقطه ضعف دانست و یادآور شد: متاسفانه ممکن است افرادی از این ضعف استفاده کرده و در این فضای هیجانی و بی خبری مردم، کلاهبرداری هایی کنند و به همین خاطر به سهامداران توصیه می شود با دانش و آگاهی نسبت به مدیریت سهام خود اقدام کنند.
وی اضافه کرد: از ۴۹ شرکت دولتی موجود در سبد سهام عدالت، ۳۶ شرکت بورسی و ۱۳ شرکت غیربورسی هستند که به تدریج پس از آزادسازی آنها نیز به بورس راه خواهند یافت.
مدیرکل امور اقتصادی و دارایی استان قزوین با بیان اینکه مصوبه شورای عالی بورس تا اوایل خرداد ماه آینده تصمیم گیری نهایی را در این زمینه خواهد کرد، افزود: این شورا مکانیزم، شرایط و نحوه فروش سهام را مشخص خواهد کرد و با توجه به اینکه نظام بورس نیز نباید با اختلال روبرو شود، بدون شک محدودیت‌هایی را نیز در زمینه نحوه انتقال این نوع سهام را اعمال خواهد کرد.
بهنامی‌فر یادآور شد: امروزه یکی از ملاک‌های توسعه یافتگی، حتی در جوامع متمدن و توسعه یافته وجود بورس فعال و پویا است و این مساله در کشورهای بزرگ اقتصادی نیز هویدا است.
آزادسازی سهام عدالت به ۲ روش صورت می‌پذیرد
فهیمه لزگی، معاون اقتصادی اداره کل امور اقتصادی و دارایی استان قزوین نیز در این رابطه اظهار داشت: از زمان صدور دستور مقام معظم رهبری و ذیل اصل ۴۴، توزیع سهام عدالت برای توزیع عادلانه ثروت صورت گرفت و اینکه مردم مشارکت اقتصادی داشته باشند تا بتوانند به طور مستقیم در فعالیت‌های اقتصادی حضور پیدا کنند.
وی، آشنایی با بورس را یکی از اهداف مهم در آزادسازی سهام عدالت دانست و افزود: از ابتدای این طرح نیز قرار نبود مدیریت سهام در دست دولت باشد که با آزادسازی در واقع مدیریت سهام برعهده سهامداران آن قرار خواهد گرفت.
وی ادامه داد: امروز پس از ۱۰ سال که سهام از محل سود اقساطش کسر شده و باید طبق قانون آزادسازی شود، خوشبختانه امروز شاهد انجام این موضوع هستیم و این در شرایطی است که طی سه سال گذشته نیز سود آن هر ساله به حساب دهک‌های مختلف مشمول این طرح واریز شده بود.
لزگی با بیان اینکه آزادسازی سهام به ۲ روش صورت خواهد گرفت، افزود: در روش نخست که از آن به روش سهامداری مستقیم یاد شده، سهامدار مالکیت و مدیریت سهام خود را به طور مستقیم و بدون واسطه اعمال خواهد کرد و در روش دوم تحت عنوان سهامداری غیرمستقیم، مالک مدیریت سهام خود را به شرکت‌های سرمایه‌گذاری تعیین شده، واگذار خواهد کرد.
به گفته وی، در صورتی که سهامداران نحوه مدیریت سهام خود را از طریق سامانه سهام عدالت تا ۱۰ خردادماه اعلام نکنند به منزله نوع دوم، یعنی سهامداری غیرمستقیم اعمال و در سامانه به طور اتوماتیک ثبت خواهد شد.
وی، مشارکت مردم در امور اقتصادی، درآمد پایدار و مستقل، نهادینه شدن فرهنگ بورس و گسترش بازار بورس را از مهمترین مزایای آزادسازی سهام عدالت برشمرد و تصریح کرد: یکی از مسایل مطرح شده در ادامه عملیات اجرای طرح سهام عدالت، عدم مشارکت بازمانده ها در این طرح است که به طور حتم در آینده تمهیداتی برای آن اندیشیده خواهد شد.
بورس چرخه تولید را به گردش در می‌آورد
این مسوول حوزه اقتصادی با بیان اینکه بورس چرخه تولید را به گردش در می‌آورد، افزود: بانک محور بودن اقتصاد، یکی از ایراداتی که به نظام تولید کشور وارد است در حالی که بورس تامین کننده مالی مطمئن و پایدار برای شرکت‌ها و واحدهای تولیدی به شمار می‌رود تا جایی که در نهایت رونق آن بهبود بخش وضعیت اقتصادی ما خواهد بود.
لزگی خاطرنشان کرد: برهمین اساس و با توجه به محدودیت‌های کشور در حوزه سرمایه‌گذاری‌های خارجی که ناشی از تحریم‌های ظالمانه صورت گرفته، اقتصاد ما باید از نظام بانک محوری به سمت سایر تامین کننده‌های مالی همانند بورس برود که در صورت اجرای صحیح آزادسازی سهام عدالت و ورد آن به بورس، این بازار کمک قابل توجهی به رشد اقتصادی کشور خواهد کرد.
وی، آزادسازی سهام عدالت و هدایت آن به بازار بورس را درآمدی پایدار برای سهامداران آن دانست و تصریح کرد: مشمولان دارای سهام می‌توانند از این طریق وارد چرخه اقتصادی کشور شده و ضمن مدیریت سهام خود و حتی شرکت‌های مشارکت کننده، باعث ایجاد درآمد ثابت و پایدار برای سهام خود شوند تا شاهد آثار مثبت برروی قشر وسیعی از مردم، به خصوص اقشار فاقد درآمد مستمر، باشیم.
۶۰ درصد جمعیت استان قزوین مشمول دریافت سهام عدالت شده‌اند
لزگی ادامه داد: از فراخوان ۸۳۸ هزار و ۲۴۱ جمعیت مشمول دریافت سهام در استان قزوین، ۷۶۵ هزار نفر، یعنی معادل ۶۰ درصد افراد مشمول با ثبت نام و ارایه شماره شبای خود موفق به دریافت سهام خود شده و در ادامه نیز دریافت سود آن در سه مرحله به آنان پرداخت شد.
وی اضافه کرد: مشمولانی هم که تاکنون موفق به ارایه شماره شبای خود نشده اند، با ارایه آن می توانند ضمن بهره مندی از سهام خود، سود سه دوره گذشته خود را به طور امانت در حساب سهام عدالت آنها نگاه داشته شده را نیز دریافت کنند.