شیوع ویروس کرونا بسیاری از کشورها را متاثر کرده و محدودیتها و خساراتی را در ابعاد وسیع به جای گذاشته است که از این رهگذر ایران نیز از این قافله مستثتی نیست و در دوران کرونایی کوشیده با فاصلهگذاری اجتماعی و رعایت پروتکلهای بهداشتی در بخشهای مختلف در راستای مهار نسبی این بیماری گان بردارد.
با شیوع کرونا شایعههایی مبنی بر اهدای خون و رابطه آن با انتقال سریع ویروس قوت گرفت که اساس و پایه علمی نداشت و سازمان انتقال خون با مجموعه اقدامات بهداشتی شرایط مطلوب اهدای خون را برای حیات بخشی به زندگی بیماران مهیا کرده و این اقدام در ماه مبارک رمضان فارغ از قضاوتهای عجولانه برای سلامت جسم و نشاط روحی اهداکننده تاثیری مضاعف دارد.
همانطور که طیفی بزرگی از مردم با مشارکت مالی در تامین بستههای غذایی برای نیازمندان همسفر پویش مومنانه شدهاند عدهای نیز در ماه ضیافت الهی با بخشش خون به فکر بیماران هستند و این هدیه ارزشمندی است که وزن آن را با هیچ مقیاس مادی نمیتوان سنجید.
قصه اهدای خون در ایران
سازمان انتقال خون در مرداد سال ۱۳۵۳ با هدف سامان بخشی به وضع آشفته خون رسانی و به منظور ترویج فرهنگ اهدا، تهیه و تأمین خون و فرآورده های سالم و مطمئن و رایگان برای رفع نیاز بیماران شکل گرفت و این اقدام ایثارگرانه با گذشت بیش از چهار دهه با قوت و کیفیت برتر تداوم دارد و یکی از حلقههای مهم در حوزه سلامت و درمان کشور محسوب میشود.
به گفته کارشناسان، هر فرد بالغ با متوسط وزن پنجاه کیلوگرم، حدود پنج و نیم تا ۶ لیتر خون دارد و با اهدای ۲۵۰ تا ۴۵۰ سی سی از خونش، نه تنها سلامتی خود را به مخاطره نمی اندازد،بلکه نجات جان دیگری را به سلامت خود پیوند میدهد.
آزمایشهای انجام شده حین اهدای خون موجب کشف بیماریهای نهفته احتمالی اهداکنندگان میشود و این مهم در مقوله حفظ و ارتقای سلامت اهمیت زیادی دارد که هر فرد با حداکثر چهار بار مشارکت در اهدای خون سالانه میتواند از مزایای آن بهرهمند شود.
انگیزش اهدای اهدای خون در کشورهای مختلف متنفاوت است برخی از اهداکنندگان در کشورهای فقیر در قبال بخشش خون وجه مالی دریافت میکنند و در بسیاری از کشورها این عمل اقدامی در راستای سلامت جسمی است اما داوطلبان اهدای خون در ایران انگیزشی عاطفی و انساندوستانه دارند که خیر کثیر آن را با هیج رقمی مالی نمیتوان مقایسه کرد.
«مهری قاسمی» اهداکننده خون در اراک گفت: اهدای خون برای بیماران حس خوشایندی است که سالی ۲ بار آن را تجربه میکنم و با خون دادن بشاش و سرحال میشوم و از اینکه جان دیگری را نجات میدهم خوشحالم.
وی که ۵۳ سال سن دارد، افزود: از ۳۲ سالگی سالی ۲ بار خون اهدا کردهام و به همه بانوان توصیه دارم که به شایعات نادرستی که در خصوص اثرات نامطلوب اهدای خون برای قشر زن گفته میشود توجه نداشته باشند.
این اهداکننده زن ادامه داد: مشارکت محدود زنان در امر اهدای خون پذیرفتنی نیست چرا که متخصصان چهار بار خون دادن برای مردان و سه بار خون دادن برای زنان را در سال توصیه کردهاند و به عنوان زنی که ۲ دهه مستمر خون اهدا کرده هیچ مشکلی برایم ایجاد نشده است.
قاسمی افزود: نیمی از نیازمندان تزریق خون و فرآوردههای خونی را زنان تشکیل میدهند این درحالی است که سهم اهدای خون زنان در کشور کمتر از ۱۰ درصد است.
وی اظهار داشت: اهدای خون علاوه بر اینکه عملی اخلاقی است به عنوان وظیفه اجتماعی و سلامت محسوب میشود و در ایام شیوع کرونا و ماه مبارک رمضان به مشارکت بیشتر زنان در اهدای خون نیاز است تا بیماران برای درمان با کمبود و مشکل در فراوردههای خونی مواجه نباشند.
بدن به سرعت کسری خون اهدایی را جبران میکند
«امیرفاضل زند» با ۲۲ سال سابقه اهدای خون و پلاکت در اراک گفت: اهدای خون نشان از پختگی در رفتار و مسئولیت پذیری اجتماعی است و اهداکنندگان نباید نگران مخاطرات پس از خونگیری باشند چرا که بدن بهگونهای است که در بازه زمانی بسیار کوتاه کسری خون را جبران کرده و سلامت و سرزندگی را به فرد هدیه میدهد
وی افزود: در آزمایشهای نخستین اهدای خون میزان پلاکت خونم بالا ا بود و با اهدای مستمر پلاکت به بیماران هم به سلامت خود و هم سلامت دیگران کمک میکنم.
این اهداکننده خون اظهار داشت: تصور اینکه اهدای خون موجب مشکل در سیستم بدنی میشود درست نیست زیرا بدن خونسازی را به شکل اتوماتیک انجام میدهد و آن را جایگزین کرده و سطح ایمنی بدن را بهبود میدهد.
زند با تاکید به اهدای خون در ماه رمضان، گفت: اهدای خون جایگزین شیوه سنتی خون دادن یا همان حجامت در سال های گذشته است با این تفاوت که اهدای خون در مکان بهداشتی و عاری از هرگونه آلودگی انجام میشود و به مردم توصیه میکنم در شرایط کرونایی و همزمانی با ماه مبارک رمضان اهدای خون را به تعویق نیاندازند و در ماه میهمانی خدا از ثواب کمک به بیماران بهرهمند شوند.
اهدای خون معاملهای پر سود
«محمود منتظری» از دیگر اهداکنندگان اراک گفت: ۲۰ سال است که اقدام به اهدای خون میکنم و این مهم به برنامهای در زندگیم تبدیل شده، اهدای خون معاملهای پرسود است که از هر منظر خیر کثیر با خود دارد.
وی اظهار داشت: اهدای خون سبب نجات جان زندگی افراد میشود و حس رضایت را به خون دهنده هدیه میکند، ضمن آنکه صدها فایده برای جسم داشته و در حوزه تعامل اجتماعی نیز مقبولیت و بهبود روابط و جایگاه را رقم میزند.
این اهداکننده خون خاطرنشان کرد: بخشش خون یکی از آسانترین راهها برای کمک به همنوعان و تمدد اعصاب فرد اهدا کننده خون است چرا که با اهدا حیات و سلامتی به دیگران، سلامتی خود فرد هم تضمین میشود.
منتظری اظهار داشت: خون دادن باعث میشود این مایع حیاتی به سرعت در بدن بازسازی شده و با روان سازی خون از تجمع چربی در دیواره عروق که خطر ابتلا به بیماری عروقی و قلبی را رقم میزند،جلوگیری شود.
وی گفت: اهدای خون در ایام کرونایی به معنای ادای سهم اجتماعی است و نیاز است اهداکنندگان روزهدار بعد از افطار و با تغذیه مناسب بخشی از خون در اختیار بیماران قرار دهند.
اهداکنندگان خون نگران ابتلا به ویروس کرونا نباشند
استاندار مرکزی گفت: فضای تمامی مراکز انتقال خون استان استریل و ایمن است و اهداکنندگان خون هیچ نگرانی از ابتلا به ویروس کرونا نداشته باشند و با مشارکت در این اقدام خداپسندانه بیماران را یاری رسانند.
سید«علی آقازاده» افزود: ذخایر خون کشور و استان با وجود شیوع ویروس کرونا به شرایط اضطرار رسیده و لازم است آحاد جامعه نسبت به اهدای خون توجه ویژه داشته باشند.
وی ادامه داد: استان مرکزی همواره در زمره استانهای برتر در اهدای خون بوده، بنابراین در شرایط کرونایی نیز اقشار مختلف مردم با مراجعه به مراکز انتقال و اهدای خون خود نسبت به حفظ جایگاه استان در این حوزه نقشآفرینی کنند.
استاندار مرکزی بیان کرد: رفع شرایط اضطرار ذخایر خون کشور و استان با مشارکت گسترده مردم و اهدای خون محقق میشود و امید میرود که مردم این استان در مسیر عبور از این شرایط همراهی همیشگی داشته باشند.
چهار پایگاه انتقال خون استان مرکزی آماده خونگیری از روزهداران
مدیرکل انتقال خون استان مرکزی گفت: چهار پایگاه و مرکز انتقال خون در این استان در ماه مبارک رمضان آماده خونگیری از روزهداران با رعایت تمامی ضوابط بهداشتی و سلامت است.
دکتر «فاطمه سادات مهدویانی» افزود: مرکز اهدای خون اراک در خیابان شهید شیرودی، پایگاه خونگیری ساوه در مجاورت بیمارستان شهید مدرس، مرکز اهدای خون آشتیان و محلات نیز برای دریافت خون آماده هستند.
وی اظهار داشت: ساعت کار مراکز و پایگاههای خونگیری استان در نوبت صبح ساعت ۸ تا ۱۳ و در نوبت عصر ساعت ۱۹ تا ۲۳ پیش بینی شده است.
مدیرکل انتقال خون استان مرکزی گفت: اهداکنندگان خون روزهدارمیتوانند بعد از افطار با رژیم مناسب غذایی و نوشیدن مایعات فراوان به مراکز خونگیری مراجعه کرده و در این امر خیر مشارکت کنند.
دکتر مهدویانی افزود: افرادی که به هر دلیلی نمیتوانند روزه بگیرند ولی در زمره اهدا کنندگان خون هستند باید در نوبت صبح به مراکز اهدای خون در استان مراجعه کنند.
وی اظهار داشت: با شیوع ویروس کرونا و تعطیلی مراکز اهدای خون میزان اهدا در فروردین ماه امسال در شهرستانهای استان کاهش یافت اما، با بازگشایی مراکز اهدا خون در حال افزایش است.
مدیرکل انتقال خون استان مرکزی گفت: مراکز اهدای خون به صورت مستمر ضدعفونی میشوند و مراجعهکنندگان در بخش ورودی هر مرکز سنجش تبشده و در صورت داشتن علایم کووید ۱۹ از ورود آنان خودداری میشود.
دکتر مهدویانی افزود: فرآیند خونگیری تنها از افرادی انجام میشود که سالم باشند و مشمول دستورالعملهای اهدای خون قرار گیرند.
مدیرکل انتقال خون استان مرکزی نیز گفت: میانگین مراجعه روزانه در شرایط عادی برای اهدای خون در اراک بیش از ۱۲۰ نفر بود که با شیوع بیماری کرونا شمار اهداکنندگان خون حدود ۷۰ نفر در روز رسیده است.
مهدویانی افزود: با توجه به اینکه سازمان انتقال خون تامینکننده فرآوردههای خون برای بیماران نیازمند است و از طرفی هیچ جایگزینی برای خون وجود ندارد از همشهریان انتظار میرود نسبت به این امر خداپسندانه بیش از پیش توجه داشته باشند.
وی اضافه کرد: تجهیزات، وسایل، سطوح و امکانات مراکز به طور کامل گندزدایی و تمیز می شوند و اهدا کنندگان با اطمینان خاطر و بدون هیچ گونه نگرانی برای اهدای خون مراجعه کنند.
مدیرکل انتقال خون استان مرکزی ادامه داد: مردم این استان پارسال ۴۰ هزار و ۹۰۰ واحد خون اهدا کردند که برای درمان بیماران نیازمند در اختیار بیمارستانها و مراکز درمانی قرار گرفت.
مهدویانی اظهار داشت: ۴۸ هزار و ۹۳۲ نفر در سال گذشته به مراکز اهدای خون استان مراجعه کردند که هشت هزار و ۳۲ نفر آنان به دلایل مختلف شرایط اهدای خون را نداشتند.
وی با بیان اینکه ۳۷ هزار و ۹۹۰ نفر از اهداکنندگان مرد و ۲ هزار و ۹۱۰ نفر زن بودند، اظهار داشت: ۲۳ هزار و ۴۲۳ نفر اهدا کننده مستمر خون، یک هزار و ۲۰۸ نفر پرسابقه و پنج هزار و ۴۶۷ نفر برای اولین بار سال گدشته نسبت به این عمل خداپسندانه اقدام کردند.
مدیرکل انتقال خون استان مرکزی گفت: ۲۱ هزار و ۴۷۲ واحد خون نیز پارسال به پایگاه های انتقال خون خارج استان ارسال و هفت هزار و ۱۹۸ واحد خون به بیمارستانهای استان به منظور مصرف بیماران نیازمند ارسال شد.
دکتر مهدویانی، میزان تولید فرآوردههای خونی استان در سال گذشته را شامل ۳۹ هزار و ۷۷۷ واحد گلبول قرمز، ۳۸ هزار و ۳۵۶ واحد پلاسمای تازه، یک هزار و ۱۰۳ واحد خون کامل، ۲ هزار و ۱۰۵ واحد پلاکت و یک هزار و ۴۱۰ واحد کرایو عنوان کرد.
وی اظهار داشت: ۳۹۰ پلاکت فریز شده توسط اهداکنندگان پلاکت، سال گذشته در مراکز و پایگاههای انتقال خون استان جذب شده است.
سازمان انتقال خون در ایران بالاترین و تنها مرجع تصمیمگیری در زمینه تامین و توزیع خون و فرآوردههای خونی سالم در کشور است.
براساس آخرین آمار رسمی تا ۱۶ اردیبهشت ۹۹ هزار و ۹۷۰ نفر در کشور به طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شده و با فوت ۶۳ نفر در ۲۴ ساعت گذشته تعداد جان باختگان کرونا در کشور به ۶ هزار و ۳۴۰ نفر رسیده است.
در این مدت ۸۰ هزار و ۴۷۵ نفر نیز بهبود یافته و مرخص شدهاند.