بی‌تردید کشورها در تمام زمینههای تولیدی از مزیت نسبی برخوردار نیستند و به لحاظ یکسان نبودن شرایط و عوامل تولید از نیروی انسانی تا مواد اولیه و انرژی و نیز فناوری و مدیریت، تولید برخی اقلام در کشورهای خاصی برتری داشته و کمهزینهتر است، اما واحدهای تولیدی و صنعتی ایران در بسیاری از محصولات با وجود مشکلات متعدد از قوانین دست و پاگیر گرفته تا کمبود نقدینگی، توانایی تولید کالاها را با کیفیت مطلوب دارد.
باید از قاچاق کالا به عنوان آفت و سهم مهلک جهش تولید یاد کنیم، چرا که آثار این پدیده بر اقتصاد کشور نه تنها مانع توسعه تولید داخلی است، بلکه باعث اختلال در تولید و حتی تعطیلی واحدهای تولیدی و بیکاری افراد جامعه می شود.
به گفته رییس پلیس آگاهی استان سمنان، پرونده‌های قاچاق کالای کشف شده با ارزش بیش از پنج میلیارد ریال یا به عبارتی پرونده‌های مهم سال گذشته در استان ۵۳۳ درصد افزایش ریالی داشت.
متاسفانه این مساله نشان می‌دهد که افرادی در جامعه هستند که تنها به فکر منافع آنی و شخصی هستند و به پیکره اقتصاد و تولید کشور صدمات جبران ناپذیری وارد می‌کنند.
کشف کالای قاچاق سال ۹۸در استان سمنان با افزایش ۵.۵ درصدی نسبت به سال قبل از آن به ۵۶۲ میلیارد ریال رسید و منجر به تشکیل ۶۵۳ فقره پرونده در این بخش شد که از مجموع این پرونده‌ها، ۵۱۶ پرونده مربوط به قاچاق به ارزش کمتر از یک میلیارد ریال و بقیه مربوط به پرونده‌های بالای یک میلیارد ریال است.
تعداد پرونده‌های کشف شده به ارزش بالای پنج میلیارد ریال در زمینه قاچاق در استان سمنان سال ۹۸ و ۹۷ به ترتیب ۱۹ و سه مورد بود.
۶۷۴ نفر سال گذشته در زمینه قاچاق کالا در استان سمنان دستگیر شدند که طبق آمار تعداد دستگیر شده‌ها در سال ۹۸ نسبت به سال ۹۷ افزایش ۳.۵ درصدی داشت.
دخانیات، لوازم آرایشی و بهداشتی، سوخت و مواد غذایی در صدر کالاهای قاچاق کشف شده استان سمنان در سال گذشته بود، کالاهایی که در کشور توسط تولیدکنندگان داخلی تولید و عرضه می‌شود.
استان ۷۰۲ هزار نفری سمنان یک هزار و ۸۴۱ واحد تولیدی و صنعتی دارای پروانه بهره برداری با سرمایه گذاری بالغ بر ۷۶ هزار میلیارد ریال و اشتغال بیش از ۶۸ هزار نفر دارد.
قاچاق کالا ورشکستگی سرمایه‌گذاران در صنایع کوچک و بزرگ را به دنبال دارد و معیشت قشر کارگر را به خطر می‌اندازد. چه می‌شود که برخی از افراد در جامعه بی آنکه لحظه‌ای درنگ کنند دست به چنین اقدام شومی می‌زنند.
سود آنی هدف اصلی قاچاق کالا در سمنان
در این باره معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار سمنان در گفت و گو با ایرنا اظهارداشت که تاثیرپذیری تولید از مشکلات متعدد سبب رشد نیافتگی آن با نیازهای داخلی شده و این مساله منجر به فقدان رقابت‌پذیری با کالاهای خارجی و زمینه ساز قاچاق کالا می‌شود.
حبیب الله خجسته پور افزود: محدودیت واردات در برابر صادرات، مشکلات ارزی، مقررات دست و پاگیر اداری و بیکاری از دیگر علت های قاچاق کالا است.
وی، فقدان امکانات معیشتی مطلوب برای برخی افراد را سبب روی آوردن آن‌ها به قاچاق به منظور تأمین نیازها و شغلی هر چند کاذب عنوان کرد.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار سمنان معتقد است که با توجه به آمار به نسبت پایین بیکاری در این استان، افراد فعال در زمینه قاچاق استان در واقع به دنبال کسب سود آنی از طریق ضربه به پیکر اقتصاد کشور هستند.
به گفته وی، افرادی که در زمینه قاچاق فعالیت دارند در واقع منافع ملت را در نظر نمی‌گیرند و منابع ملی را ضایع می‌کنند و بر خلاف حمایت از تولیدات داخل گام بر می‌دارند.
قاچاق ضربه به اقتصاد و اشتغال
استاندار سمنان، با اشاره به پیامدهای منفی قاچاق کالا، بیان کرد: اشتغال کاذب و موقتی و نیز آسیب به اشتغال پایدار از پیامدهای منفی این پدیده شوم است.
علیرضا آشناگر با بیان اینکه قاچاق کالا ضربه های مهلکی به تولید و اقتصاد کشور با ورود اجناس بی‌کیفیت وارد می‌کند، افزود: تولید تنها در مقوله تولیدات کارخانه ها نیست و بخش‌ها و ابعاد بسیار گسترده و مختلفی دارد.
رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان سمنان هم در این باره اظهارداشت که قاچاق کالا با اثرگذاری بر گروه‌های تولیدی، چرخه تولید کشور و معیشت قشر کارگر را به خطر می‌اندازد و ورشکستگی صنایع کوچک و بزرگ را در پی دارد.
علی‌اصغر جمعه‌ای در گفت و گو با ایرنا افزود: به طور عمده کالاهای قاچاق بی‌کیفیت است در حالی که در داخل کشور و استان سمنان کارگران واحدهای تولیدی و صنعتی می‌توانند آن‌ها را با کیفیت بهتری تولید کنند.
وی ادامه داد: تقریبا تمام کالاهای قاچاق‌شده به کشور و استان سمنان کالاهای قابل تولید در کشور است و فناوری‌های واحدهای تولیدی امکان ساخت و تولید آن‌ها را دارد، اما در نتیجه قاچاق این حجم کالا نه تنها مقدار قابل توجهی ارز از مملکت خارج می‌شود و با ورود این کالاها به داخل کشور، تولیدکنندگان داخلی با حذف تقاضا مواجه و رفته‌رفته از میدان تولید خارج می شوند که نمونه‌های آن به وفور در صنایعی مانند منسوجات، پوشاک، و کیف و کفش قابل مشاهده است.
جمعه‌ای بر این باور است که مقابله با قاچاق مقدمه‌ای بر تحقق شعار جهش تولید است و باید به خاطر داشت موفقیت در افزایش تولید با اتمام کار تولید در کارخانه به فرجام نمی‌رسد بلکه تحقق رونق تولید و ایجاد جهش در آن نیازمند ایجاد بازارهایی مناسب برای عرضه و فروش محصولات داخلی است و از طرفی فرهنگ ایرانی- اسلامی نیز ایجاب می‌کند که کالاهای تولیدی کشور مصرف شود.
فرهنگسازی سپر مقاوم در برابر قاچاق
حال با اندکی تامل در خصوص پیامدهای قاچاق کالا می‌توان گفت که این پدیده با فرهنگ و باورهای شهروندان در ارتباط است، بنابراین هرگونه راهکاری باید با هدف تقویت فرهنگ عمومی انجام شود.
در این خصوص معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار سمنان به ایرنا گفت: لازمه انجام این کار آموزش جامعه از سطوح ابتدایی با هدف نهادینه‌سازی احترام به قانون و قانون‌گرایی در وجود افراد است تا از قانون گریزی آن‌ها جلوگیری شود، چرا که قاچاق مصداق بارز قانون‌گریزی است.
وی در ادامه تصریح کرد: برخی از کالاهای قاچاق از کالای اساسی و مورد نیاز مصرف‌کننده نیست اما قاچاقچیان سودجو با تبلیغات و ایجاد نیاز کاذب در این قشر به مصرف این کالاها در داخل کشور دامن می‌زنند.
خجسته‌پور خاطرنشان کرد: این کالاها به طور معمول کیفیت پایین دارد و استانداردهای لازم را به دلیل نبود نظارت مراجع قانونی ندارد، بنابراین برای تشویق مردم به مصرف کالاهای تولید داخل، باید فرهنگسازی شود.
خرید کالای داخلی به سود خانواده ایرانی است
استاندار سمنان، نیز معنای شعار جهش تولید برای سالجاری را با توجه به شعار رونق تولید در سال قبل از آن در ۲ مولفه مضاعف کردن تولید در کمیت و کیفیت عنوان و اضافه کرد: مبارزه با قاچاق، یقینا مسیر دستیابی به این مهم را هموار خواهد کرد.
آشناگر گفت: مردم باید بدانند با استفاده از کالای ایرانی، کارگران و افراد خانواده هر ایرانی از محل این تولید کسب روزی می‌کنند و این مهم نیازمند کار فرهنگی قوی و مداوم است که باید به صورت ویژه در دستور کار قرار گیرد.
سرپرست سازمان صنعت، معدن و تجارت استان سمنان نیز افزود: نظارت مستمر بر کالاهای داخلی با هدف تنظیم بازار، ساماندهی عاملان مجاز عرضه، پیشگیری از عرضه کالای قاچاق و نظارت بر آن انجام می‌شود.
علی تشنه دل، نمونه‌برداری از واحدهای تولیدی به منظور استانداردسازی و کدگذاری محصولات و صدور الکترونیکی مجوزهای ترخیص کالاهای صادراتی برای مبارزه با قاچاق کالا را از اقدامات مقابله با سم مهلک جهش تولید عنوان کرد.
زمینه تولید رقابت‌پذیر فراهم شود
رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان سمنان یادآور شد: یا فراهم شدن زمینه لازم برای تولیدکنندگان، آن‌ها مجاب به تولید کالا براساس نیازها و نوع کیفیت مورد نظر مصرف‌کننده می‌شوند.
وی با تاکید بر اینکه با حمایت از تولید و استانداردسازی کالاها می‌توان با قاچاق کالا مبارزه کرد، افزود: پیشرفت روزافزون صنایع و تنوع اقلام در بازار و نیز رقابت شدید جهانی لزوم تولید کالاهای باکیفیت داخلی بیش از پیش احساس می شود.
جمعه ای با بیان اینکه فناوری در جهان به طور دائم در حال پیشرفت است، خاطرنشان کرد: در عرصه رقابت باید استانداردهای لازم در محصولات داخلی رعایت شود و کیفیت کالاها ارتقا یابد که این مساله با به‌روزرسانی واحدهای تولیدی ایجاد می‌شود تا کالایی تولیدشود که قدرت رقابت جهانی داشته باشد.
رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان سمنان در ادامه گفت و گو با ایرنا گفت که باید فرهنگ القا شده در مردم که اجناس خارجی دارای کیفیت به مراتب بهتر نسبت به کالاهای داخلی است، تغییر کند و ذائقه شهروندان به سمت مصرف کالای داخلی هدایت شود.
وی بر لزوم حمایت حاکمیت از تولیدکنندگان و فعالان واقعی اقتصاد برای تولید محصولات با کیفیت و رقابت‌پذیر و عرضه آن در بازارهای داخل و خارج کشور تاکید کرد.
در این باره معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار سمنان هم تاکید کرد: هر یک از قوا باتوجه به نوع وظیفه، شرایط ارتکاب قاچاق را سخت و مشکل کنند تا همواره قاچاقچیان سرمایه خود را در خطر دیده و انگیزه آنان به قاچاق کاسته شود.
استاندار سمنان نیز تصریح کرد: نیاز است تا یک نگاه مشترک در بین تمام ارکان مرتبط در بحث قاچاق کالا در خصوص اجرای بخشنامه‌ها و آیین نامه‌ها ایجاد شود تا از اقدامات موازی و بی نتیجه جلوگیری شود.
اصلاح ساختاری ضرورت مبارزه با قاچاق
رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی استان سمنان گفت: برای مقابله با قاچاق کالا تنها مبارزه مطرح نیست بلکه ضرورت دارد مشکلات ساختاری رفع شود.
جمعه‌ای اظهار داشت: برخی مناطق کشور محل انبار وسیله‌های قاچاق است و در مبارزه با قاچاق باید تکلیف این منطقه‌ها مشخص شود.
وی ادامه داد: یک شهر در استان فارس و شهرستان بانه درکردستان محل فروش کالای قاچاق شناخته شده است و برای مبارزه با قاچاق باید مشکلات ساختاری و تکلیف این مناطق به منظور رونق تولید مشخص شود.
نظارت جدی بر انبارهای کالا در سمنان مهم‌ترین و شاید نخستین گام جدی برای مبارزه با کالای قاچاق در سال «جهش تولید» در این استان است.
معاون استاندار سمنان هم با تاکید بر این مساله، یادآور شد: مبارزه با قاچاق کالا به عنوان یکی از اصلی ترین تهدیدات تولید داخلی، در استانی مانند سمنان که تولیدات مطلوبی در حوزه صنعت دارد باید در اولیت قرارگیردو باید گام‌هایی اساسی برای استفاده از شناسه‌های معتبر تولید با هدف مبارزه با آفت جهش تولید برداشته شود.
به گفته خجسته‌پور، کالای بدون شناسه تولید با کالای قاچاق برابری می‌کند چرا که اصالت تولید آن مشخص نیست بنابراین نباید اجازه داد که تولید کالای بدون اصالت و شناسنامه فضا را برای ورود کالای قاچاق فراهم کند و شناسایی و تشخیص کالای قاچاق و کالای داخلی برای آحاد مردم راحت شود.
تمام آحاد جامعه باید بدانند اگر بخواهیم اقتصادی قوی و اشتغالی پایدار داشته باشیم نیازمند تولید ملی هستیم و با وجود کالای قاچاق تحقق این اهداف امکان پذیر نیست.
اگر خواهان تحقق جهش تولید هستیم، باید مسوولان سه قوا با جدیت جلوی قاچاق کالا را بگیریند و با فراهم کردن بسترهای مناسب قانونی و ساختاری، تولیدکنندگان را به ارتقاء کیفیت کالاهای ایرانی ترغیب و تشویق کنند و مسیر خدمت را برای تولیدکنندگان هموار سازند.
اقدام‌های پیشگیرانه فرهنگی نیز باید به صورت جدی در دستور کار قرار گیرد، چرا که تا فرهنگ مصرف درست در کشور بهینه نشود، نمی‌توان انتظار داشت مردم در مقابل کالای قاچاق ایستادگی کنند.