استان سیستان و بلوچستان با دارا بودن رتبه نخست در تعداد شتر در کشور توانسته گامهای خوبی را در زمینه پرورش شتر بردارد که به عنوان نمونه میتوان از عملیات احداث جایگاه شترداری بهداشتی شیری و گوشتی و هویت گذاری شترها در سطح استان نام برد.
داشتن آب و هوای گرم و خشک موجب شده تا زمینه خوبی برای پرورش شتر در بسیاری از استانهای جنوبی و شرقی کشور فراهم شود. هم اکنون استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، کرمان، بوشهر و هرمزگان از جمله مناطقی به شمار میروند که بهترین شرایط را برای پرورش این حیوان بیابانی دارند ، در حالی که بیشتر این استانها از لحاظ ایجاد اشتغال و درآمدزایی با مشکل روبرو هستند.
صنعت شترداری میتواند عواید زیادی را نصیب بهرهبرداران خود کند چراکه پوست، گوشت، شیر، کرک و کوهان شتر مورد استفاده قرار می گیرد و سود خوبی را نصیب پرورش دهندگان می کند و در واقع می توان پرورش شتر را به صنعتی سودآور برای این استانها تبدیل کرد.
شرایط مناسب برای پرورش شتر در سیستان و بلوچستان که از زمانهای دور در این استان وجود داشته سبب شده تا یکی از منابع درآمدی روستاییان به حساب آید.
با توجه به اینکه شیر شتر به دلیل دارا بودن ویتامینها و املاح نسبتا بالا تقویتکننده سیستم ایمنی بدن به شمار میرود، سرمایه گذاری در این بخش سودآور است، شکوفایی این صنعت نیازمند توجه بخش دولتی و خصوصی است.
استفاده غذایی و دارویی از شیر و گوشت و حتی پشم شتر موجب شده تا در چند سال اخیر پرورش این حیوان در استان گرم و خشک سیستان و بلوچستان که بهترین مکان برای زیست این حیوان است از رونق خوبی برخوردار شود، این در حالی است که رونق این امر میتواند ضمن ایجاد اشتغال به درآمدزایی و توسعه استانهای فقیر از لحاظ کشاورزی کمک شایانی کند و راه را برای مصرف داخلی و صادرات هموار سازد.
استانهای سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، کرمان، بوشهر و هرمزگان از استانهای هستند که در این زمینه اقدامات خوبی را انجام دادهاند.
تدوین سند پرورش شتر در سیستان و بلوچستان
رییس سازمان جهادکشاورزی سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: با هدف استفاده مطلوب و مفید از ظرفیت های موجود استان در زمینه پرورش شتر، سند توسعه پرورش شتر تدوین شده است.
غلامحیدر زورقی افزود: از مجموع حدود ۱۵۰ هزار نفر شتر در کشور ۷۵ هزار نفر در سیستان و بلوچستان نگهداری میشوند به همین دلیل این استان در پرورش شتر رتبه نخست کشور را به خود اختصاص داده و قطب پرورش این دام در ایران محسوب میشود.
وی تاکید کرد: براساس این طرح که از سال ۹۶ اجرایی شده است تولید روزانه شیر و گوشت شتر افزایش چشمگیری خواهد داشت.
رییس سازمان جهادکشاورزی سیستان و بلوچستان بیان کرد: سند توسعه پرورش شتر همچنین به منظور هدایت بخشی شترهای جوان به واحدهای پرواربندی برای پروار و تامین گوشت شتر مورد نیاز بازار تدوین شده است.
وی گفت: در راستای سند توسعه پرورش شتر تاکنون اقدامات زیادی انجام شده که میتوان به هویتدار کردن شتر، ایجاد جایگاه بهداشتی سنتی در مناطق مستعد، ایجاد واحدهای بهداشتی صحرایی و ساخت مراکز جمعآوری و فرآوری شیر شتر اشاره کرد.
زورقی بیان کرد: همچنین با هدف ساماندهی، هویتدار کردن و اجرای برنامه اصلاح نژاد شتر و کنترل قاچاق ان بیش از ۴۰ هزار نفر شتر بومی استان با تخصیص بیش از ۱۵ میلیارد ریال اعتبار پلاککوبی شده است.
رییس سازمان جهادکشاورزی سیستان و بلوچستان تصریح کرد: آمارهای این سازمان نیز نشان میدهد تنها در سال ۹۵ بیش از ۲ هزار و ۷۰۰ تن گوشت شتر در این استان تولید شد که از این میزان ۶ هزار و ۷۰۰ نفر شتر بومی به صورت زنده به استانهای یزد، اصفهان، قم و خراسان رضوی حمل شده است که این امر مهم باعث شد تا سند توسعه پرورش شتر استان با توجه به ظرفیت بالای منطقه تدوین شود.
زورقی افزود: این سند با هدف استفاده مطلوب و مفید از ظرفیتهای موجود سیستان و بلوچستان در زمینه تولیدات شتر و ساماندهی پرورش شتر شیری و تولید شیر آن به عنوان یک محصول ارگانیک و هدایت بخشی از شترهای جوان به واحدهای پرواربندی برای پروار و تامین بخشی از گوشت قرمز مورد نیاز بازار تدوین شده است.
وی با اشاره به وضعیت مناسب تولید شیر در سیستان و بلوچستان گفت: بر اساس این طرح جایگاههای بهداشتی سنتی و مراکز جمعآوری شیر در مناطق مستعد پرورش در استان ساخته خواهد شد که در کنار شیر تولیدی شتر در این استان مهمترین بخش و بیشترین نیاز گوشت شتر کشور ازطریق این استان وارد بازار میشود.
سالانه بیشاز هزار تن شیر شتر در سیستان وبلوچستان تولید میشود
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی سیستان وبلوچستان گفت: سالانه یکهزار و ۶۵۴ تن شیر شتر و ۲ هزار و ۲۵۰ تن گوشت شتر در این استان تولید و روانه بازار مصرف میشود.
محمدرضا بندانی اظهار داشت: سیستان و بلوچستان خاستگاه پرورش شتر در کشور است به طوریکه افزونبر ۷۵هزار نفر شتر یعنی نیمی از جمعیت شتر کشور در این استان قرار دارد.
وی ادامه داد: در راستای هویت دار کردن دامهای سیستان و بلوچستان تاکنون با صرف افزون بر ۱۵میلیارد ریال اعتبار ۴۷هزار نفر شتر در سطح شهرستانها پلاک کوبی شده و عملیات پلاک کوبی از ابتدای سالجاری با توجه به مصوبه دولت توسط تشکلهای بخش خصوصی در حال اجراست.
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی سیستان وبلوچستان گفت: سال گذشته با ۲۴میلیارد ریال اعتبار ۳۰جایگاه سنتی ۱۹ نفره و نیمه صنعتی ۲۰ نفره در استان ساخته شده است.
وی افزود: بیشترین جمعیت شتر سیستان و بلوچستان در شهرستانهای دلگان، خاش ،زاهدان و میرجاوه متمرکز هستند.