تاریخ انتشار: ۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۹ - ۱۰:۵۷

تهران – ایرنا - گروه بین المللی ناظر حقوق بشر روز شنبه گزارش داد که دولت ازبکستان اعلام کرده است که به ۵۰ هزار تن از افرادی که در این کشور شهروند نیستند، تابعیت ازبکی بدهد.

براساس این گزارش، پارلمان این کشور دیروز قانونی را تصویب کرده است که به دلیل اهمیت آن برای حل بحران های حقوق بشری در جهان مورد تحسین سازمان ملل متحد نیز قرار گرفته است، مبنی بر اینکه ۵۰ هزار نفر از افراد بدون تابعیتی که در این کشور زندگی می کنند می توانند در دولت تاشکند درخواست شهروندی کنند.

این اقدام که در واقع نقطه پایانی بر بحران بی تابعیتی میان شهروندان این کشور است، چرا که مدت های بود که وجود افراد بی تابعیت در این کشور ممورد اعتراض نهادهای بین المللی بود. 

اشخاص بدون تابعیت، افرادی هستند که هیچ یک از دولت ها طبق قوانین و مقررات خود آنها را تبعه خود نمی دانند. گرچه یکی از اصول تابعیت، این است که هر فردی باید دارای تابعیت باشد یعنی نفی بی تابعیتی، ولی در برخی از موارد ممکن است افراد بدون تابعیت شوند و این موضوع همواره در مناسبات بین امللی دردساز ساز بوده است.

البته کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد، علل مختلفی را برای بی تابعیت شدن اشخاص، برشمرده است که عبارتند از: تعارض قوانین، استقلال سرزمین، قوانین مربوط به ازدواج، عملکردهای اداری، تبعیض، قوانین مربوط به ثبت تولد، اعمال اصل خون، سلب تابعیت و از دست دادن قهری تابعیت با اعمال قانون خاص.

عمده سلب تابعیت های رایج در جهان به دلایل ارتکاب به برخی جرایم صورت می گیرد، بطور مثال پنج سال قبل بود که پارلمان ازبکستان قانونی را تصویب کرده بود که اتباع این کشور که در صفوف تروریست‌ها در خارج از کشور می‌جنگند، تابعیت خود را از دست خواهند داد.
این تغییرات در قانون ازبکستان پیشتر به پیشنهاد پارلمان این کشور و توسط «اسلام کریم اف» رئیس جمهوری سابق مورد تائید قرار گرفته بود. 
بر اساس تغییرات یادشده در قانون اساسی ازبکستان، اگر شخصی اقدامی انجام دهد که باعث آسیب رساندن به منافع ملی و امنیت کشور شود و در آن منافع کشور و یا دولت خارجی ارجح داده شده باشد بدون شک تابعیت این شهروند به صورت خودکار سلب خواهد شد.
همچنین در این قانون تصریح شده که جرائمی مانند مزدور شدن، همکاری و یا به استخدام درآمدن در نیروهای امنیتی، پلیس، دادگستری‌های نظامی و دیگر سازمان‌های مشابه کشورهای خارجی، گروه های تروریستی، تحریک خصومت ملی، نژادی و یا مذهبی از جمله جنایات بر ضد صلح و امنیت محسوب می‌شوند.
یکی از دلایل اصلی تصویب این قانون افزایش حضور شهروندان ازبکستان در گروه‌های تروریستی در منطقه از جمله سوریه، عراق و افغانستان بوده است که باعث شده بود دولتمردان این کشور برای جلوگیری از ادامه این روند دست به چنین اقدامی بزنند.
قرقیزستان، کشور همسایه ازبکستان نیز سال گذشته با اجرای اقدام مشابهی به اولین کشور جهان تبدیل شد که به بی تابعیتی پایان داده بود.