هفته گذشته ساخت و ساز در محدوده خانه‌های تاریخی عامری‌ها و بروجردی‌ها واقع در خیابان علوی کاشان که در دل بافت تاریخی این شهر قرار دارد، اعتراض‌هایی از سوی برخی شهروندان و علاقه‌مندان میراث فرهنگی در پی داشت.
عامری‌ها یکی از بزرگترین خانه‌های تاریخی کاشان به شمار می‌رود که قدمت آن به دوران زندیه مربوط می‌شود و در دوران قاجار بناهایی به آن افزوده شده است. خانه بروجردی‌ها نیز در محله سلطان امیر احمد، خیابان علوی قرار دارد که از سوی بازرگانی در سال ۱۲۷۵ هجری قمریی ساخته شد و سال ۱۳۵۴ به شماره ۱۰۸۳ در فهرست اثرهای تاریخی ملی قرار گرفت.
افزون بر یک‌هزار و ۷۰۰ اثر تاریخی با ارزش در شهرستان کاشان شناسایی شده که از این میان تاکنون ۳۳۳ مورد از جمله ۱۰۹ باب خانه تاریخی در فهرست اثرهای ملی به ثبت رسیده است که همین امر حساسیت رعایت حریم و منظر بناهای تاریخی را در توسعه شهری کاشان دوچندان کرده است.
از این رو هفته گذشته تصویری از ساخت و ساز در محدوده خانه های تاریخی ارزشمند کاشان در فضای مجازی دست به دست شد و دوستداران میراث فرهنگی این کار را اقدامی در جهت نابودی حریم و منظر دو خانه تاریخی عامری ها و بروجردی ها ارزیابی کردند.
با این حال مهران سرمدیان رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کاشان در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: برخی ساخت و سازهای جدید در مجاور چند خانه تاریخی واقع در خیابان علوی این شهر صورت میگیرد که با وجود برخی اعتراض‌های صورت گرفته این امر قانونی است.
وی اظهار داشت: خبری در مورد آغاز ساخت و ساز جدید در خیابان علوی، مجاور پارکینگ روبه‌روی خانه تاریخی عامری‌ها هفته گذشته انتشار یافت و برخی شهروندان نیز با تماس تلفنی نگرانی خود را نسبت به ساخت بنایی بدون ضابطه و مجوز که موجب مخدوش شدن حریم منظری اثرهای تاریخی ارزشمند مجاور به ویژه خانه تاریخی بروجردی‌ها خواهد شد، اعلام کردند.
وی توضیح داد: محل ساخت و ساز مذکور حاصل تخریب و تجمیع سه پلاک از جمله خانه‌ای است که با قدمت ساخت چند دهه فاقد ارزش تاریخی و دارای ارتفاعی بیش از ۹ متر از خیابان علوی بوده و ۲ پلاک دیگر نیز در چند دهه گذشته حالت ویرانه و مخروبه داشتند.
رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کاشان بیان کرد: این پلاک‌ها دارای ارزش ریالی بالایی بود اما شرایط برای تملک و استفاده بهینه از آن برای دستگاه‌های شهری متولی فراهم نشد و از سوی دیگر به علت محدودیت‌های ارتفاعی حریم محله سلطان امیراحمد جذابیتی برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی نیز نداشت و در چند دهه گذشته بی‌توجه رها شده بود.
وی تصریح کرد: در نهایت این محل چند سال گذشته از سوی بخش خصوصی به منظور ایجاد تاسیسات گردشگری خریداری شد و سال ۱۳۹۵ نقشه و طرح مورد نظر برای بررسی و دریافت مجوز به این اداره فرستاده شد که با توجه به مغایرت با ضوابط شهرسازی و حریم بناهای تاریخی مجاور، مورد مخالفت قرار گرفت.
سرمدیان اضافه کرد: پس از نامه‌نگاری‌های بسیار، برگزاری نشست‌هایی با مالک و مشاوران طرح در اداره میراث فرهنگی کاشان، همچنین برگزاری نشست کمیته فنی اداره‌کل استان و بر اساس رای ایشان و هماهنگ با ضوابط حریم سلطان امیراحمد، حداکثر ارتفاع پنج متر از سطح خیابان علوی تا بلندترین نقطه ساختمان و همچنین ضوابطی در مورد نحوه دسترسی و نماهای ساختمان مانند درون‌گرا بودن و اجرای نماهای سنتی ساده برای ساخت بنا در این پلاک تعیین و به مالک ابلاغ گردید.
به گفته وی، در نهایت تابستان سال ۱۳۹۷ طرح و نقشه‌های ساختمان جدید در تطابق با این ضوابط همراه با درج ملاحظات و نکته‌های تکمیلی در حاشیه نقشه‌ها به شهرداری کاشان فرستاده شد تا پس از گذران فرآیندهای قانونی لازم به اجرا درآید.
رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کاشان تاکید کرد: با توجه به استقرار این بنا در مجاور خانه‌های تاریخی ارزشمند و معتبر کاشان ، این اداره در روند عملیات اجرایی پایش و مراقبت لازم را نسبت به رعایت ضوابط مربوط به ارتفاع مجاز و نماهای خارجی ساختمان خواهد داشت.
مالکان مغازه ها از کمیسیون ماده ۱۰۰ حکم گرفتند
وی همچنین در مورد ۲ طرح ساخت و ساز مغازه در حال انجام روبه‌روی درب ورودی خانه بروجردی‌ها اظهارداشت: این اداره در هر ۲ مورد از آغاز با تجاری شدن این مکان مخالفت داشت و در پاسخ استعلام تعمیرات داخلی برای آنها نیز به صراحت این موضوع را اعلام داشت.
سرمدیان ادامه داد: مالکان اما عملیات تعمیرات داخلی خود را به سمت ساخت و ساز مغازه پیش بردند و این اداره نیز مبادرت به طرح شکایت نمود که همراهی مناسبی در توقف عملیات اجرایی پلاک‌ها از سوی نهادهای مسئول انجام نشد.
وی تصریح کرد: کمیسیون ماده ۱۰۰ در بی‌توجهی کامل به نامه‌ها و پیگیری‌های اداره میراث فرهنگی و برخلاف ضوابط و نظرهای کارشناسی برای ۲ پلاک که در حریم مصوب و قانونی خانه تاریخی بروجردی‌ها قرار دارند، با اعطای مجوز تجاری موجب تایید و تثبیت این اقدام‌ها و ایجاد واحدهای تجاری شد.
رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کاشان با اشاره به اینکه ۲ پلاک مورد نظر مجوز تغییر کاربری تجاری از کمیسیون ماده پنج را دریافت نکرده‌اند، گفت: این اقدام حتی به تبرئه مالک در روند پرونده قضایی نیز منجر شد.
شهرستان کاشان با جمعیت بیش از ۳۶۸ هزار نفر در فاصله نزدیک به ۲۰۰ کیلومتری شمال اصفهان قرار دارد.