با بحران اقتصادی ناشی از شیوع ویروس کرونا که بیش از هر نقطه دیگری از جهان، اروپا را متاثر از خود کرده، بیم آن میرود که منجر به واگرایی بیشتر در این اتحادیه شود؛ به گونهای که «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان از کرونا به عنوان بزرگترین آزمون برای انسجام اتحادیه اروپا نام برد.
اگرچه دولتهای اروپایی تاکنون بودجههای کلانی برای مقابله با ویروس کرونا اختصاص دادهاند اما از نگاه اقتصاددانان اروپایی، این ارقام ناکافی است و اروپا در آستانه یک بحران جدی قرار دارد.
به دنبال اختلافات ناتویی برخی رهبران در ماههای پایانی سال میلادی گذشته، در پی شیوع کرونا، اروپایی را شاهد هستیم که در آن انگلیس با وجود برگزیت به سامانه بهداشتی اتحادیه اروپا متوسل میشود و ۲۷ عضو این اتحادیه، که بر وحدت اعضا در دوران پس از قرنطینه تاکید دارند.
اگرچه سران اتحادیه اروپا چند هفته پیش روی بسته اقتصادی ۵۰۰ میلیارد یورویی برای پوشش زیانهای ناشی از کرونا توافق کردند اما به عقیده «ویلفرید گالند» (Wilfrid Galand) مدیر موسسه امور مالی «مونتپانسیه فینانس» فرانسه، آنچه که سالهاست اروپا از آن رنج میبرد کمبود اعتبار و نقدینگی نیست بلکه عدم پویایی داخلی است. او معتقد است که محدود کردن آسیبهای ساختاری ناشی از بحران کووید ۱۹ تنها شرط بازگشت نرخ رشد پایدار در اروپاست.
آمار و ارقام تجاری اروپا برای سه ماهه نخست سال میلادی جاری به میزان قابل توجهی کاهش یافته است؛ منفی ۳.۸ درصد انقباض برای منطقه یورو و حتی منفی ۵.۸ درصد برای فرانسه. به عقیده گالند، کمکهای بانک مرکزی اروپا اگرچه گسترده است اما کافی نیست.
رهبران و سران ۲۷ کشور اتحادیه اروپا از جمله وزرای خارجه این کشورها در ویدئوهای جداگانه ۱۵ ثانیهای که به مناسبت هفتادمین سالگرد «روز اروپا» در تارنمای شورای اروپا منتشر شده، بر وحدت دولتهای اروپایی بویژه پس از مهار ویروس کرونا تاکید کردند.
در این ویدئوها که «شارل میشل» رئیس شورای اروپا آن را در صفحه توئیتر خود نیز پست کرده، روسای دولتهای اروپایی در مقابل دوربین و گاه به صورت سلفی از آرزوهای خود برای اروپاییها سخن میگویند. آنها همچنین درباره پساکرونا صحبت میکنند.
رئیس شورای اروپا با همرسانی اظهارات رهبران اروپایی در قالب یک ویدئو از جمع رهبران در صفحه توئیتر خود تاکید کرد «وحدت، چیزی است که اروپا را قویتر میکند.»
شبکه تلویزیونی «ب. اف. ام» فرانسه گزارش کرد: در روز اروپا، مکرون و رهبران اروپایی خواستار وحدت اروپا پس از قرنطینه هستند.
«امانوئل مکرون» رئیس جمهوری فرانسه با بازتوئیت پست شارل میشل نوشت: غلبه کردن بر بحرانها، جسارت، نوآوری، اتحاد، تفکر و عمل برای آینده، این همان روحیه اروپایی است.
روز اروپا (سالروز تاسیس شورای اروپا در سال ۱۹۴۹) جشن سالانه صلح و اتحاد اروپا است. این روز، یکی از نمادهایی است که برای افزایش اتحاد در اروپا طراحی شده است و در چنین روزی رهبران اروپایی بار دیگر و این بار بیش از گذشته بر نگرانیهای خود از بابت رسیدن به یک اروپای واحد تاکید کردند.
روزنامه «لو سوآر» بلژیک مینویسد: پیروزی آزادی و دموکراسی بر تمامیت خواهی ۷۵ سال پیش، یک گسست و آغاز جدیدی را برای اروپا رقم زد. این پیروزی میل به آشتی بین ملتهای اروپایی را نشان می دهد.
انجمن «یورو دفانس- فرانس» فرانسه که انجمنی متشکل از مقامهای ارشد نظامی و غیرمظامی، تجار و علاقمندان به حوزه دفاع اروپا هستند، در یاددداشتی به قلم «پاتریک بلوآرد» (Patrick Bellouard) و ۱۰ نفر دیگر از اعضای این انجمن، که روز شنبه در روزنامه «لا تریبون» منتشر شد، تصریح کرد: در محیطی مخاطرهآمیز، اروپا مسوولیت اصلی تامین امنیت شهروندان خود در تمام مناطق و دفاع از منافع آنها، در قاره اروپا و سراسر جهان را بر عهده خواهد داشت.
این انجمن فراتر از صندوق دفاع اروپایی، یک برنامه احیای صنعتی در بخش دفاعی و امنیتی در داخل اتحادیه اروپا و در دو مرحله ارائه میدهد: طرحی برای حمایت از شرکتها، آلات صنعتی و مهارتهای در معرض تهدید و خطر و دیگری برنامه احیای مناسب پس از خروج از بحران در قالب سفارش تامین مواد از جمله توسط اتحادیه اروپاست.
یورو دفانس-فرانس افزود: بحران کووید – ۱۹ با برانگیختن خودخواهیهای ملی، همبستگی اروپا را آزمود. با این وجود، کمیسیون اروپا از ۲۸ ژانویه/ هشتم بهمن ۹۸ با فعال کردن مکانیسم پاسخ به بحران، واکنش نشان داد. این کمیسیون وجوه دولتی و خصوصی را برای تامین مالی تحقیقات در مورد واکسن، تشخیص و درمان جمعآوری کرده است.
به دنبال شیوع ویروس کرونا براساس آخرین آمار منتشر شده تاکنون حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر در سراسر اروپا به کرونا مبتلا شده و افزون بر ۱۵۰ هزار نفر جان خود را از دست دادهاند.
کمیسیون اروپا روز جمعه توصیه کرد تا برای جلوگیری از موج دوم ویروس کرونا، مرزهای خارجی اتحادیه اروپا تا ۱۵ ماه ژوئن (۲۶ خرداد) به روی شهروندان غیراروپایی بسته نگه داشته شود.
در ماه مارس (اسفند- فروردین) کشورهای عضو اتحادیه اروپا در تلاش برای جلوگیری از گسترش شیوع ویروس کرونا موافقت کردند که مرزهای خود را برای بازدیدکنندگان غیراروپایی ببندند. کمیته اروپا بازوی اجرایی اتحادیه با این تصمیمات تلاش کرد تا کنترل در امتداد مرزهای داخلی را به حداقل برساند.
«یلوا یوهانسون» کمیسر امور داخلی اتحادیه اروپا گفته ما به یک رویکرد مرحلهای و هماهنگ نیاز داریم. محدودیتهای مربوط به حرکت آزاد و کنترل مرزهای داخلی قبل از اینکه بتوانیم محدودیتها را در مرزهای خارجی برداریم و دسترسی به اتحادیه اروپا را برای ساکنان غیر اتحادیه اروپا برای سفرهای غیرضروری تضمین میکنیم، باید به تدریج برداشته شود.
به دنبال شیوع ویروس کرونا براساس آخرین آمار منتشر شده تاکنون یک میلیون ۵۷۹ هزار و ۲۵۲ نفر در سراسر اروپا به کرونا مبتلا شده و از این تعداد ۱۵۰ هزار و ۱۴۹ نفر زندگی خود را از دست دادهاند.
در حالی که تدابیر قرنطینه و محدودیتهای رفت و آمد موجب کاهش شدید تولیدات اقتصادی و صنعتی در منطقه یورو شده است، کشورهایی مانند آلمان و فرانسه در حال کاهش محدویتها و از سرگیری فعالیتهای اقتصادی هستند.