کرمانشاه- ایرنا- شهروندان در سال گذشته یک گرانی آزاردهنده را تجربه کردند اما این فشار برای همه استان‌ها یکسان نبود و نرخ تورم در گرانترین استان با ارزانترین استان کشور ۱۱.۳ درصد اختلاف داشت.

به گزارش خبرنگار ایرنا، مرکز آمار ایران به تازگی اطلاعات مربوط به نرخ تورم در سال ۱۳۹۸ را منتشر کرده است؛ آماری که نسبت به سال ۹۷ از یک رشد قابل توجه حکایت دارد.

«نرخ تورم عبارت است از افزایش سطح عمومی قیمت کالاها و خدمات مشخص در یک بازه زمانی مشخص».

هم اکنون ملاک محاسبه نرخ تورم، سال ۱۳۹۵ به عنوان سال پایه است و قیمت‌های آن سال مبنای ارزش‌گذاری مقدار تولید سال‌های دیگر قرار می‌گیرد.

براساس گزارش مرکز آمار، نرخ تورم در سال ۹۸ برای کل کشور ٣٤.٨ درصد، مناطق شهری ٣٤.٤ درصد و مناطق روستایی ٣٧.٣ درصد بوده است.

نرخ تورم کل نسبت به سال ۹۷ برای کل کشور، مناطق شهری و مناطق روستایی به ترتیب  ٧.٩ ، ٧.٨ و ٩.٢ واحد درصد افزایش یافته است.

نرخ تورم سال ۱۳۹۸

بیشترین افزایش قیمت هم مربوط به گروه «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» بوده که برای کل کشور ۴۲.۶ درصد، مناطق شهری ٤٢.٧ درصد و مناطق روستایی ٤٢.٢ درصد بوده است.

نرخ تورم گروه «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» هم برای کل کشور ۳۱.۴ درصد، مناطق شهری ٣١.١ درصد و مناطق روستایی ٣٣.٥ درصد بوده است.

بیشترین گرانی‌ها

بیشترین افزایش متوسط قیمت ها در سال ۹۸ نسبت به متوسط قیمت ها سال ۹۷ در اقلام خوراکی مربوط به گروه «چای، قهوه و انواع نوشیدنی ها(انواع چای)، گروه سبزیجات(سیب زمینی، پیاز) و گروه قند، شکر و شیرینی (شکر و قند)» بوده است.در اقلام غیرخوراکی نیز بیشترین گرانی مربوط به گروه «مبلمان و لوازم خانگی (ظروف آشپزخانه و انواع شوینده)»، گروه «حمل و نقل (انواع خودرو و قطعات یدکی)» و گروه «تفریح و فرهنگ (تجهیزات رایانه و لوازم التحریر)» بوده است.

افزایش قیمت از ۹ تا ۲۰۸ درصد

طبق گزارش مرکز آمار طی سال های ۹۷ تا ۹۸، اقلام پرمصرف برای عموم مردم از ۹ تا ۲۰۸ درصد گران شده است.

بر این اساس قیمت برنج خارجی ۹ درصد، گوشت گوسفندی ۶۰ درصد، مرغ ۲۶ درصد، شیر ۵۲ درصد، روغن مایع ۲۷ درصد، گوجه ۴۳ درصد، سیب زمینی ۲۰۸ درصد، پیاز  ۲۰۷ درصد، شکر ۶۱ درصد و رب گوجه ۵۴ درصد گران شده است.

رشد قیمت کالاهای پرمصرف طی سال های ۹۶ تا ۹۸

تورم بیشتر برای پولدارها

نکته دیگر گزارش مرکز آمار این است که تورم برای قشر کم‌درآمد و ضعیف جامعه کمتر از پولدارها بوده است.

براین اساس دهک اول با کمترین سطح درآمد سرانه تورم، در سال گذشته گرانی ۲۸.۶ درصدی را تجربه کرده اما تورم برای دهک دهم با بیشترین سطح درآمد، ۳۴.۶ بوده است یعنی ۶ درصد بیشتر.

صعود کرمانشاه به جمع پنج استان ارزان

در سال ۹۸ بیشترین نرخ تورم خانوارهای کشور با ۴۲ درصد مربوط به استان ایلام و کمترین نرخ تورم با ۳۰.۷ درصد مربوط به استان فارس بوده است. شکاف نرخ تورم بین استان های مختلف هم ۱۱.۳ درصد بوده است.

پس از استان فارس، استان های قم، اصفهان، آذربایجان غربی و کرمانشاه به ترتیب با ۳۲، ۳۲.۶، ۳۲.۷ و ۳۲.۹ درصد کمترین میزان تورم در سال ۹۸ را داشته اند.

این در حالی است که نرخ تورم کرمانشاه در سال ۱۳۹۷ - ۲۷.۸ درصد بود که با این عدد در رتبه ۱۹ کشور و نزدیک به استان های گران قرار داشت.

در سال ۹۸ نرخ تورم میانگین کشور ۷.۹ درصد بیشتر از سال ۹۷ شد اما کرمانشاه توانست مدیریت بهتری در بازار خود داشته باشد و تورم آن ۵.۱ درصد افزایش یافت یعنی ۲.۸ درصد کمتر از میانگین کشور. به همین دلیل از رتبه ۱۹ به رتبه پنجم صعود کرد و در بین استان های با گرانی کمتر قرار گرفت.

به دلیل همین ارتقای مثبت بود که رییس جمهوری در پی نوشت گزارش هوشنگ بازوند، استاندار کرمانشاه درباره تغییرات نرخ تورم استان کرمانشاه در سال ۱۳۹۸ نوشت: «از تلاش های همه مسوولان استان بویژه جنابعالی تقدیر می شود».

جزییات نرخ تورم در کرمانشاه

آنچنان که مرکز آمار گزارش کرده است: نوع افزایش قیمت ها در استان کرمانشاه هم مشابه میانگین کشوری بوده است.

در این استان بیشترین گرانی با ۴۳.۶ درصد مربوط به گروه «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» و کمترین نرخ تورم با ۲۷ درصد مربوط به گروه «کالاهای غیر خوراکی و خدمات» بوده است.

هم نرخ تورم مناطق شهری و هم روستایی استان کرمانشاه در سال ۹۸ از میانگین کشوری کمتر بوده است؛ مردم شهرنشین استان در سال ۹۸ تورم ۳۲.۱ درصدی (۲.۳ درصد کمتر از میانگین کشوری) و روستاییان کرمانشاه هم گرانی ۳۶.۶ درصدی(۰.۷ درصد کمتر از کشور) را تجربه کرده اند.

پایین آمدن از صدر جدول فلاکت

یکی دیگر از شاخص های اقتصادی که نرخ تورم در آن نقش دارد، شاخص فلاکت است؛ این شاخص که از حاصل جمع تورم و بیکاری به دست می‌آید، وضعیت رفاهی مردم را نشان می‌دهد.

از نظر اقتصاددانان، شاخص فلاکت یک شاخص مهم تلقی می شود زیرا به اعتقاد آنان تورم بالا در کنار بیکاری رو به افزایش، تبعات نامطلوب اقتصادی و اجتماعی در پی دارد.

حتی کارشناسان زیادی بر این باورند که شاخص فلاکت به صورت مستقیم بر آمار جرم و جنایت در جامعه تاثیر می گذارد و هرگونه تغییر در آن با فاصله حدود یک ساله در میزان جرم و جنایت بروز می کند.

سوی دیگر شاخص فلاکت نرخ بیکاری است؛ براساس نتایج طرح آمارگیری نیروی کار ایران در سال ۱۳۹۸، نرخ بیکاری کشور نسبت به سال ۹۷، ۱.۵ درصد کاهش یافته اما این کاهش در استان کرمانشاه ۳.۱ درصد بوده است.

کرمانشاه همچنان بیکارترین استان کشور است اما سرعت روند کاهشی نرخ بیکاری آن زیاد است 

آنچنان که مرکز آمار به تازگی اعلام کرده است، شاخص نرخ بیکاری نیروی کار جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر(جمعیت فعال) سال گذشته در کشور ۱۰.۶ درصد بوده است. براساس این گزارش نرخ بیکاری استان کرمانشاه هم ۱۵.۷ درصد است و نشان می دهد که همچنان در جایگاه نخست جدول بیکاری کشور قرار دارد اما کاهش نرخ بیکاری این استان نسبت به سال ۹۷ بیش از ۲ برابر میانگین کشوری بوده و از این نظر کرمانشاه در رتبه سوم کشور(در بیشترین کاهش نرخ بیکاری) قرار دارد.

حاصل جمع نرخ تورم و بیکاری استان کرمانشاه عدد ۴۸.۷ درصد را نشان می دهد. براین اساس کرمانشاه که در سال ۹۷ در جایگاه دوم جدول نرخ فلاکت کشور قرار داشت باتوجه به کاهش نرخ بیکاری و نرخ تورم این استان در سال ۹۸، هفت پله ارتقا پیدا کرد و در رتبه نهم جدول فلاکت کشور قرار گرفت.

بهزاد باباخانی، مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری کرمانشاه با بیان اینکه این استان در سال ۹۶ رتبه یک، در سال ۹۷ رتبه ۲ و در سال ۹۸ رتبه نهم شاخص شاخص فلاکت کشور را داشته است گفت: بهبود ۱۴ رتبه ای جایگاه استان در نرخ تورم و کاهش ۳.۱ درصدی نرخ بیکاری در سال ۹۸ عامل اصلی بهبود شاخص فلاکت استان بوده است.

بر اساس آمارهای منتشر شده، استان های لرستان، چهارمحال بختیاری و ایلام رتبه اول تا سوم نرخ فلاکت را دارند و مثلث مفلوک ترین استان های کشور را تشکیل داده اند. در مقابل، استان های فارس، همدان و سمنان در انتهای این جدول هستند و پایین ترین آمار مجموع بیکاری و تورم را دارند.

نمودار نرخ فلاکت سال ۱۳۹۷

نمودار نرخ فلاکت سال ۱۳۹۸

راهی جز تداوم روند کاهشی نیست

هرچند جهت گیری اقتصادی استان کرمانشاه و روند حرکتی شاخص های اصلی(بیکاری، تورم و...) در سال ۹۸ مثبت بوده است اما نباید فراموش کرد که این استان همچنان بیکارترین استان کشور است و در رتبه نهم جدول فلاکت قرار دارد.

بی شک اگر تلاش ها برای بهبود فضای کسب و کار، اشتغالزایی، مهار تورم و جذب سرمایه کم شود یا از سرعت شیب کاهشی کاسته شود، نمی توان امیدی به خروج اقتصاد کرمانشاه از وضع نامطلوب کنونی داشت و البته در صورت تداوم ارتقای نرخ بیکاری و تورم، این امیدواری وجود دارد که طی ۲ یا سه سال آینده در نیمه بالای جدول اقتصادی کشور باشیم.

البته با شیوع کرونا از اسفند ۱۳۹۸ و تعطیلی گسترده کسب و کار در کشور و استان کرمانشاه، انتظار می رود که آمار بیکاری در سال ۹۹ افزایش پیدا کند اما استان هایی در رده‌بندی نرخ بیکاری موفق خواهند شد که از تهدید کرونا فرصت بسازند و دست کم تعطیلی کسب و کارها و بیکار شدن شاغلان را به حداقل برسانند.

طبق «سند جامع اشتغال استان کرمانشاه» نرخ بیکاری این استان در سال ۹۸ باید سه درصد، در سال ۹۹، ۲ درصد و در سال ۱۴۰۰ یک درصد کاهش پیدا کند تا به میانگین کشوری برسد. کاهش سه درصدی نرخ بیکاری در سال ۹۸ محقق شده اما اکنون باید منتظر ادامه این کاهش در پایان امسال و سال آینده باشیم.

بنابر اعلام اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان کرمانشاه، جمعیت فعال استان ۳۹۴ هزار نفر و آمار بیکاران آن ۱۳۲ هزار نفر است. نیمی از افراد جویای کار استان‌ دانش آموخته دانشگاهی هستند.