مدتی است قصد کردهام تا در نوشتههایم اسمی از ویروس پنج حرفی کرونا نیاورم اما نمیشود. این روزهای خوب بهار قرآن و طبیعت دلهای مردم ایران شکوفه باران مهر و محبت است و در هر کوی و برزن و محله و شهر مهر و محبت میبارد و برای از بین بردن ضررها و آسیبهای این ویروس کمک مؤمنانه و همدلی و همراهی هیجان انگیزی در فضای مجازی و حقیقی راه افتاده است.
سبک زندگی بسیاری از مردم در ردههای سنی تفاوت کرده است از بزرگترها تا کوچکترها از مدیران تا کارکنان و خلاصه کلام در ایام پسا کرونایی سبکهای جدیدی در میان مردم تجربه میشود خریدهای اینترنتی جان گرفته است دید و بازدیدهای مجازی قوت گرفته و معادلات بانکی هم به صورت غیر حضوری استقبال بیشتری داشته است برای تامین بسیاری از نیازها و بر اورده کردن بیشترین مایحتاج ضروری از فضای مجازی استفاده می شود اینترنت برای خیلیها دیگر تفریح و سرگرمی نیست و فناورانه به این فناوری مدرن نگاه میکنند و تمام تلاششان آن است که بهترین و بیشترین سود را ببرند
در بسیاری از شهرها رفت و آمدهای غیرضروری در واقع کاهش یافته است و مردم فهیم و صبور برای از بین بردن و کمتر شدن آسیبهای این ویروس تلاشی مضاعف کردهاند اما این همه تلاش و کوشش هم چنان میزان خسارتهای مادی و جسمی را کاهش نداده است
در خانه ماندنها اگر فواید بسیاری داشته است اما ظرفیتهای اهل منزل را هم به چالش کشانده است و گاهی شنیده می شود در مکالمات و تعاملهای رایج اهل منزل کار به جاهای باریک هم کشیده میشود و با واکاوی برخی از رفتارها مشکلاتی نیز سر باز میزنند و باعث بحث و جدل میشود همچنان که از برکات در منزل ماندن تولید محتوا برای فضای مجازی بوده است بحثی که باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرد و شاید در آینده بازار روانشناسان و و روانکاوها از رونقی خاص بهره مند شوند و هصدا البته این روزها مشاورههای دگراندیشانه و نواندیشانهای در فضای مجازی و در برخی پلتفرمهای محبوب ایرانی فعال شدهاند و میشود تلاش تمام افراد در صنوف و حرف و مشاغل مختلف با سلایق و تفکرهای خاص و روشنفکرانه و عادی را در تولید محتوای فضای مجازی مشاهده کرد.
این روزها محتوای تولید رسانه ای نیز دستخوش تغییرات جذاب و جالبی شده است محتوای رسانهای میتواند اشکال گوناگونی به خود بگیرد و ویژگیهای مختلفی داشته باشد .محتوای رسانهای عبارت از هر چیزی است که توسط ذهن یا حواس انسان قابل دریافت باشد و از طریق رسانه منتقل میشود، به طور آشکار یا نهان معنایی دارد و یا به معنابخشی جزء دیگری با همین خصوصیات کمک میکند.
تلاش خلاقانه برای تولید سبک جدیدی از برنامه های فرهنگی و هنری توسط برخی نهادهای فرهنگی و سازمان های متولی فرهنگ و هنر در این ایام نیز سبک جدیدی از خلاقیت و مدیریت تولید و انتشار محتوا را در بر داشته است از سوی دیگر کاربران فضای مجازی نیز بیکار نشستهاند و تلاش کردهاند تا با تولید محتوا بتوانند به کسب و کار های خانگی هم در کنار سایر فعالیت ها نگاهی تازه بیندازند و از فرصت در خانه ماندن نهایت بهره را بجویند
راه اندازی برنامههای زنده اینترنتی و پخش آن از برخی نرم افزارهای پر مخاطب و بالا بودن میزان بازدیدکنندگان نشان از موفقیت و استقبال این دست برنامههاست همچنان که بسیاری از هنرمندان و فعالان فرهنگ و هنر و رسانه با برگزاری برنامه های زنده در فضای اینستاگرامی تجربیات و اثار خود را با مخاطبان و علاقمندان به اشتراک میگذارند آموزشهای مجازی هم شکلی تازه به خود گرفته است و دانشآموزان و دانش جویان و اساتید نیز در فضای مجازی به تدریس و تعلم و یادگیری مشغول شده اند و کار به جایی رسیده است که آزمون مجازی نیز برگزار میشود و نهادهای متولی تعلیم و تربیت ایران اسلامی از نتایج برگزاری آزمون ها رضایت داشته و نمره قبولی دانشآموزان و دانشجویان را تایید میکنند.
جلسات سطح عالی نهادها وقوای سه گانه نیز در فضای مجازی برگزار می شود و ارتباط میان مدیران عالی مقام و مدیران میانی نیز از همین طریق برقرار است و هیچگونه خللی در روند مدیریت کشور ایجاد نگشته است در برخی موارد و بسیاری از نیازهای مردمی مراجعه حضوری از فرایند انجام کار حذف و خدمات به صورت غیر حضوری با کمترین زمان سرمایه ای و زمانی در حال برگزاری است و تمام این رفتارها و جلسه ها و برنامه های فوق الاشاره نشان از آن دارد که در ایام پس از کرونایی نیز میتواند بسیاری از این شیوهها به صورت منظم برگزار شود و برای آن همه هزینه سرمایهای و زمانی که به علت فرایند پیچیده اداری دست و پا گیر قبل از آن الزامی بود شیوه نامههای نوین مدون و اجرایی کرد.
برگزاری برنامههای گفتو گو محور مدیران عالی رتبه نظام دور از تجمعات هر ساله نیز از دیگر اتفاقهای پساکرونایی است که در حوزه ارتباطات ایران اسلامی نقطه جدیدی از سبک برگزاری مراسمها خواهد شد درست مانند دیدارهای مجازی مقام معظم رهبری با گروههای صنفی مختلف در ایام قبل و حال حاضر ماه مبارک رمضان که با کیفیت و کمیت بینظیری برگزار شد.
برگزاری مراسمهای نیایشی و آیینی ماه مبارک رمضان انسان نیز که به صورت زنده از طریق رسانه ملی و فضای مجازی در حال پخش است نیز نشان دهنده پذیرش سبک برگزاری نوین مراسمهای آیینی است.
با توجه به مباحث فوق و تغییرات قابل ملموس در فضای رفتاری فناورانه این روزها به نظر میرسد سواد رسانهای بسیاری از مردم و برخی مدیران رشد قابل توجهی داشته است و با مزیتها و معایب فضای مجازی بیشتر آشنا شدهاند افزایش معلومات و دانستهای آنان درباره تولید کمک خواهد کرد تا محتوایی بینقص و پر مغز انتشار یابد مثلا محتوای تولید کاربر در حالت عام چگونه است؟
محتوای تولید کاربر به هر نوع تولید محتوا اعم از وبنوشت، چت، فروم، فیلم و ... گفته میشود که توسط کاربران تولید شود، به طور معمول در شبکههای اجتماعی اتفاق میافتد و در حلقة تولیدات فناوریهای نوین ارتباطی و اطلاعاتی قرار میگیرد. نکته قابل توجه در تولید این نوع محتوا این است که این نوع از محتوا را افرادی تهیه کردهاند که در یک رسانه مشغول به کار نیستند و پولی هم در برابر محتوای تولیدی خود دریافت نمیکنند درست مانند بسیاری از مردم که این روز ها بدون هیچ وابستگی به رسانهای اعم از دولتی و خصوصی نسبت به تولید محتوا اقدام و به انتشار ان نیز همت کردهاند.
کمتر انسان فهیم و اندیشمندی است که نداند زندگی انسانی، در جریان تعاملات بشری شکل گرفته و در این مسیر، هر آنچه که این تعاملها را تحت تأثیر قرار میدهد نه تنها مهم و اثربخش بوده که گاهی جریان ساز تلقی میشود. از اختراع واژگان، کاغذ، قلم و گرفته تا اختراع دستگاه چاپ گوتنبرگ و اختراع تلفن گراهام بل هرکدام به نحوی بر جریان تعاملهای بشر تأثیر بسزایی گذاشتهاند اما جدیدترین ابزاری که به شکل گستردهای جهان را تحت تأثیر خود قرار داد و پیوند میان اطلاعات و ارتباطات را چنان مستحکم کرد که گاهی آن را یکی میپندارند، ظهور فناوری اطلاعات و ارتباطات است و پس از آن و در پی رشد سریع این فناوری تلفنهای هوشمندی که در دسترس عموم جهان قرار گرفت و باعث رمز گشایی از سبک جدیدی از زندگی شد.
افرادی که تعامل های فرهنگی چند جانبه را در محیط زندگی خود تجربه میکنند، به شکل روزافزونی از فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی برای تقویت و بهبود شوایط جامعه مدنی خود استفاده میکنند؛ همچنین آنها در فعالیت های جمعی با جهتگیری آگاهانه و فعالانه شرکت میکنند.
در میان مردم هر جامعه ای عده ای از افراد هستند که دارای سرمایه فرهنگی عظیمی هستند- سرمایه ای تجسم نایافته و ناملموسی که به شکل عینی وجود ندارد و ریشه در افکار ایدهها و ذهنیت آنها دارد- و طبیعی است افرادی که سرمایه فرهنگی بالایی دارند، نسبت به جامعه و محیط شهری که در آن زندگی میکنند، خود را بیشتر مسئول و متعهد بدانند. در واقع هر اندازه سرمایه فرهنگی موجود در میان شهروندان جامعه بیشتر باشد، فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی که مورد استفاده قرار میگیرد بیشتر است و به همین جهت تصمیمهای بهتری در جامعه گرفته میشود و شاید تنها دلیلی که این روزها مباحث مربوط به فناوری و بهرهمندی از ابزار نوین و تلفنهای هوشمند مورد توجه قرار گرفته است وجود ویروس منحوسی به نام کرونا در جهان امروز و اخرین سال قرن باشد که دوران نوین پسا کرونایی را به ارمغان آورد و باعث تغییرات ماهوی شود.