به گزارش دبیرخانه جایزه مهرگان در دوره نوزدهم و بیستم جایزه مهرگان ادب مجموعاً ۱۹۵۸ اثرِ چاپ اول سال‌های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ به دبیرخانه جایزه ارسال شده بود که در چند مرحله و با مشارکت ۱۲ داور (پنج داور در مرحله مقدماتی و هفت داور در مرحله نهایی) بررسی شد.
داوری آثار در مرحله مقدماتی را جواد پویان، سودابه سلگی، مانی پارسا، آرزو چربدست و علی منهاج بر عهده داشتند.
علیرضا زرگر مدیر جایزه مهرگان از تلاش مؤثر داوران جایزه مهرگان ادب که با صرف وقت و دقت زیاد در مدت ۱۴ ماه داوری این دوره مهرگان ادب را به سرانجام رساندند قدردانی کرد و با اشاره به افزوده شدن بخش ویژه به جایزه مهرگان ادب، گفت: در سال‌های گذشته از سوی ناشران و نویسندگان ایرانی آثاری به دبیرخانه جایزه مهرگان ارسال می‌شد که قبلاً به زبان مادری نویسنده منتشر شده و سپس به فارسی ترجمه شده بود؛ ما این آثار را ترجمه تلقی کرده و به دلیل مغایرت با آیین‌نامه جایزه مهرگان ارزیابی نمی‌کردیم، در این میان ممکن بود اثر ادبی برجسته‌ای نادیده گرفته شود. به همین دلیل در مشورت با داوران مهرگان ادب تصمیم گرفته شد از دوره بیستم این جایزه این گونه کتاب‌ها در بخش ویژه جایزه مهرگان ادب ارزیابی شده و چنانچه ارزش ادبی اثر به تأیید داوران برسد معرفی و برگزیده شود.
در این دوره ترجمه فارسی دو رمان از زبان‌های کردی و ترکی آذربایجانی، نامزد دریافت جایزه مهرگان ادب در بخش ویژه شده است. نویسندگان این رمان‌ها و اثرشان به حوزه فرهنگ ایران تعلق دارند، بنابراین نوشتن به زبان کردی، ترکی آذربایجانی و ... نویسنده را از فرهنگ و ادب ایران جدا نخواهد کرد.
دبیرخانه جایزه مهرگان رمان‌ها و مجموعه داستان‌های مرحله نهایی و نامزدهای بخش ویژه جایزه مهرگان ادب را به این شرح اعلام کرد:
رمان‌های راه‌یافته به مرحله نهایی به نظم الفبایی نام کتاب‌ها:
- آتش زندان، ابراهیم دمشناس، نیلوفر
- پدرکشی، ملاحت نیکی، نیماژ
- شکوفه عناب، رضا جولایی، چشمه
- ط ، زاهد بارخدا، افراز
- کتاب خَم، علیرضا سیف‌الدینی، نیماژ
- کوچ شامار، فرهاد حیدری گوران، آگاه/ بان
- موزه اشیای اشغالی، تکتم توسلی، افراز
مجموعه داستان‌های راه‌یافته به مرحله نهایی به نظم الفبایی نام کتاب‌ها:
- آه ای مامان، احمد حسن‌زاده، نون
- او، محمد کلباسی، چشمه
- بوطیقای شیطان، علیرضا لبش، هیلا
- جیرجیرک‌های باغ قوام‌السلطنه، لیلا بابایی فلاح، افراز
- خاطرات یک دروغگو، نسیم وهابی، مرکز
- دوازده نت برای سکوت، کیوان صادقی، نیماژ
- زن غمگین، محسن عباسی، نی
رمان‌های نامزد بخش ویژه جایزه مهرگان ادب:
- آخرین روزهای زندگی هَلاله، عطا نهایی، ترجمه رضا کریم مجاور، افراز
- پرنده‌ها دیگر نمی‌ترسند، رقیه کبیری، ترجمه حمزه فراهتی، نشانه
بنابر اعلام دبیرخانه جایزه مهرگان برندگان بخش رمان، مجموعه داستان و بخش ویژه عصر روز شنبه دهم خردادماه ۱۳۹۹ در کانال جایزه مهرگان (https://t.me/mehreganprize_fa) معرفی خواهند شد و جایزه نقدی و تندیس مهرگان در مراسمی خصوصی به آن‌ها اهدا می‌شود. جواد اسحاقیان، هلن اولیایی‌نیا، حسین آتش‌پرور، پروین سلاجقه، سیاوش گلشیری، لیلی صادقی و ابوالفضل حسینی ۷ داور مرحله نهایی جایزه مهرگان ادب بودند.
فراخوان دوره بیست و یکم و بیست و دوم جایزه مهرگان ادب برای ارسال رمان‌ها و مجموعه داستان‌های چاپ اول سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹، به دلیل شرایط خاص ناشی از شیوع ویروس کووید ۱۹، در نیمه دوم خردادماه ۱۳۹۹ منتشر خواهد شد.
دبیرخانه جایزه مهرگان با پوزش از دوستداران علم و محیط زیست اعلام کرد کتاب‌های نامزد دریافت جایزه مهرگان علم و تشکل‌های زیست‌محیطی نامزد دریافت این جایزه، به زودی معرفی خواهند شد.