تا چند سال پیش، قیمت نفت بیش از هر چیز از ریسکهای سیاسی و تنشها تاثیر میگرفت و فراز و فرود طلای سیاه را نه در بازار نفت بلکه در کارزار سیاست رقم میزدند. با این حال در سالهای اخیر، این بازار ثابت کرده که دیگر گوش به فرمان تغییرات سیاسی نیست و این عوامل اقتصادی است که سرنوشت نفت را تعیین میکند.
شاهد این مدعا نیز اتفاقاتی است که در یک سال گذشته رخ داده است.
به طور مثال بعد از حمله به نفتکش ایرانی در دریای سرخ در حالی که انتظار میرفت قیمت نفت جهش بیسابقهای را تجربه کند اما تنها در چند روز و به میزان چند دلار قیمتها بالا رفت.
در حمله به آرامکو (شرکت نفت عربستان) نیز که حدود نیمی از تولید نفت عربستان را از بازار خارج کرد، قیمت نفت مقاومت بیسابقهای از خود نشان داد و در شرایطی که پیشبینی میشد قیمتها تا بالای ۱۰۰ دلار در هر بشکه نیز بالا رود اما نفت در میانههای کانال ۷۰ دلار باقی ماند.
در نقطه مقابل این ریسکهای سیاسی اما حالا که ریسک اقتصادی کاهش تقاضای نفت در کنار افزایش عرضه آن در ماه گذشته میلادی همراه شد، قیمت نفت حتی به زیر صفر رفت و منفی شد.
این مثالها نشان میدهد که نفت دیگر با مهرههای سیاسی حرکت نمیکند.
با توجه به این موضوع، اکنون و با نزدیک شدن به زمان سررسید تحویل نفت آمریکا برای ماه آینده میلادی، دوباره نگرانیها در خصوص قیمت نفت افزایش پیدا کرده زیرا در ماه گذشته میلادی نیز در همین روزها بود که قیمت نفت این کشور به واسطه نبود مخازن ذخیرهسازی و مشتری تا منفی ۳۷ دلار در هر بشکه نیز سقوط کرد.
این در شرایطی است که ماه گذشته دولت آمریکا درهای مخازن ذخیرهسازی خود را به روی تولیدکنندگان باز کرد تا نفت مازاد خود را در این مخازن نگهداری کنند اما به نظر میرسد ظرفیت این مخازن نیز در حال تکمیل است.
از سوی دیگر با کاهش محدودیتهای قرنطینه در گوشه و کنار جهان، اگرچه تقاضا برای نفت تقویت خواهد شد اما نگرانیها را نسبت به موج دوم شیوع کرونا افزایش داده است. نگرانی که باعث میشود تا چشمانداز رشد اقتصادی و به دنبال آن تقاضا برای نفت چندان مطلوب نباشد.
با این حال کاهش تولید در قالب توافق اوپک پلاس و بیشتر از آن کاهش یک میلیون بشکهای تولید عربستان فراتر از این توافق، امید به توازن در بازار عرضه و تقاضای نفت خام و تقویت قیمتها را افزایش داده است.
این موضوع از کاهش بیشتر قیمت نفت در بازار جلوگیری کرده است.
با این حال، قیمت نفت امروز با کاهش همراه شد. نفت برنت با افتی ۱.۵ درصدی به قیمت ۲۹ دلار و ۵۲ سنت معامله شد. نفت شاخص آمریکا نیز ۰.۷ درصد پایین آمد و ۲۵ دلار و ۶۰ سنت قیمت خورد.
به نظر میرسد نفت با توجه به شرایط اقتصاد جهانی در قیمتهای فعلی تثبیت شده با این حال همچنان قیمتها در این بازار شکننده است و هر تغییری در معادلات اقتصاد جهانی میتواند سقوط یا صعود قیمت طلای سیاه را رقم بزند.