تهران- ایرنا- مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه تاکید کرد: رژیم‌های محافظه‌کار، دیکتاتور و غیردموکراتیک علاقه‌مند هستند تا یک جمهوریخواه تندرو در آمریکا در راس قدرت باشد یعنی می‌خواهند ترامپ همچنان رئیس‌جمهور آمریکا باقی بماند.

«قاسم محبعلی» در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، درخصوص آخرین تحولات در روابط ریاض و واشنگتن گفت: آمریکا، عربستان و روسیه در موضوع تولید و فروش نفت به نوعی رقیب یکدیگر هستند.  ورود نفت شیل به بازار انرژی موجب نگرانی ریاض شد و آنها تلاش می‌کنند با کاهش نرخ جهانی نفت، رقیبان خود از جمله نفت شیل آمریکا را از صحنه خارج کنند.

وی ادامه داد: عربستان می‌کوشد با پایین نگه داشتن قیمت جهانی نفت و دادن سوبسیدهای مختلف به مشتریان خود، موجب انباشته شدن مخازن از نفت شده تا از این طریق، مصرف نفت هم کاهش یافته و تولید نفت شیل مقرون به صرفه نباشد.

عصبانیت از عربستان به ترامپ سرایت نکرده است

این کارشناس مسائل غرب آسیا با بیان اینکه رویکرد عربستان در ماجرای نفت موجب عصبانیت برخی از سیاستمداران این کشور از جمله نمایندگان کنگره شده است، اظهار داشت: عصبانیت حاصل از رویکرد عربستان به شخص ترامپ سرایت نکرده و اخبار منتشر شده مبنی بر خروج بخشی از سامانه موشکی پاتریوت هم خبر غیرطبیعی نیست چراکه درباره جابجایی نیروهای نظامی از مدت‌ها قبل درخصوص آن تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی شده بود.

محبعلی با بیان اینکه به نظر نمی‌رسد روابط ریاض و واشنگتن در دوره کنونی با تنش جدی روبه‌رو شده باشد، تصریح کرد: در ماجرای قتل جمال خاشقچی، روابط آمریکا و عربستان با تنش‌ها و بگومگوهایی جدی به ویژه از سوی دموکرات‌ها روبه‌رو شد تا حدی که نمایندگان کنگره با فشار به ترامپ خواستار کاهش حمایت‌ها و کمک‌های ایالات متحده از عربستان شدند اما ترامپ اقدام جدی در این رابطه انجام نداد.

دلیل استقرار پاتریوت‌ها دفاع از پایگاه‌های آمریکایی است و نه عربستان

وی خروج بخشی از سامانه موشکی پاتریوت از عربستان را بی‌ارتباط به تنش نفتی میان ریاض و واشنگتن دانست و خاطرنشان کرد: آمریکا هرچند برای استقرار پاتریوت‌ها و حمایت‌های نظامی از عربستان پول دریافت می‌کرد اما دلیل اصلی استقرار این سامانه موشکی در عربستان برای محافظت از دولت سعودی یا شبکه نفتی عربستان نبود بلکه به دلیل دفاع از نیروها و پایگاه‌های آمریکایی در جنوب خلیج فارس بوده است.

این دیپلمات پیشین افزود: تا زمانی که آمریکا سیاست فشار حداکثری را نسبت به ایران دنبال می‌کند و تا زمانی که شاهد گشایشی در روابط میان تهران و واشنگتن یا حداقل کاهش تنش میان این دو کشور نباشیم، آمریکا کاری نمی‌کند که موجب تضعیف جایگاه خود در منطقه یا تضعیف جایگاه عربستان در منطقه شود چرا که به زعم آنها، تضعیف جایگاه آمریکا یا عربستان موجب تسلط بیشتر ایران در منطقه می‌شود.

هدف ایران و عربستان عبور از بحران کرونا است

محبعلی در پاسخ به این سوال که خروج سامانه موشکی پاتریوت چه تاثیری در افزایش یا کاهش تنش‌های منطقه خواهد داشت، گفت: سامانه موشکی پاتریوت، یک سیستم دفاع هوایی موشکی است تا تهاجمی. آمریکا این سامانه موشکی را در عربستان برای روز مبادا مستقر کرده بود تا اگر زمانی فعل و انفعالاتی در منطقه رخ داد و وضعیت به حالت قرمز و جنگی درآمد، این سامانه در مقابل موشک‌هایی که بنا به ادعاهای آنها از ایران شلیک می‌شود، عمل کنند.

وی در پاسخ به این سوال که در شرایط کنونی آیا عربستان به سمت کاهش تنش با ایران حرکت خواهد کرد، عنوان کرد: سیاست خارجی مبتنی بر شرایط زمانی و داخلی است که هر کشوری باید با خود بسنجد. اکنون باید دید آیا اولویت و منافع، تشدید تضادها و رقابت‌ها است یا رسیدگی به مسائل فوری‌تر مانند مقابله با کرونا. همه کشورها از جمله ایران و عربستان نیز در شرایط کنونی عمده مسئله‌شان، عبور از بحران ناشی از کرونا است.

عربستان، روسیه و اسرائیل می‌خواهند ترامپ همچنان رئیس‌جمهور آمریکا باشد

مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه اضافه کرد: کاهش تنش‌ها در عراق، روی کار آمدن دولت جدید در این کشور و استقبال همه کشورها از جمله ایران و آمریکا از این مسئله به خاطر آن بود که فضای منطقه پس از ترور سردار سلیمانی، به شرایط بحرانی رسیده بود و ایران هشدار داده بود از همه توان خود در مقابل تهدیدات استفاده می‌کند اما اکنون با حاد شدن وضعیت به خاطر بحران کرونا، همه می‌خواهند با این ویروس که جان انسان‌ها را تهدید می‌کند، اقتصاد کشورها را تهدید می‌کند و موجب کاهش درآمدها و مصرف نفت شده، مقابله کنند.

محبعلی درباره مواضع عربستان نسبت به انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا هم یادآور شد: اصولا عربستان، روسیه و اسرائیل و به طور کلی، رژیم‌های محافظه‌کار، دیکتاتوری و غیردموکراتیک علاقه‌مند هستند تا یک جمهوریخواه تندرو در آمریکا در راس قدرت باشد یعنی می‌خواهند ترامپ همچنان رئیس‌جمهور آمریکا باقی بماند. در زمان رژیم گذشته هم دولت ایران با جمهوریخواهان راحت‌تر کار می‌کرد و کنار می‌آمد.

به گفته سفیر اسبق ایران در یونان و مالزی،  تاکید دموکرات‌ها، چندجانبه‌گرایی، حقوق بشر، رعایت ارزش‌های دموکراتیک و مسائلی از این دست است در حالی که این مسائل برای حکومت‌های دیکتاتوری ترسناک‌تر از کار کردن با یک فرد تندرو جمهوریخواه است.