کرم ساقه خوار مهم ترین آفت برنج است که در فصل زمستان به صورت کرم (لارو) در علف های هرز خشک حاشیه مزارع مخفی است و در اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت به شفیره تبدیل می شود و پس از چند روز از شفیره ها پروانه خارج شده و با تخم گذاری روی شالی در خزانه و یا بوته های نشا شده در زمین اصلی موجب آلودگی و منجر به خسارت هایی در شالیزارها می شود.
نخستین نشا کاری رسمی مازندران سی ام فروردین امسال در شهرستان آمل انجام شده است و در حال حاضر طبق آمار سازمان جهاد کشاورزی مازندران ۱۵۰ هزار هکتار از زمین های شالیزاری استان نشا کاری شد و مبارزه علیه کرم ساقه خوار برنج در مناطقی از شالیزارهای حوزه آبریز هراز واقع در شهرستان های آمل ، بابل ، بابلسر ، محمودآباد و فریدونکنار آغاز شد.
به گزارش روابط عمومی جهاد کشاورزی مازندران ، عبدالرحمان زاغی برلزوم مدیریت تلفیقی مبارزه با آفت کرم ساقه خوار برنج تاکید کرد و افزود: با مدیریت تلفیقی در مبارزه غیر شیمیایی می توانند بدون افت ،محصول سالم تولید و تهیه کنند.
وی با بیان اینکه مبارزه زراعی و مکانیکی یکی از روش های مبارزه با این آفت است، توضیح داد: در شرایط و موقعیت فعلی با مدیریت تلفیقی در مبارزه با آفات برنجکاری از جمله کرم ساقه خوار قابل اجرا است و می توان با شخم و شیار زمستانه، از بین بردن علف های هرز حاشیه مزارع، جدا کردن بوته های نشا مریض و رها کردن زنبور به نتیجه دلخواه رسید.
این کارشناس کشاورزی گفت : مبارزه مکانیکی شامل حذف علف های هرز داخل و حاشیه مزارع، استفاده از ارقام مقاوم، تغذیه مناسب و استفاده از کودهای حاوی سیلیس برای افزایش مقاومت گیاه برنج، حذف بوته های آلوده (بوته هایی که غلاف برگ آنها به رنگ قهوه ای یا طلایی شده اند) هنگام وجین اول یا دوم در کاهش آلودگی های نسل بعد بسیار تاثیر گذار است.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی مازندران به مبارزه بیولوژیک با استفاده از زنبور تریکوگراما علیه تخم کرم ساقه خوار اشاره کرد و گفت: مبارزه بیولوژیکی یا غیرشیمیایی در شالیزارها مازندران با استفاده از حشرات مفید در راستای کاهش مصرف سموم شیمیایی و تولید محصولات سالم و ارگانیک از اولویت های کاری جهاد کشاورزی است.
زنبورهای تریکوگراما یکی از این حشرات مفید در طبیعت غنی استان مازندران بوده و انگل تخم پروانه تعدادی از حشرات از قبیل کرم ساقه خوار برنج و کرم سبز برگخوار برنج قبل از بروز خسارت آفت روی گیاه تخم ها را مورد حمله قرار می دهد.
هشدار در باره مبارزه شیمیایی
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی مازندران گفت : برای مبارزه شیمیایی با کرم ساقه خوار برنج در اراضی شالیزاری در محدوده زمانی مشخص شده از سوی کارشناسان حفظ نباتات و در صورت محرز شدن میزان آلودگی که منجر به خسارت اقتصادی شود، می توان از سموم استفاده کرد.
وی گفت : برای مبارزه شیمیایی علیه نسل اول ساقه خوار باید از سم گرانول دیازینون ۱۰ درصد به میزان ۱۵ کیلوگرم درهکتار، گرانول ریجنت ۲دهم درصد به میزان ۲۰ کیلوگرم در هکتار و گرانول پادان ۴ درصد به میزان ۳۰ کیلوگرم در هکتار استفاده کرد.
زاغی با تاکید بر خودداری از مصرف سموم توصیه نشده و یا گرانولپاشی در خارج از محدوده زمانی تعیین شده، افزود : به منظور تاثیر مطلوب گرانول مصرفی، ارتفاع آب مزرعه را به میزان ۳ تا ۵ سانتیمتر تنظیم و سپس ورودی و خروجی آب را بسته و تا ۴۸ ساعت آینده از آبیاری مزرعه جلوگیری شود.
وی همچنین تاکید کرد : در صورت عدم امکان مدیریت آب در مزرعه، می توان از سموم مایع نظیر دیازینون ۶۰ درصد بمیزان ۱.۵ لیتر در هکتار برای محلولپاشی استفاده کرد.
این کارشناس حفظ نباتات کشاورزی مازندران به کشاورزان توصیه کرد که سموم را از فروشگاه های مجاز و معتبر در قبال اخذ فاکتور خریداری کنند و شالیکار برای کسب اطلاعات و راهنمائی های بیشتر به کارشناسان حفظ نباتات مراکز و مدیریت جهاد کشاورزی و کلینیک های گیاهپزشکی منطقه مراجعه کنند.
مازندران ۷۴مرکز خدمات کشاورزی دارد که کارشناسان در حوزه های مختلف کشاورزی آماده ارایه خدمات مشاوره ای هستند.
سالانه از حدود ۲۱۵تا ۲۲۰هزار هکتار اراضی شالیزاری مازندران حدود یک میلیون تن برنج سفید تولید می شود.