تهران- ایرنا- با ادامه پاندمی کووید ۱۹، رسانه‌ها هر روز آمار جدیدی را از مرگ و میر انسان‌ها در سراسر جهان منتشر می‌کنند. با این وجود بدون دسترسی به یک معیار مناسب، تفسیر این آمار و ارقام به سادگی انجام نمی‌شود.

 برای مثال معمولا آمار جهانی مرگ ناشی از ویروس کرونا بر مبنای چندهزار نفر در روز اعلام می‌شود، اما مشخص نیست این آمار در مقایسه با مرگ و میر ناشی از سایرعوامل، در چه جایگاهی قرار دارد.

در این گزارش با استفاده از آمار منتشر شده در وب‌سایت موسسه Our World in Data، آمار مرگ و میر جهانی در اثر عوامل مختلف از جمله آمار مرگ ناشی از ابتلا به کووید ۱۹ مقایسه شده است.
 
مهمترین عوامل مرگ و میر در جهان
بر اساس تحقیقات منتشر شده در سال ۲۰۱۷ میلادی، روزانه نزدیک به ۱۵۰ هزار نفر در سراسر جهان جان خود را از دست دادند.

۱۰ مورد از مهمترین عوامل مرگ و میر انسان‌ها به شرح زیر است:
بیماری‌های قلبی و عروقی با ۴۸.۷۴۲ مرگ در روز در مقام اول قرار دارد. انواع سرطان با ۲۶.۱۸۱ مورد مرگ در روز مقام دوم را به خود اختصاص داده است. بیماری‌های تنفسی با ۱۰.۷۲۴ مورد مرگ روزانه در مقام سوم قرار دارد. عفونت‌های تنفسی تحتانی با ۷۰۱۰ مورد مرگ روزانه مقام چهارم را دارد. زوال عقل با ۶.۸۸۹ مورد مرگ روزانه مقام پنجم را کسب کرده است. بیماری‌های گوارشی با ۶.۵۱۴ مورد مرگ روزانه، اختلالات نوزادی با ۴.۸۸۷ مورد مرگ، بیماری اسهال با ۴.۳۰۰ مورد مرگ، دیابت با ۳.۷۵۳ مورد مرگ روزانه و  بیماری‌های کبدی با ۳.۶۲۴ مورد مرگ روزانه به ترتیب در رده های ششم تا دهم، مهم‌ترین عوامل مرگبار در جهان هستند.
تصادفات جاده‌ای، بیماری‌های کلیوی، سل، ایدز، خودکشی، مالاریا، قتل، پارکینسون، غرق شدن و مننژیت نیز در ردیف‌های بعدی عوامل مرگبار قرار دارند.
چنان که مشاهده می‌شود بیماری‌های قلبی و عروقی با وجود این که عامل اصلی مرگ و میر در جهان هستند، مورد توجه افراد و رسانه‌ها توجه قرار نمی‌گیرند. همچنین با وجود اینکه اوج مرگ و میر ناشی از ایدز در سال ۲۰۰۴ میلادی به وقوع پیوست، هنوز هم افراد بسیاری در سراسر جهان در اثر این بیماری جان خود را از دست می‌دهند. این بیماری عامل مرگ روزانه ۲.۶۰۰ نفر است.
تعداد موارد مرگ ناشی از اقدامات تروریستی و بلایای طبیعی بسیار اندک است و آمار آن به طور روزانه و سالانه بسته به شدت هر اتفاق تغییر می‌کند.

آمار کلی مرگ کشورها
تغییرات این آمار در سطح ملی بیشتر است. بر اساس تحقیقات سال ۲۰۱۷ میلادی، مجموع مرگ و میر ناشی از تمام عوامل مذکور، در کشور چین ۲۸.۰۳۶ نفر بوده است. این آمار در هندوستان به ۲۵.۲۷۰ نفر رسید و در آمریکا، روسیه، برزیل و آلمان به ترتیب ۷.۵۶۴ نفر، ۵.۰۱۳ نفر، ۳.۵۲۸ نفر و ۲.۵۲۸ نفر بوده است. ایتالیا با ۱.۶۶۷ نفر، انگلیس با ۱.۵۹۷ نفر، فرانسه با ۱.۵۰۸ نفر، اسپانیا با ۱.۱۰۷ نفر و ترکیه با ۱۰.۵۳ نفر در رده‌های بعدی قرار دارند. در آن سال آمار مرگ ایرانیان به ۹۹۳ نفر، کانادایی‌ها به ۷۳ نفر، پرویی‌ها ۳۷۶ نفر و بلژیکی‌ها به ۲۸۵ نفر رسید.
ظاهرا چین و هندوستان به دلیل جمعیت بسیار زیادی که در خود جای داده‌اند، بیش از ۲۵ هزار مرگ را در روز تجریه می‌کنند. با وجود این روسیه با ۳۴.۷ مورد مرگ روزانه به ازای یک میلیون نفر جمعیت خود، بالاترین احتمال مرگ شهروندان را در بین این کشورها دارد.

دورنمای آمار
با وجود این که این آمار و ارقام ظاهرا چارچوبی را برای مقایسه آمار جهانی مرگ ناشی از کووید ۱۹ به دست می‌دهد، اما امکان مقایسه مستقیم را فراهم نمی‌کند.
واقعیت این است که بسیاری از موارد مرگ و میر پیش‌گفته، بر اساس نمونه‌های جمعیتی بسیار بزرگ، تخمین زده شده‌اند. در مقابل از آنجا که سازمان جهانی بهداشت، شیوع کووید ۱۹ را در تاریخ ۱۱ مارس ۲۰۲۰ به عنوان یک پاندمی معرفی کرد، میزان موارد مرگ روزانه ناشی از این بیماری که به طور موثق گزارش می‌شود، بین ۲۷۲ تا ۱۰.۵۲۰ مورد کاهش یافت و به همین علت نمی‌توان ارزیابی درستی از آینده به دست آورد.
علاوه بر این، اطلاعات مربوط به مرگ و میر ناشی از کووید ۱۹ اشکالات دیگری هم دارد.برای مثال میزان آزمایش های تشخیصی این بیماری در کشورهای مختلف، متفاوت است و حتی در بین بسیاری از مقامات در رابطه با نحوه محاسبات مرگ و میر ناشی از این بیماری، اختلاف وجود دارد. این وضعیت، به دست آوردن تصویری واضح از شرایط فعلی را بسیار پیچیده‌تر می‌کند.
با وجود این که کسب اطلاع از آمار واقعی مرگ و میر ناشی از کووید۱۹ غیرممکن به نظر می‌رسد، کاملا واضح است که آمار مرگ روزانه شهروندان در برخی از کشورها مانند آمریکا، انگلیس، اسپانیا و هلند، تا ۵۰ درصد میانگین مرگ و میر آن‌ها در دوره‌های زمانی مشابه افزایش یافته است و برای محاسبه موارد ناشی از کووید ۱۹ انجام تحقیقات بیشتر، ضروری است.