به گزارش روز دوشنبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، این مصوبه در جلسه چهارم ستاد هماهنگی نقشه مهندسی فرهنگی کشور و در تاریخ ۵ اسفند ۹۸ به تصویب رسیده است و اجرای این مصوبه منوط به رعایت الزامات متناظر اعم از عدم اختصاص منابع مالی و تشکیلاتی جدید و عدم مغایرت با مقررات لازم‌الاجرای مرتبط است.
متن این مصوبه که از سوی اسحاق جهانگیری و رییس ستاد هماهنگی و راهبری اجرای نقشه مهندسی فرهنگی کشور برای اجرا ابلاغ شد، به شرح ذیل است:
مصوبه «چارچوب تدوین اسناد ملی حوزه فرهنگ»
مقدمه
در اجرای مصوبه جلسه سوم ۲۸ آبان ۹۸ ستاد هماهنگی نقشه مهندسی فرهنگی کشور، چارچوب استاندارد تدوین اسناد ملی حوزه فرهنگ به شرح مواد زیر به تصویب می‌رسد. این چارچوب به مرحله تدوین اسناد می‌پردازد و شامل تعریف، اصول، ارکان، مقدمات و فرآیند تدوین، هماهنگی بین اسنادی، اجزاء، نهایی سازی، تصویب و روزآمدسازی اسناد است.
ماده ۱- تعریف سند
کلیه سندهای تخصصی و موضوعی مندرج در نقشه مهندسی فرهنگی کشور است که مشتمل بر عناوین مختلف، اعم از منشور، منشور جامع، سند، سند ملی، سند راهبردی، سند توسعه، سند جامع، نقشه راه، برنامه ملی، طرح ملی، برنامه جامع یا طرح جامع است و طبق ساختار و فرآیند آمده در این چارچوب تهیه و به تصویب می رسد.
ماده ۲-اصول
تدوین اسناد، به اصول پنج گانه؛ پایبندی به اصول و مبانی اسلامی ایرانی، انسجام نظری، مسئله محوری، مشارکت جویی و عمل گرایی متعهد است.
ماده ۳- ارکان
ارکان تدوین سند عبارتند از:
۱- شورای عالی انقلاب فرهنگی که در این چارچوب «شورای عالی» نامیده می‌شود.
۲- ستاد هماهنگی نقشه مهندسی فرهنگی کشور که در این چارچوب «ستاد» نامیده می‌شود.
۳- دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی که در این چارچوب «دبیرخانه» نامیده می‌شود.
۴- کمیته تدوین سند که در این چارچوب «کمیته تخصصی» نامیده می‌شود.
۵- دستگاه مسئول تدوین سند که در این چارچوب «دستگاه مسئول» نامیده می‌شود.
ماده ۴- مقدمات
تدوین سند مقدمات تدوین سند شامل فرآیندهای زیر است:
١. تعیین دستگاه مسئول و تشکیل کمیته تخصصی: با توجه به هم‌پوشانی قلمروی موضوعی
اسناد، دبیرخانه، خوشه بندی اسناد (اعم از مصوب قبلی یا غیر مصوب) را تهیه و بر اساس آن دستگاه مسئول را انتخاب و جهت تصویب به ستاد ارائه می کند. اعضای کمیته تخصصی شامل رییس یا معاون دستگاه مسئول رییس کمیته)، نماینده دبیر خانه، نماینده سازمان برنامه و بودجه، نمایندگان دستگاه های همکار، یک نفر صاحبنظر دانشگاهی با حوزوی و یک نفر فعال مردمی (سمن) مرتبط است که توسط ستاد تعیین می شوند. دبیرخانه کمیته تخصصی در محل دستگاه مسئول مستقر بوده و دبیر آن نیر توسط رییس دستگاه مسئول معرفی می‌شود.
تبصره ۱- ستاد می تواند انتخاب همه یا بعضی از اعضای کمیته را به دبیرخانه واگذار کند.
تبصره ۲- دستگاه مسئول موظف است، تیم تحقیقی را جهت انجام مطالعات کارشناسی و تهیه پیش نویس دستور جلسات کمیته تشکیل دهد.
تبصره ۳- کمیته تخصصی موظف است در فرایند تدوین سند مشارکت سایر دستگاههای ذی۔ ربط، مراکز علمی، بخش خصوصی و نهادهای مردمی را جلب کند.
تبصره ۴- کمیته تخصصی، پس از تصویب سند نیز نقش اصلی را در اجرایی سازی برعهده خواهد داشت.
۲. تبیین چارچوب مبانی اسناد: دبیرخانه موظف است مبانی، ارزشها و اصول حاکم بر هر یک از اسناد را مبتنی بر مفاد نقشه و سایر اسناد بالادستی به ویژه بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و سند چشم انداز تدوین و برای کمیته تخصصی تبیین کند.
ماده ۵- فرآیند تدوین سند
فرآیند تدوین به شرح زیر است:
۱- تعیین اهداف و شناسایی مسائل: کمیته تخصصی موظف است بر اساس چارچوب مبانی و با استفاده از مطالعات انجام شده و بررسی های کارشناسی، پیش نویس اهداف و مسائل مربوط به حوزه مأموریت سند را تدوین کند.
۲- بررسی پیشینه مسائل: کمیته تخصصی موظف است همزمان با تعیین مسائل، ضمن تبارشناسی مسئله، گزارش پیشینه تصمیمات، اسناد قبلی و سابقه مداخله های کشور برای رفع مسئله و دلایل تداوم مسئله و همچنین بررسی تجربیات سایر کشورها را تهیه کند.
۳- انتخاب مدل نظری حل مسائل: کمیته تخصصی موظف است بر اساس چارچوب مبانی و با بررسی اسناد بالادستی و دیدگاههای صاحبنظران علمی و اجرایی، رویکردهای مختلف برای حل مسائل را در قالب مدل نظری تدوین کند.
۴- تأیید اهداف، مسائل و مدل نظری: کمیته تخصصی موظف است بسته اهداف، مسائل و مدل نظری مطلوب را به منظور بررسی انطباق با چارچوب مبانی اسناد، ظرف مدت حداکثر دو ماه تدوین و به ستاد ارسال کند. ستاد موظف است ظرف مدت حداکثر یک ماه نتیجه بررسی را به کمیته اعلام کند.
۵- تدوین پیش نویس اولیه سند: کمیته تخصصی موظف است ظرف مدت سه ماه پس از دریافت نظر ستاد، متن پیش نویس اولیه سند را متناسب با این چارچوب، تدوین و به دبیر ستاد ارائه کند.
تبصره - مرجع تفسیر نقشه مهندسی فرهنگی، دبیر خانه است که این شان را از طریق ارائه چارچوب مبانی، بررسی پیش نویس اسناد و برگزاری جلسات هماهنگی و آموزش پیگیری می‌کند.
ماده ۶- هماهنگی بین اسنادی
هماهنگی بین اسنادی از طریق بهره گیری از سامانه جمع نویسی و جلسات هماهنگی اسناد در دبیرخانه انجام می‌شود:
دبیرخانه موظف است فرآیندهای تدوین و تصویب را از طریق سامانه جمع نویسی اطلاع رسانی کند.
دستگاه‌ها موظفند به طور مستمر خروجی تصمیمات کمیته تخصصی را در سامانه جمع نویسی جهت اطلاع یافتن سایر دستگاه ها برای هماهنگی بیشتر وارد کنند.
ماده ۷- اجزای سند
سند دارای پنج فصل است: ۱- چارچوب مبانی (مبانی، ارزشها و اصول)؛ ۲- اهداف مشخص، قابل اندازه گیری، تحقق پذیر، منطقی و زمان مند)؛ ۳- مسائل (معطوف به اهداف)؛ ۴- سیاست ها(معطوف به حل مسائل): ۵- برنامه های اجرایی
تبصره ۱- برای هر مسئله شناسنامه مسئله تدوین می شود که شامل مؤلفه‌های: هدف (های) مرتبط، فوریت و اهمیت مسئله، پیشینه مسئله، علل و عوامل ایجاد کننده مسئله، تحلیل روندها، مدل نظری حل مسئله، تحلیل حقوقی، بررسی و انتخاب سیاست ها و برنامه های اجرایی است و در ضمیمه سند می آید.
تبصره ۲- برنامه های اجرایی باید در بردارنده: مسئله(های) مرتبط، افق زمانی، اهداف کمی و دستاوردهای ملموس، نهاد مجری و نهادهای همکار و نقش هر یک از آنها، برآورد بودجه، شاخصها، مدل نظارت و ارزیابی و سایر الزامات اجرا است که در ضمیمه سند می آید و به تصویب می رسد.
تبصره ۳- برنامه های اجرایی باید به گونه ای طراحی شود که قابلیت درج در عناوین برنامه ها و فعالیتهای لوایح بودجه سالانه دستگاه‌ها را داشته باشد.
ماده ۸- نهایی سازی و تصویب اسناد
متن پیش نویس نهایی هر یک از اسناد، پس از تأیید در کمیته تخصصی، به منظور طرح و بررسی در ستاد به دبیر ستاد، ارسال می‌شود. ستاد موظف است حداکثر ظرف مدت یک ماه پس از دریافت سند نسبت به بررسی اشکالات احتمالی و ارجاع به کمیته تخصصی با طی مراحل تصویب در ستاد و یا شورای عالی اقدام کند.
تبصره - اهداف، سیاست‌ها، برنامه های اجرایی سند ملی مصوب، به منظور لحاظ نمودن مراتب به ترتیب در قوانین، برنامه های توسعه و قوانین بودجه سنواتی، به دولت ارائه می‌شود.
ماده ۹- روزآمدسازی
روزآمدسازی اسناد با توجه به مرحله تصویب به نحو ذیل انجام می‌شود:
اسناد مصوب قبلی: روزآمدسازی اسنادی که قبل از تصویب و ابلاغ این چارچوب، به تصویب شورای عالی رسیده است، مطابق فرآیند مندرج در سندی مصوب یا بر اساس فرآیند مصوب ستاد برای هر یک از اسناد انجام می شود. دبیر خانه یا کمیته های تخصصی می توانند به منظور یکپارچه سازی اسناد مصوب قبلی با اسناد جدید، پیشنهادهای اصلاحی خود را به ستاد تقدیم کنند.
اسناد تدوین شده غیرمصوب: متن اسناد مذکور، همراه با مستندات علمی و کارشناسی آن، با توجه به خوشه بندی انجام شده در اختیار کمیته های تخصصی مسئول تدوین اسناد قرار می‌گیرد.
اسناد جدید: کمیته های تخصصی با دبیرخانه می توانند پس از تصویب اسناد، بر اساس نتایج نظارت و ارزیابی صورت گرفته و سایر اقتضائات، به صورت سالانه نسبت به ارائه پیشنهادهای لازم برای روزآمدسازی اسناد به ستاد اقدام کنند.
ماده ۱۰- سایر موارد
چنانچه دستگاه مسوول نتواند به وظایف خود در تدوین سند عمل کند، موضوع بررسی واگذاری ریاست کمیته به دستگاه دیگر در ستاد تصمیم گیری می شود. این چارچوب در یک مقدمه، ۱۰ ماده و ۹ تبصره در جلسه چهارم ستاد هماهنگی نقشه مهندسی فرهنگی کشور ۵ اسفند ۹۸ به تصویب رسید.