علی لاریجانی که سه‌شنبه شب به مناسبت پایان دوره دهم مجلس شورای اسلامی در گفت وگوی ویژه خبری حضور یافته بود، اظهار کرد: مجلس در زمینه نظریه گام دوم تلاش خوبی داشت. ابتدا باید بفهمیم که گام دوم به چه معناست و چه اصول و هدفی دارد. یکی از نکات مهم، این است که مجلس که نمایندگان مردم هستند، پایگاه اصلی مردم سالاری و دموکراسی است؛ به ویژه در کشوری مانند ما هرچه پشتوانه مردمی آن قوی تر باشد، نماینده واقعی مردم است.
لاریجانی افزود: مجلس دهم ۶۲ درصد آرای مردم را داشت و از پشتیبانی بسیار خوب و مردمی برخوردار بود. شاید از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون یک مجلس بوده که آرای مردمی آن بیش از این و نزدیک به ۷۲ درصد بوده است. بقیه همه پایین تر از این میزان بودند.
رییس قوه مقننه اظهار کرد: مجلس دهم از پشتوانه ۶۲ درصدی مردم برخوردار بود و بنابر این نشانه پشتیبانی مردم، همین که نماینده واقعی مردم هستند.
وی در ادامه در خصوص ترکیب مجلس دهم گفت: مجلس دهم ۲۹۰ نماینده دارد که از این تعداد ۱۰۳ نفر ایثارگر هستند و سابقه جبهه دارند و جانباز هستند. تعداد زیادی از آنها فرزند شهید هستند و این نشانه آن است که پیوند مجلس با بخش انقلاب بسیار قوی است.
لاریجانی ادامه داد: از نظر سابقه اجرایی ۸۰ درصد مجلس فعلی سابقه اجرایی دارند و این به فهم مشکلاتی که مردم دارند کمک می کند.
رییس قوه مقننه گفت: هرچه سابقه اجرایی بیشتر باشد، نمایندگان، مشکلات مردم را بیشتر می‌شناسند. در این مجلس سابقه وزارت و چهار نفر سابقه استانداری داشتند، معاون وزیر داشتند، ۱۱ نفر سابقه فرمانداری و تعداد زیادی سابقه شهرداری داشتند؛ بنابر این مجلس ترکیبی از افراد مختلف با سابقه اجرایی بود؛ ۱۶۷ نفر از نمایندگان مجلس دهم فوق دکترا و پزشک بودند؛ کارآمدی این افراد را نشان می دهد که خوب تصمیم می‌گیرند.
باید دید مجلس دهم در چه فضا و شرایطی کار کرد
وی اضافه کرد: تعدادی از نمایندگان سابقه تدریس دانشگاهی داشتند؛ این به معنای آن است که بخش مهمی از نخبگان را در مجلس دهم تشکیل دادند؛ اگرچه گاهی مطالبی گفته می‌شود اما باید دید که این مجلس در چه فضا و شرایطی کار کرد.
رییس مجلس شورای اسلامی در ادامه در خصوص وظایف نظارتی مجلس گفت: در این دوره ده هزار تذکر، سه هزار سوال از وزرا، پنج سوال از رییس جمهوری و ۶ استیضاح مطرح شد. علاوه بر این ۶۳ بار مسؤولان را به مجلس فرا خواندیم و ۵۳ جلسه غیرعلنی داشتیم که مسوولان را احضار کردیم.
وی افزود: ۱۰ گزارش از سوی کمیسیون ویژه به صحن آمد و ۱۸۱۸ جلسه نظارتی از سوی کمیسیون ها برگزار شد.
به گفته لاریجانی، ۱۳۳ نماینده در ۷۳ مجمع ملی ناظر و ۲۷۹ نماینده در هیأت های استانی ناظر هستند که ۱۶۰۰ گزارش داشتند.
دولت از نظر رعایت قانون بهتر از دولت‌های قبل عمل کرد/ دیوان در گزارش تفریغ بودجه کار حرفه ای انجام داد
وی با بیان اینکه این دولت از نظر رعایت قانون نسبت به دولت های قبلی بهتر عمل کرد، افزود: در این دوره ۳۲۸۵ پرونده به دادسرای دیوان رفت و حدود چهار میلیارد دلار به صندوق بازگشت.
رییس قوه مقننه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا در تذکرات مصلحت اندیشی می‌شود؟ گفت: مجلس دهم در نظارت بیان محترمانه به کار برد و از ابزارش درست استفاده کرد.
رییس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سوالی درباره رفتار دیوان محاسبات نیز گفت: دیوان در تفریغ بودجه کار حرفه ای انجام داد و دولت هم باید کمی تأمل می کرد. یک مقدار نظارت، تلخ است. اینکه در رسانه ها گفتند گم شده، لسان رییس دیوان نبود؛ مقصود این بود که چهار میلیارد هنوز مشخص نیست.
لاریجانی یادآور شد؛ این به دولت مربوط نیست؛ بخش خصوصی تخلف کرده است و این برای دولت مشکلی نبود؛ بنابر این دیوان کار حرفه‌ای انجام داد.
رییس قوه مقننه در ادامه با بیان اینکه در گام دوم، محوری که رهبر معظم انقلاب مشخص کردند باید زمینه حضور جوانان به خصوص متخصصان را فراهم کنیم، گفت: در مجلس خیلی به این مسأله توجه شد؛ به عنوان مثال قانونی را وضع کردیم که بازنشستگان نتوانند به فعالیت ادامه دهند؛ یعنی قانون قبلی را اصلاح کردیم و راه‌های نفوذ آن را بستیم. چرا که درصدد بودیم این تفکر تحقق پیدا کند و بخش‌های اجرایی مجبور شوند از جوانان استفاده کنند.
لاریجانی با اشاره به اینکه به نظر من هیچ مجلسی به اندازه مجلس دهم به شرکت‌های دانش‌بنیان توجه نکرد، گفت: در همین چهار سال جزو لایحه‌های دولت نبود اما مجلس از صندوق توسعه ملی، مبلغ قابل توجهی برای شرکت‌های دانش‌بنیان در نظر گرفت که غالباً جوانان در این شرکت‌ها حضور دارند.
وی اضافه کرد: اینکه امروز شما می‌بینید مقدار زیادی از دانشگاه در شرکت‌های دانش‌بنیان کار می‌کنند برای این است که مطلبی که رهبری فرمودند مجلس کادرسازی کرد. اگر می بینید در بحث کرونا تعداد زیادی از شرکت‌های دانش‌بنیان فعال هستند و کار انجام می‌دهند برای این است که از قبل برای آن فکر شده بود و از آنان حمایت شد و صندوقی برای آنها در نظر گرفته شد.
رییس مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: ما در بودجه در سال ۹۹ مبالغ قابل توجهی از صندوق توسعه استفاده در نظر گرفتیم؛ معمولاً ما برای این مواقع از صندوق توسعه منطقه در نظر نمی‌گیریم اما چون می‌دانیم این‌ها جوان هستند و تازه مشغول به کار شده اند، تلاش کردیم و مثلاً ۲۰۰ میلیون دلار از صندوق توسعه برای این بخش تخصیص یافت چون می‌خواستیم موتورشان به راه بیفتد.
لاریجانی یکی از موانع مهم فضای کسب و کار مناسب برای شرکت‌های دانش بنیان را رفع موانع تولید دانست و بیان کرد: کشور ما از نظر مقررات دیوانی خیلی مشکل دارد؛ مثلاً کسی که می‌خواهد سرمایه‌گذاری کند با هفت بند نادر مواجه می‌شود و باید کفش آهنی پوشیده و از این وزارتخانه به آن وزارتخانه برود.
وی یادآور شد: این طرح که مجلس ارائه کرد، برای اینکه پنجره واحد در وزارتخانه ها به وجود آید تا اگر فردی می‌خواهد کاری در صنعت انجام دهد، به وزارت صنعت مراجعه کند و این وزارتخانه مجبور است اجازه ها را بگیرد. البته این بخوبی اجرا نشده اما تئوری ها درست پیش می‌رود.
لاریجانی با اشاره به برخی عملکرد مجلس دهم، گفت: قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدمات کشور و حمایت از کالای ایران نیز از مواردی بود که مجلس آن را تصویب و اصلاح کرد؛ بنابر این شرایط را برای ورود هر کالای خارجی سخت کردیم.
وی، قانون حمایت از توسعه صنایع پایین دستی نفت و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌گذاری مردمی را از دیگر عملکردهای مجلس دهم خواند و افزود: این مصوبه بدین معنا بود که هر تعداد افرادی که منابع محدود دارند، بتوانند در بخش نفت سرمایه‌گذاری کنند؛ یعنی این را از انحصار درآوردیم. یا در بخش های دیگر نیز قوانین مختلف وضع کردیم؛ مثلاً قانون تأسیس و اداره مدارس و آموزش و پرورش غیردولتی؛ چرا که جوان‌ها هستند که وقتی فارغ‌التحصیل می‌شوند؛ می‌توانند با دوستان‌شان یک مدرسه اداره کنند. حال باید چه حمایت هایی در آموزش و پرورش بشود تا موتور این بخش راه بیفتد؟
رییس مجلس شورای اسلامی قانون حمایت از توسعه و ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی و عشایری را یکی از قوانین بشدت جذاب مجلس دهم برشمرد و گفت: یکی از مشکلاتی که وجود دارد، مسأله مهاجرت و حاشیه نشینی در اطراف شهرهاست؛ در روستاها امکانی برای حضور جوانان وجود ندارد و وقتی جمعیت روستا زیاد می شود، باید امکان های مختلف برای آنها فراهم کرد. بنابر این اجازه دادیم یک میلیارد از صندوق توسعه برای این بخش اختصاص دهند و وام ۴ درصد به افراد بدهند تا در حاشیه روستا سرمایه گذاری کنند که این امر خوب پیش رفته است. جوانان امکان جدید می خواهند تا بتوانند در روستا بمانند؛ بنابر این، این قانون کمک کننده بود.
وی افزود: قانون تقویت و توسعه نظام استاندارد نیز از جمله دستاوردهای مجلس بود؛ یکی از مشکلات موجود این بود که محصولی که تولید می‌شد، از استاندارد لازم برخوردار نبود؛ لذا در مجلس قانونی تصویب کردیم که جلوی کار هایی که ظرفیت کافی به لحاظ بهره‌وری ندارند را بگیرند. یا قانون نظام جامع آموزش و تربیت آموزش مهارتی نیز از دیگر دستاوردها بود؛ هرمتخصصی در کشور ما متخصصی خوبی نیست؛ یعنی به ازای ۶۰ تکنسین باید یک مهندس داشته باشیم که این هرم، واژگون شده یعنی تعداد زیادی مهندس داریم اما تکنسین کم است. این قانون کمک می‌کند تا بخش خصوصی به کمک این بخش بیاید.
لاریجانی اظهار کرد: موضوع اصلاح قانون موانع تولید نیز دارای اشکالاتی بود که در این مجلس، قانونی برای اصلاح آن وضع کردیم. همچنین برای پسماندها نیز قانونی به تصویب رساندیم.
رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مجلس یازدهم باید قانون برنامه ششم توسعه را به روز کند، گفت: ادبیات نظارتی مجلس دهم محترمانه بود.
لاریجانی در پاسخ به سؤالی در خصوص اقدامات مجلس دهم درباره قانون انتخابات و اینکه ادعای دبیر شورای نگهبان مبنی بر اینکه مجلس درباره قانون انتخابات کم کاری کرده است، گفت: من برای حضرت آیت الله جنتی احترام زیادی قائل هستم و ایشان را از سابقون انقلاب می دانم و برای افرادی که در انقلاب سابقه دارند خیلی احترام قائل هستم.
وی افزود: نمی دانم ایشان این مطلب را گفتند یا نه؛ اما شأن ایشان هم اجل از این است که در جزئیات دخالت داشته باشند.
رییس مجلس شورای اسلامی گفت: در هر مجلسی درباره انتخابات وصله و پینه ای می‌شد ما در این مجلس گفتیم یک بار قانون انتخابات را مطابق سیاست های کلی بنویسیم. شاید یکی از نمایندگان مجلس که الان عضو شورا است مبدع قضیه بود.
رییس قوه مقننه یادآور شد: ما جلسه گذاشتیم و آقای کدخدایی و نماینده مرکز پژوهشهای مجلس و نماینده کمیسیون هم بودند. گفتیم ما چنین هدفی داریم. مطالعات وسیعی روی مجالس مختلف کرده بودیم که در دنیا چگونه انتخابات انجام می‌شود که عادلانه باشد؛ به مصالح ملی توجه کند و به نفع مردم باشد و چگونه می شود ساختار و قانونی برای آن درست کرد.
لاریجانی اظهار کرد: به یک مدل انتخابات تناسبی رسیدیم؛ یعنی هم نقش افراد در یک شهر کوچک باید لحاظ شود؛ مثلاً در فریمان گفتیم اگر ۱۵ درصد رأی مردم را داشته باشد ولی باید در کل استان رأی بیاورد. الان یکی از انتقاداتی که به نمایندگان می‌کنند، می‌گویند نمایندگان دنبال پروژه ها هستند.
وی خاطرنشان کرد: در همین انتخابات مجلس دهم که ۶۲ درصد مشارکت داشت، یک لیست از تهران رأی آورد و یک لیست هم فاصله داشت و مثلاً ممکن بود آن ۴۰ درصد باشد و این ۶۰ درصد و این لیست کلاً کنار رفت. در انتخابات تناسبی به نسبت رأی شان می توانند حضور داشته باشند. یعنی لیستی که برنده شده ۶۰ درصد کرسیها و لیست دوم ۴۰ درصد باشند تا همه احساس مشارکت داشته باشند.
رییس قوه مقننه گفت: آقایان گفتند این کار درست است و مطالعات زیادی شد؛ من خودم با آیت‌الله جنتی تلفنی گفتم که چنین بحثی هست و آقای کدخدایی هم همراهی کردند و بر اساس این قانون، انتخابات خیلی عوض شد یعنی انتخابات حوزه خرد بود، بالاتر آمد.
وی یادآور شد: این موضوع دوسال کار برد و قانون در مجلس تصویب شد اما یکمرتبه دیدیم که شورای نگهبان اصل تناسبی و استانی بودن را به هم زد. در این بخش، مجلس واقعاً حق داشت ناراحت شود؛ البته قسمت شفافیت مالی را با اصرار شورای نگهبان ما تصویب کردیم. حتی کمیسیون از نظر شورای نگهبان تبعیت کرد و استانی و تناسبی بودن را برداشت اما مجلس در نهایت به آن رأی نداد. بگومگوهای اخیر بیشتر مال انتخابات و رد صلاحیت‌هاست. من فکر می‌کنم باید در این شرایط به همه وجوه آن توجه کرد.
لاریجانی خاطرنشان کرد: من فکر می کنم جایگاه شورای نگهبان باید حفظ شود و مورد احترام باشد و دفاع نمیکنم که به شورای نگهبان اسائه ادب شود. مجلس هم همینطور است.بعضی از حرف‌هایی که درباره مجلس می زنند خوب نیست. مجلس پایگاه دموکراسی در کشور و جزو بخش مهمی از نظام ولایی کشور است. کسی که می‌گوید من ولایت‌مدار هستم نباید بگوید فقط به آقا اعتقاد دارم. حکومت، ولایی هست؛ بخشی از این که آقا فرمودند مجلس ریل گذار است، اگر ولایت کشور بخواهد محقق شود از همین مجلس است.
رییس قوه مقننه خاطرنشان کرد: حرفی که امام فرمودند «اگر کسی مقررات راهنمایی رانندگی را رعایت نکند خلاف شرع است» این همان نظام ولایی است. چطور می‌شود به مجلس توهین کرد این حتماً غلط است.حالا بگو مگو ها مقداری از آن درباره تأیید صلاحیت ها بود و مقداری گفتار است.
شورای نگهبان فصل الخطاب است اما در بعضی جاها دقیق عمل نشد
وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: فکر می کنم شورای نگهبان فصل الخطاب است و باید پذیرفت؛ اما این نقد را دارم و به نظر من در بعضی جاها دقیق عمل نشد. اگر بنا بود این طور رفتار کند اگر ما هم درباره حقوقدانان شورای نگهبان همین کار را می کردیم خوب بود! بعد هم می گفتیم اشکالات فساد دارند! ما نکردیم.
لاریجانی اضافه کرد: به نظر من مجلس در بررسی حقوقدانان شورای نگهبان خیلی با متانت عمل کرد. درباره وزرا هم این طور عمل کرد. حالا گذشته و دو طرف باید قبول کنند از این مسائل عبور کنند.
به خانه اصلیم یعنی دانشگاه باز می‌گردم
رییس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این سوال که بعد از مجلس دهم کجا قرار است بروید، پرسید کجا برویم خوب است؟ خانه اصلی ما دانشگاه هست و ما بر حسب ضرورت آمدیم؛ چه رادیو و تلویزیون چه دبیرخانه و چه اینجا و راضی هم هستیم. وظیفه مان بوده که به انقلاب خدمت کنیم.
وی یادآور شد: من از این دوره مجلس هم خیلی درس آموختم و تلاش کردیم مشکلات مردم را رفع کنیم ولی خانه اصلی ما دانشگاه است و می‌رویم دانشگاه و درس می دهیم.
لاریجانی در پاسخ به سؤال دیگری درباره پوشیدن لباس سپاه پاسداران توسط همه نمایندگان مجلس و اینکه این همه لباس از کجا آمد، گفت: من در کنفرانسی در قطر بودم؛ وقتی می‌خواستیم سوار هواپیما شویم آقای جعفری به من گفتند آمریکا چنین تصمیم نااهلانه ای گرفته و سپاه پاسداران را متهم به نهاد تروریستی کرده. این برای من خیلی عجیب بود چون بخش نظامی ماست.
ماجرای پوشیدن لباس سپاه توسط نمایندگان
وی ادامه داد: در هواپیما در فاصله دو ساعت بحث کردیم که چه کار کنیم؛ گفتم بهترین راه است که به آمریکایی ها بگوییم اگر شما سپاه را تروریست می دانید همه ما سپاهی هستیم؛ ساعت ۱۱ شب همانجا گفتم با سپاه تماس بگیرند فردا ۳۰۰ تا لباس به مجلس بفرستند که انجام دادند و فردا همه مجلس بدون اینکه اطلاع داشته باشند لباس پوشیدند بدون اینکه یک نفر اعتراض داشته باشد و نمایش دادند که اگر شما به نقش نهاد امنیتی و نظامی ما توهین بکنید، ما پشت سر آن هستیم.
رییس مجلس در پاسخ به این سؤال که تلخ‌ترین و شیرین‌ترین خاطرات تان در مجلس چه بود، گفت: یکی دو حادثه برای من خیلی تلخ بود. موقعی که برنامه پنجم را مجلس تصویب می‌کردیم در اواخر آن یکی از دوستان گفت که برای آیت‌الله هاشمی حادثه ناگواری رخ داده؛ من جلسه را رها کردم و آمدم دفتر؛ پیگیری کردم و متوجه شدم که ایشان رحلت کرده اند. خیلی متأثر شدم چون در چهل و خرده ای سال بعد از انقلاب، من با ایشان غالباً محشور بودم. ایشان خیلی به انقلاب خدمت کرد.
لاریجانی ادامه داد: یکی هم در مورد شهید حاج قاسم سلیمانی بود؛ من در قم بودم؛ شبانه کارهای زیاد مجلس مانده بود و تا صبح طول کشید. نماز صبح را که خواندم یکی از محافظان گفت که حادثه ای برای حاج قاسم رخ داده. من با هراس دیدم بله این حادثه رخ داده است و مثل اینکه سقف ساختمان روی سرم آمد. همان جا لباس پوشیدم به سمت تهران آمدم بین راه با آقای حجازی صحبت کردم و ایشان گفتند حضرت آقا گفتند ساعت ۱۱ خدمتشان بیاییم.
وی سرمایه گذاری برای روستاها و همسان سازی حقوق بازنشستگان را از خاطرات شیرین خود عنوان کرد و ادامه داد: هر وقت حاج نصرالله می آمد تهران با ایشان جلسه طولانی داشتیم. یک روز حاج قاسم سلیمانی گفتند می خواهیم منزل شما بیاییم. شب شام خدمتشان بودیم؛ دیدیم عماد مغنیه، نصرالله و قاسم سلیمانی آمدند. شب شیرینی برای من بود و برایم خیلی جذاب بود.