تهران- ایرنا- هواداران ناسیونالیسم عربی این روزها بیشتر در پی حق بازگشت آوارگان فلسطینی به سرزمین مادری خود می‌گردند. بسیاری از فعالان غربی و شرقی نیز بر رفتارهای ضد حقوق‌بشری رژیم صهیونیستی تمرکز کرده‌اند اما موضوع فلسطین با استناد به روز جهانی قدس از سه منظر مجزا برای جمهوری اسلامی ایران اهمیت دارد.

هنگامی که امام خمینی (ره) شانزدهم مرداد سال ۱۳۵۸، آخرین جمعه ماه مبارک رمضان را روز جهانی قدس اعلام کردند، بر این نکته تاکید داشتند که «عموم مسلمانان جهان و دولت‌های اسلامی برای کوتاه کردن دست اسرائیل غاصب و پشتیبانان آن باید به هم بپیوندند.»

از دید ایشان، «این امر می‌تواند تعیین‌کننده سرنوشت مردم فلسطین باشد». 

ایشان «همبستگی بین‌المللی مسلمانان در حمایت از حقوق قانونی مردم مسلمان» را مهمترین هدف تعیین روز جهانی قدس اعلام کردند.

امام خمینی (ره) پایه‌گذار روز جهانی قدس

تا پیش از ابتکار بنیانگذار جمهوری اسلامی، فعالیت‌های ضدصهیونیستی یا فقط به برخی گروه‌های ناسیونالیستی عربی و فلسطینی با هدف بازگشت آوارگان محدود می‌شد یا معدود اعتراض‌ها در برخی کشورهای غربی به رفتارهای خودسرانه رژیم صهیونیستی در قبال کشتار غیرنظامیان صورت می‌گرفت.

پیشنهاد امام خمینی (ره) این جزایر پراکنده را گرد هم آورد و نیروی حاصل از فعالیت‌های آنان را تجمیع کرد.

از آن زمان تاکنون آیین گرامیداشت روز قدس با راهپیمایی ضد رژیم صهیونیستی در کشورهای مختلف همراه بوده است. 

امسال به سبب همه‌گیری ویروس کرونا برگزاری میدانی این آیین‌ها در بسیاری از مناطق جهان محدودتر شده است اما هواداران حقوق فلسطینیان بیش از گذشته در فضای مجازی طوفان به پا کرده‌اند و با هشتک‌هایی همچون#FREEPALESTINE و #COVID۱۹۴۷ که اشاره‌ای به سال اعلام موجودیت رژیم صهیونیستی است، به فعالیت پرداخته‌اند.

باید توجه داشت که فلسطین از سه منظر انسانی، دینی و ملی برای جمهوری اسلامی ایران اهمیت دارد.

ابعاد انسانی

بیست و نهم نوامبر ۱۹۴۷ شورای امنیت سازمان ملل متحد به تقسیم فلسطین به دو منطقه مسلمان و یهودی رای داد و رژیم اسرائیل متولد شد اما پیش از آن- بین جنگ‌های جهانی اول و دوم- با چراغ سبز فرمانداران انگلیسی فلسطین، سازمان‌های «هاگانا» ارتش سری یهود و «ایرگون» سازمان تروریستی یهود، زیرنظر «مناخیم بگین» که بعدها نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی شد، به روستاها حمله می‌بردند، مردم را می‌کشتند و مهاجران یهودی را در خانه‌هایی ساکن می‌کردند که مالکان آنها از ترس جان، گریخته بودند.

یکی از اقدام‌های تکان‌دهنده در آن زمان به کشتار ۲۰۰ فلسطینی ساکن روستای «دیریاسین» در غرب قدس برمی‌گردد که بسیاری از کشته‌شدگان زنان، کودکان و افراد مسن بودند. این اقدام دهم آوریل ۱۹۴۸ به دست نیروهای هاگانا صورت گرفت.

چند روز بعد در پانزدهم ماه می ۱۹۴۸ برابر با بیست‌وچهارم اردیبهشت سال ۱۳۲۷ خورشیدی صهیونیست‌ها در حمله به ۷۷۴ روستا و شهر، ۱۵ هزار غیرنظامی مسلمان و مسیحی را به خاک و خون کشیدند و حدود ۸۰ درصد از خاک فلسطین را به اشغال خود درآوردند. به این ترتیب در «روز نکبت» حدود ۸۰۰ هزار فلسطینی از سرزمین خود به سوی کشورهای همسایه- لبنان، اردن و سوریه- فرار کردند.

آوارگان فلسطینی در روز نکبت

از آن زمان تاکنون مشابه این اقدام‌ها بارها تکرار شده است؛ در جنگ‌های متعدد با مردم غزه و بمباران مناطق غیرنظامی و کشتار زنان و کودکان بی‌دفاع، تجاوزهای گاه و بیگاه به لبنان و سوریه و درگیری‌های هر روزه و کشتار بی‌دلیل افراد غیرمسلح در مناطق اشغالی.

از این منظر، حمایت از آرمان فلسطین، مخالفت با چنین اقدام‌های ضدحقوق بشری به شمار می‌آید.

از سوی دیگر، تاکید بر حفظ قداست مکان‌های مقدس مشترک بین یهودیت، مسیحیت و اسلام همچون بیت‌المقدس، معبد سلیمان و رود اردن جنبه دیگری از لزوم رعایت حقوق همه ادیان و مذاهب ساکن در سرزمین کهن فلسطین را گوشزد می کند.

منطقه بین المللی بیت المقدس

ابعاد دینی

دین اسلام برای همراهی با مظلوم علیه ظالم دستورهای اکید دارد. بر پایه آیه ۳۶ سوره نحل، همه پیامبران بر این تاکید داشتند که بندگی خدا را می‌پذیریم نه رهبری طاغوت را. 

در آیه ۹۲ سوره انبیا نیز امت اسلام «یک امت واحده و یکپارچه» خوانده شده است. بنابراین «چو عضوی به درد آورد روزگار دگر عضوها را نماند قرار». 

در آیه ۱۴۸ سوره نسا نیز داریم: «‌خداوند بانگ برداشتن به بدزبانی را دوست ندارد مگر [از] انسانی که بر او ستم رفته باشد و خدا شنوای داناست»؛ یعنی بانگ برداشتن به سر و صدا و شعار و تندگویی فقط هنگامی‌ جایز است که به جامعه ظلم شده باشد.

پروردگار متعال در آیه ۱۲۰ سوره توبه نیز درباره مومنان می‌فرماید: «هیچ تشنگی و رنج و گرسنگی در راه خدا به آنان نمی‌‏رسد و هیچ قدمی که کافران را به خشم می‏‌آورد برنمی‏‌دارند و در مقابل هیچ دشمن به پیروزی‌ دست نمی‏‌یابند مگر اینکه به سبب آن عمل صالحی برای آنان [در کارنامه ‏شان] نوشته شود؛ که قطعا خدا پاداش نیکوکاران را ضایع نمی‏ کند.»

«اگر کسی ندای کمک‌خواهی انسانی را بشنود و به او جواب مثبت ندهد مسلمان نیست»؛ این حدیث پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم است که یعنی حتی باید مانع پایمال شدن حق یک انسان- چه مسلمان و چه غیرمسلمان- شویم.

امیرمومنان حضرت علی(ع) نیز در نامه ۴۷ اینگونه وصیت کردند که «دشمن ظالم و پشتیبان ستمدیدگان باشید.»

جمعیت فلسطین اکنون به ۱۳ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر رسیده است و بیشتر آنان مسلمانند که مذهب سنی دارند.

بر پایه دستور اسلام و پیامبر بزرگوار آن حتی اگر فلسطینیان، مسلمان نبودند، فقط از این رو که مورد ظلم قرار گرفته‌اند بر دیگر مسلمانان واجب بود برای احقاق حق آنان به پا خیزند و اقدام کنند.

ابعاد ملی

یکی از اصول راهبردی در دکترین صهیونیسم برقراری حکومت «از نیل تا فرات» بوده است. این موضوع نشان‌دهنده نقشه کلان سران این رژیم و بنیانگذاران آن برای سلطه بر منطقه شمال آفریقا و غرب آسیاست.

در هفت دهه گذشته دست‌اندازی‌ها و حملات متعدد رژیم صهیونیستی به ساکنان فلسطین بویژه غزه و همچنین مردم سوریه، لبنان، اردن، مصر و عراق آسیب رسانده و امنیت بسیاری از آنان را از بین برده است.

مسئولان جمهوری اسلامی ایران از چهار دهه پیش تاکنون و حتی برخی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، خطر چنین اقدام‌هایی را برای ملت‌ها و دولت‌های منطقه گوشزد کرده بودند.

موضوع هنگامی جدی‌تر می شود که کم‌توجهی و بی‌عملی مجامع بین‌المللی به قانون‌شکنی‌های رژیم صهیونیستی بیش از گذشته نمایان می‌شود.

نمونه آن تصمیم دولت جدید رژیم صهیونیستی برای الحاق بخش‌های جدید کرانه باختری است که مخالف قطعنامه‌های ۲۴۲ (مصوب ۱۹۶۷) و ۳۳۸ (مصوب ۱۹۷۳) سازمان ملل متحد به شمار می‌رود.

البته این موضوع گوشه‌ای از طرح پیشنهادی آمریکا به نام «معامله قرن» است که «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهوری آمریکا، بهمن ۱۳۹۸ از آن رونمایی کرد و به‌روشنی قطعنامه‌های بین‌المللی، معاهده‌های تشکیلات خودگردان با رژیم صهیونیستی و مهمتر از همه حق بازگشت فلسطینیان و سرنوشت قدس شریف را نادیده می‌گیرد. 

آن زمان معامله قرن با هیچ واکنش عملی از سوی سازمان‌های بین‌المللی، نهادهای منطقه‌ای و حتی مهمترین تشکل‌های عربی روبرو نشد.

همه اینها در شرایطی است که در صورت تحقق شعار از نیل تا فرات رژیم صهیونیستی بسیاری از تعاملات منطقه‌ای و دولت‌های عربی در معرض خطر نابودی قرار می‌گیرند و آن زمان دیگر شاید فلسطینیان، تنها مردم آواره و بی‌سرزمین منطقه نباشند. 

بر پایه دکترین دفاعی جمهوری اسلامی ایران، رژیم اشغالگر را فقط باید با ابزار «مقاومت یکپارچه» و «همبستگی عملی» از حرکت بازداشت تا مهمترین عامل ناامنی منطقه‌ای که به هیچ یک از قوانین بین‌المللی و قراردادهای خود پایبند نیست، مهار شود.

در این میان صهیونیست‌ها به پشتوانه مهمترین حامی خود یعنی دولت آمریکا بارها کوشیده‌اند با نزدیک شدن به برخی دولت‌های منطقه یا گروه‌های گوناگون فلسطینی آنها را از محور مقاومت جدا سازند و بین شیعه و سنی و حتی میان گروه های مقاومت اختلاف‌ بیفکنند تا از میانه نزاع‌های خانوادگی جامهای شراب خود را با خون بی‌گناهان فلسطینی پر کنند؛ امری که بیش از پیش هشیاری دولت‌ها و ملت‌های مسلمان را می‌طلبد.