«حیدر العبادی» نخست وزیر پیشین عراق روز جمعه (۲ خرداد) در گفت وگویی به میزبانی اندیشکده چتم هاوس لندن به سوال خبرنگار ایرنا در خصوص دیدگاه وی در مورد رابطه دولت جدید با همسایگان عراق از جمله با جمهوری اسلامی ایران این‌گونه پاسخ داد: دولت جدید باید با وضعیت موجود خود را منطبق کند. زیرا دونالد ترامپ رهبر کاملاً متفاوتی است و بیشتر یک کاسب است و مانند کاسب‌ها حرف می زند. حال آنکه رئیس جمهوری قبلی آمریکا مانند رهبر یک ابرقدرت جهانی و مسوول رفتار می‌کرد.
وی از خروج آمریکا از برجام یاد کرد و افزود؛ پس از آن ایرانی‌ها از ما توقع داشتند که در زمینه تحریم‌های ناعادلانه به آنها کمک کنیم و من هم موافقم که این تحریم‌ها ناعادلانه است.
العبادی افزود: آمریکا اکنون خود را به تدریج از منطقه کنار می‌کشد و منافعی برای خود در منطقه نمی‌بیند. بنابراین دولت جدید باید با این واقعیت روبرو شده و آن را بپذیرد. به گفته وی از ایرانی ها و سایر کشورهای منطقه نمی توان توقعی داشت چون آنها مشکلات بزرگ داخلی خودشان را دارند.
وی عنوان کرد: نظر نهایی من این است که منافع عراق باید در اولویت باشد؛ اما این بدان معنی نیست که باید به ضرر منافع دیگران عمل کنیم. در واقع باید به دنبال منافع مشترک برای همه طرف‌ها بود. وی ایجاد توازن بین منافع عراق و کشورهای منطقه و قدرتهای بزرگ را نکته ای مهم و اساسی برشمرد.
تصمیم‌های سخت و به موقع موجب نجات عراق می‌شود
نخست وزیر پیشین عراق در ادامه، به عنوان توصیه به دولت جدید در درجه اول خواستار شفافیت کامل و صداقت با مردم شد و در درجه دوم دولت جدید را تشویق کرد که از گرفتن تصمیم‌های دشوار هراس نداشته باشد. به گفته وی این تصمیم های سخت است که اگر به موقع گرفته شوند موجب نجات کشور خواهند بود.
وی در پاسخ به این سوال که با توجه به غیرحزبی بودن مصطفی الکاظمی (نخست وزیر جدید) آیا نداشتن حمایت حزبی می‌تواند برای او مشکلاتی پیش بیاورد گفت؛ از دید وی نداشتن وابستگی حزبی می تواند یک امتیاز باشد. به این ترتیب که وی می تواند مستقل‌تر و بی‌طرفانه‌تر عمل کند، و از سوی دیگر به دلیل نوع سیستم انتخاباتی عراق که نظام رای‌گیری نسبی است، احتمال اکثریت یافتن یک حزب به تنهایی خیلی کم بوده و نخست وزیر باید همیشه فراتر از احزاب به مردم توجه کند.
العبادی از خشونت علیه معترضان عراقی در یکی دو سال گذشته و به ویژه اعتراضات بغداد از اکتبر ۲۰۱۹ به بعد ابراز تاسف کرده و گفت؛ همواره مخالف این نوع برخوردها بوده است به ویژه آنکه این اعتراضات اغلب بدون خشونت بوده‌اند.
وی خشونت علیه معترضین را خطرناک دانست که موجب جری‌تر و عصبی شدن بیشتر آنها می‌شود.
نخست وزیر پیشین عراق در زمینه اقتصاد، بهترین استراتژی مقابله با فساد را شفافیت معرفی کرد و دسترسی احزاب و افراد داخل احزاب به بودجه دولت را مورد انتقاد قرار داده و دخالت سیاستمداران در کار نظام قضایی را خطرناک توصیف کرد.
وی ضمن تاکید مشارکت همه اقوام و گروه‌ها در قدرت که در زبان سیاسی عراق به آن محاصصه می‌گویند گفت؛ این امر نباید مانع انتصاب مقامات بر اساس تخصص و شایستگی شود.
العبادی در همین رابطه مدعی شد؛ در طول مدت خدمت خود شرط کرده بود که در امور دولت محاصصه را بکار نخواهد بست و بر اساس شایستگی، کارها را پیش خواهد بود. اما به گفته وی احزاب ابتدا موافقت کرده اما بعداً در عمل همه چیز به خانه اول برگشت.
عراق برای حل مشکلات به مردم متکی باشد
نخست وزیر پیشین عراق در ادامه بحث درباره اقتصاد عراق اظهار داشت؛ هیچ کشوری از خارج به کمک عراق نخواهد آمد و این مردم عراق هستند که باید مشکلات خودشان را حل کنند. وی با این همه حسن رابطه با تمام همسایه ها و قدرتهای بزرگ را رمز موفقیت دولت جدید برشمرد.
وی رهایی از وابستگی به درآمد نفت را بسیار مهم و حیاتی برشمرد و عنوان کرد؛ در حالی که درآمدهای نفتی مرتب کم شده و هزینه های دولت افزایش می یابد، دولت جدید حتی نباید یک روز را هم از دست داده و به سرعت به دنبال کاهش هزینه ها، کاهش کارکنان دولت و ایجاد شغل از طریق آموزش فنی و حرفه‌ای برای جوانان باشد.
العبادی با بیان اینکه عراق نمی‌تواند با وابستگی به نفت به حیات خود ادامه دهد افزود؛ نفت دیگر هرگز به قیمت ۱۰۰ دلار در هر بشکه بازنخواهد گشت و نیاز به آن در حال کاهش است.
وی پیش‌یبنی کرد که کشورهای ثروتمند بیشتر به سراغ انرژی های پاک رفته و در آینده فقط کشورهای فقیر خریدار نفت باشند.
نخست وزیر پیشین عراق، در ادامه نکاتی در مورد رابطه بین اربیل و بغداد را مورد توجه قرار داد که پس از همه‌پرسی اقلیم کردستان ضعیف تر شده است.
وی به دولت جدید سفارش کرد که موضوع اختلاف با اقلیم کردستان را در ثروت نفت خلاصه نکند، چرا که ثروت متعلق به مردم است. البعادی تاکید کرد که اکنون باید پرسید پول نفت (کردستان) کجا می رود؟ آیا توسط افراد کنترل می شود؟ البعادی در این باره توضیح داد؛ تمام این ثروت توسط عده کمی کنترل می شود که هویت آنها آشکار نیست.
وی افزود؛ بارها از سازمان‌های جهانی و از جمله صندوق بین‌المللی پول درخواست کرده است که با وجود همه حساسیتی که روی موضوع پولشویی دارند به شفاف کردن این موضوع کمک کنند. به گفته او میلیاردها دلار در اقلیم کردستان گم می‌شود و حسابی وجود ندارد. وی متذکر شد؛ حتی معلوم نیست حساب‌ها پیش چه کسی است.
العبادی درباره بسیح مردمی عراق موسوم به «حشد الشعبی» هم گفت؛ نیروهای داوطلب مردمی قبل از نخست وزیری او و با فتوای آیت الله سیستانی تشکیل شده بودند، اما وی سعی کرده آنها را زیر پوشش نهادهای حکومتی در آورده و به آنها شفافیت و مسوولیت پذیری بدهد.
وی مسوولیت پذیری را مهم ترین موضوع در قبال نیروهای مردمی توصیف کرد و افزود؛ پس از اضمحلال نیروهای ارتش در برابر داعش و مقاومت گروه های حشد الشعبی، اکنون این گروه‌ها می گویند چه تضمینی هست که اگر ما سلاح‌ها را زمین بگذاریم باز اتفاق مشابهی نیفتد.
نخست وزیر پیشین عراق راه حل را گفت وگوی دولت با این نیروها دانست و افزود این بسیار کار خطرناکی خواهد بود که از این نیروها استفاده سیاسی شود.
وی در پاسخ به این سوال که آیا داعش به طور کامل زدوده شده یا نه توضیح داد؛ مهم این است که ما گروه‌هایی که با داعش سمپاتی دارند را حذف کنیم. آنها می توانند به آنچه در سال ۲۰۱۴ بود بازگردند و اگر مراقب نباشیم این پیروزی ممکن است از دست برود.