مراسم اختتامیه جشنواره تئاتر+خانه که بهعنوان اولین جشنواره فضای مجازی همزمان با شیوع ویروس کرونا به همت انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس و بنیاد روایت فتح کار خود را از بیستم فروردینماه ۱۳۹۹ آغاز کرد؛ عصر امروز (شنبه سوم خردادماه) همزمان با سالروز آزادسازی خرمشهر و قرار گرفتن در آستانه عید سعید فطر مراسم اختتامیه خود را نیز به شکل مجازی برگزار کرد.
در این مراسم که از طریق تارنمای آنتن (وبسایت آنتن) و دو صفحه اینستاگرام تماشاخانه سرو و انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس به شکل زنده برای مخاطبان پخش میشد؛ علاوه بر سخنرانی میهمانان مدعو شاهد معرفی برگزیدگان پنج بخش نمایش عروسکی و کودک؛ دیگر گونههای اجرا؛ آرای مردمی؛ مونولوگ و اجراهای گروهی خانوادگی بود.
تئاتر در فضای مجازی؛ تجربهای در مرحله آزمون و خطا
محمودرضا رحیمی بهعنوان دبیر جشنواره مجازی تئاتر+خانه در مراسم اختتامیه بعد از خواندن بیانیه خود به عنوان دبیر این جشنواره گفت: از پانزدهم فروردینماه که پیشنهاد راهاندازی جشنوارهای در حوزه هنرهای نمایشی با همت انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس مطرح شد در سریعترین زمان ممکن و از بیستم فروردینماه همزمان با اعلام فراخوان این رویداد کار ستاد اجرایی آغاز شد تا اینکه امروز سوم خردادماه ۱۳۹۹ شاهد برگزاری مراسم اختتامیه هستیم.
وی ادامه داد: اقبال مخاطبان برای حضور در جشنوارهای که در رویدادهای تقویمی فعالیتهای نمایشی ما جایی ندارد و برای اولین تجربه در حوزه فضای مجازی در سایه شیوع ویروس کرونا در کشورمان درحال برگزاری است بسیار خجسته و غیر قابل پیشبینی بود.
دبیر جشنواره تئاتر+خانه در ادامه با اشاره به این مساله که برگزاری جشنواره و تولید و اجرای آثار نمایشی در فضای مجازی طی همین مدت کوتاه در کشورمان مخالفان و موافقان متعددی داشته است یادآور شد: باید بدانیم برگزاری و فعالیت هنرمندان عرصه تئاتر در فضای مجازی در قالب اجرای عمومی آثار و یا شکل جشنوارهای درحال سپری کردن مراحل آزمون و خطاست. اصلیترین نکته که نباید آن را فراموش کرد آنست که تئاتر مجازی بنا ندارد تا جایگزین نمایش زنده و حقیقی شود.
وی با اشاره به تجربیات صورت گرفته در جهان در قالب شیوه تولید و اجرای آثار نمایشی در فضای مجازی و یا برگزاری رویدادهای جشنوارهای در بستر فضای مجازی خاطرنشان کرد: کُنشگری در عرصه تئاتر با حضور و اجرای زنده صورت میگیرد؛ اما بستر فضای مجازی نیز می تواند کُنشگران متفاوتی را با خود بههمراه داشته باشد و تا پیش از سپری کردن مراحل آزمون و خطا قرار گرفتن در جبهه موافق یا مخالف برگزاری و شیوه اجرای چنین تجربههایی نمیتواند از نگاه منطقی؛ اصولی و درست باشد.
تئاتر؛ هرگز و هیچوقت تعطیل شدنی نیست
سخنران بعدی مراسم اختتامیه حمید نیلی مدیرعامل انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس بود.
وی در ابتدای سخنان خود گفت: نوروز سال ۹۹ به سبب تجربه قرنطینه خانگی از یکسو و از سوی دیگر درگیر شدن تمامی کشور با بحران کرونا نوروزی متفاوت بود و تمامی فعالیتهای جامعه ازجمله در شاخه فرهنگ و هنر را نیز متأثر از شرایط ویژه خود کرد.
وی ادامه داد: با توجه به این رخداد و رویداد با هدف افزایش شور و نشاط اجتماعی و تقویت روحیه اتحاد و همدلی تمامی افراد جامعه و نهاد خانواده بهعنوان کوچکترین بخش از شکلگیری نهاد جامعه؛ تلاشمان بر آن بود تا با استناد به فعالیتهای فرهنگی و هنری خاصه در عرصه هنر زنده، پویا و جریانساز تئاتر بتوانیم گامی در راستای افزایش شور و نشاط اجتماعی برداریم.
مدیرعامل انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس با بیان آنکه همزمان بعد از انتشار فراخوان جشنواره، استقبال مخاطبان برای حضور در این رویداد بسیار فراتر از حد تصور ما بود. به گونهای که ۱۷۲ اثر از ۲۶ استان بهعنوان آثار داوطلب برای حضور در این جشنواره ارسال شد تصریح کرد: همین نکته جایگاه و اهمیت فرهنگ و هنر در مناسبات اجتماعی ما را به رخ میکشد.
نیلی خاطرنشان کرد: بعد از تجربه ویروس کرونا در کشورمان همسو با تمامی کشورهای جهان باید تئاتر را نیز به قبل و بعد از کرونا تقسیمبندی کنیم. اما تجربه برگزاری جشنواره تئاتر+خانه در فضای مجازی اتفاق خوبی بود که به ما یادآوری کرد که شاید شکل و شیوه فعالیت های فرهنگی و هنری در قالب اجرای آثار نمایشی در تماشاخانهها تعطیل شده باشد اما تئاتر هرگز و هیچوقت تعطیل شدنی نیست.
افزودن بخش مدافعان سلامت به جشنواره تئاتر مقاومت
مدیرعامل انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس تصریح کرد: هنر نمایش برشی از زندگی اجتماعی حقیقی و یا تخیل هنرمندان را به واسطه نگاه زیباییشناسانه به مخاطب معرفی میکند. برهمین اساس ما نیز تلاش کردیم تا با محوریت مشارکت تمامی اعضای خانواده، تجربهای متفاوت را در قالب اجرا و برگزاری جشنوارهای تئاتری در فضای مجازی در کنار بهره بردن از نیروهای خبره و هنرمندان نامآشنای عرصه تئاتر با محوریت خانوادههای سراسر کشور برگزار کنیم که این جشنواره نشان داد سپری کردن چنین تجربهای میتواند دستاوردها و آورده های مفید و فراوانی برای آینده ما داشته باشد.
این انجمن در سال جاری میزبان برگزاری جشنواره تئاتر مقاومت است و امیدواریم تا بتوانیم بخشی از این جشنواره را برای مدافعان سلامت کشورمان که جان خود را در مسیر شکست ویروس کرونا ایثارگرانه در دست گرفتهاند تا سایر هموطنان بتوانند سایه آرامش و سلامتی را در تکتک گامهای زندگی با خود بههمراه داشته باشند اختصاص دهیم. امیدواریم که بتوانیم در قالب جشنواره تئاتر مقاومت بخشی از این ایثار و ازجانگذشتگی مدافعان سلامت را به تصویر بکشید.
تجربه تئاتر در فضای مجازی، دستاوردی سودمند برای هنر نمایش است
سخنران بعدی مراسم قادر آشنا مدیرکل اداره هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود.
وی گفت: شرایط کرونا در جهان؛ مناسبات اجتماعی را کاملاً دگرگون کرده و در همین عرصه شاهد تعطیلی فعالیتهای فرهنگی و هنری نهتنها در ایران که در تمام جهان بودایم.
وی ادامه داد: نکته مهم آنست که هنرمندان ما با تمام تلاش و نگاهشان به آینده در سایه پشت سر گذاشتن ویروس کرونا در این ایام نیز رسالت خود را که همان امید آفرینی، خلق شور و نشاط در جامعه بود فراموش نکردهاند و این بار از بستر فضای مجازی که در جهان مدرن امروز بهعنوان اصلی شناختهشده به شمار میرود این بار برای برگزاری جشنوارهای در قامت هنرهای نمایشی بهره بردند.
مدیرکل اداره هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: همین هنرمندان بودند که در قالب فعالیت در فضای مجازی توانستهاند نهتنها تئاتر را زنده نگه دارد که این بار با جلب مشارکت مردم، شوری متفاوت در شیوه اجرا و تولید آثار نمایشی را محک بزنند.
آشنا در پایان یادآور شد: خوشبختانه طی همین سه ماه اخیر که کشورمان درگیر مبارزه با ویروس کروناست؛ بستر فضای مجازی توانسته قابلیتهای متفاوتی را در اختیار هنرمندان قرار دهد و میتوان از تجربیات بهدستآمده در این ایام برای روزهای پسا کرونا نیز آورده های فراوانی را استخراج کرد.
آشنایی با هنرمندان ناشناخته کشور
سخنران پایانی مراسم اختتامیه جشنواره مجازی تئاتر+خانه حمیدرضا نعیمی کارگردان شناختهشده کشورمان و رییس هیات داوران این جشنواره بود.
وی در ابتدا با تاکید بر آنکه امیدواریم هرچه سریعتر سایه ویروس کرونا از کشورمان رخت بربندد و بار دیگر شاهد بازگشت شور، نشاط و روحیه اجتماعی در جامعه و همچنین بازگشایی سالنهای نمایشی باشیم گفت: شیوه ارتباطی که امروز در قالب تولید و اجرای آثار نمایشی در بستر فضای مجازی درحال تجربه کردنش هستیم پشت سر گذاشتن نوعی آزمون و خطاست.
وی ادامه داد: برگزاری جشنواره تئاتر+خانه برای دستاندرکاران این رویداد در کنار کسب تجربه متفاوت بازتابدهنده و آشنا کننده هنرمندان تازهکار اما کمتر شناخته شده و یا ناشناخته در سراسر کشور بود. ازسوی دیگر برخی از آثار ارسالشده توسط هنرمندان آثاری بسیار درخشان بودند که همین مساله امر داوری را بسیار سخت و مشکل میکرد.
افزودن دو بخش به جشنواره به سبب خلاقیت بالای آثار
نماینده هیات داوران جشنواره مجازی تئاتر+خانه یادآور شد: خلاقیت گسترده مخاطبان حاضر در جشنواره و آثار ارسال شده باعث شد تا علاوه بر سه بخش ابتدایی این رویداد یعنی بخش دیگر گونههای اجرا؛ مونولوگ و بخش نمایشهای گروهی و خانوادگی؛ هیات داوران دو بخش کودک و نمایش عروسکی و آرای مردمی را نیز بهعنوان بخشهای افزوده شده با توجه به استعداد و خلاقیت مخاطبان به جشنواره بیافزاید.
نعیمی در پایان گفت: تکنولوژی به ما نشان داد که میتوانیم در هر شرایطی حتی شرایط بحران کرونا از آن بهعنوان بستری متفاوت برای امید آفرینی استفاده کنیم و چه وسیلهای مفیدتر از فعالیتهای فرهنگی و هنری برای افزایش روحیه، شور و نشاط اجتماعی و ارتقاء سطح اعتمادبهنفس عموم مردم میتواند چارهساز گذر این روزها برای مردمان کشورمان باشد.
معرفی برگزیدگان جشنواره تئاتر+خانه
در ادامه برگزاری مراسم اختتامیه جشنواره مجازی تئاتر+خانه اسامی برگزیدگان پنج بخش این جشنواره اعلام شد و مقرر شد تا علاوه بر لوح تقدیر و جوایز نقدی که به دست مخاطبان خواهد رسید آثار برگزیده این جشنواره نیز در تارنما (وبسایت) تماشا برای بازدید عموم بارگذاری شود.
حمیدرضا نعیمی؛ افشین هاشمی و شیوا مسعودی بهعنوان اعضای هیات داوران جشنواره مجازی تئاتر+خانه اسامی برگزیدگان بخشهای مختلف این جشنواره را به این شرح اعلام کردند.
بخش گروهی و خانوادگی
در بخش گروهی و خانوادگی نمایش عاقبت در خانه ماندن به کارگردانی هومن سید معنوی از گیلان؛ حوصله پکیده به کارگردانی سیدمحسن موسوی از اصفهان و نمایش میم مثل مادر به کارگردانی یاسین مرادی از لرستان بهعنوان آثار برگزیده معرفی شدند.
بخش دیگر گونههای اجرا
نمایش خداحافظ تئاتر به کارگردانی شاهو رستمی از تهران؛ نمایش چرخش به کارگردانی سهیل تیموری از فارس؛ نمایش فاکتوریل صفر به کارگردانی داریوش کیا از اصفهان؛ نمایش مونولوگ هملت به کارگردانی حمید خلفی از تهران و نمایش گُم به کارگردانی احسان دبیر از استان خراسان رضوی بهعنوان آثار برگزیده بخش دیگرگونههای اجرایی جشنواره تئاتر+خانه معرفی شدند.
بخش نمایشهای عروسکی و کودک
همچنین در بخش آثار عروسکی و کودک نمایش شهر کاغذی به کارگردانی حسین دنیس از خوزستان؛ نمایش شنل قرمزی در مهمونی مجازی به کارگردانی بهرام بهبهانی از تهران و نمایش مادر قهرمان به کارگردانی جاوید اسماعیلی از آذربایجان شرقی بهعنوان آثار برگزیده معرفی شدند.
بخش مونولوگ
نمایش مجلس شمر کشی به کارگردانی کیوان حبیبی از قزوین؛ نمایش گلدونه در آینه به کارگردانی الهام الثوره خسروی از کرمان؛ نمایش ضیافت به کارگردانی الهام کامران از البرز؛ نمایش قهرمان زندگی من به کارگردانی نیره غفاری از تهران؛ نمایش لیدی به کارگردانی علی مهاجر از قم؛ نمایش روزهای خط خطی به کارگردانی مسعود احمدی از فارس و نمایش زووووو به کارگردانی پریسا یارمحمدیان از استان ایلام به عنوان برگزیدگان بخش نمایشهای مونولوگ جشنواره معرفی شدند.
بخش آرای مردمی
و درنهایت سه نمایش سیزده کرونایی به کارگردانی شیما سهمالدین از فارس؛ کاکتوس به کارگردانی مسعود طیبی از تهران و کنسرت سلامت به کارگردانی فرامرز غلامیان از اصفهان بهعنوان آثار برگزیده بخش آراء مردمی معرفی شدند.
جشنواره مجازی تئاتر+خانه به همت بنیاد روایت فتح و انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس و دبیری محمودرضا رحیمی که کار خود را از بیستم فروردینماه ۹۹ آغاز کرده بود با برگزاری مراسم اختتامیه در روز سوم خردادماه ۱۳۹۹ و معرفی برگزیدگان به کار خود پایان داد.