بوندسلیگا به نوعی آغازگر مسابقات فوتبال در دوران پسا کرونا در سطح جهانی بود. پیش از آنها چند لیگ کارشان را شروع کرده بودند و یکی ۲ کشور هم مسابقات خودشان را به اتمام رساندند. با این حال جهانشمول بودن بوندسلیگای آلمان آنها را نسبت به کشورهای دیگر کمی متمایز میکند.
هفته بیست و ششم و بیستم و هفتم رقابتهای لیگ آلمان با انجام ۱۸ دیدار به اتمام رسید. امروز(سهشنبه) هم هفته بیست و هشتم آغاز میشود. در این ۲ هفته برگزار شده تا حد زیادی فوتبالِ همراه با کرونا برای علاقهمندان به این رشته جا افتاده است و متوجه شدهایم که چه تغییراتی نسبت به گذشته در مستطیل سبز برای مدت نامعلوم ایجاد میشود. یکی از نکات، از بین رفتن تقریبی امتیاز میزبانی است.
در اینکه فوتبال روز به روز سختتر، پیچیدهتر و نزدیکتر میشود شکی نیست. با پیشرفتهتر شدن و علمیتر شدن این رشته فاصله بازیکنان کاهش پیدا کرده و کمتر تیمی است که در لیگهای سطح بالا بتواند خود را از پیش برنده بداند. در این روزها میتوان با آنالیز مناسب، ترکیب ایدهآل، تلاش فراوان و تمرکز بالا تیمهای بزرگ را متوقف کرد و حتی شکست داد. با این وجود همیشه امتیازِ میزبانی یک موهبت بزرگ برای تیمها بوده است. فشار تماشاگران، وضعیت چمن وآب و هوا از مهمترین فاکتورهای امتیاز میزبانی محسوب میشوند.
در کشوری مثل آلمان چمن ورزشگاهها همگی تقریبا در یک سطح هستند و چمنهای نامرغوب و یا مصنوعی معمولا دیده نمیشود. از طرفی آلمان کشور چندان پهناور با اقلیم آب و هوایی به شدت گوناگون نیست و این مساله نیز در روند تیمها چندان تاثیرگذار نخواهد بود. اما اصلیترین امتیاز یک تیم برای میزبانی مورد سوم است؛ یعنی تماشاگر. در آلمان تماشاگران و هواداران نقش مهمی در سرنوشت یک تیم درون و بیرون زمین ایفا میکنند؛ بیشتر از کشورهای دیگر. آنها در باشگاه سهم دارند و از طرفی میانگین حضورشان در ورزشگاهها همیشه در بالاترین حد ممکن بوده است. روی سکوهای ورزشگاههای آلمان همیشه افراطیهای زیادی هستند که با فشفشه، پرچم و بنرهای بزرگ اعلام وجود میکنند. آنها سعی میکنند کار را برای تیم میهمان تا حد ممکن دشوار کنند. اما در این روزهای کرونایی و تا زمانی نامعلوم قرار نیست تماشاگری در درون ورزشگاه حضور داشته باشد و این مساله به شدت امتیاز میزبانی را تحت تاثیر قرار میدهد و در همین ۲ هفته هم این مساله هویدا بوده است.
در هفته بیست و ششم رقابتهای بوندسلیگا تنها یک تیم میزبان برنده شد و آن هم دورتموند بود. سه تیم به تساوی رضایت دادند و پنج تیم با شکست روبرو شدند. به عبارتی تنها ۱۱ درصد سهم پیروزی برای تیمهای میزبان در این هفته بود و ۵۵ درصد سهم شکست آنها بود. در هفته بیست و هفتم اوضاع کمی بهتر شد اما بازهم نسبت به گذشته فاصله زیادی وجود دارد. در این هفته هرتابرلین و بایرنمونیخ تنها میزبانهای برنده بودند. در ۲ بازی نتیجه مساوی به دست آمد و بازهم پنج تیم میزبان قافیه را رقبای خود باختند و شکست را پذیرفتند. بازهم ۵۵ درصد بردها نصیب تیمهای میهمان شد و میزبانها تنها در ۲۲ درصد بازیها به برتری دست پیدا کردند. در مجموع این ۲ هفته و در ۱۸ دیدار برگزار شده سه برد، پنج تساوی و ۱۰ باخت برای تیمهای میزبان حاصل شده است. به طور درصدی حدود ۱۶ درصد نرخ پیروزی تیمهای میزبان بوده و در ۸۴ درصد بازیها سه امتیاز به این تیمها نرسیده است؛ ۵۵ درصد هم نرخ پیروزی برای تیمهای میهمان به دست آمده است.
حال به دوران قبل از کرونا مراجعه میکنیم. در هفته بیست و پنجم تیمهای میزبان سه برد، چهار مساوی و ۲ باخت را داشتند. یعنی نرخ پیروزی ۳۳ درصد بود و نرخ شکست ۲۲ درصد. در هفته بیست و سوم هم سه برد، یک مساوی و پنج باخت به دست آمد. بازهم ۳۳ درصد پیروزی و این بار ۵۵ درصد شکست. همانطور که در آمار مشاهده میشود و در ابتدای گزارش نیز به آن اشاره شد؛ نزدیکی فاصله تیمها باعث شده که دیگر تیمهای میزبان تنها به صرف میزبان بودن از شانس بسیار بیشتری برخوردار نباشند اما بازهم نرخ پیروزی در دوران قبل از کرونا نسبت به دوران پس از کرونا حدودا برای تیمهای میزبان ۲ برابر بوده است و این چیزی است که میتواند قابل تامل باشد.
حالا فوتبال ایران نیز از اواخر خردادماه آغاز خواهد شد. در فوتبال ایران امتیاز میزبانی از اهمیت بالایی برخوردار است. خیلی از تیمها به واسطه هوادارانشان روی امتیازات بازیهای خانگی حساب ویژهای باز کردهاند و به نوعی بازی کردن در خانهشان به مثابه ورود به جهنم است. برخی دیگر از تیمها با استفاده از شرایط ویژه آب و هوایی و همچنین شرایط خاص زمین بازیشان نسبت به رقبا امتیاز ویژهای دارند. حال باید دید در نبود تماشاگران چه اتفاقی برای این تیمها رخ میدهد وایا میزبانها صرفا به واسطه زمین و شرایط جغرافیایی میتوانند از امتیاز میزبانی خود بهرهمند شوند یا خیر. البته که چند تیم هم در لیگ برتر حضور دارند که تقریبا هوادارای ندارند و بی تماشاگر شدن رقابتها برای آنها چندان بد هم نشده است چرا که به بازی در این وضعیت عادت دارند و میتوانند مقابل رقبای خود عملکرد بهتری داشته باشند.