ویروسی که از چند ماه قبل در کشور چین مشاهده شده و زندگی مردم آن دیار را تحت‌الشعاع قرار داده بود به یکباره سر از ایران و استان خوزستان درآورد تا زنگ خطر را برای مردم به صدا درآورد. خطری که هر روز صدای زنگش بلند و بلندتر می‌شد به گونه‌ای که بسیاری را به کام مرگ کشانده و بسیاری را نیز روزها گرفتار می کرد.
بیماری‌های مختلفی همواره در تاریخ ثبت شده و زندگی بشر را تحت‌الشعاع قرار داده اما بیماری ویروسی کرونا شاید قدری متفاوت‌تر از آن بیماری‌هاست چرا که هم قدرت انتشارش بسیار بالاست و هم اینکه ناشناخته و فاقد دارو و واکسن است و همین امر باعث شده بسیاری از کشورهای جهان از جمله اروپا و آمریکا را هم درگیر نماید.
بعد از اینکه این ویروس در هفتم اسفند ماه ۱۳۹۸ وارد خوزستان شد شاید ابتدا تصور نمی‌شد تا این حد زندگی را سخت و سبک زندگی مردم را دگرگون کند، حتی عده‌ای نمی دانستند آن قدر خطرناک است که به راحتی می‌تواند انسان را از پای درآورد.
همهمه کرونا
پس از اپیدمی این بیماری در کشور به تدریج رعایت پروتکل‌های بهداشتی در همه جوانب از خریدهای منزل گرفته تا بهداشت فردی و بهداشت اجتماعی و حضور در محل کار و مکان‌های عمومی تعیین شد چون این ویروس بسیار موذی تر از آن‌چیزی است که در ذهن متصور شود. سرعت انتشار بالا و راههای فراوان انتشار آن از جمله عواملی بود که کار را برای مسئولان وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی سخت و سخت‌تر می‌کرد و تردد مردم، رفت و آمد و حتی ارتباطات را تا حد بسیار زیادی محدود کرد.
دست دادن و روبوسی کردن، نزدیک شدن به یکدیگر و حضور پیدا کردن در تجمعات حتی چند نفره به صورت خانوادگی می‌توانست به راحتی این ویروس را انتقال دهد به گونه‌ای که حضور یک فرد مبتلا در جمع سلامت تمام افراد را به خطر می‌انداخت.
عده ای از مردم به قدری می‌ترسیدند که از نظر روانی تبعات زیادی را تحمل می‌کردند و عده ای در حد متعادل اصول لازم را رعایت می‌کردند اما در این بین یک عده هم این ویروس را جدی نگرفتند؛ در تجمعات فامیلی شرکت می‌کردند و بدون ماسک و یا دستکش از خانه خارج می‌شدند و خود ودیگران را در معرض خطر قرار می‌دادند.
از طرف دیگر انتشار اخبار متعدد و متنوع از هر گوشه و کنار در فضای مجازی در خصوص نحوه درمان، کشف واکسن و دارو و یا راههای جدید انتقال مردم را با ترس و یا سردرگمی مواجه می کرد.نسخه‌های درمانی عجیبی که از منابع متعدد و یا ناشناخته برای مردم تجویز و در فضای مجازی به اشتراک گذاشته می‌شد مردم را گیج و مبهوت می‌کرد.در خانواده و محیط کار هر کس به نوبه خود سعی می‌کرد دیگران را به رعایت نکات بهداشتی و ایمنی تشویق کند تا شاید در مهار بیماری نقشی داشته باشد.
مردم کم‌کم شروع به ترک برخی عادت‌های اجتماعی کردند و ارتباطات فامیلی و ترددها محدود شد و تا مدتی قرنطینه خانگی و حضور حداقلی کارکنان در محیط کار و دورکاری، بستن راهها و جاده ها و تعطیلی اصناف غیرضروری برای کنترل این بیماری اجرا شد.
اما از اول اردیبهشت ماه که محدودیت های اجتماعی از سوی دولت لغو و به جای آن ادامه فعالیتها با رعایت فاصله گذاری هوشمند و پروتکل های بهداشتی تعیین شد، آمار خوزستان که تا پیش از این روزانه بین ۳۰ تا ۵۰ مورد جدیدبود ، به یکباره روند افزایشی به خود گرفت.
به عنوان مثال در هشتم فروردین ماه امسال درکل استان خوزستان تنها ۴۰ مورد جدید و ۲۷ اسفند ماه سال گذشته تنها ۲۵ مورد جدید شناسایی شده بود اما این روند به تدریج در اردیبهشت افزایشی شد به گونه ای که آمار به بالای ۱۰۰ نفر در روز رسید و اوج این افزایش از ۲۰ اردیبهشت ماه تاکنون ادامه یافته واین روزها آمار مبتلایان روزانه در استان خوزستان به بیش از ۴۰۰ نفر رسیده است.
بر اساس اعلام مسئولان دانشگاه علوم پزشکی خوزستان و وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی خوزستان طی ۲ هفته گذشته روزانه یک چهارم مبتلایان جدید در کشور را به خود اختصاص داده و به رغم تعطیلی ۱۰ روزه ادارات و نیز صنوف با ریسک خطر بالا این روند همچنان افزایشی است.
بررسی عوامل افزایش آمار مبتلایان به کرونا در خوزستان
این پرسش که چه عاملی باعث افزایش آمار مبتلایان به کرونا در خوزستان شده ، ذهن مردم و کارشناسان مسائل بهداشتی استان را در این روزها به خود مشغول کرده است.
وضعیت انتشار کرونا شاید برای عده‌ای از مردم عادی شده و به همین دلیل آنها نوعی بی‌خیالی و بی‌مبالاتی را در قبال آن پیش گرفته اند، عده‌ای هم فکر می‌کنند کرونا فقط انسانهای مسن و یا ضعیف از لحاظ جسمانی را هدف قرار می دهد و همین ایده‌ها آنها را نسبت به جدی گرفتن کرونا بی‌تفاوت کرده است.
دسته‌ای از مردم نیز از طولانی شدن این وضعیت خسته شده‌اند و برای اینکه هیچ کاری را به راحتی نمی‌توانند انجام دهند و برای یک ساعت خروج از خانه و یک خرید کوچک باید یک پروسه سخت و طولانی را بگذرانند نسبت به کرونا بی‌تفاوت شده‌اند.
خوزستان از جمله استان‌های باملاحظات قومی و فرهنگی خاص است و ارتباطات عاطفی و فامیلی، برگزاری آیینهای عزا و عروسی و برگزاری تجمعات فرهنگی نظیر آیین عید فطر به صورت ویژه برای مردم آن از اهمیت خاصی برخوردار است.
به گفته مسؤولان دانشگاه علوم پزشکی اهواز افزایش تست‌های کرونا و ظرفیت آزمایشگاهی و رعایت نکردن اصول بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی توسط مردم از جمله عوامل افزایش ابتلا به کرونا در خوزستان است.
افزایش تدریجی آمار کرونا در خوزستان
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، اوایل اردیبهشت ماه در واکنش به افزایش تدریجی اعلام کرد: موارد بستری بر اثر ویروس کرونا در خوزستان در مدت یک هفته ۵۰ درصد افزایش یافت و ظرفیت بیمارستان رازی اهواز به عنوان بیمارستان معین بیماران مبتلا به کرونا تکمیل شده است.
وی همچنین از مردم خواست برای خرید به مغازه هایی مراجعه کنند که به سامانه salamat.gov.ir پیوند شده و پروتکل ها را رعایت می‌کنند چون بدون همراهی مردم روزهای سخت‌تری را برای بیمارستان‌ها و پرسنل پیش رو خواهیم داشت. پیش بینی دکتر ابول‌نژادیان درست از آب درآمد و تا امروز آمار مبتلایان افزایش چشمگیری داشته و در وضعیت قرمز قرار گرفته است چون عده‌ای ا ز مردم آنگونه که باید همکاری نکرده‌اند.
آخرین وضعیت مبتلایان
در یک هفته اخیر آمار مبتلایان روزانه جدید بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ نفر متغیر است و دیروز به بالاترین حد خود یعنی ۶۲۹ مورد جدید رسید که از این تعداد ۵۰۵ بیمار با نظارت مستمر کارشناسان مرکز بهداشت در قرنطینه خانگی و ۱۲۴ بیمار نیز بستری شدند و تعداد کل مبتلایان به ۱۱ هزار و ۴۸ نفر افزایش یافت.
در حال حاضر ۷۵۲ بیمار در بیمارستانهای استان تحت درمان هستند و ۹ هزار و ۸۳۱ بیمار پس از بهبودی از مراکز درمانی استان مرخص شدند. نداشتن علامت نیز یکی از مشکلاتی است که دیگران را با خطر روبرو می‌کند به همین دلیل استفاده از ماسک و رعایت فاصله اجتماعی توصیه می‌شود.
به گفته سید محمد علوی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز از هر ۱۰۰ بیمار مبتلا به ویروس کرونا ۳۰ نفرهیچ علامتی ندارد و این افراد فوق‌العاده برای دیگران آلوده کننده هستند و ۵۵ نفر عفونت خفیف دارند و علامتی مانند تب خفیف و گلو درد بیماری را نشان می‌دهند و ۱۰ درصد از افراد علامت‌های شدیدتری دارند و در بیمارستان بستری می‌شوند و پنج درصد از افراد مبتلا دارای علایم شدید بوده و در بخش‌های مراقبت ویژه بستری می شوند.
هشدار رییس بیمارستان رازی اهواز
رییس بیمارستان رازی اهواز ۱۸ اردیبهشت ماه نسبت به رخنه کردن این بیماری بسیار وحشتناک و وحشی در استان و مراجعات بسیار گسترده به بیمارستان هشدار داد و گفت: از هر ۲ نفر مراجعه کننده به بیمارستان رازی اهواز یک نفر نیاز به بستری دارد و این یعنی زنگ خطری است که برای خوزستانی‌ها به صدا درآمده است.
در اینجا سوالی که پیش می آید این است که افرادی که به عنوان قرنطینه خانگی هستند با فرض اینکه در خانه نمانند و در جامعه تردد کنند آیا نمی توانند عامل انتشار بیماری باشند. البته مسوولان دانشگاه علوم پزشکی اهواز اعلام کردند که مراکز بهداشتی با این افراد مرتب در تماس بوده و جویای وضعیت حال آنها هستند و کلانتری‌های محله نیز کنترل های لازم را انجام می دهند.
دغدغه معاش، یکی از عوامل انتشار
یک کارشناس اقتصاد و استاد دانشگاه براین باور است که دغدغه معاش یکی از عوامل دشواری کنترل انتشار ویروس کروناست ؛ حاشیه نشینی بیشتر در خوزستان و تعدادزیاد دست‌فروشان خیابانی و بسته نشدن بازارهای محلی از دلایل افزایش آمار کروناست چون در این مدت بسیاری از مشاغل آزاد و دست‌فروشان از نظر اقتصادی آسیب زیادی متحمل شده‌اند.
دکتر سید مرتضی افقه دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز می گوید: خوزستان در جایگاه سومین استان با حاشیه‌نشین بالا در کشور است، این معضل به ویژه در کلانشهر اهواز مشهود است یعنی آمار فعالیت بخش غیررسمی اقتصادی یا دست‌فروشان خیابانی در استان بسیار بیشتر است و کرونا آسیب بسیار زیادی به این بخش گمنام وارد کرده چون این افراد شناسنامه کاری برای شناخته شدن ندارند تا از مزایا و کمک های دولت استفاده کنند.
دکتر افقه ادامه داد: یکی از دلایلی که برخی بازارهای اهواز و به خصوص دکه‌های دستفروشی در محلات بسته نشده این است که افراد شاغل در آنها گریزی برای امرار معاش ندارند که این ویژگی بیشتر در خوزستان وجود دارد.
استاندار خوزستان ۲۱ اردیبهشت ماه در خصوص آخرین وضعیت کرونا در خوزستان بیان کرد: در کشور روزانه ۱۰ هزار تست کرونا و در خوزستان ۹۵۰ تا یک هزار و ۱۰۰ تست (یعنی حدود ۱۰ تا ۱۱ درصد تست‌های کرونا در کشور در این استان) انجام می‌شود.
به گفته غلامرضا شریعتی در یک ماه گذشته تعداد بیماران مبتلا به کرونا ۲۰۰ تا ۳۰۰ درصد و تعداد بستری ۶۰ درصد افزایش یافته است یعنی بیماریابی قوی‌تر از بستری‌ها بوده است.
وی تاکید کرد: نیروی انتظامی، فرمانداری، بسیج و دستگاه قضایی بر برگزاری مراسم عروسی و عزا نظارت دارند و با موارد تخلف برخورد می‌کنند.
ارائه خدمات درمانی کرونا در پنج بیمارستان اهواز
به تدریح بیمارستان های دیگر نیز به کمک بیمارستان رازی اهواز آمدند و به گفته دکتر علی احسان پور سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز خدمات درمانی به بیماران مشکوک و مبتلا به ویروس کرونا در پنج بیمارستان اهوازشامل بیمارستانهای امیرالمومنین، شهید نیاکی، فاطمه الزهرا و سینا ارائه می‌شود.
روش‌های درمانی نیز در این بین مطرح شد و دکتر عبدالعزیز فقهی مدیرکل انتقال خون خوزستان اعلام کرد: فرآیند پلاسماگیری نیز از جمله روش‌هایی است که چندی پیش از آن به عنوان روشی برای کمک به درمان بیماران مبتلا به کرونا دراستان یاد شد و از افراد بهبود یافته از بیماری کرونا خواسته شده تا برای اهدای پلاسمای خود اقدام کنند.
اما تا کنون خبری مبنی بر نتایج این روش از مسوولان دانشگاه علوم پزشکی اهواز شنیده نشده است.
برای جلوگیری از ناپایدار شدن وضعیت انتشار ویروس کرونا در خوزستان، ادارات، بانک‌ها و اصناف غیر ضروری خوزستان از ۲۲ تا ۲۹ اردیبشهت ماه در شهرستان های با وضعیت قرمز تعطیل اعلام شدند و مجدد از یکم تا پنجم خردادماه ادارات، شرکت ها، سازمان ها، دستگاههای اجرایی و بانک ها و اصناف تعطیل شدند.
سفر حریرچی به خوزستان
دکتر ایرج حریرچی معاون کل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز روز یکشنبه هفته جاری در سفر به خوزستان بیان کرد: در این استان اپیدمی و همه گیری نسبت به سایر استان‌ها با تاخیر ایجاد شد و با توان بسیار خوب درمانی و آزمایشگاهی استان اقدامات مناسبی صورت گرفته است.
به گفته وی خوزستان از نظر شدت درگیری از متوسط کشوری فقط مقداری بالاتر است.
وی بیان کرد: از آنجایی که ملاحظات فرهنگی، قومی و نزدیکی‌های خانواگی و فامیلی در این استان نسبت به سایر استان‌ها بیشتر است و عید فطر به صورت خاص‌تر نسبت به استان‌های دیگر گرامی داشته می‌شود از مردم عاجزانه خواهش می‌کنیم چند روز دیگر نیز با ما همکاری کنند.
حریرچی ابراز امیدواری کرد با رعایت اصولی بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی مردم خوزستان در دو تا سه هفته اینده از وضعیت قرمز خارج شود.
برگزاری آیین عروسی و عزا مهمترین عامل انتشار کرونا
معاون کل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برگزاری آیینهای دید و بازدید عید فطر، عروسی و عزاداری و تجمع در هر نقطه بیش از چند نفر که تماس نزدیک ایجاد می‌کند را مهمترین عامل انتشار بیماری دانست.
مهرداد شریفی رییس مرکز بهداشت غرب اهواز نیز تاکید کرد: اگر مردم نسبت به سلامتی خود احساس مسوولیت نکنند در مقابله با کرونا موفق نخواهیم شد پس مردم نقش بسیار مهمی در ریشه کنی این ویروس دارند.
یک متخصص بیماری های عفونی و گرمسیری نیز به مردم توصیه کرد: نقاط ضعف این بیماری را بشناسید تا بتوانید بهتر با آن مقابله کنید چون لایه خارجی ویروس از جنس چربی است پس شستن دست‌ها به وسیله آب و صابون ویروس را از بین می‌برد، ویروس سنگین است یعنی در فاصله بیش از یک متر به ما آسیب نمی‌رساند پس یکی از راههای محافظت از خودمان حفظ فاصله فیزیکی با دیگران است، این ویروس در خارج از بدن نمی‌تواند زنده بماند و ظرف چند ساعت تا چند روز بسته به سطوح متفاوت از بین میرود، ویروس نمی تواند از منافذ ریز عبور کند یعنی حتی با ماسک‌های از جنس پارچه کتان دوخته شده، نیز می‌توانیم از خودمان محافظت کنیم.
اما با وجود هشدارهای مسوولان وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی اهواز و تعطیلی ها و اعمال محدودیت های اجتماعی آیا این خود مردم نیستند که باید با همدلی و همکاری این ویروس را شکست دهند.
آیا ویروس کرونا در خوزستان به زودی مهار خواهد شد؟
با توجه به مناسبات اجتماعی مردم خوزستان به خصوص اصرار غیرمنطقی به شرکت در مراسم عزا و عروسی و نیز مراسم و اعیاد مذهبی، در صورت تداوم این روند و نیز اجرا نکردن پروتکل‌های بهداشتی از جمله عدم رعایت فاصله اجتماعی نباید مردم توقع داشته باشند که بیماری کرونا در خوزستان به این زودی ریشه‌کن شود.
کارشناسان مسائل بهداشتی معتقدند که مردم استان خوزستان باید این بیماری را جدی‌تر بگیرند و از برپایی مراسم عزا و عروسی و حضور دراین آیینها پرهیز کنند، جز برای کارهای ضروری به خیابان نیایند و از برپایی مراسم دورهمی خانوادگی پرهیز کنند تا حلقه و زنجیره انتشار این بیماری قطع شود، و همه اینها مواردی است که اکنون به هیچ وجه در خوزستان و در بین مردم رعایت نمی شود.
انتشار دهها کلیپ از برگزاری مراسم عید فطر مردم خوزستان طی سه روز گذشته در فضای مجازی نشان می‌دهد که این بیماری همچنان میهمان خوزستانی‌ها خواهد بود و چه بسا در روزهای آینده ما شاهد موج انفجاری بیماری کرونا در استان باشیم.
آخرین آمار از وضعیت کرونا در استان خوزستان
بر اساس اعلام دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز از ابتدای مشاهده اولین مورد کرونا در خوزستان تاکنون در مجموع ۱۱ هزار و ۶۲۰ نفر به بیماری کووید ۱۹ مبتلا شده اند که از این تعداد ۴۸۱ نفر جان باخته و ۱۰ هزار و ۳۳۳ نفر نیز بهبود یافته‌اند.
در حال حاضر ۸۰۶ نفر در بیمارستانهای استان بستری و تحت مراقبت هستند.
شهرستانهای اهواز، دزفول، شوش، شوشتر، رامشیر، رامهرمز، شادگان، آبادان، خرمشهر، باغملک، ایذه، بهبهان، دشت آزادگان ، کارون، باوی و حمیدیه بیشترین آمار مبتلایان به کرونا در استان را به خود اختصاص داده‌اند.