جوان با ظرفیت و توانایی‌هایش همواره برخوردار از ویژگی‌هایی چون عشق و شور، طراوت و پاکی، شجاعت و سرسختی، استقلال طلبی، عدالت‌خواهی، حقیقت‌یابی و ایثار و فداکاری است، این استعدادهای نهفته، ظرفیت‌ها و قابلیت‌ها در وجود جوانان بهترین زمینه برای ایجاد تغییر و تحول به شمار می‌رود.
همین سرمایه غنی و احساسات پاک و انرژی جوانان است که آنها را به عنوان نیروی کارآمد یک ملت و سرمایه‌های بالقوه یک کشور مطرح می‌کند، با توجه به انکارناپذیر بودن تأثیرگذاری نسل جوان در تحولات اجتماعی، همواره نظر صاحب‌نظران و رهبران سیاسی اجتماعی به نیروی جوان معطوف بوده، چرا که نادیده انگاشتن و بی‌توجهی به جوانان و نیازها و خواسته‌های گوناگون آنها بدون تردید نابسامانی‌ها و ناملایمات اجتماعی زیانباری را به همراه خواهد داشت.
بررسی وصیتنامه امام خمینی(ره) نشان می‌دهد که ایشان همه جوانان را به حفظ ارزش‌های انسانی و توجه به مفاهیم بلندی مثل استقلال و آزادی دعوت می‌کند، از سوی دیگر تامل و تدبر در پیام‌ها، اعلامیه‌ها و سخنرانیهای امام در طول سال‌های قبل و پس از پیروزی انقلاب، نشان از این نکته دارد که چگونه معمار کبیر انقلاب جان و روان نسل جوان جامعه را مورد خطاب قرار داده و آنان را مرحله به مرحله به سوی قله‌های شرف و انسانیت رهنمون ساخت و از این رهگذر پیروزی و تداوم انقلاب را در میان امواج سهمگین تضمین کرد.
به گفته کارشناسان و مفسران سیاسی و فرهنگی، اعتماد امام به جوانان سبب شد که بسیاری از عرصه‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی کشور به آنان سپرده شود و ثمرات بسیاری مانند پیروزی در جنگ تحمیلی از جمله نتایج درخشان توجه به جوانان به شمار می‌رفت، اما این موضوع کمتر در رفتارهای مسئولان فعلی کشور دیده می‌شود و تا حدی جوانان مورد غفلت واقع شده‌اند.
در همین ارتباط استاد جامعه شناسی دانشگاه اصفهان در گفت و گو با ایرنا با بیان اینکه مطابق با مباحث جامعه شناختی و روانشناختی سنین مختلفی برای جوان تعریف می‌شود، اظهارداشت: به طور کلی از سن ۱۸ تا ۳۵ سال را می‌توان به طور عمومی برای این قشر از جامعه در نظر گرفت.
مرتضی پدریان اضافه کرد: از منظر روانشناختی و جامعه شناختی جوانان ویژگی‌ها و خصوصیات مختلفی دارند و بر مبنای آنها نیازها، خواسته ها انگیزه ها، توانمندی‌های جسمی و فکری آنان تعریف می‌شود.
اهمیت نسل جوان تحول‌خواه برای توسعه ایران
وی افزود: بنا با اعتقاد حضرت امام، جوانان به خاطر داشتن نیروی مفید و سازنده جسمی و فکری، می‌توانند ساختارهای جامعه را متحول و دگرگون کنند و به سمت پیشرفت و توسعه پیش ببرند.
این جامعه شناس اصفهانی خاطرنشان کرد: تحول‌خواهی و دگرگون خواهی از صفات گروه سنی و فکری جوان است که این ویژگی‌ها در مسیر و راستای سازندگی، پیشرفت و توسعه قرار دارد و بر عکس گروه کهنسال که محافظه کار و خواهان حفظ شرایط موجود هستند کمتر به اصلاح و بهبود اوضاع می‌اندیشند.
پدریان با بیان اینکه جوانان با داشتن خصوصیات نوآوری، اصلاح و تحول، بهبود ساختارهای اجتماعی را در سر می‌پروراند، گفت: جوانان، رسیدن به مرز مطلوب را از جمله اهداف خود می‌پندارند و بر اساس همین برای توسعه کشور فکر می‌کنند.
وی اظهارداشت: حضرت امام با سپردن امور مختلف اداری و سیاسی کشور به جوانان موافق بودند بر همین اساس می‌بینیم که ایشان سپردن امور به نخست وزیر جوان را راهکاری برای بهبود اوضاع کشور در آن زمان در نظر گرفتند.
پدریان افزود: با تاکیدات فراوان امام راحل، بسیاری از فرماندهان دوران جنگ تحمیلی از بین جوانان انتخاب می‌شدند که برای مثال می‌توان به نام شهیدان خرازی، همت، باکری و کاظمی اشاره کرد، محبت بنیانگذار انقلاب در دل جوانان وجود داشت و همین مبنا شاهد بودیم که جوانان بسیجی و نیروهای داوطلب جوان مردمی برای دفاع از کشورمان راهی میدان‌های جنگ می‌شدند.
تحول و توسعه را باید با مشارکت جوانان مطالبه کرد
وی با به اهمیت انگیزه بخشی به جوانان اشاره کرد و افزود: بهبود ساختارهای اجتماعی با افکار قدیمی و محافظه‌کارانه میسر نمی‌شود، بنابراین باید در شرایط کنونی، تحول و توسعه را با مشارکت جوانان مطالبه کرد زیرا این نسل می‌تواند با برخورداری از روحیاتی مانند ریسک پذیری و حرکت به رو به جلو برای ارتقای کشور به بهترین شکل ممکن تصمیم‌گیری کند.
این پژوهشگر اجتماعی با اشاره به اهمیت توجه به توصیه‌های و توصیه‌های امام راحل مبنی بر حمایت از جوانان و بها دادن به آنان به عنوان یک اصل اظهارداشت: متاسفانه برخی مسئولان فعلی با داشتن روحیات سنتی تلاشی برای تحول و توسعه نمی‌کنند، در صورتی که نسل جوان اگر در منصب‌های مختلف قرار بگیرد با برخورداری از افکار نو شاهد توسعه کشور خواهیم بود.
اعتماد متقابل امام و جوانان
به نظر مشاور عالی برنامه‌ریزی فرهنگی ساماندهی امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان اصفهان، در زمانی که انقلاب اسلامی ایران پیروز شد بطور حتم یک رهبر الهی می‌دانست که محور اصلی این مبارزات و پس از آن جوانان خواهند بود و به دلیل خصلت‌های شخصیتی امام خمینی(ره) جوانان نیز به امام اعتماد داشتند و با ایشان هم نفس بودند و متقابلاً این روحیه امام بود که توانست اعتماد نسل جوان رو جلب کند و در نهایت سبب شد که جوانان در عرصه های مختلف در تاریخ انقلاب اسلامی بدرخشند.
مسعود کریمی در گفت و گو با ایرنا اضافه کرد: دفاع مقدس و جنگ تحمیلی با ایثار و شجاعت جوانان با ایمان جوانان به پیروزی رسید و امام رحمت الله علیه با نگاه جوان باوری و جوان یاوری به قلب نسل جوان نفوذ کرد.
وی خاطرنشان کرد: تاثیر پذیر بودن نسل جوان در تحولات اجتماعی و سیاسی همیشه مورد توجه اندیشمندان سیاسی و رهبران بوده و همواره نیروی جوانی قدرتی است که می‌توان بر آن تکیه و مسائل دشوار یک کشور را مرتفع کرد، نادیده گرفتن و بی‌توجهی به خواسته‌های جوانان به طور مطمئن ناهنجاری‌ها و نابسامانی‌های اجتماعی خسارت آوری را همراه خواهد داشت.
مشاور اداره‌کل ورزش و جوانان اصفهان روحیه کمال گرایی، حقیقت طلبی و آزادی‌خواهی را از صفات این نسل دانست و خاطرنشان کرد: درایت و دوراندیشی امام خمینی(ره)درباره نسل جوان و همت جوانان در امتداد انقلاب قابل توجه بود.
کریمی ادامه داد: ایشان ضمن این که به جوانان اعتماد زیادی داشتند آنها را به منزله ذخیره، عزت و سربلندی کشور و اقتدار ایران تلقی می کردند، از سوی دیگر رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب محور اصلی حرکت گام دوم را جوانان قرار دادند و به مدیران جوان و اندیشمندان جوان و فعالان جوان در عرصه‌های مختلف سیاسی اجتماعی اقتصادی فرهنگی و در عرصه‌های دین و اخلاق و معنویت توصیه کردند که شانه‌های خود را زیر بار مسئولیت‌ها برده و از تجربه و عبرت‌های گذشته بهره گیرند.
وی افزود: از نگاه امام راحل و رهبر معظم انقلاب، جوانان موتور پیشبرنده جامعه هستند که ایشان همواره ایمان و فطرت پاک جوانان مومن و حق‌جو را می‌ستودند.
اعتماد امام به جوانان، درسی برای مسئولان فعلی کشور
به نظر استاد حوزه و جامعه المصطفی العالمیه، امام(ره) به جوانان اعتماد کامل داشتند و این موضوع باید درسی برای مسئولان کنونی کشورمان باشد.
حجت الاسلام و المسلمین هادی گلشاهی در گفت و گو با ایرنا اظهارداشت: فطرت خدایی جوانان که مورد غفلت واقع شده بود توسط خمینی کبیر به آنان یادآوری و بر اساس آن خداجویی و خدا طلبی را در دل جوانان زنده شد.
وی ادامه داد: بها دادن به جوانان و حمایت از نسل جوان سبب شد که در دفاع مقدس که پس از انقلاب رخ داد حضور آنان در جبهه های جنگ علیه باطل شتابان و پرشور باشد و در راستای دفاع از میهن از هیچ کوشش و جانفشانی دریغ نکنند.
این استاد حوزه با بیان اینکه به باور امام خمینی جوانان قادر به حل مشکلات کشور بودند، گفت: گفته‌های بنیانگذار کبیر انقلاب به غیر از مباحث دینی و معنوی، موضوع دانش و ورزش و کسب دانش نیز به چشم می خورد به این معنا که گفته های ایشان تنها به موضوعات مذهبی معطوف نبود و تمام جوانب زندگی را تحت‌الشعاع خود قرار می‌داد.
حجت الاسلام و المسلمین گلشاهی با بیان اینکه بسیاری از گفته های امام نشان می دهد که مسئولان باید بر مبنای خودباوری و حمایت از جوانان فعالیت کنند، افزود: تلاش برای بسترسازی اشتغال و ازدواج و کمک به نشاط و شادی جوانان از جمله وظایف همه مسئولان است.
وی با اشاره به اهمیت مهارت آموزی اشاره کرد و گفت: هر اندازه بتوانیم فنون و شیوه‌های مختلف کسب درآمد و توانمندسازی جوانان را محقق کنیم به حفظ و اعتلای کشور ما کمک خواهد شد که این موضوع در بیانات خمینی کبیر بارها شنیده می‌شد.
وضع قانون در مجلس باید مطابق با نیازهای جوانان باشد
استاد حوزه و جامعه المصطفی العالمیه انگیزه بخشی به جوانان را با اهمیت دانست و ادامه داد: وضع قوانین در مجلس شورای اسلامی جدید باید بر مبنای رفع نیازهای جوانان باید مورد توجه بیش از گذشته قرار بگیرد.
گلشاهی با بیان اینکه نسل جوان ایرانی از فهم و درک بالایی برخوردار است، گفت: شیوه برقراری ارتباط با آنان می‌تواند به تأثیرپذیری گفته های مثبت و سازنده تبدیل شود بنابراین باید نوع ارتباط مسئولان با جوانان و گفتمان آن باید به روز باشد و این موضوع را باید مد نظر تصمیم گیران کشور باشد که سلایق و گفتمان کنونی در مقایسه با گذشته تغییر کرده و باید نیازها و مطالبات به حق جوانان را رفع کرد.
وی با تاکید بر اینکه پیشرفت و توسعه ایران با اتکا به توان داخلی و جوانان فراهم خواهد شد، تصریح کرد: جوانان همواره ثابت کردند که در عرصه‌های مختلف می‌توانند خوش بدرخشند و در راستای پیشرفت همه جانبه کشورمان گام‌های موثری بردارند.