حسن میرزاخانی روز چهارشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: همه‌گیری کرونا و اثر آن در فرآیند تولید، افزایش بیکاری و کاهش سطوح درآمدی در بسیاری از مشاغل، شوک عرضه و اختلال در زنجیره تأمین کالاها را به دنبال خواهد داشت.
وی ادامه داد: با توجه به آنکه شرط اصلی برای کنترل شیوع این بیماری در جوامع انسانی، کاهش حداکثری تعاملات اجتماعی غیرضروری است، لازمه این امر تعطیلی چند ماهه بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی خواهد بود که تأمین آنها برای افراد، در درجات اهمیت بعد از حفظ جان قرار می‌گیرد و این امر شوک تقاضا برای برخی کالاها و خدمات را در پی خواهد داشت.
میرزاخانی تصریح کرد: ترس عمومی ناشی از این بیماری ممکن است تا مدت‌ها بر تقاضای این بخش از کالاها و خدمات اثرگذار باشد و این اثرات برای کشور ما که درگیر با تحریم‌های ظالمانه اقتصادی به ویژه در ۲ سال گذشته بوده، می‌تواند شدیدتر باشد.
وی بیان کرد: اثرات اقتصادی ناشی از این بیماری در سطوح ملی را میتوان در چندین حوزه بررسی نمود، این اثرات با کمی ضعف و قوت در استان مرکزی نیز برقرار خواهند بود.
مدرس دانشگاه اراک بیان کرد: اثرات در محیط اقتصاد کلان، حوزه بازرگانی، حوزه ارزی، بازار سرمایه، حوزه کسب و کارهای خرد بالاخص گردشگری و مشاغل مرتبط با آن از جمله بسترهایی است که کرونا در آن اثرگذار باشد.
میرزاخانی گفت: اقتصاد ایران در حالی با معضل کرونا مواجه شد که متغیرهای اقتصاد کلان وضعیت ثابتی را نشان نمی‌داد و براساس اعلام مرکز آمار ایران رشد اقتصادی در ۹ ماهه نخست سال ۱۳۹۸، در حدود منفی ۷.۶ درصد بوده و رشد اقتصادی بدون نفت نیز تقریباً صفر بوده است.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی معتقد است: نرخ تورم نقطه به نقطه نیز در پایان بهمن ماه ۲۵ درصد بوده است و از سوی دیگر دولت به لحاظ منابع در تنگنا قرار دارد و کسری بودجه دولت یکی از معضلات مهم اقتصاد ایران برای سال ۱۳۹۹ است.
وی بیان کرد: در چنین شرایطی، هزینه‌های تحمیل شده در اثر اپیدمی کرونا و همچنین کاهش تولید ناشی از آن، می‌تواند اقتصاد را با تورم‌های بالاتر و رشدهای اقتصادی پایین‌تر مواجه سازد و از بین رفتن برخی از مشاغل و یا کاهش شدید درآمد در برخی از بخش‌ها باعث کاهش رشد اقتصادی شود.
میرزاخانی افزود: در عین حال برخی تولیدات مانند مواد شوینده و بهداشتی و فروشگاه‌های زنجیره‌ای و فروشگاه‌های آنلاین در این بازه زمانی از رشد بالایی برخوردار خواهند شد.
مدرس دانشگاه اراک گفت: شوک عرضه ناشی از بیماری کرونا، شوک تقاضا در بازار را به همراه خواهد داشت و تعطیلی کسب وکارها، منجر به تعدیل نیروی کار می‌شود و کاهش درآمد خانوار و سپس کاهش تقاضا را به همراه دارد و از طرف دیگر عدم اطمینان نسبت به آینده، خانوارها را وادار به پس‌انداز بیشتر و به تعویق انداختن خرید اقلام غیرضروری می‌کند این امر نیز کاهش تقاضا را تشدید می‌کند.
میرزاخانی بیان کرد: هراس مصرف‌کنندگان کالاهای ایرانی در کشورهای منطقه و کاهش صادرات کشور و بستن مرزهای زمینی توسط کشورهای منطقه از جمله عراق، افغانستان و ترکیه و مرزهای هوایی به ویژه ترکیه، گرجستان و امارات به بهانه کرونا بی شک بسترهای اقتصادی ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
وی اظهار داشت: احتمال افزایش قاچاق برخی کالاهای اساسی و اقلام بهداشتی و دارو با توجه به سیاست برخی از کشورهای همسایه در افزایش ذخیره‌سازی از طرفی و سیاست‌های ارزی از طرف دیگر می‌تواند کشور را در تنگنا قرار دهد.
میرزاخانی گفت: شیوع کرونا در اکثر اقتصادهای بزرگ جهان و چشم‌انداز منفی اقتصاد دنیا که در کاهش شدید و کم‌سابقه شاخص بورس‌های بین‌المللی و کاهش حدود ۳۰ درصدی قیمت نفت نمایان شده است (البته منازعات میان صادرکنندگان نفت هم در این کاهش شدید مؤثر بوده است) می‌تواند محدودیت‌های ارزی کشور ما را بیش از گذشته تشدید کند.
مدرس دانشگاه اراک بیان کرد: با توجه به کاهش شدید شاخص بورس‌های جهانی و قیمت نفت، قیمت محصولات خام و مواد اولیه که بخش عمده صادرات غیرنفتی ما را تشکیل می‌دهد نیز کاهش خواهد یافت و با توجه به اینکه سهم مواد خام و اولیه در صادرات غیرنفتی ما زیاد و برعکس سهم واردات این نوع مواد کم است و با فرض این که تعدیل کاهشی قیمت کالاهای نهایی کمتر از قیمت کالاها و مواد اولیه است، توازن صادرات غیرنفتی و واردات کشور به ضرر طرف صادرات به هم خواهد خورد.
وی توضیح داد: با توجه به شیوع کرونا در ایران و احساس خطر کشورهای همسایه به ویژه عراق، افغانستان و ترکیه و محدود کردن صادرات ایران به کشورشان، ایجاد منابع ارزی از کانال صادرات غیرنفتی برای کشور ممکن است با مشکلاتی مواجه شود و از سوی دیگر کرونا به واسطه ایجاد محدودیت در مسافرت‌های خارجی منجر به کاهش تقاضای ارز برای سفرهای خارجی شده است.
این مدرس دانشگاه اراک می افزاید: در حالت کلی اثرات ویروس کرونا بر بازار سرمایه را میتوان در دو بُعد مدنظر قرار داد: یک مورد ابعادی که پارامترهای اقتصادی و مالی بنگاه‌های موجود در بازار سهام همچون فروش، تولید و سودآوری بنگاهها و دیگری ابعاد مربوط به معاملات سهام بنگاهها در بازار سرمایه است.
میرزاخانی بیان کرد: در خصوص مورد اول، ویروس کرونا در اغلب صنایع و شرکت‌های بورسی (به غیر از صنایع مربوط به تولیدات مواد غذایی، شوینده و دارو)، تبعات منفی به بار خواهد آورد و کاهش فروش و سودآوری را به دنبال خواهد داشت اما در برخی از صنایع و رشته خدمات و کسب و کارهای اینترنتی رشد فروش و سودآوری به وجود خواهد آمد.
وی اظهار کرد: با توجه به چشم انداز افزایش نرخ ارز، تورم‌های انتظاری و کاهش نرخ سود سپرده، افزایش معاملات سهام و افزایش قیمت‌ها، بطور کلی استقبال از بازار سرمایه قابل پیش‌بینی خواهد بود.
میرزاخانی اضافه کرد: کاهش خرید مردم از کسب وکارهای خُرد، اعم از تولیدی و خدماتی به ویژه در فصل خرید صدمات بسیاری به شاغلین و خانوارهای آنان وارد کرد و کسب وکارهای حوزه گردشگری داخلی و خارجی که یکی از بخش‌های مهم در ایجاد اشتغال و رشد در دوران تحریم محسوب می‌شوند، عملاً تعطیل شده و چرخ این صنعت اشتغالزا نیز با چالش جدی مواجه شده است.
این مدرس حوزه اقتصاد بر این باور است: هماهنگی اصناف، اتحادیه‌ها و اتاق‌های بازرگانی درخصوص نحوه تعامل کسب وکارهای خُرد و سنتی با فروشگاه‌های اینترنتی بزرگ موجود برای عرضه بخشی از تولیدات خود به صورت مجازی و یا ایجاد پلتفرم‌هایی برای عرضه محصولات به صورت شبکه‌ای با روش‌های مختلف ارسال محصولات به دست مشتری، می تواند به نجات بسیاری از مشاغل منجر گردد و بخشی از اشتغال از دست رفته را نیز با ایجاد شغل‌هایی در این زمینه احیا کند.
وی گفت: تسهیل فوری در صدور مجوزهای ایجاد یا توسعه فروشگاه‌های مجازی (اینترنتی) از طریق دستگاه‌های ذیربط، اعطای تسهیلات سرمایه در گردش توسط بانک‌ها و مؤسسات اعتباری برای آن دسته از بنگاه‌هایی که به دلیل کاهش فروش ناشی از شیوع این بیماری، توان پرداخت دیون (چک¬های) خود را ندارند و کاهش هزینه‌ها و عوارض گمرکی آن دسته از کالاهایی که در زنجیره تأمین آنها اختلال ایجاد شده یا عرضه آنها در بازار دچار کمبود شده نیز می تواند در حمایت از مشاغل آسیب‌دیده و کاهش اثرات اقتصادی ناشی از بیماری کرونا مثمر ثمر باشد.
مبرزاخانی ادامه داد: تمدید مدت زمان پرداخت قبوض خدماتی، آب، برق، گاز و سایر خدمات شهری برای اصناف و کسب وکارهای آسیب‌دیده، استفاده از ظرفیت‌های بازار سرمایه برای تأمین نقدینگی واحدهای اقتصادی، با توجه به استقبال گسترده عموم مردم از این بازار در ماه‌های گذشته، تمدید مدت قرارداد شرکت‌های طرف قرارداد با دولت یا شرکت‌های دولتی که با توجه به شرایط حاکم بر بازار نتوانسته‌اند به تعهدات خود عمل کنند و بخشودگی بخشی از حق بیمه سهم کارفرما برای بنگاه‌های اقتصادی بخش خصوصی و اصناف زیان دیده نیز از جمله دیگر راهکارهایی است که می‌تواند به کاهش مشکلات خسارت دیدگان از کرونا کمک کند.
مدرس دانشگاه اراک بیان کرد: امهال و ارائه تنفس در خصوص وام‌های بانکی بنگاه‌های اقتصادی بخش خصوصی و اصناف آسیب دیده، ارائه بخشودگی‌های مالیاتی برای تولیدکنندگان و اصناف آسیب دیده از بیماری کرونا نیز از جمله راهبردهایی است که یاریگر فعالان بخش اقتصادی است.
میرزاخانی با اشاره به وضعیت پساکرونا افزود: به طور قطع از اقتصاد ایران و جهان پس از کرونا متفاوت از گذشته خواهد بود و از منظر اقتصادی باید پذیرفت که شیوع ویروس کرونا یک اتفاق تعیین‌کننده در مناسبات جهانی بوده است.
وی معتقد است: با این رخداد تفکرات جهانی سازی اقتصاد محدوتر از قبل خواهد شد و کشورها حمایت‌های داخلی از صنایع و تولیدات خود را افزایش خواهند داد. این تحلیلگر حوزه اقتصادی بیان کرد: نظام توزیع کالا تغییرات گسترده‌ای خواهد یافت و استفاده مشاغل از بستر اینترنت افزایش می‌یابد و به همان میزان دولت‌ها نیز ارائه خدمات بر بستر اینترنت را افزایش خواهند داد.
سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: تاکنون ۲۲۷ هزار و ۶۶۲ نفر در کشور به طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند و با فوت ۱۴۷ نفر در ۲۴ ساعت گذشته، شمار جان باختگان کرونا در کشور به ۱۰ هزار و ۸۱۷ نفر رسید.
سیما سادات لاری روز سه‌شنبه درباره آخرین آمار مبتلایان قطعی به ویروس کرونا در کشور و موارد فوت ناشی از این ویروس بیان کرد: در ۲۴ ساعت گذشته تا ظهر امروز ( ۱۰ تیر ۱۳۹۹) و براساس معیارهای قطعی تشخیصی، ۲ هزار و ۴۵۷ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی شد که هزار و ۴۳۵ مورد بستری شدند. با این حساب، مجموع بیماران کووید۱۹ در کشور به ۲۲۷ هزار و ۶۶۲ رسید.
وی ادامه داد: در طول ۲۴ ساعت گذشته،۱۴۷ بیمار کووید ۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جان باختگان این بیماری تاکنون به ۱۰ هزار و ۸۱۷ نفر رسید.
سخنگوی وزارت بهداشت گفت: استانهای خوزستان، کردستان، آذربایجان های غربی و شرقی، هرمزگان، بوشهر، خراسان رضوی و کرمانشاه در وضعیت قرمز و استانهای سیستان و بلوچستان، ایلام، لرستان و گلستان در وضعیت هشدار قرار دارند.