مصطفی ترکش اصفهانی روز پنجشنبه در گفت و گو با ایرنا با اشاره به آتش سوزیهای اخیر در برخی عرصههای طبیعی افزود: یکی از مشکلات اصلی مهار آتش همچون سایر کشورها دسترسی نداشتن به مناطق سختگذر و ارتفاعات است و برای این موضوع نهادها و صنایع نظامی میتوانند با ساخت تجهیزات برای مثال بالگردهای اختصاصی مهار آتش اقدام کنند.
وی مهار به موقع آتش در جنگلها و مراتع را منوط به داشتن تجهیزات پیشرفته دانست و ادامه داد: متاسفانه در کشور تجهیزات به میزان کافی وجود ندارد و همین امر سبب میشود که سالانه بخش قابل توجهی از منابع طبیعی را از دست بدهیم.
این پژوهشگر منابع طبیعی اضافه کرد: عمده آتش سوزیها در مراتع و جنگلها به صورت عمدی و سهل انگاری رخ میدهد و بندرت عوامل طبیعی سبب این حوادث میشود.
ترکش اصفهانی ادامه داد: عدهای هستند که برای تصاحب اراضی، اختلاف با دیگر کشاورزان، مرتعداران و دامداران و دلایل دیگر به آتش زدن مراتع و جنگلها اقدام میکنند که نقش دستگاههای نظارتی و حقوقی و اجرای احکام بازدارنده بسیار مهم است.
این استاد دانشگاه اظهارداشت: گونههای گیاهی خاص مانند گَوَن و گیاهان تیغ دار با درجه اشتعال بالا وجود دارد که دام برای خوردن آن تمایلی ندارد و برخی دامداران و مرتعداران برای حذف این پوشش گیاهی و روییدن گیاههای علوفه ای دست به آتش زدن آنها میزنند.
وی اضافه کرد: آتش زدن بخشی از مراتع از جمله روشهای اصلاحی اراضی در جهان به شمار میرود اما این عمل باید با تدابیر خاص و با روشهای استاندارد از جمله رعایت زمان و شرایط مناسب انجام شود، برای مثال باید از آتشبُرها که برای مهار آتش در پهنهها بکار میرود استفاده کرد تا آتشسوزی در بخش وسیعی از منابع طبیعی رخ ندهد.
ترکش اصفهانی با تاکید بر ضرورت حفظ پوشش گیاهی، خاطرنشان کرد: این موضوع با فرهنگسازی و آموزش و اشاره مداوم تمامی جنبههای مثبت منابع طبیعی از جمله دلیل اصلی سلامتی انسان و ادامه حیاتش ضروری است.
وی با اشاره به اینکه مناطقی که دچار آتشسوزی میشود به دلیل از بین رفتن پوشش گیاهی در اولین بارندگی دچار فرسایش خاک خواهد شد، گفت: بنابراین میبینیم که خود آتش سوزی که به سبب از بین رفتن گیاهان و جانوران می شود تنها یک مشکل محض نخواهد بود و معضلات بعدی را در پی خواهد داشت.
عضو هیات علمی و استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان به افزایش احتمال آتشسوزی در مراتع و جنگلها در ایام پیش رو به دلیل بالا رفتن درجه حرارت اشاره و بیان کرد: نگهداشت منابع طبیعی و مشارکت برای ذخیره این داشتههای الهی وظیفه همگانی است و نباید آن را مختص یک سازمان یا نهاد خاص قلمداد کرد.
ترکش اصفهانی به وقوع آتشسوزی های اخیر در کشور اشاره و اظهار امیدواری کرد که این حریقها تعمدی و به دلیل ساخت ویلا و یا تصاحب اراضی نباشد.
وی تصریح کرد: احیای یک پهنه طبیعی یا جنگل مدت زمان طولانی میطلبد و حتی تا ۱۰۰ سال زمان نیاز دارد، بنابراین پیشگیری از وقوع هرگونه حادثه به ویژه آتشسوزی در راستای حفظ منابع طبیعی امری حیاتی به شمار میرود.
این استاد دانشگاه با اشاره به انجام پهنهبندی اراضی در اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری اصفهان و دسته بندی منابع طبیعی از حیث آتشسوزی به بحرانی و نیمه بحرانی و سفید ادامه داد: اگر آتش سوزی ها را امری عمدی تلقی کنیم نمی توان از این شیوه استفاده کرد.
ترکش اصفهانی با تاکید بر سرمایهگذاری برای پایداری منابع طبیعی استان و کشور افزود: اگر چه آتش سوزیهای اخیر ایران مانند حریقهای چند وقت گذشته استرالیا و به آن وسعت نبود اما باید بدانیم که میزان جنگلها و مراتع کشورمان آنقدر نیست که انتظار داشته باشیم با آتش سوزی هایی حتی محدود تمامی آنها حفظ شود.
وی تاکید کرد: باید همین داشته های حداقلی را هم حفظ کنیم و به نسل آینده بطور سالم تحویل دهیم، همچنین آموزش، فرهنگ سازی و قوانین بازدارنده درخصوص منابع طبیعی باید به شکلی باشد که در سالهای آینده میزان تخریب و حوادث به حداقل ممکن خود برسد.
عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان به اهمیت بخشیدن به دیدگاه پیشگیری در تخریب بویژه جلوگیری از آتش سوزی بهجای مهار اشاره کرد و افزود: برای این موضوع باید برنامههای ویژه ای در سطح عمومی بوسیله رسانهها تولید و پخش شود.
استان اصفهان به مرکزیت شهرستان اصفهان با ۲۴ شهرستان، مساحتی معادل ۱۰.۷ میلیون هکتار دارد که بیش از ۹۰ درصد از این مساحت را معادل ۹.۸ میلیون هکتار عرصه های منابع طبیعی و ملی و ازاین میزان حدود ۴۰۳ هزار هکتار جنگل معادل (۴ درصد) ، ۶ میلیون هکتار مرتع معادل (۶۴ درصد ) و ۳ میلیون هکتار بیابان معادل ( ۳۲ درصد) در بر گرفته است.
جنگلهای استان اصفهان بطور عمده در دو شهرستان فریدونشهر با ۴۰ هزار هکتار و سمیرم با ۲۵ هزار هکتار قرار دارند و سرانه جنگل درکمتر از ۰.۱ هکتار است اما با وجود سطح کم تنوع گونه ای خوبی ( ۳۵ گونه درختی ودرختچه ای) دارد.
این استان از نظر تقسیم بندی نواحی رویشی در ۲ ناحیه رویشی زاگرسی و ایران تورانی قرار گرفته که ناحیه رویشی زاگرسی غرب و جنوب استان را شامل میشود و بقیه مناطق جزو ناحیه رویشی ایرانی تورانی است.