انتقادات از دولت موضوع تازه‌ای در هفت سال گذشته نبوده است. اکنون اما با تمام مشکلات موجود در کشور، سخنگوی دولت قاطعانه اعلام می کند که تا ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ ایستاده و از پا نمی‌نشیند و فرصتی را تلف نخواهد کرد. دولت از دیگر نهادها و قوا هم می خواهد در یک سال باقی مانده هم با تکیه بر واقعیات جامعه و نه صرفا شعارهای انتخاباتی و سیاسی دست دوستی قوه مجریه را بفشارند تا عبور از شرایط موجود سخت‌تر نشود.
مردم دولت را نماینده نظام می‌دانند
موج انتقادات، کنایه‌ها و حتی هجمه‌ها به دولت از یک سو و نادیده گرفتن دستاوردهای این قوه از سوی دیگر، در درازمدت تنها یک متضرر نخواهد داشت بلکه در ادامه چنین روندی نظام، کشور و مردم باهم آسیب خواهند دید. این گزاره مهم در بسیاری از انتقادات مخالفان دولت به عمد یا ناخواسته نادیده گرفته می شود و شاید به همین دلیل است که حجت الاسلام «حسن روحانی» در سخنان روز دوشنبه ۱۲ خرداد بر آن تاکید کرد، افتخارات و دستاوردهای دولت را افتخارات مجموعه نظام و مایه دلگرمی مردم دانست و از اینکه دستاوردهای دولت به خوبی بیان نمی‌شود انتقاد کرد و گفت: «سکوت و بازگو نکردن اقدامات دولت جفا به کل نظام و ملت است.»
واقعیت آن است که مردم دولت را در مقام بازوی اجرایی نظام، مورد ارزیابی و قضاوت قرار می دهند نه نماینده تفکر سیاسی یا حزب و جریان خاص. در چنین شرایطی موفقیت دولت را موفقیت نظام جمهوری اسلامی و شکست آن را هم ناکامی مجموعه کشور می دانند، حال اگر به دلایلی مانند پروپاگاندای رسانه ای داخلی و خارجی برای ناکارآمد جلوه دادن دولت، هجمه بدون سند و برداشت سلیقه‌ای و تحریف سخنان اعضای این قوه، دولت روز به روز تضعیف شود نتیجه آن در خوشبینانه‌ترین حالت کاهش اعتماد مردم به مجموعه مسوولان و تصمیمگیران خواهد بود. عمده نگرانی‌های رییس جمهوری معطوف به کاهش اعتماد مجموعه حاکمیت است و اگر ادامه یابد، دولت‌های آینده را هم با هر گرایش سیاسی در مسیر اجرای برنامه‌های خود به چالش خواهد انداخت.
موفقیت‌هایی که نادیده گرفته می‌شود
اداره کشور در سخت‌ترین شرایط، مهمترین موفقیت دولت‌های تدبیر و امید به ویژه در دوره دوم است. به صورت خاص دولت از اردیبهشت سال ۹۷ و با خروج آمریکا از برجام با مجموعه‌ای از مشکلات در شرایطی کشور را اداره می‌کند که از مهمترین منبع درآمد ایران یعنی فروش نفت محروم و دامنه کارزار تحریم‌های «دونالد ترامپ» رییس جمهوری آمریکا از پتروشیمی و بانک تا غذا و دارو گسترده شد.
قوه مجریه اما با تمام این دشواری‌ها منفعل نبود. تحول نظام سلامت، تعامل سازنده با جهان، تداوم خودکفایی در گندم، بنزین، گازوئیل و گاز، افزایش صادرات غیرنفتی کشور، احیاء دریاچه ارومیه، توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان، شبکه ملی اطلاعات، آبادانی روستاها و ... از دستاوردهای نادیده گرفته شده دولت است که به گفته رییس جمهوری تبیین هریک از آن ها می تواند در افزایش اعتماد عمومی به کل نظام تاثیرگذار باشد.
در کنار ویروس تحریم، ویروس کرونا و بحران جهانی ناشی از آن هم باری بر دوش دولت نهاد و فقط در ۳ ماه گذشته، ۱۰۸ هزار میلیارد تومان به اقتصاد ایران خسارت زد. با این همه اما دولت در مقابله با پاندمی کووید۱۹ موفق بود. رییس جمهوری در توصیف این موفقیت گفته است: بر اساس مستندات عینی که سازمان بهداشت جهانی هم آنها را تایید کرده ایران از جمله بهترین کشورها در مدیریت و مقابله با این بیماری بوده و این موضوع برای مردم ما ملموس و محرز است و می‌توان به خوبی عملکرد مجموعه دستگاه‌ها را با سایر کشورها مقایسه کرد. این درخواست‌های رییس جمهوری قطعا به معنای خاموشی صدای منتقدان نیست اما هم عقل و هم انصاف بر این گزاره توافق دارند که اداره کشور هشتاد میلیونی ایران در بحران توامان کرونا- تحریم به سادگی امکان پذیر نیست و دولت هم به تنهایی توان مقابله با حجم مشکلات را نخواهد داشت.
در تعامل با دولت واقع‌گرایی مهم است
تعامل مجلس و دولت با آغاز یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی اهمیت ویژه یافته و گرچه شماری از نمایندگان با گرایش‌های سیاسی خاص، دولت را مورد انتقاد هم قرار داده‌اند اما دولت همانگونه که رییس جمهوری در سخنرانی مراسم افتتاحیه هم تاکید کرد، مشی دولت در ارتباط با مجلس دوستی و همکاری تمام قد است. با این وجود اما دولت در این دست دوستی بیش از هر موضوع دیگری بر واقع نگری نمایندگان به چالش‌های کشور نیازمند است. «علی ربیعی» سخنگوی دولت در یادداشت های روز شنبه خود این اصل را چنین توضیح می دهد: «باید این واقعیت را بخوبی درک کنیم که برنامه‌ریزی و سیاستگذاری برای رفع بی‌عدالتی، فقرزدایی و بزرگ شدن کیک اقتصادی و پاسخ به خیل بیکاران نه تنها از مسیر آرزوهای بیانی عبور نمی‌کند، بلکه با واقع‌گرایی قابل تحقق است. این واقعیت‌ها را اضافه کنیم به قرار گرفتن در نامتعادل‌ترین دوره در روابط و امنیت بین‌الملل. دشمنی و کینه‌ورزی دولت امریکا در این سال‌ها به اوج خود رسیده و دوره‌ای بی‌سابقه از فشار سیاسی و اقتصادی بر ایران را به وجود آورده است. وقتی از تحریم بی‌سابقه سخن می‌گوییم باید ابعاد آن را با نگاهی واقع‌گرایانه درک کنیم. بنابراین جمعیت متحول شده ذهنی با توقعات فزاینده، به علاوه واقعیت اقتصاد ۴۰ ساله و متغیر سیاست بی‌رحمانه دولت امریکا را باید از یک منظر واقعی بررسی کرد.»
بخشی از دلایل تاکید و توصیه دولت بر ضرورت واقع‌گرایی در حل مسائل کشور ریشه در برخی شعارهای آرمان‌گرایانه چهره‌ها و شخصیت‌های سیاسی و نیز مسوولان و نمایندگان مجلس دارد. ارزیابی شرایط داخلی و موقعیت بین المللی جمهوری اسلامی برای کسانی که تاکنون سمت اجرایی و مسوولیتی در سطح نخست قدرت نداشتند، دشوار خواهد بود. نتیجه گیری بر مبنای این ارزیابی و اقدام پس از آن هم قطعا آسیب رسان منافع ملی است. این ارزیابی اما برای دولتی که هفت سال در سطح نخست اجرایی حضور داشته و تصمیم گرفته است آسان‌تر خواهد بود و به همین دلیل است که سخنگوی دولت پیش از آغاز رسمی مجلس، اعلام کرد که آمادگی کامل دارد تا شرایط کشور را برای نمایندگان مجلس توضیح داده و چالش‌ها را مشخص کند.
نمایندگان در وعده‌های پیش از انتخابات خود بارها بر رفع مشکلات مردم به ویژه در حوزه اقتصادی تاکید کردند خدمت به مردم، عدالت، تحقق بیانیه گام دوم، ریل‌گذاری کشور را برای شکوفایی اقتصاد، برداشتن قوانین مزاحمِ تولید و اشتغال، ایجاد کمیسیون ویژه حمایت از تولید، معیشت طبقه ضعیف، تحول در ساختارها، بسترسازی برای کسب کارهای دانش‌بنیان گرچه از مهمترین محورهای معرفی شده از سوی نمایندگان به عنوان اهداف چهارساله است اما تا در جریان جزییات اقتصاد، دشواری‌ها، رانت‌ها و فسادها و بسترها قرار نگیرند، عمل به این وعده‌ها دشوار خواهد بود و در پی ناکامی در اجرای آنها، به فرافکنی علیه دولت خواهند پرداخت.