تعداد جان باختگان کرونا در کشور از مرز هشت هزار نفر عبور کرده و و تعداد مبتلایان قطعی هم به ۱۶۴ هزار و ۲۷۰ نفر رسیده است. این ارقام در حالی موج نگرانی را در کشور افزایش می‌دهد که تنها در ۲۴ ساعت منتهی به ۱۵ خرداد، بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی، سه هزار و ۵۷۴ بیمار جدید مبتلا به کووید۱۹ در کشور شناسایی شدند که آمار نگران کننده‌ای برای این بیماری محسوب می‌شود. بر اساس اعلام وزارت بهداشت وضعیت خوزستان همچنان قرمز است و استان‌های هرمزگان، کردستان و کرمانشاه در وضعیت هشدار جدی قرار دارند. از سخنان روزهای گذشته رییس جمهوری، سخنگوی دولت، وزیر بهداشت، مشاور رییس جمهوری و دیگر مسوولان هم می‌توان به شرایط سخت کشور بیشتر و بهتر پی‌برد.
کشور نیازمند سازگاری با ویروس کرونا
کمیته‌های تخصصی ستاد مقابله با کرونا روز پنج شنبه تازه‌ترین‌های این بحران جهانی را به رییس جمهوری گزارش دادند و حجت الاسلام «حسن روحانی» بر لزوم نظارت دقیق بر اجرای دستورالعمل‌های بهداشتی از جانب دستگاه‌ها و همه مردم تاکید و با اشاره به نامشخص بودن شرایط ویروس کووید ۱۹ در آینده تصریح کرد: حفظ سلامت مردم و همه آحاد جامعه برای دولت اولویت اساسی است و باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود تا ضمن انجام فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی تامین سلامت مردم نیز مورد توجه خاص قرار گیرد. جامعه باید باور داشته باشد که آینده ویروس کرونا نامشخص است بنابراین مردم باید زندگی خود را با این ویروس در هر شرایطی سازگار کنند.»
«علی ربیعی» سخنگوی دولت هم در یادداشتی اینستاگرامی از هنرمندان خواست در شرایط کنونی به ثبت و نمایش فداکاری‌های کادر درمان بپردازند. درخواست ربیعی را هم می‌توان به نوعی در امتداد تلاش رییس جمهوری برای سازگاری زندگی مردم با ویروس کرونا عنوان کرد. ویروسی که بیماری حاصل از آن تاکنون درمان قطعی نداشته و هیچگونه پیش‌بینی درباره زمان از بین رفتن آن وجود ندارد. از سوی دیگر متوقف کردن زندگی عادی و فعالیت‌ها در کشور هم با توجه به نامعلوم بودن آینده کرونایی، چندان منطقی به نظر نمی‌رسد. سازگاری موردنظر رییس دولت با ویروس کرونا می‌تواند در کاهش مراودات، سفرها، رفت و آمدها و فعالیت‌های غیرضروری در کشور تعبیر شود که پیش از این هم روحانی آن را مورد تاکید قرار داده بود. ناسازگاری اما همانگونه که تجربه می‌شود کرونا را به اوج یاغیگری خود رسانده، بیماران بیشتری را راهی بیمارستان کرده و هزینه مادی و خستگی کادر درمان را توصیف ناپذیر می‌کند.
نگرانی از سلامتی مردم گرچه دغدغه اصلی دولت است اما روی دیگر این دغدغه تامین نیازهای جامعه در شرایط بحرانی است. در این زمینه توییت «حسام الدین آشنا» مشاور رییس جمهوری شامل نکته فراموش شده‌ای در هیاهوی مبارزه با کرونا است. آشنا با هشتگ کرونا-ایران، نوشت: «وقتی شمار ابتلا به کرونا در کشوری بالا می‌رود این پیام به همسایگان منتقل می‌شود که در تعامل انسانی و انواع حمل و نقل و لجستیک با آن کشور باید احتیاط بیشتری کرد و این یعنی تضعیف اقتصاد ملی و تجارت بین‌المللی کشور. مراقب خود، نزدیکان و کشورمان باشیم.»
مستندات شرایط دشوار کشور
واقعیتِ بارها تکرار شده بحران کرونا همراهی بحران تحریم است که مقابله با آن را در ایران دشوارتر از نقاط دیگر جهان می‌کند. کرونا تعامل انسانی و انواع حمل و نقل و لجستیک را برای همه مردم جهان دشوار کرده است اما این دشواری در سایه تحریم در ایران بسیار بیشتر از نقاط دیگر جهان احساس می‌شود. در بخشی از گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر شده در ۱۳ خردادماه سال جاری با بیان اینکه صادرات ایران از ۲۳ به ۹ کشور در سال ۹۷ کاهش پیدا کرده است؛ نوشت: تعداد کشورهایی که ۸۰ درصد صادرات ایران را تامین می‌کرده‌اند، از ۲۳ کشور در سال ۱۳۸۰ به ۹ کشور در سال ۱۳۹۷ تقلیل یافته است. طبق این گزارش، سبد صادرات غیرنفتی ایران به شدت نسبت به کالاهای ارزش افزوده کمتر (عمدتا به مواد خام) وابسته است.
«محمدباقر نوبخت» رییس سازمان برنامه و بودجه کشور هم با اشاره به وضعیت صادرات نفت و میعانات گازی تصریح کرده است: این موضوع همواره با نشیب و فرازهایی مواجه بوده است چنانچه از ۱۱۹ میلیارد دلار میزان صادرات در سال ۹۰، به ۸.۹ میلیارد دلار در سال گذشته رسیده ایم که این رقم در سال جاری را در جلسه غیرعلنی اعلام خواهم کرد. گرچه در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس و گزارش غیرعلنی نوبخت در بهارستان می‌توان نکات تلخ دیگری درباره شرایط اقتصادی کشور خواند و یافت اما همین کاهش مقصدهای صادرات کالاها و نفت و میعانات گازی می‌تواند از یک سو بیانگر سختی اداره کشور و از سوی دیگر زنگ خطری برای آینده باشد.
دولت دست روی دست نگذاشته است
با وجود سختی‌های بی‌شمار در اداره امور کشور در بحران‌های دوگانه کرونا-تحریم، دولت حداکثر تلاش خود را برای کاستن از سختی‌های زندگی مردم به کار گرفته است. از ارائه تسهیلات به آسیب دیدگان کرونا تا افتتاح طرح‌های صنعتی و عمرانی با حداقل وابستگی خارجی به منظور تامین زیرساخت‌های مورد نیاز کشور. افتتاح هشت طرح زیربنایی در حوزه آب و برق برای تامین نیازهای کشور نمونه ای از این تلاش‌هاست که روز پنجشنبه از سوی رییس جمهوری انجام شد و حجت الاسلام روحانی درباره آن‌ها گفت: «مردم مطمئن باشند که دولت به‌رغم سختی‌ها با همه توان به اقتصاد و مسائل زیربنایی کشور توجه ویژه دارد.»
قوه مقننه همچنین درصدد است به منظور کاستن از نواقص بودجه‌نویسی و اصلاح ساختار معیوب آن، برنامه‌ای به مجلس ارائه دهد تا منابع درآمدی دولت و تامین بودجه مورد نیاز بر اساس رهنمودهای مقام معظم رهبری و رایزنی‌های نمایندگان مجلس مشخص شود. در کنار این اقدامات زیربنایی، قوه مجریه با پرداخت وام و بیمه بیکاری موضوع حمایت از آسیب دیدگان بحران کرونا را هم در دستور کار دارد. دولت همانگونه که سخنگویش پیش از این تاکید کرده بود تا مرداد ۱۴۰۰ بر اساس قانون در اداره کشور با تمام توان ایستاده است اما واضح است که برای موفقیت هرچند نسبی هم نیازمند همکاری همه نهادها و قوا خواهد بود و بدون این همکاری، عرصه نه تنها برای دولت که برای کشور و مردم هم سخت و تنگ خواهد شد.