منصور درجاتی روز شنبه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا افزود: موضوع وقوع زلزله در تهران امر جدید و رخداد عادی نیست و نمی‌توان از وقوع آن جلوگیری کرد؛ با شرایطی که در این استان جمع شده، اولویت اول تمهیدهای پیشگیرانه برای کاهش آثار این حادثه طبیعی پس از فاجعه است و به‌سادگی نمی‌توان از کنار آن عبور کرد.
وی یادآور شد: ۱۷.۵ درصد از جمعیت کل کشور در مساحت یک درصدی آن به‌نام استان تهران تجمع یافته‌اند؛ محدوده‌ای که موقعیت‌های مختلف جغرافیایی شامل بافت کوهستانی، دشت، دره، کویر و جنگل در آن وجود دارد.
«درجاتی» اضافه کرد: سازمان نظام مهندسی در استان و شهر تهران باید با دقت بیشتر و بدون اغماض در مورد کنترل محاسبه‌های فنی، استحکام و ایمنی برای ساختمان‌ها اقدام کند.
«همچنین دخالت حجم متراژ بنا در اجرای صحیح ماده ۳۳ قانون نظام مهندسی برای همه ساختمان‌ها و نظارت بیشتر و مستمر در تعامل با شهرداری‌ها باید در دستور کار قرار گیرد»
وی بیان کرد: اکنون باید تمهیدهایی چون «جداسازی ساختمان یا ایزوله‌سازی ساختمان از لرزش» و «پهنه‌بندی منطقه‌ای با ضریب شتاب‌های متفاوت برای محاسبه میزان تاب‌آوری» برای شهر تهران باید مبتنی بر دانش روز باشد.
«درجاتی» افزود: با استفاده از آخرین تکنولوژی‌های جهانی هم وقوع زمین‌لرزه حداکثر ۳۰ ثانیه قبل از آن قابلیت پیش‌بینی دارد و کوتاه بودن زمان عکس‌العمل، غافل‌گیری، کم‌اطلاعی و آماده نبودن جامعه موجب افزایش آسیب‌پذیری و تلفات می‌شود.
مدیرکل مدیریت بحران استان تهران گفت: در این استان به بیشترین مساله‌ای که نیاز داریم اشاعه فرهنگ مبتنی بر دانش و تجربه در پیشگیری، پیش‌بینی، مقابله و بازتوانی است و پس از آن باید موضوع آموزش همگانی را جدی گرفت و دنبال کرد.
درجاتی اضافه کرد: در این شرایط باید از طرح سخنان مخل آسایش روانی جامعه همانند لزوم تخلیه تهران، جابجایی پایتخت و اظهارنظر در خصوص برآورد تلفات انسانی در پیش‌بینی‌ها پرهیز کرد و عرصه تاب‌آوری مبتنی بر فرهنگ مواجهه با بلایای طبیعی جامعه را تقویت و قوام بخشید.
وی اظهار داشت: در استانی با ۴۳ شهر به علاوه ابرشهری با ۲۲ منطقه و جمعیتی کلان، طرح چنین مباحث و پیش‌گویی‌هایی دور از منطق است؛ وقتی در چنین جامعه‌ای اداره همه مسائل از جمله آلودگی هوا، بارندگی، ترافیک و آموزش، درمان و خدمات قضایی یک مدیریت بحران محسوب می‌شود و تمامی مباحث در سطح کلان است، پس طرح این نوع سخنان، آرامش جامعه را به‌هم خواهد زد.
همه یک مدیر بحران باشند
«درجاتی» می‌گوید که باید سطح آگاهی مردم نسبت به کیفیت و امنیت سازه، واکنش در هنگام وقوع حوادث، کمک‌های اولیه و رفتار در شرایط بحرانی را چنان بالا برد و ارتقا داد تا هر شخصی به یک مدیر بحران تبدیل شود.
به گفته وی در صورتی که سرپرست خانوار از امنیت و کیفیت منزل خود مطلع و آگاه باشد، نسبت به رفع نواقص به‌منظور کاهش خسارت در شرایط بحرانی نیز اقدام می‌کند.
وی تصریح کرد: در صورتی که چنین موضوعی در کارگاه‌ها و واحدهای تولیدی، ادارات و واحدهای صنفی نیز حاکم شود، هر مسئول و سرپرستی می‌تواند بحران پیش آمده را مدیریت کرده و خسارت و تبعات آن را تا حد امکان کاهش دهد و به همین ترتیب حاکم شدن چنین فرهنگی می‌تواند خسارت یک بحران بزرگ‌تر از جمله زلزله را تا حد امکان مدیریت و کنترل کند.
درجاتی یادآور شد: وقتی که کار را به خود مردم واگذار کنیم و آموزش‌های لازم را به آنان ارائه کرده باشیم، بهترین پاسخ را در زمان مواجهه با حوادث و وقایع طبیعی دریافت خواهیم کرد.
مدیرکل مدیریت بحران استان تهران این بارقه امید را نیز یادآور شد که واکنش مردم در زلزله ۱۹ اردیبهشت سال ۹۹، به‌مراتب بهتر از زلزله ۹۶ ملارد بود و مردم بهترین واکنش را نشان دادند و کمترین خسارت نیز به‌ثبت رسید.
درجاتی بیان کرد: برای استانی مانند تهران که بیشترین جمعیت، تولید اقتصادی، اهمیت سیاسی، واحدهای صنعتی، زیرساخت‌های اساسی، واحدهای علمی و دانشگاهی، راه‌های ارتباطی و فضاهای تفرجگاهی را دارد، بهره‌گیری از توان مردمی برای مدیریت بحران در سطح خُرد بهترین اقدام محسوب می‌شود و در نبود مشارکت مردم قطعاً هیچ کاری به‌ثمر نخواهد رسید.
مدیریت واحد، رمز موفقیت در شرایط بحرانی
درجاتی افزود: مدیریت همه مباحث سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، انتظامی و بحران در ۳۱ استان کشور بر عهده استاندار است و همه مسئولان نیز از دستورات چنین شخصی تبعیت می‌کنند و باید در تهران نیز این موضوع حاکم باشد.
مدیرکل مدیریت بحران استان تهران گفت: در این استان نیز چنین جریانی باید قوت بیش از پیش بگیرد و همه دستگاه‌های استانی و شهرداری‌ها نیز باید تابع سیاست‌های استانی در مدیریت بحران باشند تا بتوان به موفقیت دست یافت.
وی اعلام کرد: در جریان سیل سال ۹۸، همین تبعیت از مدیریت واحد بود که علاوه بر کنترل تمامی بخش‌ها در جریان سیل، توانست تهران را به‌عنوان استان معین دیگر مناطق نیز به موفقیت برساند.
درجاتی اضافه کرد: در جریان سیل ۹۸، چون مدیریت واحد جریان داشت استان تهران به بالاترین بیلان و موفقیت دست یافت.
مشا، گسلی لرزه‌زاست
مدیرکل مدیریت بحران استان تهران به ویژگی‌های مختلف گسل مشا که از شمال‌شرقی پایتخت شروع می‌شود و تا شمال‌غربی آن امتداد دارد، اشاره کرد و گفت: این گسل جُنبا یا لرزه‌زا به‌شمار می‌آید.
وی تاکید کرد: پیش‌بینی سیکل تکرارشونده لرزه در آن دور از انتظار نیست و از گسل‌هایی است که تاکنون کارهای مطالعاتی و تحقیقاتی بسیاری بر روی آن انجام شده و میدان بسیار وسیعی برای پژوهش محسوب می‌شود.
«درجاتی» به خطر گسل مشا برای پایتخت اشاره کرد و افزود: در صورتی که بگوییم تهران با خطر جدی مواجه است، حرف بیراهی نگفته‌ایم.
مدیرکل مدیریت بحران استان تهران بر لزوم خودداری از افراط و تفریط در مواجهه با تحرک گسل مشا و زلزله پایتخت، گفت: از نظر دانشمندان رفتار اخیر زمین‌لرزه‌های تهران نشان می‌دهد که زلزله بزرگتری فعلا در پیش نداریم اما باید جانب احتیاط را در نظر گرفت.
مدیرکل مدیریت بحران استان تهران با بیان اینکه کشورهای پیشرفته نیز در برابر بلایای طبیعی حرف مسجلی نمی‌توانند بزنند، گفت: به‌عنوان مدیر بحران اعلام می‌کنم که تمام امکانات مورد نیاز برای مواجهه با حوادث طبیعی در این استان شناسایی، احصاء و ارزیابی شده است و در حد قابل قبولی قرار دارد و می‌تواند در زمان وقوع حادثه هر کدام در موقعیت مناسب قرار بگیرید و خدمات‌رسانی کند.
ایران پرحادثه در میان تهدید و تحریم
وی خاطر نشان کرد: نباید فراموش کرد در کشوری زندگی می‌کنیم که ابرقدرت‌ها و در راس آن دولت مستکبر آمریکا دست به دست داده‌اند تا ایران در سختی تحریم و تهدید باشد.
درجاتی تاکید کرد: اگر بناست ارزیابی از امکانات و تجهیزات مدیریت بحران در چنین شرایطی داشته باشیم، باید اعلام کرد که در شرایطی که همه صنایع، واردات، صادرات، نفت، پروژه‌های اقتصادی و عمرانی از تحریم و تهدید متاثر است، ایران از نظر امکانات در شرایط قابل قبولی در گستره مقدورات قرار دارد.
مدیرکل مدیریت بحران استان تهران با تاکید بر اینکه باید به وضعیت بهتری از شرایط کنونی دست یافت، گفت: این کمبودها دلیلی برای نادیده گرفتن همین امکانات موجود و آمادگی نیروها نیست.
رسانه‌ها برای آماده‌سازی مردم به میدان بیایند
وی با بیان اینکه رسانه ملی در جریان اطلاع‌رسانی و آماده‌سازی مردم برای مواجهه و مقابله با ویروس کرونا خوب عمل کرده است، گفت: برای مواجهه با زلزله نیز باید تمامی رسانه‌ها به‌سمت فرهنگسازی و ارائه آموزش‌های لازم به‌جای ایجاد رعب و وحشت برود و فرهنگ رفتار درست در چنین شرایطی را اشاعه کند.
خانه‌های قانونمدار؛ خانه‌های امن
درجاتی اضافه کرد: در صورت وقوع هر نوع حادثه‌ای، آن نوع ساختمان و سازه‌هایی در امان خواهد بود که در ساخت آنها از آئین‌نامه‌ها و مقررات ساخت‌وساز تبعیت شده باشد.
مدیرکل مدیریت بحران استان تهران گفت: در هر جای دنیا، بیشترین میزان آسیب را خود لرزه و زلزله مشخص می‌کند چون در ایجاد خسارت، شدت، لرزش، کانون، عمق و بزرگی آن اهمیت دارد.
وی با بیان اینکه بیشترین آسیب زمین‌لرزه در جاهایی به‌ثبت خواهد رسید که استقرار جمعیت در بناهای بدون استحکام انجام گرفته باشد، تاکید کرد: این سازه ساختن‌های غلط است که می‌تواند حادثه‌ساز باشد.
درجاتی ادامه داد: اکنون باید متوجه و مطلع بود که بناهایی که در ساخت آنها آئین‌نامه ۲۸۰۰ و قانون ماده ۳۳ نظام مهندسی رعایت شده و طرح جامع خطرپذیری زلزله در مقیاس و ممیزی پلاک‌های منازل و ابنیه‌های شهری و روستایی با مشارکت مالی دولت و مردم اجرا شده باشد، در صورت وقوع حادثه‌ای مانند زلزله کمترین آسیب را می‌بیند؛ بر همین اساس بازآفرینی بافت فرسوده نیز می‌تواند از سطح خسارت بکاهد.
به گفته «درجاتی» استان تهران نسبت به سایر استان‌ها وضعیت متفاوتی دارد، همانگونه که ایران در مقایسه با سایر کشورها در شرایط دیگرگونی قرار دارد.
هرکسی به‌خود اجازه مصاحبه ندهد
وی از مسئولان محلی، شهرداران، فرمانداران و دستگاه‌های مختلف خواست تا بدون هماهنگی با شخص استاندار و مسئولان استانی مربوطه در خصوص زلزله تهران مصاحبه نکنند تا اخبار غیرقابل استناد منتشر نشود.
درجاتی تصریح کرد: اگر بناست مساله‌ای گفته شود، باید هماهنگی لازم با مدیریت به عمل آید؛ مسئولان قبل از بیان هر مساله‌ای فکر کنند که آیا راستی آزمایی لازم صورت پذیرفته یا نه و آیا طرح موضوع مزبور در جهت آرامش و سلامت مردم است یا خیر؟
مدیرکل مدیریت بحران استان تهران گفت: مردم نیز باید از زلزله‌ای که در ۱۹ اردیبهشت رخ داد به‌عنوان مانور عملی مواجهه با زمین‌لرزه بهره ببرند و از این تهدید به‌عنوان فرصت استفاده کنند تا نقاط ضعف منزل مسکونی و چیدمان وسایل و ملزومات را برطرف سازند و آموزش‌های لازم را به کودکان و فرزندان خود بدهند.
وی مدیریت زیرساخت‌ها در زمان وقوع حادثه را نیز بسیار مهم اعلام کرد و در پایان از مردم خواست با اتکا به عقاید معنوی و حس نوع‌دوستی و به کارگیری تجارب امدادرسانی، در هنگام بروز بلایای طبیعی در حفظ تعادل رفتار، تسلط و تمرکزروانی خود و سایر مردم بکوشند.
به گزارش ایرنا زلزله‌ای به بزرگی ۵.۱ درجه در مقیاس ریشتر در ۱۹ اردیبهشت و چهار ریشتر در هفت خردادماه، تهران را لرزاند که به گفته تمامی مسئولان منشا آن گسل ۸۵ کیلومتری مشا محسوب می‌شود؛ گسلی که از شرق استان تهران در دماوند آغاز می‌شود و تا نزدیکی استان البرز در شمالغرب غرب ادامه دارد.