نشریه اسپانیایی آ ب ث در گزارشی به توصیف شرایط کنونی آمریکا پرداخته و نوشت: «نمیتوانم نفس بکشم» صدای فریادی ست که در دو هفته اخیر در همه خیابانهای آمریکا پیچیده است؛ درخواست «جورج فلوید» شهروند سیاهپوست از «درک شووین» پلیس سفیدپوست آمریکایی در هشت دقیقه آخر زندگیاش و ویدئوی کوتاهی از این صحنه تلخ در روشنایی روز شهر مینیاپولیس که نه تنها مرزهای جغرافیایی ایالات متحده را در نوردیده بلکه جهان را شوکه کرده است.
عبارت «نمیتوانم نفس بکشم» در محکومیت نژادپرستی در آمریکا، ترکیبی آشنا است؛ جملهای که پیشتر از زبان «اریک گارنر» شهروند سیاهپوستی که به جرم فروش سیگار در خیابان به دست نیروی پلیس در نیویورک خفه شد نیز شنیده ایم.
«گارنر» و «فلوید» تنها نام هایی نیستند که این روزها در اعتراض های خیابانی به گوش می رسند؛ ترایوون مارتین، مایکل براون، تامیر رایس، فیلاندو کاستیل و بسیاری اسامی دیگر به اقلیت سیاهپوستی متعلق است که در دو دهه اخیر قربانی تراژدی تلخ خشونت پلیس شدهاند.
قتل فلوید بار دیگر یادآور شکاف عمیق بین نژاد سفیدپوست و سیاهپوست شد و این پرسش اساسی از آمریکا را در ذهن جهانیان پدید آورد: چرا در کشوری با داعیه دموکراسی که به «سرزمین آزادی» شناخته شده است، بقای نابرابری نژادی سر سختانه ادامه دارد؟
«تا وقتی که سیاهپوستان، قربانی وحشیگری غیر قابل وصف پلیس باشند، ما هرگز نمیتوانیم راضی باشیم»؛ این جمله اگرچه به عنوان بخشی از سخنرانی مشهور «من یک رویا دارم» است که توسط «مارتین لوتر کینگ» رهبر جنبش مدنی آمریکاییهای آفریقاییتبار بیان شده اما با گذشت حدود نیم قرن در شرایط کنونی و در مورد مرگ فلوید نیز به درستی صدق میکند.
در ادامه این گزارش آمده است: نژادپرستی ساختاری هرگز بخشی از گفتمان سیاستهای ایالات متحده نبوده است؛ نابرابری نژادی نه فقط در مورد خشونتهای پلیس، بلکه در همه مراتب حقوق شهروندی، حق مالکیت مسکن، امکانات تحصیلی و آموزشی و شرایط شغلی حاکم است.
نبرد ناتمام سیاهپوستان برای آزادی علیه بردگی و نژادپرستی قصه تازه ای نیست و از عمر آن بیش از چهار قرن میگذرد؛ وقتی در سال ۱۶۱۹ میلادی برای نخستین بار قایق بردههای آفریقایی به سواحل «ویرجینیا» رسید.
برآیند اعتراضهای دو هفته اخیر ایالت های آمریکا دال بر این مطلب است که آمریکا فراتر از تغییر سیاست های حاکم بر تشکیلات امنیتی و پلیس، نیازمند اصلاحات عمیق اجتماعی است؛ حضور جوانان سفیدپوست در کنار شهروندان سیاهپوست نشانه آمادگی همه اقشار جامعه برای تغییر نگرش به اقلیت سیاهپوست و حل و فصل این منازعه نابرابر است؛ نیروی نهفته در اعتراضهای این روزهای آمریکا که شاهد آن هستیم اگر در مسیر صحیح خود قرار می گرفت، این قابلیت را داشت که مولد تغییرات معنادار بسیاری به نفع جامعه سیاهپوستان باشد؛ به قول «جیمز بالدوین» نویسنده و فعال مدنی سیاهپوست: همه آنچه را که با آن مواجه میشویم، نمیتوان تغییر داد، اما هیچ چیز تغییر نخواهد کرد مگر آن که با آن روبرو شوی.