گل محمدی گیاه چندساله از جنس رز است که دارای گل های زیبایی در رنگهای بسیار متنوع بیشتر قرمز و صورتی هستند که از آن گلاب می گیرند، اکثر گونه‌های آن بومی آسیا و بعضی گونه‌ها بومی اروپا، شمال آمریکا و شمال غرب آفریقا هستند.
یک کارشناس گیاهان دارویی درباره خواص گل محمدی به خبرنگار ایرنا خاطرنشان کرد: زمان باز شدن گل ها در اوائل اردیبهشت تا اوائل تیرماه است و در هر منطقه مدت زمان باز شدن گلها ۲۰ تا ۳۰ روز طول می‌کشد و دوام گل حداکثر یک روز بوده و بعد از آن رنگ صورتی خوش رنگ گلبرگ ها به سفید می گراید و با اندک نسیمی گلبرگها پرپر شده و می‌ریزند.
مهدی اصلانی افزود: مناطق مورد کشت گل محمدی اغلب مناطق کوهپایه‌ای و اقلیم‌های خشک و نیمه خشک با تابستان‌های معتدل و خشک و زمستانهای سرد است.
وی اظهار داشت: همزمان با بهار و ماه های اردیبهشت و خرداد، گل های محمدی با عطری دل انگیز محیط پیرامون را عطرآگین می کنند و در این زمان کارگاه های سنتی و صنعتی مختلف گلابگیری در اقصی نقاط، با وسایل تقطیر، گل ها را هر روز صبح زود، قبل از باز شدن کامل غنچه، چیده و به همراه بخار آب در دیگ های مختلف، تقطیر می‌کند.
کارشناس گیاهان دارویی افزود: اسانس به دست آمده را جدا کرده و پس از آبگیری در درون شیشه های در بسته، دور از نور نگهداری می کنند و اسانس را در ظروفی که اطراف آن توسط نمد پوشیده شده است، عرضه می کنند و آب باقیمانده حاصل از عمل تقطیر را به عنوان «گلاب » به مصارف مختلف می رساند.
اصلانی گفت: از هر سه هزار کیلوگرم گل محمدی، حدود یک کیلو اسانس به دست می آید.
یکی دیگر از کارشناسان گیاهان دارویی نیز گفت: اسانس رز یکی از عطرهای بسیار معروف است که به طور وسیع در عطرسازی و سایر فرآورده های آرایشی مثل پودر دندان و انواع پمادها به عنوان خوشبو کننده به کار می رود و قسمت اعظم اسانس گل محمدی در گلاب، به عنوان تقویت کننده قلب و تهیه شربت مصرف می شود.
کامران احمدوند افزود: تفاوت گلاب ایران با سایر کشورها در این است که گلاب ایران در واقع از تقطیر گل های تازه محمدی با آب مقطر تهیه می شود، اما گلاب سایر کشورها، از طریق حل کردن اسانس گل محمدی در آب مقطر به دست می آید.
وی افزود: گل محمدی بین سال های ۱۲۵۴ و ۱۲۷۶ از ایران به قاره اروپا راه یافت و محصول عمده این گل، گلاب، اسانس و گلبرگ خشک است که از آن در صنایع دارویی، عطرسازی، فرآورده های بهداشتی، آرایشی و صنایع غذایی استفاده می شود.
احمدوند با اشاره به اینکه گل محمدی، دردهای روماتیسمی را درمان می کند و برای بیماری های قلبی مفید است خاطرنشان کرد: این گل برای تقویت اعصاب به کار می رود و ناراحتی گوارش از جمله معده درد را برطرف می کند.
کارشناس فعال گیاهان دارویی گفت: گلاب نیز خواص بسیاری دارد از جمله خاصیت آن آرام بخشی است و افسردگی، خشم، ترس و اندوه را برطرف می کند.
به گفته وی، گلاب موجب درمان گردش ضعیف خون و ناراحتی های مربوط به قلب چون تپش قلب و فشار خون بالا می‌شود که تقویت کننده کبد و کیسه صفرا ا ست.
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی سازمان جهاد کشاورزی همدان نیز گفت: سالانه ۱۱ هزار و ۷۰۰ تن گیاهان دارویی و گل محمدی در استان همدان تولید می‌شود و استان به لحاظ کیفیت و مرغوبیت این محصولات جز سه استان برتر کشور است.
حسن محمدی افزود: در استان همدان پنج واحد فرآوری در زمینه بسته بندی گیاهان دارویی، تولید دمنوش و عرقیات گیاهی وجود دارد و هنوز ۱۰ هزار تن دیگر برای ورود به بحث فرآوری این محصولات جای کار دارد.
وی ادامه داد: در جهان سالانه حدود ۱۰۷ میلیارد دلار تجارت گیاهان دارویی است که ایران از این میزان درآمد، سهم ۵۰۰ میلیون دلاری دارد که بخش اعظمی از این میزان هم به تولید زعفران مربوط است.
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با بیان اینکه حدود ۸۵ تا ۹۰ درصد گیاهان دارویی مصرف داخلی دارند،گفت: گلاب و عرقیات مصرف داخلی دارد اما برای ورود به بحث صادرات این محصولات باید وارد حوزه اسانس گیری و صنایع مربوط به آن شد چنان که هم اکنون نیز کشورهایی چون بلغارستان و ترکیه وارد این حوزه شده اند بدین ترتیب، اگر استان همدان بخواهد در زمینه صادرات گیاهان دارویی وارد کارشود باید صنایع اسانس گیری را ایجاد و به این موضوع توجه داشته باشد.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان نیز گفت: بیش از ۳۲۰ تن گل محمدی از ۲۵۰ هکتار از اراضی این استان برداشت می شود.
حجت الله شهبازی خاطرنشان کرد: بیشترین مزارع زیر کشت گل محمدی استان همدان مربوط به شهرستان ملایر با بیش از ۱۰۰ هکتار است.
وی با بیان اینکه استان همدان به دلیل داشتن شرایط مناسب آب و هوایی و وجود زمین‌های مناسب، مستعد کشت گیاهان داروی به‌ویژه گل محمدی است، گفت: در چند سال اخیر کشاورزان با حمایت‌های جهاد کشاورزی نسبت به کشت گل محمدی و گلابگیری اقدام کرده اند.
شهبازی با اشاره به اینکه صنایع تبدیلی در زمینه گل محمدی در شهرستان ملایر و منطقه گنج‌تپه همدان به‌صورت تولید گل محمدی و فرآوری آن فعال است، گفت: باید زیرساخت لازم برای کشت گیاهان دارویی و کم‌آب‌بر در استان همدان تقویت شود.
وی خاطرنشان کرد: اکنون ۶۰۰ تن گلاب از ۲ کارخانه گلاب گیری در ملایر و لالجین برداشت می شود.