مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۲۰۰۸ میلادی، روز هشتم ژوئن را با عنوان روز جهانی اقیانوسها نامگذاری کرد تا آگاهی عمومی را درمورد اهمیت اقیانوسها افزایش دهد.
هدف از نامگذاری این روز، اطلاعرسانی عمومی در زمینه آثار فعالیتهای انسان بر اقیانوسها و تشکیل یک جنبش جهانی برای محافظت از اقیانوسها و یکپارچهسازی و تحریک جامعه جهانی برای مشارکت در یک پروژه مهم با هدف مدیریت پایدار اقیانوسهای زمین است.
اقیانوسهای زمین، یک سیستم جهانی را تشکیل میدهند که امکان حیات انسان را در زمین فراهم میکند. آب باران، آب آشامیدنی، وضعیت آب و هوای زمین، خطوط ساحلی، بخش عمدهای از مواد غذایی و حتی اکسیژن موجود در هوا در نهایت توسط دریاها تامین و تنظیم میشوند و به همین علت دما، ساختار شیمیایی، جریانهای آبی و حیات اقیانوسها از اهمیت ویژهای برخوردار است.
مدیریت دقیق این منبع جهانی، کلید دستیابی به آیندهای پایدار است. با وجود این در حال حاضر آلودگی و اسیدی شدن آبهای اقیانوس، وضعیت آبهای ساحلی را از حالت طبیعی خارج کرده و آثار مخربی را بر عملکرد زیستبومها و تنوع زیستی اقیانوسها برجای گذاشته است. این شرایط، بر وضعیت اقتصادی صنایع کوچک ماهیگیری و شیلات نیز آثار نامطلوبی داشته است.
زمانی که صحبت از خطرات مرتبط با سلامت عمومی میشود، ممکن است توجهی به اقیانوسها نشود. اما واقعیت این است که سلامت اقیانوسها بیش از پیش با سلامت بشر گره خورده است. شاید برای برخی شگفتآور باشد که ارگانیسمهای کشف شده در اعماق اقیانوسها قادرند فرآیند تشخیص کووید ۱۹ را به میزان قابل توجهی سرعت بخشند و احتمالا راهحل نهایی مقابله با این بیماری نیز در طبیعت یافت خواهد شد.
یکی از دلایل اصلی بزرگداشت روزجهانی اقیانوسها یادآوری نقش عمده آنها در زندگی روزمره انسان است. اقیانوسها مانند ریههای سیاره ما هستند و بخش عمده اکسیژن موردنیاز را تامین میکنند بنابر این لازم است مناطق محافظت شده دریایی به طور موثر مدیریت شوند و مقررات خاصی برای کاهش و کنترل ماهیگیری، آلودگی دریاها و اقیانوسها و همچنین اسیدی شدن آبهای اقیانوس وضع شوند.
با افزایش چالشهای اقیانوسها، نیاز به ارائه راهکارهای جدید و افراد آگاه برای پیادهسازی این راهکارها نیز افزایش مییابد. به همین علت شعار روز جهانی اقیانوسها در سال ۲۰۲۰ میلادی، «نوآوری برای یک اقیانوس پایدار» است.
روزجهانی اقیانوسها امسال به صورت یک رخداد مجازی توسط سازمان ملل متحد و موسسه غیرانتفاعی Oceanic Global برگزار میشود. این رخداد به مدت یک هفته ادامه دارد و تلاش میکند تا علاوه بر معرفی نوآوریهای سراسر جهان، این نوآوریها را در زمینههای مختلف شامل فناوری، زیرساختها، مدیریت منابع، محصولات مصرفی، سرمایهگذاری و اکتشافات علمی طبقه بندی کرده و کاربردها، آثار احتمالی و منابع موردنیاز برای تبدیل آنها به راهکارهای بلندمدت را ارزیابی و مستندسازی کند.