رودخانه موسوم به شور و شیرین از دیرباز تاکنون با گذر از جنوب پایتخت و عبور از شرق شهرستان ری وارد اراضی جنوبی ورامین میشود تا پس از عبور از چند منطقه، وارد تالاب فصلی بندعلیخان در جنوب شهرستان شود؛ تالابی که بیشترین میزان حقآبه خود را برای حیات از این رودخانه دریافت میکند.
آبهای سطحی جمعآوری شده از پایتخت نیز پس از عبور از کانالهای متعدد وارد این رودخانه میشود و از این رو، رودخانه شور و شیرین همواره مملو از زباله به ویژه کیسه و ظروف پلاستیکی رها شده در طبیعت است و پس از بارشهای فصلی و طغیان رودخانه، حجم زیادی از زباله در حاشیه این رودخانه و بر روی درختان تاغ بر جای میماند؛ در جدیدترین مورد، لاشه یک گوساله در مسیر رودخانه شور و شیرین رها شده است.
در طول مسیر این رودخانه که از شاخههای مختلف برخوردار است، روستاها، اراضی کشاورزی و واحدهای صنعتی متعددی وجود دارد که اگر ساکنان هر کدام از این مناطق مسکونی و صنعتی بخشی از فاضلاب خود را در این رودخانه رها کنند، بر میزان آلودگی آن افزوده میشود.
در طول مسیر این رودخانه دهها پمپ نسبت به استحصال آب اقدام کرده و با استفاده از لوله و کانالهای دستساز، آب را به اراضی پائین دست و جنوبی منتقل میکنند؛ پمپهایی که به دلیل عدم تأیید کیفیت آب از سوی امور آب، از سوخت دولتی برخوردار نیست و کشاورزان مجبور هستند که سوخت مورد نیاز خود را به صورت آزاد تهیه کنند.
با وجود آنکه امور آب، کیفیت آب این رودخانه را برای کشاورزی ناسالم میداند ولی کشاورزان همچنان با استفاده از دهها موتورپمپ، آب این رودخانه را به سمت اراضی کشاورزی خود هدایت میکنند و به کاشت گندم و جو میپردازند.
این روزها، از یک سو کشاورزان درخواست تأمین سوخت دارند و از سوی دیگر شرکت پخش فرآوردههای نفتی به دلیل عدم تأئیدیه امور آب، سوخت موتورپمپها را تأمین نمیکند.
وزارت نیرو متولی تأئید سوخت پمپهای انتقال آب است
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران در این رابطه به خبرنگار ایرنا گفت: آبهای نامتعارف، مقوله پرحاشیهای به شمار میرود که قانون تکلیف آن را برای کشاورزان روشن کرده است.
کریم ذوالفقاری افزود: متولی تأیید سوخت موتور پمپهای انتقال آب در حوزه کشاورزی و سایر حوزهها وزارت نیرو است و چرایی عدم صدور این تأییدیه باید توسط مسئولان این وزارتخانه پاسخ داده شود.
وی تصریح کرد: کشاورزان منطقه ورامین سالهاست که به کشت محصولات مختلف در این منطقه مبادرت میورزند؛ مسئولان یا باید برای این افراد شغل جایگزین ایجاد کنند یا آب مورد نیاز برای کشت و کار آنان را تأمین نمایند.
وی گفت: کشاورزان نیز باید ضمن رعایت مسائل بهداشتی به کشت محصولاتی که برای بهداشت عمومی مشکلات کمتری را ایجاد کند، ترغیب شوند.
آب رودخانه شور و شیرین نامتعارف است
رئیس امور آب شهرستان ورامین با نامتعارف خواندن آب رودخانه شور و شیرین، کیفیت آن را برای کشاورزی نامناسب اعلام کرد.
محمد داودی اظهار کرد: با توجه به آزمایشهای صورت گرفته بر روی آب این رودخانه، کیفیت آن برای کشاورزی نامناسب است و از این رو مجور سوخت به موتورپمپها ارائه نمیشود.
تأئیدیه کیفیت آب از سوی منابع طبیعی و محیط زیست صادر شده است
مدیرعامل شرکت تعاونی آببران استان تهران نیز به خبرنگار ایرنا گفت: آب این رودخانه از سوی منابع طبیعی آزمایش شده و تأییدیه کیفیت آن برای کشت گندم، جو، کلزا و پسته صادر شده است.
قدم بوربور افزود: محیط زیست هم کیفیت آب رودخانه شور و شیرین را صادر کرده ولی امور آب نتیجه این آزمایشها را قبول ندارد.
وی گفت: در طول رودخانه شور و شیرین تا منطقه سیاه کوه ۷۵ پمپ آب و ۲۰ کانال فرعی آب را به سمت زمینهای کشاورزی منتقل میکند که از این تعداد، ۱۲ دستگاه پمپ و دو کانال فرعی مربوط به شهرستای ری، ۲۰ پمپ مربوط به شهرستان قرچک و مابقی مربوط به ورامین است.
تکلیف بهرهبرداران طول مسیر رودخانه شور و شیرین تا یکماه آینده مشخص میشود
فرماندار ورامین در جلسه کارگروه کشاورزی شهرستان با انتقاد از تأخیر در تعیین تکلیف کشاورزان طول مسیر رودخانه شور و شیرین گفت: با تشکیل یک کارگروه ویژه متشکل از نماینده فرمانداری، امور آب، جهاد کشاورزی و شرکت پخش فرآوردههای نفتی، وضعیت این افراد تا یکماه آینده مشخص میشود.
حسین کاغذلو افزود: اگر کشاورزان به صورت غیرمجاز نسبت به استحصال آب از رودخانه اقدام میکنند، باید با آنان رفتار قانونی داشت و اگر کار غیرقانونی نمیکنند، باید شرایط فعالیت آنان را فراهم کرد.
وی اظهار کرد: وضعیت استحصال آب از رودخانه شور و شیرین باید مشخص شود تا با رعایت عدالت، همه افراد از آب مورد نیاز برای کشاورزی برخوردار شوند.
به گزارش ایرنا شهرستان ورامین بیش از ۸۰ هزار هکتار اراضی قابل کشت دارد که به دلیل کمبود منابع آبی، تنها ۳۸ هزار هکتار آن زیر کشت محصولات باغی و زراعی میرود.
ورامین در ۳۵ کیلومتری جنوبشرق تهران واقع است.