طرح دریا از سال ۹۲ برای ایجاد بستر مناسب و ارائه خدمات استاندارد به مسافران و گردشگران و مدیریت بهتر گردشگری و همچنین کاهش مرگ و میر ناشی از غرق شدگی و دیگر حوادث در سواحل مازندران اجرا می‌شود.این طرح دارای ستادی با عضویت بیش از ۱۰ دستگاه اجرایی است ، اما مدیریت ، حفاظت ، برنامه ریزی و اجرا چند موضوعی است که در چند سال اخیر میان دستگاه های عضو ستاد طرح سالم سازی دریا سرگردان است و هر یک از این نهادها فعالیت هایی بر اساس سیاست های سازمانی خود انجام می دهند.
البته طرح دریا فقط به استقرار ناجیان غریق و برپایی چادرها برای شنای بانوان و آقایان ختم نمی شود و شامل کارویژه های دیگری از جمله ایجاد امکانات بهداشتی ، پاکسازی سواحل ، نظارت بر رفتار گردشگران بر ساحل و موارد دیگر است.
با وجود تمامی خدمات و شرح وظایف مجریان طرح دریا که به صورت شهرستانی اجرا می شود، فقدان وجود متولی یکی از ضعف های بزرگ اجرای این طرح است که همچنان نیز باعث اجرای نیم بند طرح دریا می شود. حتی با وجود اینکه در سال های ای اخیر از سوی استانداری مازندران فرمانداران ناظران اصلی چگونگی اجرای طرح دریا شدند، اما گویا این مسئله نتوانسته منجر به ایجاد ناظر و مجری قوی برای این طرح باشد و دستگاه های درگیر را یکصدا کند.
امسال طرح دریا همانند دیگر خدمات گردشگری مازندران با بحران شیوع ویروس کروان مواجه شد، ویروسی که حتی در مقطعی اجرای طرح دریا را با چالش مواجه کرد. همچنین با وجود همه مشکلات بهداشتی و تداوم شیوع کرونا ، کاهش محدودیت‌های طرح فاصله گذاری اجتماعی و حضور پرتعداد گردشگران در سواحل مازندران مسئولان استان را مجاب به اجرای طرح دریا برای کاهش خطرات احتمالی کرد.
طرح دریای که تقریبا به طور غیر رسمی از ابتدای خردادماه آغاز شد، با شروط کرونایی همراه بود و بر اساس تصمیم ستاد ملی و استانی مقابله با ویروس کرونا طرح دریا مشروط به اجرای و استقرار پروتکل های بهداشتی مقابله با ویروس کرونا قابلیت اجرا دارد. این بارزترین موارد پروتکل بهداشتی مقابله با ویروس کرونا شامل کاهش ۵۰ درصی ظرفیت شناگاهها، گندزدایی لوازم بازی و تفریحی بعد از هر بار استفاده ، فروش مواد غذایی بسته بندی و نوشیدنی مجاز، ممنوعیت عرضه قلیان، شست‌وشو و ضدعفونی اماکن از جمله الاچیق ها و میز و صندلی و ایجاد دوش و سرویس بهداشتی به تعداد کافی و ضدعفونی و شست و شوی آن می شود.
مشاهدات میدانی خبرنگار ایرنا حاکیست که بسیاری از نکات طرح شده در پروتکل بهداشتی در طرح های دریا اجرا نمی شود. جدی ترین مشکل مربوط به وضعیت سرویس های بهداشتی است که در بعضی از طرح ها یا اصلا وجود ندارد و در جاهایی که وجود داشت ، شرایط بسیار نامطلوبی بر آنها حاکم بود به گونه ای که هیچگونه نکات بهداشتی در آن رعایت نمی شد.
همچنین تامین فضای مناسب سکوی شست و شو و دفع مناسب از دیگر نکات پروتکل های بهداشتی است که از سوی مسافران و مجریان طرح رعایت نمی شود.
خبرنگار ایرنا که از محدوده اجرای طرح های دریا در سواحل شهرهای فریدونکنار ، سرخرود و محمودآباد دیدن کرد ، می نویسد که نه تنها طرح فاصله گذاری هوشمند در این اماکن اجرا نمی شود ، بلکه پروتکل های بهداشتی هم نایده گرفته می شود.
این درحالی است که مدیرکل دفتر امور اجتماعی استانداری مازندران چندی پیش فعالیت طرح های ساماندهی دریا در استان را مشروط به رعایت پروتکل های بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی دانست و اظهار داشت : تمام طرح های ساماندهی در استان از سوی فرمانداری ها و استانداری به عنوان ناظران عالیه به طور دقیق نظارت می شود و عدم رعایت پروتکل های بهداشتی منجر به تعطیلی طرح ها خواهد شد.
امکانات در حد هیچ
یکی از ناجیان غریق مستقر در ساحل محمودآباد به خبرنگار ایرنا گفت : امکاناتی که در پروتکل های بهداشتی ذکر شده در کمترین حالت در ساحل وجود دارد و به همین دلیل هم نمی توان از مردمی که برای تفریح به اینجا می آیند بخواهیم شرط و شروط پروتکل را رعایت کنند.
وی با بیان اینکه قدرت اجرایی برای رعایت پروتکل های بهداشتی در اختیار ناجیان قرار ندارد ، افزود : نهاد های نظارتی نیز در ساحل حضور قدرت مندی ندارند تا مردم را مجاب به رعایت نکات بهداشتی کنند.
این ناجی غریق که خواست نامش در گزارش ذکر نشود ، اظهار داشت : رفتار مردم و مسافران در چند هفته اخیر و به خصوص تعطیلات همانند شرایط عادی بوده و گویا هیچ ترسی از وجود ویروس کرونا در آنها وجود ندارد.
به گفته او ، با وجود ابلاغ پروتکل‌های بهداشتی مقابله با ویروس کرونا به ناجیان غریق به عنوان نقطه مرکزی طرح دریا ، اما نه تنها ضمانت اجرایی برای آن وجود ندارد، بلکه بسیاری از مردم نیز از چنین دستور العمل هایی بی خبر هستند.
طرح همواره ناقص
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی مازندران هم گفت : در شرایط عادی نیز طرح دریا هر ساله با مشکلات متعددی مواجه بوده است در حالی که رعایت پروتکل های بهداشتی چیزی فراتر از امکانات است.
مهران حسنی از عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی از سوی مردم و مجریان طرح انتقاد کرد و افزود : در بازدیدهای اداره گردشگری نیز پروتکل‌های بهداشتی در پایین ترین سطح رعایت می‌شد که جای نگرانی داشته و ممکن است تاثیر مستقیم حتی بر فعالیت تاسیسات گردشگری بگذارد.
او با اشاره به اینکه پروتکل های بهداشتی کاملا شفاف همه موارد فعالیت طرح دریا و استفاده مردم از سواحل را تعیین کرده است ، گفت : اما در واقع از سوی مردم پروتکل های بهداشتی رعایت نمی شود.
وی نبود مجری برای نظارت بر پروتکل ها را دغدغه اساسی عنوان کرد و افزود : باید یک نهاد مسئولیت اجرای این پروتکل ها و همچنین پاسخگویی نسبت به آن را بر عهده بگیرد.
حسنی اوج گیری دوباره ویروس کرونا را برای گردشگری مازندران بحران زا توصیف کرد و گفت : اگر بار دیگر کرونا در مازندران اوج بگیرد هم مردم و هم صنعت گردشگری دچار چالشی بزرگ خواهد شد که در قدم نخست به محرومیت مردم از استفاده اماکن تفریحی ختم می شود.
وی افزود : حتما باید برای اجرای پروتکل های بهداشتی در طرح دریا متولی و مسئولی مستقیم و اجرایی مشخص شود تا به صورت متمرکز شاهد رعایت پروتکل های بهداشتی باشیم.
حسنی رفتار مسافران و مردم را ناشی از بی تفاوتی آنان به خطر ویروس کرونا عنوان کرد و گفت : نوعی بی‌خیالی در سطح جامعه نسبت به خطرات ناشی از ویروس کرونا ایجاد شده که هرگونه دستورالعمل بهداشتی را ناکام می گذارد.
وی با بیان اینکه در اماکن عمومی رعایت نکات بهداشتی در پایین ترین سطح و توسط عده ای انگشت شمار اجرا می شود ، افزود : بر این اساس هم شاهد رفتار بیباکانه در اماکن تفریحی ، سرگرمی و گردشگری هستیم.
معاون گردشگری مازندران رعایت پروتکل های بهداشتی در فضای طرح دریا را نقض قرض دانست و افزود: اگر نکات بهداشتی برای مقابله با ویروس کرونا وجود دارد باید در همه جا رعایت شود تا مردم نسبت به جدیت این مسئله هوشیار باشند.
نمی توان مردم را کنترل کرد
رییس هیات نجات غریق و غواصی مازندران هم گفت: با وجود حضور ناجیان غریق ، استقرار دستورالعمل های فاصله‌گذاری اجتماعی و همچنین نصب بنرهای پروتکل‌ها بهداشتی اما شاهد عدم رعایت از سوی مردم هستیم.
نقی کریمیان ادامه داد: متاسفانه مسافران و حتی مردم محلی به دلایل مختلف اهمیتی به پروتکل ها نداده و در صورت اعتراض ناجیان به مناطق غیر امن ساحل مراجعه می کنند.
وی به عدم رعایت فاصله گذاری اجتماعی ، رهاسازی لوازم بهداشتی همچون دستکش و ماسک در ساحل و تجمعات فشرده به عنوان بخشی از مشکلات سواحل یاد کرد و گفت : عملا نمی توان مردم را در اجرای دستورالعمل های بهداشتی کنترل کرد.
مجریان باید عین دستور العمل فعالیت کنند
معاون سیاسی ، امنیتی و اجتماعی استاندار مازندران به عنوان جانشین ستاد ساماندهی سواحل هم تاکید کرد : فعالیت مجریان طرح دریا باید طبق پروتکل های بهداشتی باشد و در این زمینه فرمانداران به عنوان ناظریان و متولیان شهرستانی طرح دریا باید سختگیر باشند.
حسین حسن نژاد اظهار داشت: این سخت گیری به منظور حفظ جان و سلامت مردم و خود مجریان است و در این زمینه نباید کوتاهی صورت بگیرد.
وی با بیان اینکه حضور پرتعداد مسافران و مردم در سواحل در تعارض با خواست استان مازندران و جامعه پزشکی برای کنترل ویروس کرونا است ، افزود: اما به نظر ما اجرای طرح دریا برای کاهش مرگ و میر و همچنین مدیریت بهتر ساحل بهتر از اجرا نشدن آن است.
معاون استاندار مازندران گفت که بزودی بازرسی های میدانی از چگونگی اجرای طرح دریا و رعایت پروتکل های بهداشتی آغاز خواهد شد و این بازرسی ها در تمامی طول سواحل مازندران اجرایی می شود.
وی با اشاره به اینکه فرمانداران متولیان اجرای طرح دریا و همچنین پروتکل های بهداشتی مقابله با ویروس کرونا هستند، تاکید کرد: عدم رعایت پروتکل های بهداشتی و فاصله گذاری اجتماعی متاسفانه به یک اپیدمی تبدیل شده است که بسیار خطر است.
حسن نژاد اجرای با اظهار این که چنددستگاهی بودن اجرای طرح دریا دلیل ضعف اجرای پروتکل های بهداشتی نیست ، گفت : در رعایت دستورالعمل های مقابله با ویروس کرونا باید مردم مشارکت داشته باشند و در غیر این صورت نتیجه نامناسبی در انتظار ما خواهد بود.
وی با بیان اینکه نمی توان برای هر مسافر یا گردشگر در ساحل جهت اجرای پروتکل های بهداشتی مامور به کار گرفت ، افزود : اجرای طرح دریا آن هم در شرایط کرونایی نشان دهنده اهمیت قایل شدن استان مازندران برای سلامت مسافران و گردشگران است که البته باید از سوی خود آنها نیز مهم جلوه کند.
معاون سیاسی استاندار مازندران گفت : طرح دریای امسال به دلیل حساسیت های ناشی از کرونا منظم‌تر و منسجم تر از هر زمان دیگری برگزار می شود ، اما لازم است متولیان نسبت به وظایف خود آگاه تر و سختگیر تر باشند.
حسن نژاد تاکید کرد : در صورت مشاهده هرگونه تخطی از پروتکل های بهداشتی در طرح سالم سازی دریا باید با خاطیان برخورد شود و در صورت بروز تخلف از سوی مجریان طرح تعطیل خواهد شد.