روح الله ساعی روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: این روزها که جامعه درگیر بیماری به نام « کرونا» است، اکثر افراد و کسب و کارها از ترکش های آن در امان نمانده و به تناسب خودشان آسیب هایی دیدهاند، اما افراد معلول به لحاظ مشکلات جسمی و حرکتی مشکلات شان در این ایام دوچندان شده است که اگر به موقع با حمایته ای مالی و بالینی به یاری این افراد شتافته نشود، مشکلات روحی و روانی جبران ناپذیری برای خانواده ها و جامعه ها ایجاد می شود.
وی اظهار کرد: گروه های معلولان بسیار گسترده می باشند؛ افراد دارای ضایع نخاعی، ناشنوایان، نابینایان، کم توانان ذهنی و چند معلولیتی ها و همچنین افراد دچار بیماری های ذهنی و روانی و گروه های ویژه مانند ام اس و اوتیسمی ها از آسیب پذیرترین گروههای اجتماعی در جامعه هستند که اگر به موقع به مدد این گروه از افراد جامعه نرسند و مسوولان فقط با انجام یک سری از کارهای زودگذر و مُسکنی آن هم برای یک گروه بسیار اندک از معلولان مانند ضایعه نخاعی ها و بیماران بستری شده کارهایی را انجام بدهند، باعث غافل ماندن از سایر گروه های معلولان می شود.
همه برای برابری فرصتها تلاش کنیم
ساعی یکی از مهم ترین بخش های سازمان های خدمات اجتماعی را حوزه مددکاری برشمرد و گفت: بهزیستی خط مقدم و جبهه اصلی برای ارائه خدمات به مددجویان و مراقبت گیرندگان است؛ به نظر می رسد که مشاوره میتواند راهگشایی برای مدیریت مراکز توانبخشی در ارائه خدمات با کیفیت و مناسب باشد.
وی مدیریت، مراقبت و ارائه خدمات بهینه به معلولان را مهم ترین اموری دانست که در ارزیابی نیازها و رهنمودها باید مورد استفاده قرار گیرد، افزود: موضوع دوم رفع برخی از پیچیدگی های سازمانی است؛ آیا در بخش سازمانی مددکاران و همچنین مراقبت کنندگان هماهنگی لازم و کافی وجود دارد؟ در مواقعی مشاهده شده که این هماهنگی وجود ندارد و این به دلیل نبود چارت سازمانی مناسب نیست، بلکه فاصله های فیزیکی هم یعنی وجود ساختمان های متعدد و ارجاع مراجعه کنندگان به مراکز مختلف و دوگانگی خدمات باعث ایجاد مشکل برای مددجویان می باشد.
ساعی ادامه داد: موضوع دیگر و بسیار مهم که در کشورهای پیشرفته و توسعه یافته همواره مدنظر است، نظرخواهی و نظرسنجی از استفاده کنندگان یعنی مددجویان است و دخالت دادن آنها در تنظیم استاندارد کیفیت خدمات است که این امر باعث ایجاد تعامل و تبادل نظر مثبت بین مراقبت گیرنده و مددکار اجتماعی می شود و سازمان نیز می تواند بهترین نقش را در انجام خدمات و همچنین دریافت رضایتمندی از ارباب رجوع داشته باشد.
مشاور مدیرکل بهزیستی آذربایجان شرقی موضوع بعدی را منابع اعلام کرد و گفت: منابع به ظرفیت ها و امکاناتی گفته می شود که مددکار یا کارمند سازمان خدمات اجتماعی از آن بهره مند شده و در جهت ارائه خدمات با کیفیت به مددجو استفاده می کند؛ آیا منابع و اعتبارات در اختیار و تخصیص یافته به درستی توزیع شده و در اختیار مددجویان قرار گرفته است.
ساعی، بررسی مطالبات عمومی گروه های مختلف اعم از ناشنوایان، نابینایان، معلولان جسمی و حرکتی، معلولان دچار آسیب روانی و گروه های مختلف دیگر مانند ام اس و اوتیسم و انتقال آن به مدیریت بهزیستی و نیز آگاه سازی گروههای مختلف معلولان نسبت به حقوق شان را از مهم ترین اهداف سازمانی خویش برشمرد و گفت: موضوع بسیار مهم و اساسی، قانون حمایت از حقوق معلولان است.
وی افزود: در این رابطه باید به دو نکته اساسی اشاره کنم، اول اینکه بهزیستی به عنوان یک سازمان تخصصی که در تدوین و تصویب و اصلاح این قانون نقش بسزایی داشت، به عنوان ناظر اجرایی شدن مفاد این قانون می باشد و از سوی دیگر آگاهی معلولان به ویژه مدیران تشکل های فعال معلولان از امکانات پیشبینی شده در این قانون به منظور ارتقاء سطح کیفیت زندگی افراد معلول در جامعه است .
ساعی خاطرنشان کرد: نکته مهم دیگری که وجود دارد، تلاش تشکل های معلولان در آگاه سازی مسئولان و استفاده از گروههای داوطلبان برای زندگی بهتر شهروندان معلول است که مناسب سازی محیط یک امر اساسی و ضروری در این زمینه است، زمانی که ما از مناسب سازی محیط صحبت می کنیم هم جنبه فیزیکی آن یعنی معابر، پیادهروها، حمل و نقل عمومی، اماکن عمومی و مراکز خرید است و هم محیط های مجازی اعم از سایت ها و پایگاه های اطلاعاتی که در دسترس سایر عموم مردم میباشد، مدنظر قرار دارد.
وی با بیان اینکه امروزه یک فرد معلول هم همچون فرد عادی نیازمند استفاده از وبگاه های بانکی و سایر سایت ها و نرم افزارها در زندگی روزمره است، اظهار کرد: همان طور که می دانید در سطح دنیا زمانی که طراحی برای یک ساختمان و یا یک پایگاه اطلاعاتی انجام می شود، همه جوانب آن در نظر گرفته میشود و مهم ترین آن دربرگیری استفاده کنندگان است، چه بسا تعداد کمی از افراد بهره گیرنده از آن سایت افراد معلول و گروههای مختلف معلولیت است.
ساعی ادامه داد: در دوران کرونا یکی از آسیب پذیرترین گروه های اجتماعی معلولان بودند که در تامین وسایل مراقبتی بهداشتی دچار سختی زیاد شدند و همچنین از نظر تامین معاش مشکلات فراوانی داشتند، بنابراین سازمان های خدمات اجتماعی و سیاستگذاران اجتماعی لازم است به برنامه ریزی دقیق برای حفظ سلامت جسمی و روانی این گروه از افراد بپردازند؛ البته نقش تشکلهای مردم نهاد نیز بسیار مهم و اساسی است که متاسفانه در بسیاری از مواقع مشاهده می شود تشکل های معلولان از آرمان ها و اهداف شان دور شدهاند و بیشتر در مسائل روزمره درگیر هستند و مطالبات حقوقی و اجتماعی گروه هدف را فراموش کردند.
مشاور امور معلولان، اشتغال، تحصیل، مسکن، ازدواج، اوقات فراغت و بسیاری از موارد دیگر را مهم ترین دردهای این قشر برشمرد و گفت: باید افراد فعال در حوزه خدمات اجتماعی برای این خواسته معلولان توجه کنند و در تامین و برآورده سازی این نیازها به این گروه از افراد جامعه کمک نمایند.
ساعی افزود: خوشبختانه بهزیستی آذربایجان شرقی طی چند سال اخیر با رویکرد علمی و نگرش سازنده انسانی و اجتماعی، در زمینهسازی ارایه خدمات به مددجویان تلاش می کند و ارایه آموزش های مناسب در حوزه مددکاران اجتماعی برای هر یک از گروههای هدف معلولان جزو برنامه هاست.
وی خاطرنشان کرد: وقتی از بحران کرونا صحبت می کنیم در واقع اشاره به موضوع معیشت افراد معلول است و می خواهم نظرها و توجهات را به سمت بیکاری غیر رسمی بسیاری از معلولان بکنم، بسیاری از افراد از این بحران دچار آسیب شدند اما برخی از معلولانی که به دلایلی نتوانسته اند تحصیلاتی داشته و اشتغال رسمی در سازمان دولتی پیدا بکنند، به برخی از مشاغل کاذب و نیز دستفروشی روی آورده اند و این گروه از افراد جامعه دچار آسیب بسیار از از نظر اقتصادی شدند.
مدرس رشته جامعه شناسی در دانشگاه های تبریز با اشاره به وظایف سازمان ها و دستگاههای دولتی و غیردولتی در قبال معلولان، گفت: شهرداری ها، فرهنگ و ارشاد اسلامی باید امکانات ویژه برای معلولان فراهم کنند و البته همه این ها در قانون حمایت از حقوق معلولان پیشبینی شده است؛ موضوع مسکن و شهرسازی و آزمون های استخدامی از سوی بسیاری از سازمان ها و وزارتخانه ها رعایت نمیشود به طوری که در سال گذشته در خصوص برخی از معلولیتها این موضوع از طرف وزارت آموزش و پرورش رعایت نشد.
وی توجه به نیازهای تجهیزاتی معلولان از قبیل سمعک، ساعت، عصا و ویلچر را از جمله وظایف سازمانی برشمرد و گفت: مددکاران اجتماعی به عنوان کارشناسان متخصص حوزه کاری خود باید شناخت کافی از نیازهای توانبخشی و کمک توانبخشی گروه هدف خود داشته باشند، اینکه یک فرد ناشنوا نیاز به چه نوع سمعکی دارد، بنابراین هزینه کرد سازمان برای تهیه لوازم و وسایل توانبخشی بر اساس نیاز گروه هدف بسیار مهم و راهگشا است.
ساعی، با ملاحظه بودن، صمیمی بودن، حامی و منصف بودن و آکنده از شور و اشتیاق برای ارائه خدمات به مددجو را از جمله ویژگی های یک مددکار اجتماعی شایسته دانست و افزود: مددکار اجتماعی الهامبخش مددجوی خود بوده و به نظر دیگران احترام گذاشته و رازدار آنها است و همچنین به پیشنهادات و انتقادات مددجویان ارزش قائل بوده و در افزایش مشارکت آنان باید سعی کند که خوشبختانه در بهزیستی استان از این دسته از مددکاران اجتماعی زیاد داریم.