تندیس «رابرت میلیگان» تاجر برده در قرن ۱۸ میلادی دومین اثری است که دیروز (سهشنبه) از مقابل موزه داکلندز لندن برچیده شد. در حالی که این رویداد با کف و هورای معترضان به نژادپرستی صورت گرفت، مقامهای موزه مدعی شدند محل نصب تندیس رابرت میلیگان، کسی که گفته میشود ۵۲۶ برده جامائیکایی داشته، مناسب نبود.
در همین حال صادق خان شهردار لندن که به لطف بحران کرونا یک سال دیگر بر کرسی شهرداری لندن تکیه خواهد زد، دستور داده تا همه مجسمهها و اسامی خیابانهای پایتخت انگلیس بازنگری شوندد.
وی خواستار برچیده شدن تندیسهای مربوط به بردهداران شده و گفته، لندن باید با واقعیت تلخ تاریخ بردهداری خود روبرو شود.
صادق خان با بیان این ادعا که لندن امروز یکی از شهرهای چند فرهنگی در جهان بهشمار میرود تصریح کرد، تظاهرات ضد نژادپرستی، نمادهای دوران بردهداری را برجسته کرده است.
همزمان تظاهراتکنندگان انگلیسی دیروز (سهشنبه) خواستار برچیده شدن مجسمه سیسیل رودز، بازرگان و سیاستمدار انگلیسی قرن نوزدهم، از سردر یکی از دانشکدههای دانشگاه آکسفورد شدند.
بیش از یکهزار تظاهرکننده در مقابل دانشکده اوریل، تجمع کرده و شعار میدادند «شرم بر تو». معترضیان، رودز را «نماینده استعمارگری، امپریالیسم و بردهداری» خواندند. ۲۶ نماینده مجلس نیز از برچیده شده این تندیس حمایت خود را اعلام کردهاند.
تندیس «هنری دانداس» سیاستمداری که در قرن ۱۸ میلادی مانع تصویب لایحه حذف نظام بردهداری شد، نیز در فهرست معترضان ضدنژادپرستی قرار دارد. تندیس او در میدان معروف «سنت اندرو» در شهر ادینبرو قرار دارد و «ادم مکوی» رئیس شورای شهر به کنایه گفته است که از حذف این اثر، ناخرسند نخواهد شد.
همچنین رئیس شورای شهر کاردیف از پایین کشیدن تندیس «سر توماس پیکتون» بردهدار حمایت کرده و شورای شهر پلیموث نیز خواستار تغییر نام میدانی شده که به اسم یکی دیگر از بردهداران نامگذاری شده است.
در همین پیوند، بیش از ۱۳۰ شورای شهر انگلیس خواستار برچیده شدن تندیس افرادی شدهاند که با استعمارگری و بردهداری مرتبط هستند.
این تحولات در حالی صورت میگیرد که معترضان به نژادپرستی یکشنبه گذشته در اقدامی نمادین مجسمه «ادوارد کلستون»، یکی از بردهداران ثروتمند قرن ۱۷ را دیروز در شهر بریستول سرنگون کرده و به آب انداختند. اقدامی که با واکنش نخست وزیر انگلیس روبرو شد و تظاهرکنندگان را اراذل و اوباش خواند.
تحلیلگران معتقدند، دومینوی واژگونی تندیس سیاستمدارانی که باعث گسترش فقر و نابرابری اجتماعی شده، با قتل مرد سیاهپوستی که دو هفته پیش به دست پلیس سفیدپوست آمریکا کشته شد آغاز شده است.
اعترضها به نژادپرستی پس از آن بالا گرفت که جورج فلوید هفتم خردادماه در حالی که پلیس سفیدپوست شهر مینیاپولیس ایالت مینهسوتا آمریکا زانوی خود را بر گلوی او گذاشته بود، فریاد میزد «زانویت را بردار، نمیتوانم نفس بکشم» به قتل رسید. این مساله باعث گسترش موج نارضایتی از تبعیضنژادی و نابرابری در سراسر این کشور و جهان شد.
رسانهها، گستردگی این اعتراضها را با تظاهراتی مقایسه میکنند که در سال ۱۹۶۸ در پی ترور «مارتین لوترکینگ» رخ داد با این تفاوت که بیشتر کارشناسان معتقدند این اعتراضها گستردگی بیشتری یافته است.
در روزهای گذشته معترضان انگلیسی به نشانه مخالفت به نژادپرستی و اعلام همبستگی با مردم آمریکا، در لندن و چند شهر دیگر دست به تظاهرات زدهاند. آنها فهرستی از ۶۰ تندیس متعلق به دوران بردهداری در این کشور را برای براندازی تهیه کردهاند.
2023