با توجه به گرم شدن هوا و از بین رفتن بسیاری از محدودیت‌هایی که امسال به دلیل شیوع بیماری کرونا وجود داشت، میل به شنا در آب‌های روباز افزایش یافته است و در چند هفته اخیر بویژه در ایام تعطیلات شاهد حضور تعداد زیادی از مردم و گردشگران در کنار رودخانه‌ها و سدها در استان اصفهان بودیم؛ آب‌های روباز شامل رودخانه‌ها ، کانال‌ها ، استخرهای کشاورزی و باغ‌ها و سدهاست.
جریان آرام آب در بسیاری از رودخانه‌ها به طور کامل گمراه کننده است و چه بسا وقتی افراد مختلف برای شنا یا آب‌تنی کردن وارد آن شدند، با شرایطی متفاوت از تصور خود مواجه می‌شوند از جمله سردی شدید دمای آب، وجود گودال‌ها و جریان گردابی آب و همین امر در برخی موارد منجر به غافلگیری شناگران و حتی ایست قلبی آنها شده است.
به گفته مجید فراست سرپرست تیم غواصی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان، بیشترین قربانیان غرق شدگی در رودخانه‌ها و آب‌های جریان‌دار، افرادی هستند که با فنون شنا آشنا بودند اما آنها به دلیل جریان آب و عدم کنترل و تعادل دچار حادثه می‌شوند.
استخرهای ذخیره آب و کشاورزی نیز با وجودیکه مکان محصور شده و فاقد جریان آب هستند اما تا کنون قربانیان بسیاری گرفتند زیرا آنها دارای عمق زیاد و سطح شیبدار و کامل لیز به دلیل استفاده از پلاستیک هستند و اگر فردی در آن گرفتار شود و امکانات نجات و امداد وجود نداشته باشد نمی‌تواند خود را به بیرون از استخر بکشاند و دچار خفگی می‌شود.
سال گذشته بر اساس آمار پزشکی قانونی اصفهان، ۹۳ نفر (شامل ۸۰ مرد و ۱۳ زن) بر اثر غرق‌شدگی در این استان جان خود را از دست دادند که نسبت به سال ۹۷ حدود ۷۸ درصد افزایش یافت.
بر اساس این گزارش سال گذشته ۲۱ نفر در فصل بهار، ۵۰ نفر در تابستان، ۱۴ نفر در پاییز و هشت نفر در زمستان در این استان جان خود را بر اثر غرق شدگی از دست دادند که بیشترین آنها در فصل تابستان (۲۱ نفر در تیر، ۱۳ نفر در مرداد و ۱۶ نفر در شهریور) بودند.
بر اساس گزارش پزشکی قانونی اصفهان، آمار تلفات غرق‌شدگی در سال ۱۳۹۸ شامل ۲۰ نفر در رودخانه، ۲۴ نفر در استخر کشاورزی، ۲۳ نفر در کانال های آب، ۱۱ نفر در استخر شنا، چهار نفر در دریاچه مصنوعی و سد، سه نفر در چاه، ۲ نفر در حوض یا حوضچه و ۶ نفر در سایر مکان‌هاست.
نگاهی به حوادث پارسال نشان می‌دهد که بیشتر این غرق شدگی‌ها در بستر رودخانه زاینده‌رود و کانال‌های منشعب از آن و استخرهای کشاورزی رخ داد؛ سال گذشته زاینده‌رود با توجه به بارندگی‌های خوبی که صورت گرفت، در استان جریان داشت و بیشتر حوادث غرق شدگی در آن در فصل گرما و در شهرهای ساحلی این رودخانه رخ داد.
امسال با وجود هشدارهای فراوانی که توسط مسوولان داده شد شاهد حادثه‌های مختلف غرق شدگی در رودخانه‌ها، استخرها و سدها در استان اصفهان بودیم از جمله غرق شدن ۲ کودک دو قلو و یک جوان ۳۰ ساله در استخر کشاورزی و یک نوجوان ۱۷ ساله و یک زن جوان در زاینده‌رود.
۲ برادر دوقلوی ۲ و نیم ساله عصر یکشنبه بیست و هشتم اردیبهشت امسال در یک استخر کشاورزی در شهر ورزنه از توابع شهرستان اصفهان غرق شدند و جان خود را از دست دادند، اوائل خرداد جاری نوجوان ۱۷ ساله‌ای که همراه خانواده خود از اصفهان برای تفریح به اطراف زاینده رود در منطقه باغبهادران رفته بود، در رودخانه غرق شد و جسد او پس از ۱۰ روز در حوالی "پُل کله" در همان منطقه از آب بیرون آورده شد.
اواخر فروردین امسال نیز یک زن جوان در حوالی سد تنظیمی در رودخانه زاینده‌رود در محدوده چادگان غرق شد و جان باخت و همچنین یک مرد جوان ۳۰ ساله اواسط اردیبهشت امسال بدلیل غرق شدگی در استخر ذخیره آب در فلاورجان جان خود را از دست داد.
جان باختن ۱۷ نفر سال جاری در آب‌های رو باز اصفهان
از ابتدای فروردین تا کنون که نزدیک به سه ماه از سال ۹۹ می‌گذرد ۳۰ مورد حادثه غرق شدگی در استان اصفهان گزارش شده است که ۱۷ نفر بر اثر آن جان خود را از دست دادند.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان با اشاره به این آمار گفت: هشت نفر از این جان باختگان در استخرهای کشاورزی و ذخیره آب، پنج نفر در رودخانه‌ها (چهار نفر در زاینده رود و یک نفر در سمیرم) و چهار نفر در کانال‌های آب، استخر باغ‌های شخصی و سدهای مخزنی فوت کردند.
منصور شیشه‌فروش در گفت و گو با ایرنا ، افزود: به مردم هشدار می‌دهیم که از شنا کردن در بستر رودخانه‌ها و کانال‌های منشعب از آن خودداری کنند.
وی با بیان اینکه بستر رودخانه زاینده‌رود، ناهموار است و جریان آب، افراد را به داخل خود می‌کشد، تصریح کرد: همچنین دمای آب رودخانه سرد است و شوک ناگهانی ناشی از سرما و همچنین جریان آب باعث افزایش احتمال غرق شدن می‌شود از طرفی کانال‌های آب نیز شکل ذوزنقه‌ای و شیبدار دارند و احتمال غرق شدن در آن زیاد است.
شیشه فروش با اشاره به اینکه حجم آب زاینده‌رود در پایین دست رودخانه در چند روز اخیر بدلیل کاهش خروجی سد، کمتر شده است، تصریح کرد: اما همچنان این رودخانه در بالادست بویژه مناطقی مانند باغبهادران جریان دارد.
وی با بیان اینکه شهرستان‌هاید لنجان و فلاورجان به ترتیب ۶۰ و ۲۵ کیلومتر از بستر رودخانه زاینده‌رود را در خود دارند، خاطرنشان کرد: حدود ۳۰ بند عرضی در این رودخانه از چم آسمان (در لنجان) تا ناژوان اصفهان برداشته شده که حالت خندقی در بستر آن ایجاد کرده است.
وی با بیان اینکه رودخانه‌های شهرستان‌های سمیرم و فریدونشهر مانند خِرسان و ماربُر نیز برای شنا کردن خطرآفرین هستند، خاطرنشان کرد: مردم باید از شنا کردن در سدهای مخزنی از جمله سدهای باغکل در خوانسار، خمیران در تیران، کوچری در گلپایگان و قره قاچ، حنا و کمانه در سمیرم پرهیز کنند.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان به سه هزار و ۳۰۰ استخر کشاورزی و ذخیره آب در این استان نیز اشاره و اضافه کرد: مالکان این استخرها باید نسبت به نصب فنس، طناب و نردبان نجات و تابلوی هشدار اقدام کنند.
شیشه‌فروش با بیان اینکه شهرداری‌های شهرهای اطراف زاینده‌رود برای پیشگیری از حوادث احتمالی، دارای گشت بازرسی بویژه در روزهای تعطیل هستند، تاکید کرد: شنا کردن در این محدوده‌ها ممنوع است و از مردم می‌خواهیم که به این هشدارها توجه کنند.
تشکیل تیمی از ۱۲ غواص حرفه‌ای در اصفهان
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان با اشاره به جلسه‌هایی که در زمینه پیشگیری از غرق شدگی در اصفهان تشکیل شده است، گفت: ما همه شهرداری‌های شهرهای اطراف زاینده رود را فراخوان کردیم و از آنها خواستار اتخاذ تدابیر و اقدام‌های سریع در این زمینه شدیم همچنین شهرداری ها و شرکت آب منطقه ای اصفهان باید گشت‌های بازرسی در اطراف رودخانه‌ها و سدها داشته باشند.
شیشه‌فروش با بیان اینکه همه شهرداری‌های شهرهای دارای ساحل رودخانه‌ای باید تیم واکنش سریع برای نجات در آب‌های رو باز داشته باشند، تصریح کرد: علاوه بر این مقرر شد که تیمی متشکل از ۱۲ غواص حرفه‌ای و نخبه در استان اصفهان ایجاد شود تا در مواقع ضروری بتوانند پشتیبانی لازم را برای نجات مغروقین داشته باشند.
شنا در رودخانه، استخر کشاورزی و کانال آب ممنوع است
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان همچنین شنا کردن در رودخانه‌ها، استخرهای کشاورزی و کانال‌های آب را ممنوع دانست و اظهار داشت: از اداره کل میراث فرهنگی خواسته‌ایم تا این موضوع را به همه تورهای گردشگری استان اعلام کند همچنین دهیاری‌ها و شهرداری‌ها موظف شدند تا نسبت به اطلاع رسانی در این زمینه اقدام کنند.
وی با بیان اینکه شرکت‌های آب منطقه ای تهران و قم نیز باید نسبت به استقرار تیم امداد و نجات و غواصی در سد کوچری در گلپایگان اقدام کنند، افزود: این سد تا کنون چندین حادثه غرق شدگی داشته است.
شیشه فروش یکی از مناطق پر خطر در این زمینه را آب ملخ در سمیرم خواند و خاطرنشان کرد: اداره میراث فرهنگی سمیرم و دهیاری مربوطه باید تمهیدات لازم را برای پیشگیری از حوادث احتمالی در این منطقه اتخاذ کنند.
وی با بیان اینکه اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری نیز باید نسبت به نصب تابلوی شنا ممنوع در کنار همه منابع آبی اقدام کند، تصریح کرد: شهرداری‌ها نیز باید نسبت به نصب تابلوهای هشدار دهنده و تجهیزات حفاظتی در کنار کانال های انشعاب آب اقدام کنند.
بیشترین غرق شدگی‌ها در اصفهان در استخرهای کشاورزی است
سخنگو و رییس اداره ارتباطات سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری اصفهان نیز با بیان اینکه ما همواره نسبت به شنا کردن در آب های رو باز به مردم هشدار می‌دهیم، گفت: مشکل ما فقط رودخانه ها نیستند بلکه استخرهای کشاورزی و سدها نیز قربانیان بسیاری گرفته‌اند.
فرهاد کاوه آهنگران با بیان اینکه بیشتر موارد غرق شدگی در اصفهان مربوط به استخرهای کشاورزی است، افزود: جنس این استخرها از پلاستیک یا تیوب است و اگر فردی داخل آن افتاد به سختی می‌تواند خود را از آن خارج کند و لازم است که این استخرها به طنابچه نجات مجهز باشند.
وی به مناطق پر مخاطره ای در این زمینه مانند باغبهادران، دیزیچه و دریاچه سرارود مبارکه اشاره و اضافه کرد: نیروهای آتش نشانی اصفهان امسال چهار نفر را از رودخانه زاینده رود نجات دادند که شامل ۲ مرد، یک زن و یک کودک بودند.
به گفته وی، بسیاری از افرادی که در رودخانه‌ها غرق شدند مدعی حرفه‌ای بودن در شنا بودند درحالیکه آنها توجه نمی‌کنند که آب رودخانه با آب راکد در استخر سرپوشیده متفاوت است و در بستر آن علاوه بر گودال‌های مختلف انواع زباله و ریشه‌های درختان وجود دارد از طرفی برخی از آنها دچار گرفتگی و انقباض عضلانی یا سکته قلبی داخل آب رودخانه می‌شوند.
کارشناسان امداد و نجات همواره تاکید کرده اند که با توجه به اینکه بیشترین آمار حوادث آبی در موارد بیش از یک جان باخته مربوط به شخص دوم است که برای نجات حادثه‌دیده، به آب می‌زند در صورت مشاهده چنین مواردی لازم است که تا رسیدن نیروهای امدادی، برای کمک رسانی به فرد تکه چوب، طناب، تیوب باد شده خودرو و یا حلقه نجاتی به سمت فرد پرتاب و فرد را به کنار رودخانه هدایت کنند.
زاینده رود، مرغاب، دربند، زرچشمه، ماربر، گلهرود، هینی ، گلپایگان، نابر، قمصر و قهرود از جمله رودخانه‌های استان اصفهان هستند.