پاس گل دبیر کل به آمریکا
یک روز پس از آنکه مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا در تماس با دبیرکل سازمان ملل متحد درباره طرح پیشنهادی خود برای تمدید ممنوعیت تسلیحاتی ایران تبادل نظر کرد. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در گزارشی به شورای امنیت خبر داد که موشک‌های کروز و تجهیزاتی که سال گذشته در حمله به تاسیسات نفتی آرامکو و فرودگاه بین‌المللی ابها عربستان سعودی، و دست‌کم دو حمله پیش از آن از آنها استفاده شده منشاء ایرانی داشته‌اند.
این گزارش هنوز به طور رسمی منتشر نشده اما خبرگزاری رویترز روز گذشته پنج‌شنبه ۲۲ خرداد اعلام کرد به نسخه‌ای از آن دست یافته و بخش‌هایی از گزارش را منتشر کرد. دبیرکل سازمان ملل به اعضای شورای امنیت خبر داده چندین سلاح و تجهیزاتی که نیروهای آمریکایی در نوامبر ۲۰۱۹ و فوریه سال جاری در منطقه ضبط کرده‌اند نیز منشاء ایرانی داشته‌اند.
رویترز می‌گوید گوترش در گزارش خود یادآور شده برخی تجهیزاتی که آمریکا در منطقه ضبط کرده مشخصات مشابهی با تجهیزات ساخت یک شرکت ایرانی دارند و روی برخی از آنها نوشته فارسی وجود دارد.
به دنبال انتشار این خبر،وزارت امورخارجه در بیانیه‌ای ضمن رد ادعاهای دبیرخانه سازمان ملل متحد که به نظر می رسد تحت فشارهای سیاسی رژیم های آمریکا و عربستان صورت گرفته، مراتب نگرانی عمیق خود را در قبال استفاده ابزاری از دبیرخانه سازمان ملل متحد برای اهداف سیاسی ابراز کرد.
وزارت امور خارجه با اشاره به رویکرد دوگانه و متناقض دبیرخانه سازمان ملل متحد اعلام کرد:« در حالی که این دبیرخانه بر اساس تفسیر غیرمعمول از قطعنامه ۲۲۳۱ تاکنون از گزارش موارد متعدد نقض برجام توسط آمریکا و کشورهای اروپایی خودداری کرده و حتی با خروج آمریکا از برجام که نقض آشکار قطعنامه ۲۲۳۱ است در نهایتِ تسامح و ابهام برخورد کرده است؛ اما در موضوعی که دبیرخانه طبق ترتیبات مرتبط با اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ اساسا اختیاری در آن ندارد ورود کرده و اقدام به تهیه گزارش به اصطلاح تخصصی می کند.»
وزارت امور خارجه در بیانیه خود به همزمانی انتشار گزارش دبیرخانه با تلاشهایآمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران اشاره کرده است. نکته جالب در این خصوص این است که مفاد مندرج در بیانیه دو هفته قبل از انتشار توسط آمریکا مورد استناد قرار گرفته و اکنون این شائبه را تقویت می کند که این گزارش به سفارش آمریکا و برای بهره‌برداری توسط آن کشور در شورای امنیت علیه ایران تهیه شده است.
حقیقت امر این است که آمریکای ترامپ کوچکترین اهمیتی به نهادها و سازمان‌های بین المللی قائل نیست و در بسیاری از موارد حتی به توافقنامه مقر هم پایبند نیست و برای دپیلمات‌هایی که به سازمان ملل متحد رفت وآمد می کنند محدودیت‌هایی اعمال می‌کند. در همین یکی دو سال اخیر روابط آمریکا با نهادهای وابسته به سازمان ملل متحد به میزان قابل توجهی تخریب شده است که از جمله می توان به مناسبات با یونسکو و دیوان کیفری اشاره کرد.
نکته قابل تامل اینکه این گزارش در یکی دو سال اخیر مسکوت مانده بود و اکنون بر اساس نیازهای آمریکا برای جلوگیری از پایان محدودیت‌های تحریم تسلیحاتی ایران این گزارش را منتشر کرده است. همین موضوع به تنهایی سندیت و استحکام گزارش گوترش را مخدوش کرده است.
در چنین شرایطی دنباله روی دبیرخانه سازمان ملل متحد از سیاست‌های خصمانه آمریکا آن هم در حالی که این نهاد اساسا هیچگاه به اتفاقاتی همچون بمباران چند ساله یمن توسط ائتلاف سعودی و تجاوز وحشیانه رژیم صهیونیستی علیه فلسطینیان واکنشی نشان نمی‌دهد، وجهه بی‌طرف بودن- ولو ظاهری- دبیرخانه و سازمان ملل متحد را به شدت تخریب می‌کند.
در همین خصوص محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه در مورد ادعای ایرانی بودن موشک‌هایی که در حمله به تاسیسات نفتی آرامکو مورد استفاده قرار گرفت، اظهار داشت: این صحبت‌ها، بی‌پایه و اساس است و متاسفانه دبیرخانه سازمان ملل هم نشان داد از تهدیدهای آمریکا تاثیر می‌پذیرد.منطقه شرایط ویژه و وخیمی دارد، عاقلانه آن است که کشورهای منطقه به جای آنکه زندانی گذشته باشند، درباره آینده با یکدیگر گفت‌وگو کنند.
حقیقت این است که آمریکا از زمان حضور ترامپ در کاخ سفید همه تلاش خود را برای زیر سوال بردن قطعنامه۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل و برجام که به آن منضم شده انجام داده است. انتظار می‌رود دبیرکل سازمان ملل از قطعنامه ای که مورد تایید نهاد حامی صلح و امنیت بین المللی است حمایت کند ولی در این مدت دفاع موثری از سوی دبیر کل سازمان ملل متحد از این قطعنامه مشاهده نشده است.