قطار تدبیر و امید در حالی از ایستگاه هفتم خود عبور کرد که بنا به اذعان کارشناسان سال پایانی این دولت میتواند به زمان مناسبی برای جمعبندی دستاوردهای دولت یازدهم و دوازدهم در حوزههای مختلف تبدیل شود. دستاوردهایی که از سوی برخی از منتقدان نادیده گرفته میشود. هرچند که رای ۲۴ میلیونی مردم ایران در اردیبهشت سال ۱۳۹۶ مهر تاییدی بر این دستاوردها بود اما داستان نقدهای غیرمنصفانه همچنان ادامه داشت.
حال در سال پایانی این دولت لازم است که نگاهی به وعدههای دولت تدبیر و امید در بخش ورزش داشته باشیم تا میزان تلاش دولت یازدهم و دوازدهم در این بخش برای مخاطبان بیش از پیش آشکار شود.
دولت روحانی سال ۱۳۹۲ در حالی سکان قوه مجریه را در اختیار گرفت که ایران در بخشهای مختلف به ویژه ورزش دچار آشفتگیهای زیادی بود. یکی از شعارهای رییس دولت تدبیر و امید «شعار ورزش برای همه» بود. هرچند که منتقدان از همان ابتدا شعار دولت در زمینه ورزش همگانی بهنوعی تکرار سخن پیشینیان میدانستند اما نگاهی به عملکرد دولت در این زمینه میتواند چرایی انتخاب این شعار را بهخوبی مشخص کند.
نخستین اقدام دولت تدبیر و امید برای تحقق شعار ورزش برای همه، توسعه ورزش همگانی بود. مشارکت مردم را در فعالیتهای ورزش همگانی از ۱۰ درصد در سال ۹۲ به ۲۱ درصد در سال ۹۵ برساند و این موضوع بزرگترین دستاورد دولت در چهار سال نخست بود که در راستای وعده و شعار «ورزش برای همه» انجام گرفت.
دولت در برنامه ششم توسعه بر اساس ماده ۹۴ قانون، مصوب کرد ۲۷ صدم درصد از ۹ درصد مالیات بر ارزشافزوده را به توسعه بخشهای مختلف ورزش از جمله همگانی، روستایی عشایری، بانوان و زیرساختها اختصاص دهد که شاید مهمترین فرصت قانونی برای توسعه ورزش همگانی است.
همچنین بر اساس آمار دو سالانهای که مرکز آمار ایران ارائه کرده است میزان مشارکت جمعیت شهری و روستایی در ورزش همگانی از حدود ۴۴ درصد در سال ۱۳۹۴ به بیش از ۵۱ درصد در سال ۱۳۹۶ رسید که گام بزرگ و قابلتوجهی است. در سال ۱۳۹۲ در سطح کشور ۷۶۸ برنامه پیادهروی خانوادگی برگزار شد که تا سال ۱۳۹۶ این تعداد به شمار ۵۸۶۶ برنامه رسیده است.
یکی دیگر از برنامههای دولت یازدهم درزمینه تحقق شعار ورزش برای همه، افزایش سهم ورزش در برنامههای اوقات فراغت بود. بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران سهم ورزش در اوقات فراغت از ۱۲ دقیقه به نزدیک ۲۰ دقیقه رسیده است که نویددهنده ورود جدی ورزش به زندگی مردم است.
طراحی و راهاندازی نزدیک به هفت هزار خانه ورزش روستایی بهویژه در استانهای شرقی کشور از دیگر کارهایی است که راستایی تحقق شعار ورزش برای همه، در سطح کشور انجام داده است.
البته توجه به ورزش همگانی و توسعه آن در مناطق مختلف کشور تنها دستاورد دولت تدبیر و امید نبود بلکه یکی از مهمترین برنامههایی که رییس جمهوری و تیم مدیریتی او در دستور کار قرار داد حمایت از قهرمانان ورزشی بود. حسن روحانی در زمان تبلیغات انتخاباتی خود در سال ۱۳۹۲ اعلام کرد که باید شرایطی فراهم شود که قهرمانان ورزشی ما بعد از پایان کار خود کنار گذاشته نشوند؛ ورزشکاران افتخار ملت هستند و ما باید از آنها تا پایان عمرشان حمایت کنیم.
رییس جمهور در آن زمان در حالی وعده رسیدگی به وضعیت استخدامی قهرمانان ملی را داد که رسانه ملی و بسیاری از خبرگزاری داستانهای فراوانی از زندگی در سختی قهرمانان و پیشکسوتان ورزشی ارائه میکردند. در این زمینه و برای پایان دادن به دغدغههای شغلی و اقتصادی ورزشکاران مدالآور قانونی برای استخدام قهرمانان بازیهای آسیایی، جهانی، المپیک و پارالمپیک تصویب شد.
تصویب این قانون در هیات دولت گام مهمی در جهت حمایت از مدالآوران کشورمان بود زیرا تا پیش از بازیهای المپیک «ریو» ۲۰۱۶ قانونی برای جذب و استخدام قهرمانان ورزشی کشور وجود نداشت و تنها قانون برای حمایت از این قهرمانان، معافیت آنان از خدمت سربازی بود.
دیگر وعده انتخاباتی رییس دولت تدبیر و امید مبارزه با فساد در ورزش بود. او در تبلیغات انتخاباتی خود با بیان اینکه در برخورد با فساد جای هیچگونه کمکاری وجود ندارد، گفت: اگر در مواردی تخلف، فساد و ایرادی هم بود باید واقعاً برخورد صورت گیرد و مجازات این قشر از جامعه باید بیش از مجازات معمولی باشد چرا که محیط ورزش محیط مقدسی است و این قداست باید حفظ شود.
در دولت تدبیر و امید همچنین گزارش فساد در فوتبال در کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی مطرح و بعد از تحقیقات صورت گرفته قرائت شد. در سایه چنین تدبیری بود که چند فصل پیش با اصرار وزارت ورزش و جوانان برای اولین بار در تاریخ فوتبال ایران، مبلغ قرارداد همه بازیکنان و اعضای کادر فنی تمام ۱۶ باشگاه لیگ برتری رسانهای شد.
تا پیش از این، همواره باشگاهها، بازیکنها و حتی سازمان لیگ و فدراسیون فوتبال در مقابل چنین اتفاقی مقاومت میکردند اما بالاخره برای نخستین بار، میزان دریافتی اهالی فوتبال به صورت شفاف در معرض دید مردم قرار گرفت.
اجرای طرح اصلاح نظام مالی فدراسیونهای ورزشی و ایجاد انضباط اقتصادی، عدالت بودجهای و شفافسازی مالی بهویژه در حوزه قراردادهای ورزش حرفهای، ۲ اقدام مهم وزارت ورزش و جوانان در حوزه مالی بوده است.
پیش از انتخابات ریاست جمهوری یازدهم حسن روحانی عنوان کرد «شعار دولت تدبیر و امید فرهنگ ورزش و ورزش فرهنگی است. یعنی در کنار گسترش فرهنگ ورزش میخواهیم ورزش نیز فرهنگی باشد و در عین ارزان و در دسترس بودن در خانهها، مدارس، دانشگاهها، مساجد و حسینیهها و حوزههای علمیه، اصالت ورزش نیز در همهجا دیده و حس شود.»
بر پایه چنین شعار بود که دولت یازدهم در خرداد ماه ۱۳۹۵ نظامنامه فرهنگی برای ساختار بندی ورزش کشور تصویب کرد.
ساماندهی وضعیت رسانهای ورزش کشور (رسانه ملی٬ رسانههای مکتوب و الکترونیک) و ارتقاء کیفی و تقویت رویکردهای فرهنگی و اخلاقی آن از طریق تشکیل «شورای نظارت بر مطبوعات ورزشی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی» و تشکیل «شورای سیاستگذاری و نظارت بر برنامههای ورزشی در سازمان صداوسیما» با همکاری وزارت ورزش و جوانان، تقویت و ارتقاء روحیه پهلوانی و پاسداشت ارزشهای معنوی و اخلاقی همچون مردمدوستی٬ ایثارگری و عدالتخواهی در بین مربیان و مدیران ورزش کشور، توسعه و ارتقاء کیفی و کمی ورزش بانوان و ترویج فرهنگ حاکم بر ورزش بانوان کشور بهعنوان الگوی مطلوب زن مسلمان در عرصههای ورزشی ملی و بینالمللی، تقویت و ارتقاء سلامت عمومی و کاهش آسیبهای اجتماعی در جامعه بافرهنگ سازی ورزش همگانی در بین همه اقشار مردم و تقویت و نهادینهسازی ورزشهای ملی و بازیهای بومی و محلی و اشاعه فرهنگ و ارزشهای حاکم بر آنها در همه عرصههای ورزشی از مهمترین بند هایی بود که در این نظامنامه فرهنگی بر روی آن تاکید شده بود.