موج دوم شیوع بیماری‌های عفونی و واگیر به معنی کاهش موارد جدید بیماری به دلیل کنترل یا تدابیر درمانی و اولیه است و اگر دوباره تعداد مبتلایان به دلیل غفلت از رعایت بهداشت افزایش یابد باید در انتظار موج دوم بود.
موج دوم ممکن است با افزایش ابتلا در گروه‌های سنی یا جمعیتی خاص یا در مناطق به خصوصی در هر کشوری همراه باشد و در مواردی حتی شدیدتر گسترش یابد.
نگرانی از موج دوم کرونا در حالی افزایش یافته که بسیاری از کشورها به سمت بازگشایی و برداشتن مقررات محدودیت تردد و قرنطینه حرکت کردند. تحقیقات درباره دیگر انواع ویروس نشان می دهد که خشکی هوا و پرتو فرابنفش آفتاب در تابستان، شرایط را برای ویروس در بیرون بدن میزبان نامساعد می‌کند اما پس از برداشته شدن قرنطینه و عادی شدن بیشتر کسب و کارها و تردد مردم در فضای زندگی شهری، این نگرانی به وجود آمده که مردم با رعایت نکردن پروتکل های بهداشتی و فاصله گذاری فردی سبب ایجاد موج دوم کرونا شوند.
دکتر مهرداد روانشاد عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا در پاسخ به سوالی درمورد ورود موج دوم کرونا به کشور گفت: هنوز موج دوم این بیماری گزارش نشده است اما به دلیل توسعه و ارتقای امکانات تشخیصی بیماری کرونا، بیمارانی که پیش از این شناسایی نمی‌شدند، تشخیص داده شده و بنابراین تا حدودی آمار مبتلایان به کرونا بیشتر از قبل اعلام می‌شود.
وی افزود: اما اگر فاصله‌گذاری فردی و پروتکل‌های بهداشتی رعایت نشود، موج دوم بیماری و شیوع ویروس اتفاق می افتد. از طرفی دلیل کاهش مرگ و میر کرونا در کشور همان رعایت پروتکل های بهداشتی بود که به خوبی اجرا و با ادامه دار بودن این روند از ایجاد موج دوم کرونا می توان جلوگیری کرد. ولی غفلت از آن سبب شیوع و پیدایش موج دوم می شود که گاهی می‌تواند شدیدتر و گسترده‌تر باشد.
استاد ویروس شناسی پزشکی دانشگاه تربیت مدرس با تاکید بر این که اگر پروتکل‌های بهداشتی رعایت نشود، می‌توان در آینده شاهد موج دوم کرونا بود، تصریح کرد: در سال ۱۹۱۸ آنفولانزا اسپانیایی ۵۰۰ میلیون نفر تا یک سوم مردم سراسر دنیا را درگیر کرد البته مردم با رعایت موارد بهداشتی تا حدودی توانستند جلوی گسترش بیشتر مرگ و میر را بگیرند اما کنار گذاشته شدن اصول فاصله‌گذاری فردی و اصول بهداشتی سبب بروز موج دوم آنفولانزا و مرگ و میر بیش از ۵۰ میلیون نفر انسان در سراسر جهان شد.
روانشاد درباره این که گفته می‌شود رفتار ویروس تغییر کرده و بعضی از افراد بدون علائم بالینی کرونا گرفته و در نهایت منجر به مرگ شده است، یادآور شد: از نظر فنوتیپ و بیماری زایی ویروس کرونا، تغییری گزارش و مشاهده نشده است، اما دلیل مشاهده علائم جدید به دلیل افزایش و ارتقاء سیستم‌های تشخیصی و شناخت بهتر ویروس است که البته می‌تواند سایر بیمارها و علایم بالینی را ایجاد کند.
وی با تاکید بر این که کمبود سیستم‌های تشخیص ویروس کرونا مشکل روزهای ابتدایی شیوع بود که امروزه خوشبختانه حل شده است، گفت: در ابتدای شیوع کرونا سرفه و تب مهم ترین علامت بالینی برای تشخیص کرونا بود اما امروزه دقت سیستم‌های تشخیصی کرونا افزایش یافته بنابراین سایر علایم علاوه بر سرفه یا تب در بیماران دیده شده است.
استاد ویروس شناسی پزشکی دانشگاه تربیت مدرس ادامه داد: به صورت عمومی ویروس کرونا اغلب کشش به سمت دستگاه تنفسی دارد اما در مواردی درگیری دستگاه قلبی-عروقی و کلیوی فرد بیمار نیز گزارش شده است. در بسیاری از بیماران درد قفسه سینه، سردرد و عدم توانایی در حرکت و حتی تظاهرات پوستی نیز ظاهر می شود.
روانشاد با بیان این که بیمارانی هستند که علایم بالینی مشخصی ندارند ولی کرونا آنها مثبت است، توضیح داد: بیمارانی بودند که مجبور به عمل جراحی با این شرایط شدند اما سوال اینجاست که آیا کرونا در روند پیوند اعضا و یا سایر بیماری ها می‌تواند تداخلی ایجاد کند؟ که در این زمینه همکاری مشترک با بعضی از اساتید و پزشکان برای رسیدن به پاسخ در حال انجام است.
یکبار ابتلا به کرونا فرد را واکسینه نمی‌کند
وی درباره این که گفته می‌شود هر فردی که به کرونا مبتلا شود دیگر گرفتار این ویروس نمی شود، اظهار داشت: این یک شایعه مخرب است، تحقیقات و مشاهدات نشان داده است که بسیاری از بیماران بهبود یافته دوباره می‌توانند به ویروس آلوده و بیماری در آنها ظاهر شود.
این استاد ویروس شناسی پزشکی دانشگاه تربیت مدرس ادامه داد: همچنین اگر افرادی بیان کنند که کرونا گرفته‌اند و دیگر به این ویروس دچار نمی‌شوند، این سبب می‌شود که از اصولی بهداشتی تخطی کرده و شاهد ایجاد موج دوم کرونا باشیم چرا که شیوع مجدد بیماری وابسته به فعال شدن مجدد زنجیره انتقال عفونت و به دلیل عدم رعایت اصول بهداشتی و یا غفلت افراد است.
گرما سبب از بین رفتن ویروس کرونا نمی‌شود
روانشاد با تاکید بر این که گرمای تابستان سبب از بین رفتن ویروس کرونا نمی‌شود، گفت: معمولا در فصول گرم سال به دلیل پایداری کمتر ویروس، بیماری های تنفسی از جمله کرونا در محیط خارج از بدن شیوع کمتری دارن اما باید در نظر گرفت که بروز موارد جدید همچنان در فصول گرم ادامه خواهد داشت و شرط شکست ویروس کرونا، رعایت اصول بهداشتی، فاصله فردی و استفاده از ماسک در محیط های بسته و پر ازدحام و شست و شوی مداوم و صحیح دست خواهد بود.
جامعه جهانی به تولید واکسن کرونا نزدیک شده است
استاد دانشگاه تربیت مدرس با بیان این که جامعه جهانی و محققان ایرانی به تولید واکسن کرونا نزدیک شدند، افزود: تولید واکسن برای تمامی بیماری‌ها یه مقوله زمان بر است البته طراحی‌های اولیه و آزمایش‌های لازم بر روی حیوانات آزمایشگاهی انجام شده تا مشخص شود که واکسن در جمعیت های انسانی خطرناک و مشکل ساز نیست.
روانشاد افزود: اگر نتایج به دست آمده قابل قبول باشد می‌توان از آن برای به صورت محدود و در صورت اثر بخش بودن برای عموم مردم استفاده کرد.
وی خاطرنشان کرد: بسیاری از کشورها از جمله ایران طراحی‌های لازم را انجام دادند و وارد مرحله آزمایش و گرفتن نتیجه برای تولید واکسن کرونا هستند در عین حل هر کدام که زودتر به نتیجه برسد، می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد و امیدواریم محققان ایرانی موفق به تولید واکسن شوند.