روزهای اول شیوع بیماری کرونا و هراسی که این ویروس در بین مردم ایجاد کرد، تقاضای کاذب استفاده از مواد شوینده، الکل، ماسک، دستکش و حتی برخی اقلام خوراکی مثل سیر، لیمو، زنجبیل را افزایش داد تا آنجایی‌که درمدت کوتاهی این اقلام با افزایش چند برابری نایاب شد.
اما با تدابیرخاص مسئولین و همکاری گروه های مردمی ظرفیت های تولید مواد ضدعفونی کننده و کارگاههای تولید ماسک به کار گرفته و نیاز کشور برطرف شد، با متعادل شدن قیمت ها عرضه مواد بهداشتی نیز به حالت عادی برگشت.
سازمان بهداشت جهانی درآخرین توصیه خود از نیمه دوم خردادماه استفاده از ماسک را برای مردم ضروری دانست، تدروس آدهانوم، دبیرکل سازمان بهداشت جهانی توصیه میکند: در مکانهای عمومی وسایل حمل و نقل، فروشگاهها و خیابان های شلوغ که حفظ فاصله اجتماعی وجود ندارد استفاده از ماسک ضروری و اجباری است.
وی در توصیه دیگر به سالمندان بالای ۶۰سال و افراد دارای مشکلات زمینه ای، بیماران خاص گفت: این قشر باید به طور ویژه از ماسک های استاندارد، استفاده کنند.
دبیرکل سازمان جهانی بهداشت در بخش دیگری از توصیه های خود کارکنان بهداشت و درمان در مناطقی که انتقال گسترده کرونا وجود دارد خطاب قرار داده و می گوید: هم اکنون نه تنها درمناطقی که بیماران مبتلا به کووید-۱۹ حضور دارند، بلکه باید در تمامی بخش‌های مراکز بهداشتی از ماسک استفاده کنند، برای مثال پزشکان شاغل در بخش‌های قلب و عروق یا بخش‌های دیگر باید استفاده از ماسک پزشکی را حتی اگر هیچ بیمار کرونا ویروس شناخته شده‌ای در آن بخش وجود نداشته باشد، ادامه دهند.
ایران کشوری پر تردد، ضرورت استفاده از ماسک
حضور در اجتماع و رفع نیازهای ضروری در جامعه ایران با فرهنگ و آداب خاص اجتماعی فرهنگی، در مجموع از آن جامعه ای پرتردد ساخته است . دید و بازدید ها، مراسم مذهبی، مراسم عروسی، ختم تا سرکشی از سالمندان، بازار گردی و خرید و دور همی از مولفه های مهم سبک زندگی ایرانی است که ظاهرا توصیه های جدی کارشناسان بهداشت و خطر ابتلا به بیماری هم نتوانسته این سبک زندگی را تغییر دهد.
از طرفی رکود اقتصادی و تعطیلی دراز مدت برخی کسب و کارها سبب شد تا محدودیت های مشاغل کم ریسک از طرف دولت لغو شود.حالا اماکن عمومی شلوغ و تردد جمعیت با عدم فاصله گذاری اجتماعی زیاد شده است به موازات آن شاهد افزایش بیماران در سطح کشور هستیم. اگر چه برخی تردد ها لازم و ضروری و در عین حال پر خطر است اما با بکار گیری توصیه های پزشکی همچون شستن دست، فاصله گذاری اجتماعی، دوری از اجتماعات غیرضروری و توصیه مهم استفاده از ماسک ، برای حفظ سلامت فردی و اجتماعی ، امری ضروری است .
ترویج فرهنگ استفاده از ماسک
ترویج فرهنگ عمومی استفاده از ماسک باید از طریق مسوولان، صنوف، دستگاه های دولتی، مردم، نهادهای آموزشی، ادارات به صورت اجباری رعایت شود، دستورالعمل هایی که در این زمینه وجود دارد اجرایی شود.
توصیهای که دانش آموزان ۲ مقطع پایه نهم و سال آخر دبیرستان در حوزه های امتحانی به درستی اجرا می شود، این روزها مدارس منتخب حوزه امتحانی با رعایت مواردی چون استفاده از ماسک اجباری برای دانش آموزان با همکاری خانوادهها و رعایت فاصله گذاری اجتماعی در آرایش صندلیهای آزمون و ضدعفونی کردن حوزه ها گام موثری در پیشگیری و قطع زنجیره برداشته اند.
اما برخی ادارات و به ویژه بانک ها به لحاظ موقعیت فیزیکی مکان و نامناسب بودن فضا نه تنها شلوغی جمعیت را در خود دارند بلکه اراده ای برای فرهنگ سازی و یا توصیه به استفاده از ماسک و رعایت فاصله اجتماعی ندارند.
آموزش همگانی
مهمترین نقش در کاهش بیماری های واگیر و غیر واگیر آموزش همگانی و ارتقای سطح آگاهی عمومی نسبت به هر نوع بیماری است، وظیفه ای که در بدو شروع بیماری کرونا با انسجام واتحاد ملی در رسانه های ارتباط جمعی رسمی کشور در سطح گسترده ای آغاز و نتایج مناسبی به همراه داشت.
با توجه به محدویت های آموزش حضوری کارشناسان بهداشت و درمان به هر نحو ممکن تلاش داشتند تا آخرین توصیه ها را به مردم ابلاغ کنند. آموزش ها باید تداوم یابد و فراگیر شود، بهره مندی از ماسک به عنوان یک سلاح کارآمد پیشگیرانه به ویژه در اماکن پرتردد و نحوه استفاده و حتی امحای ماسک ضرورت آموزشی محسوب می شود . وظیفه ای که باید از طریق کارگزاران مشاغل مهم مد نظر قرار گیرد.
دکتر محمد کاکاوند رییس شبکه بهداشت و درمان شهرستان بروجرد گفت: همه افراد جامعه باید نسبت به رعایت بهداشت فردی توجه لازم را داشته باشند و ضمن رعایت نکات بهداشتی و استفاده از ماسک در جاهای پرتردد ، نسبت به پیشگیری از انتشار ویروس کرونا کمک کنند.
وی ضمن تاکید بر استفاده از ماسک در اماکن عمومی افزود: رعایت فاصله گذاری اجتماعی و بهداشت فردی همچنان مورد تاکید است و حضور در تجمعات، مراسم ختم و عروسی و همچنین مکان های پر ازدحام می تواند خطر شیوع و انتقال ویروس کرونا را افزایش می دهد.
به گفته دکتر کاکاوند نباید با سهل انگاری به سمت افزایش شیوع کرونا پیش رفت بلکه باید هوشیارانه با رعایت دستورالعمل های بهداشتی و استفاده از ماسک ، بیماری را کنترل کرد که در این مسیر همکاری و رفتار مردم بسیار تعیین کننده است.
به منظور پیشگیری از ابتلا به کرونا؛معاونت پشتیبانی و توسعه دانشگاه لرستان نیز ، اعضای هیأت علمی، کارکنان و ارباب رجوع‌های دانشگاه را نسبت به استفاده از ماسک و دستکش موظف کرده است و از ورود اعضای هیأت علمی و کارکنان و ارباب رجوع‌هایی که ماسک و دستکش نداشته باشند، ممانعت می شود.
اگر چه ویروس کووید ۱۹ با گذشت عمر ۶ ماهه حضورش در کره خاکی خسارت فراوان به مردم و کشور های مختلف دنیا وارد کرد و موجب هراس در جوامع شد اما با گذشت زمان و کسب موفقیت های جهانی و کشوری در مبارزه با این بیماری به ویژه افزایش بهبودی بیماران در کشور ، اکنون با رعایت فاصله اجتماعی بازگشت به زندگی عادی از سر گرفته شده است.
اما این موضوع به هیچ عنوان نافی خطر بیماری برای گروه های متعدد جامعه نیست و خطر کماکان به خصوص برای سالمندان و افراد داری بیماری جدی است! اکنون که با رعایت توصیه های ساده جهانی،ملی و معنوی چون شستن دست، رعایت فاصله اجتماعی، رعایت بهداشت عمومی، عدم حضور در اماکن عمومی و اخیرا" استفاده از ماسک پزشکی می توان گام موثری در مسیر سلامت برداشت وزندگی سالم برای خود،خانواده وجامعه رقم زد.