در گزیده ای از گفت وگوی روزنامه آرمان ملی با فریدون مجلسی کارشناس مسایل بینالملل آمده است: نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی در وین اذعان کرد که در نشست شورای حکام هیچ رایگیری مجازیای در کار نخواهد بود. جلسه شورای حکام آژانس برگزار شد. این جلسه به صورت مجازی برگزار شد، اما اگر نیاز باشد که هر تصمیمی به خاطر عدم اتفاقنظر گرفته شود، رئیس جلسه یک نشست حضوری برگزار خواهد کرد تا طبق روند معمول رایگیری شود. هیچ رایگیری مجازیای در کار نخواهد بود. این موضعگیری نماینده روسیه از سوی برخی کارشناسان به نحوی حمایت این کشور از ایران قلمداد شده است و برخی نیز این گفتهها را سیاسی کردن این جلسه توسط روسیه علیه آمریکا میدانند؛ در برههای از زمان که به نظر میرسد روسیه، چین و اروپا نیز برای پایان دوره ریاستجمهوری ترامپ لحظهشماری میکنند و عصری که حتی متحدان ایالات متحده نیز دیگر تحمل سیاستهای این کشور را ندارند و هر روز به نحوی علیه آنها موضعگیری میکنند. جلسهای که با هدف فشار بر ایران شکل گرفت تا نتیجه آن به عنوان ضمیمهای به گزارش دبیرکل سازمان ملل پیوند خورد و علیه ایران با جدیت بیشتر استفاده شود، اما به نظر میرسد این اقدام آمریکا نیز ناموفق بوده است و به تنهایی بیش از پیش تحتسیاستهای ترامپ رسیده است. «آرمان ملی» در راستای بررسی این مساله گفتوگویی با فریدون مجلسی، کارشناس مسائل بینالملل داشته است که در ادامه گزیده ای از آن را میخوانید.
جلسه شورای حکام را چگونه ارزیابی میکنید و معتقد هستید این جلسه با چه اهدافی برگزار شده است؟
جلسه کاملا سیاسی شده است و عملا اصول حرفهای و فنی کنار گذاشته است. سایتهایی که امروزه آژانس قصد دارد از آنها بازدید کند ممکن است محلهایی محرمانه باشند که هیچ ارتباطی با برنامه هستهای ندارند و شاهد هستیم این امر با فشار برخی کشورها صورت میگیرد. این مقوله برای هیچ کشوری قابلقبول نیست و عملا استقلال کشورها را زیر سوال میبرد.
موضعگیری نماینده روسیه در خصوص رایگیری مجازی را میتوان یک اقدام در حمایت از ایران دانست؟
موضعگیری مقام روسی در جلسه مجازی شورای حکام یک بهانه برای مقابله با آمریکا و حمایت از ایران بوده است؛ بهانهای برای به تعویق انداختن جلسه شورای حکام علیه ایران بوده است. در روزهایی که کرونا سراسر جهان را فراگرفته است دیگر تفاوتی میان جلسه حضوری و مجازی وجود ندارد و بسیاری از نشستها بر همین مبنا سامان داده شدهاند. بنابراین این اقدام نیز سیاسی بوده و به نحوی در حمایت از ایران رقم خورده است. روسها اهرمهایی را در اختیار خود نگه میدارند تا در زمان معلوم از آنها در راستای منافع خود یا علیه منافع کشورهای رقیب استفاده کنند و به نظر میرسد این حمایت تلویحی هم در همین راستا انجام شده است. روسیه، چین و اروپا نیز به نظر میرسد از اقدامات ترامپ خسته شدهاند و شاید حتی این وقتکشیها برای به انتها رسیدن دوران حکومت او باشد. بسیاری از سازمانهای بینالمللی و کشورهای جهان از دوران حکومت ترامپ خاطره خوشی ندارند و حتی این اقدامات را میتوان پاسخی به اقدامات خودسرانه آمریکا دانست.
در صورتی که ایالات متحده در این مسیر ناکام شود از چه مسیرهای دیگری به ایران فشار وارد خواهد کرد؟
آمریکا از وارد کردن فشار به ایران خسته نخواهد شد و پس از جلسه شورای حکام مسیرهای دیگری را در پیش میگیرد. آنچه مهم است در این فشارها بیشتر مردم ایران تحتتاثیر قرار میگیرند و بیشتر در تنگنای اقتصادی میافتند. در این میان شاهد بودیم که آمریکا نیز تهدیدات خود را در خصوص تجارت با ونزوئلا عملی نکرد و صرفا در حد حرف باقی ماند. ایالات متحده در این میان از عملی نشدن و نتیجه ندادن تحریمهای خود ناراضی به نظر میرسد و به دنبال آن است که تحریمهای خود را به تمامی مسیرها و جنبهها گسترش دهد. در همین راستا آمریکا دنبال آن است که محاصره اقتصادی ایران را به عرصه دریایی و هوایی نیز بکشاند. از طرفی شاهد بودیم حتی نهادهای حقوقی کشور آمریکا نیز نسبت به مواضع دولت این کشور واکنش نشان داده و اذعان کردهاند که این فشارها یک امر غیرقانونی است و دولت آمریکا نمیتواند برخلاف قوانین بینالمللی نفتکشهای ایرانی را توقیف کند و افراد زیادی در آمریکا دخالت در این امر را تندروی و زیادهروی تلقی کردهاند و از دولت این کشور خواستهاند از هرگونه اقدام تحریکآمیز اجتناب کند. در این میان شاید یک یا دو کشور دیگر نیز در جهان وجود داشته باشد که ایران بتواند با آنها چنین تبادلهایی صورت دهد و در این راستا باید نیازهای این کشور برآورد شود. مقامات ایران در چنین تبادلاتی باید مراقب خطرات آن نیز باشند زیرا هر لحظه ممکن است در میان راه با موانعی رو به رو شوند که یکی از بدیهیترین آنها بازرسی از کشتیهای ایرانی است. این موانع و این تهدیدها به نظر نمیرسد جنبه تبلیغاتی داشته باشد و هر لحظه ممکن است تبدیل به یک درگیری شود. همان گونه که محاصره اقتصادی آمریکا به صورت جدی در حال اعمال شدن است و اثرات سوء زیادی بر اقتصاد ایران وارد کرده است، اما باید توجه کرد که ایران و ونزوئلا در مقابل زورگویی ایالات متحده به خوبی مقاومت کردهاند و به گونهای پیام آنها نیز به سایر کشورهای جهان در راستای مقابله با بیقانونی و زورگویی رسیده است. آمریکا به نظر میرسد در ادامه مسیر صرفا از جنبه اقتصادی فشارهای خود را افزایش دهد و این مسیر را همچون ماههای گذشته ادامه دهد.