به گزارش روز پنجشنبه پایگاه اینترنتی مدیکال نیوز تودی، دبیرکل سازمان بهداشت جهانی در کنفرانسی که ۱۵ فوریه ۲۰۲۰ برگزار شد، اعلام کرد که نه تنها سرگرم مبارزه با همه‌گیری یک بیماری هستند بلکه با همه گیری انتشار اطلاعات نادرست نیز در حال مبارزه هستند. وی تاکید کرد که اخبار نادرست سریعتر و آسانتر از این ویروس اشاعه می یابند و به همان اندازه خطرناک اند.
برای مثال ممکن است شنیده باشید که مصرف مکمل‌های ویتامین D یا رعایت یک رژیم غذایی با چربی بالا، کربوهیدرات کم و پروتئین متوسط (رژیم غذایی کتوژنیک) از انسان در برابر آلودگی به ویروس جدید کرونا محافظت می‌کند.
در این گزارش سعی شده است توضیح دهیم که چرا این باور و سایر باورهای موجود منشاء علمی ندارند.
باور نادرست اول: مصرف ویتامین D از آلودگی به ویروس کرونا پیشگیری می‌کند
برخی از مقالات ادعا می کنند اگر فردی مکمل های ویتامین D مصرف کند، احتمال ابتلای وی به SARS-CoV-۲ کمتر خواهد بود. این ادعاها تا حدودی بر اساس مقاله بحث برانگیزی است که در مجله Aging Clinical and Experimental Research منتشر شده است.
نویسندگان این مقاله ادعا می‌کنند که ارتباطی میان سطوح کم ویتامین D در خون مردم برخی کشورها و میزان بالای موارد ابتلا به کووید-۱۹ و مرگ‌های ناشی از این بیماری در این کشورها یافته اند.
محققان بر اساس این ارتباط فرض می کنند که مصرف مکمل‌های ویتامین D می‌تواند از ابتلا به کووید-۱۹ پیشگیری کند. این در حالی است که هیچ مدرکی برای اثبات این موضوع وجود ندارد.
محققان دانشگاه پزشکی آکسفورد در لندن با بررسی سریع شواهدی که اول مه ۲۰۲۰ منتشر شد، نتیجه گرفتند که هیچ مدرک بالینی در زمینه مصرف ویتامین D در پیشگیری از ابتلا به کووید-۱۹ یا درمان این بیماری وجود ندارد.
آنها نوشتند، هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد کمبود ویتامین دی، فرد را مستعد ابتلا به کووید -۱۹ می‌سازد. همچنین هیچ مطالعه ای نشان نداده است که مصرف مکمل‌های این ویتامین موجب پیشگیری یا درمان کووید-۱۹ می‌شود.
سایر محققان که داده‌های موجود در زمینه ارتباط بالقوه میان مصرف ویتامین D و ابتلا به کووید-۱۹ را بررسی می‌کنند نیز با نظر محققان دانشگاه آکسفورد موافق هستند.
گزارش متخصصان موسسه‌های مختلف در انگلیس، ایرلند، بلژیک و آمریکا که ۲۰ مه ۲۰۲۰ در مجله BMJ Nutrition, Prevention & Health منتشر شد نیز به عدم وجود شواهد حمایتی به نفع مصرف مکمل‌های ویتامین D برای جلوگیری از عفونت SARS-CoV-۲ اشاره دارد.
باور نادرست دوم: مصرف مکمل‌های روی موجب پیشگیری از ابتلا به کووید-۱۹ می‌شود
شایعه گسترده دیگری که در ارتباط با درمان کووید-۱۹ وجود دارد، این است که مصرف مکمل‌های روی می‌تواند به پیشگیری از ابتلا به کرونا یا درمان این بیماری کمک کند.
گروهی از محققان روسی، آلمانی و یونانی با در نظر گرفتن این حقیقت که روی به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کند، فرض کردند که این ماده معدنی ممکن است به عنوان یک درمان پیشگیرانه و کمکی برای کووید-۱۹ عمل کند. نتایج مطالعه آنها که در مجله بین المللی Molecular Medicine منتشر شده است، نشان می دهد یون‌های روی قادر به جلوگیری از عملکرد یک آنزیم خاص هستند که فعالیت ویروسی کووید-۱۹ را تسهیل می‌کند. اما این محققان در عین حال اشاره دارند که شواهد بالینی واقعی مبنی بر تأثیر روی در مبارزه با کووید- ۱۹ در انسان‌ها وجود ندارد.
مقاله‌های دیگر که به پتانسیل روی به عنوان یک یاری دهنده در درمان کووید-۱۹ اشاره دارند، از جمله مقاله ای که در نشریه Medical Hypotheses منتشر شده است، بیشتر حدس و گمان هستند و بر اساس هیچ داده بالینی نیستند.
محققان در مطالعه دیگری که در نشریه BMJ Nutrition, Prevention & Health منتشر شده است، داده‌های موجود را درباره روی (به همراه سایر مواد مغذی) در رابطه با عفونت‌های ویروسی تنفسی بررسی کردند.
محققان بر اساس تحقیقات موجود در انسان متوجه شدند که مصرف مکمل روی به پیشگیری از ابتلا به ذات الریه در کودکان کمک می‌کند و کمبود روی واکنش های سیستم ایمنی را در افراد بزرگسال مختل می کند.
با این وجود آنها متذکر شدند که مدرک کافی در مورد نقش مصرف مکمل روی در پیشگیری از عفونت های ویروسی در عموم وجود ندارد.
باور نادرست سوم: ویتامین C با ویروس کووید-۱۹ مبارزه می‌کند
ویتامین C، ماده مغذی دیگری است که در جریان همه گیری کووید-۱۹ توجه زیادی را به خود جلب کرده است. بسیاری از افراد اعتقاد دارند که این ویتامین می تواند از ابتلا به آنفلوآنزا یا سرماخوردگی رایج پیشگیری کند.
درست است که ویتامین C می‌تواند به حمایت از عملکرد سیستم ایمنی بدن کمک کند اما مدارک فعلی در زمینه تاثیر این ویتامین در درمان یا پیشگیری از سرماخوردگی و آنفلوآنزا محدود و اغلب ضد و نقیض هستند.
به رغم این موضوع، ادعاهایی وجود دارد که ویتامین C می‌تواند به مبارزه با عفونت‌ها در رابطه با ویروس جدید کرونا کمک کند. این ادعاها بر اساس یک آزمایش بالینی در چین پایه گذاری شده اند که اثر دریافت دوز بالای ویتامین C تزریقی را بر بیمارانی نشان می‌دهد که به دلیل ابتلا به بیماری شدید کووید-۱۹ تحت مراقبت هستند.
محققان انتظار دارند که این آزمایش تا سپتامبر (شهریور) ۲۰۲۰ تمام شود و تاکنون هیچ نتیجه ای در این زمینه حاصل نشده است.
گروهی از محققان دانشگاه ایالتی «اورگان» توضیح می دهند، اگر چه دوز بالای ویتامین C تزریقی می تواند به از بین بردن علائم کووید-۱۹ در بیماران حاد کمک کند اما بعید است که مکمل های معمولی ویتامین C به مبارزه با عفونت‌های مرتبط با این ویروس کمک کند.
کارشناسان هشدار می دهند که ویتامین C تزریقی همانند مصرف مکمل های ویتامین C نیست زیرا این مکمل ها هرگز سطح این ویتامین را در خون به اندازه ویتامین C تزریقی افزایش نمی‌دهند. آنها همچنین هشدار می‌دهند که مصرف زیاد ویتامین C، عوارض جانبی زیادی دارد.
باور نادرست چهارم: رژیم غذایی کیتو کرونا را درمان می‌کند
رژیم‌های غذایی کیتو که دارای چربی فراوان و کربوهیدارت کم هستند نیز در زمینه درمان و پیشگیری از ابتلا به کووید -۱۹ توجه زیادی را به خود جلب کرده است.
این موضوع ممکن است به این دلیل باشد که برخی مدارک نشان می‌دهند که رژیم‌های غذایی کیتو می‌توانند موجب تقویت سیستم ایمنی بدن شود. با این وجود بسیاری از این شواهد بر پایه مطالعات حیوانی هستند و در حال حاضر هیچ مدرکی که نشان دهد رعایت رژیم غذایی کیتو می‌تواند به یک شخص سالم در پیشگیری از ابتلا به کووید-۱۹ یا به درمان این بیماری کمک کند، وجود ندارد.
اما مدارکی وجود دارد که نشان می‌دهند رعایت این رژیم غذایی می تواند افراد را در معرض ابتلا به برخی خطرات سلامتی از جمله افزایش سطح کلسترول قرار دهد. همچنین رژیم های غذایی کیتو ممکن است عوارض جانبی مانند علائم شبیه آنفلوآنزا، سردرد، حالت تهوع و تغییراتی در فشار خون داشته باشد.
باور نادرست پنجم: داروهای گیاهی می‌توانند با ویروس جدید کرونا مبارزه کنند
ادعاهایی وجود دارد که نشان می‌دهند برخی داروهای خاص گیاهی می‌توانند با ویروس جدید کرونا مبارزه کنند. این موضوع تا حدی بر اساس بیانیه‌ای پایه گذاری شده است که آوریل ۲۰۲۰ توسط یک مقام چینی صادر شد؛ این بیانیه حاکی از این است که برخی داروهای گیاهی می‌توانند به درمان کووید-۱۹ کمک کنند.
اما محققان هشدار می‌دهند که برخی داروهای گیاهی می‌توانند خطرات غیرقابل انتظاری داشته باشند و ممکن است به اندازه‌ای که برخی افراد ادعا می کنند در درمان بیماری کرونا موثر نباشند. آنها همچنین خاطر نشان می‌کند که مدارک دال بر ارتباط مصرف داروهای گیاهی با درمان بیماری کرونا بسیار محدود است.
محققان به دلیل مشابه همچنین متذکر می‌شوند که مکانیزیم‌هایی که از طریق آنها داروهای گیاهی بر بدن تاثیر می‌کنند، اغلب نامشخص هستند و این موضوع به این معنی است که داروهای گیاهی همیشه بی‌خطر نیستند.
اگرچه ممکن است مردم در مواجهه با تهدیدهایی برای سلامتی مانند کووید-۱۹، وسوسه شوند که هر چیزی را امتحان کنند، اما مهمترین اقدام پیشگیرانه پیروی از دستورالعمل‌های رسمی ملی و بین‌المللی برای بهداشت عمومی و همچنین توصیه‌های بهداشتی پزشکان و دیگر متخصصان مراقبت های بهداشتی است.