موضوع هنر و آنچه به عنوان فعالیتهای هنری در جامعه رواج داشته و دارد به مرحلهای رسیده که امروز اهمیت هنر کمتر از معیشت مردم محسوب نمی شود. بسیاری از کارشناسان و هنرمندان معتقد هستند در هنر و پیرامون آن ظرفیت هایی وجود دارد که بدون شک بها دادن به آنها نه تنها باعث رونق آن بلکه به مرور با بین المللی کردن جنبه های گوناگون آن می توان در زمینه صادرات و ارز آوری به کشور و کمک به رونق اقتصادی به ویژه اقتصاد فرهنگ و هنر، عاملی تاثیر گذار برای رشد و توسعه کشور تلقی کرد.
امروز خوشبختانه به استناد آمار، اسناد و شواهد موجود، کارنامه تولیدات فرهنگی و هنری جمهوری اسلامی ایران به مراتب در بسیاری از حوزه ها و شاخهها بهتر از قبل از پیروزی انقلاب بوده تا جائیکه امروزه تولیدات فرهنگی و هنری از این سرزمین به جهانیان عرضه شده به عنوان کالای فاخر و مرغوب شناخته شده و حرفی برای گفتن به جهانیان دارد.
جایگاه رفیع هنرپس از انقلاب شکوهمند اسلامی و ارزشی ایران به حدی از اعتبار رسیده که همواره توسط بیشتر ملت ها مورد احترام قرار گرفته و این مرزو بوم را عجین شده با هنر می شناسند؛ هنر و هنرمندان خلاق ایرانی در همه رشته ها و عرصه ها امروز در اقصی نقاط جهان زبانزد خاص و عام است.
بسیاری از کارشناسان، اساتید دانشگاه و صاحبنظران معتقدند که باید هنر به عنوان دیپلماسی عمومی بیش از گذشته مورد حمایت قرار گیرد هرچند این مهم تا حد فراوانی انجام شده و ادامه دارد و در موقعیت فعلی نیز هنر توانسته در عرصه های گوناگون ابزاری برای مقابله با تحریمهای ظالمانه و یکطرفه دشمنان تلقی شده و به دنبال آن رونق اقتصاد فرهنگ و هنر را در کشور شاهد باشیم.
آنچه حائز اهمیت است اینکه عرصه هنر یکی از مهمترین حوزه های مرتبط با فرهنگ، هویت ملی و ارزشهای اسلامی در جامعه به شمار می رود که باید مورد اهتمام جدی قرار گیرد چراکه «هنر» موضوعی اساسی است که قلمرو علایق یک جامعه را تشکیل می دهد و نیازمند توجه و اهتمام بیشتری است.
به هر ترتیب امروز هنر یک موضوع اساسی همواره برای همگان نه تنها در ایران بلکه در جای جای جهان به عنوان یک زبان مشترک مد نظر بوده و هست تا جائیکه به آن نگاه علمی و اجرایی نیز معطوف شده و به عنوان نیازهای جامعه نگریسته می شود از این رو در کشور عزیزمان ایران مسئولان فرهنگی و دولتمردان نهایت تلاشها را صورت داده اند تا با تشکیل شورای هنر در کشور گامی در جهت اجرایی شدن و هدایت جامعه به سمت تمدن نوین اسلامی برداشته و در عین حال به اهالی هنر و هنرمندان نیز کمک و همه جانبه حمایت کنند تا در آینده نزدیک شاهد رشد و شکوفایی این عرصه بوده و در نتیجه رشد و رونق اقتصاد فرهنگ و هنر را شاهد باشیم.
تشکیل شورای هنر
تشکیل شورای هنر یکی از مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۷۷ است که از آن زمان تا سال ۱۳۸۸ به صورت مستمر ۵۹ جلسه را برگزار کردند. اما به دلیل مشکلاتی که از سال ۸۸ اتفاق افتاد این جلسات تعطیل شد.
البته در این ۱۱ سالی که از توقف برگزاری جلسات شورای هنر میگذرد، کمیسیون هنر و معماری شورای عالی انقلاب فرهنگی نسبت به انجام وظایف خود در حوزههای هنری اهتمام داشته و ذینفعان این حوزه در تمامی بخشهای دولتی همواره در جلسات کمیسیون حضور پیدا میکردند.
ولی واقعیت امر این است که حوزه هنر یکی از مهمترین امور مرتبط با ارزشهای اسلامی است که باید برای گسترش این موضوع اهتمام ورزید و امیدوارم برگزاری شصتمین جلسه شورای هنر که با حضور سه وزیر محترم دولت و سایر نمایندگان بخشها صورت گرفت گام مهمی در جهت پیشرفت حرکتها شود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی دررابطه با اعضای حقوقی و حقیقی شورای هنر در گفتگویی اظهار داشت: بر اساس قوانین اعضای حقوقی شورای هنر متشکل از رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، رئیس سازمان صداوسیما، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر آموزش و پرورش، وزیر علوم تحقیقات و فناوری هستند که بر اساس ای ین نامه مصوب شورای هنر سه عضو حقیقی دیگر نیز در مجموعه شورا حضور پیدا میکنند. که بر اساس تصمیمات اتخاذ شده در این جلسه قرار است طی روزهای آینده رأی گیری مجازی توسط اعضای فعالی صورت گرفته و اعضای حقیقی نیز به زودی معرفی شوند.
انتصاب رئیس شورای هنر
حجت الاسلام و المسلمین سعیدرضا عاملی در بخش دیگری از صحبتهای خود گفت: در جلسه شصتم شورای هنر ضمن مرور مصوبات قبلی شورای هنر، نظام موضوعات نیز مورد بررسی قرار گرفت تا در جلسات آتی تصمیمگیریهای بهتری برای اجرایی شدن مصوبات صورت پذیرد. از سوی دیگر با رأیگیری که صورت گرفت سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بهعنوان رئیس شورا و محمدحسین ایمانی خوشخو بهعنوان دبیر شورای هنر انتخاب شدند.
وی تصریح کرد: طبق آخرین صحبتهای که در جلسه اخیر صورت گرفت بنا بر این شده که ما شاهد مصوباتی باشیم که رویکرد اثرگذاری بیشتری داشته باشند. ضمن اینکه اعضای حاضر در این جلسه موضوعات اساسی را مطرح کردند که باید در جلسات آینده بر اساس اولویتها آنها را مد نظر قرار دهیم. به هر ترتیب هنر اکنون موضوع اساسی است و در این راه نگاه علمی و اجرایی جزوی از نیازهای جامعه فرهنگی هنری است. به همین منظور نهایت تلاشها صورت میگیرد تا مصوبات شورای هنر در جهت اجرایی شدن و هدایت جامعه به سمت تمدن نوین اسلامی قدم بگذارد. این در حالی است که بر اساس برنامه ریزیهای انجام گرفته تمامی مصوبات شورای هنر در فهرست دو هفتهای دستورات شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار میگیرد و اگر اعضا روی آن نکته و اعتراضی داشته باشند در صحن شورا مطرح میشود. در غیر این صورت برای ابلاغ به رئیس شورا ارجاع داده میشود.
اعضای شورای هنر
اعضای شورای هنر شامل وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزیر علوم و آموزش عالی، رییس سازمان صدا و سیما، رییس سازمان تبلیغات اسلامی و سه نفر از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی هستند که رییس، دبیر و منشی از میان اعضا انتخاب میشوند.
بر اساس آییننامه تصویب شده، شورای هنر با هدف تدوین سیاستهای لازم در امر هنر، تشکیل شد و وظایف آن، تدوین سیاستهای کلان هنری جمهوری اسلامی ایران برای پیشنهاد به شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجمع تشخیص مصلحت نظام، ارایه پیشنهاد سیاستها و راهکارها در زمینه آموزش عالی و پژوهشهای هنری، ارتقاء فرهنگ مکتوب هنر مذهبی و شرقی، انتقال مفاهیم و ارزشهای انقلاب اسلامی به نسل جدید از طریق هنر، تبیین جنبههای نظری هنر در زمینههایی چون زیباییشناسی، عرفان، فلسفه و همچنین شناسایی و نقد جریانات هنری، برنامهریزی برای معرفی آثار کلاسیک فرهنگی - هنری به منظور حفظ و اشاعه هویت فرهنگ ایرانی–اسلامی را در دستور کار خود دارد.
وظایف شورای هنر
از سوی دیگر نیز تقویت ارتباط و هماهنگی میان بخشهای تولیدی، اجرایی و علمی هنر، تعیین سیاستهای معرفی و ترویج هنرهای بومی و محلی، حمایت از پژوهشها دینی، فلسفی و عرفانی درباره مبانی هنر واستفاده کاربردی از نتایج این پژوهشها در تولید آثار هنری، معماری و شهرسازی، تصویب اساسنامه بنیادها و نهادهای هنری در سطح ملی که از شورای عالی انقلاب فرهنگی ارجاع میشود، ارزیابی گزارش سالانه فعالیتهای هنری کشور و ارائه آن به شورای عالی انقلاب فرهنگی، تبیین نقش کاربردی هنر و تدوین و پیشنهاد سیاستهای مربوط به آن و بررسی موارد ارجاعی از شورای عالی انقلاب فرهنگی، از جمله وظایف این شورا است.
شورای هنر میتواند برای اجرای وظایف خود گروههای کار تشکیل دهد و در موضوعات هنری از صاحبنظران و کارشناسان مربوط افرادی را برایمشورت دعوت کند، مصوبات شورا پس از تصویب نهایی در شورای عالی انقلاب فرهنگی از طریق دبیرخانه شورای عالی به دستگاههای اجرایی ابلاغ میشود.
شورای هنر از سال ۱۳۸۸ پس از برگزاری ۵۹ جلسه، تعطیل شده بود اما از ماه آینده با تایید شورای عالی انقلاب فرهنگی و به ریاست سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی کار خود را آغاز خواهد کرد.
از جمله تصمیات این شورا، میتوان به تصویب برگزاری جایزه جلال آل احمد در سال ۱۳۸۵ اشاره کرد.
هنرمندان همواره حامی و پشتوانه دولت
با عنایت به تلاش دولت تدبیر و امید در جهت کمک و حمایت از اهالی هنر و هنرمندان آنچه امروز حائز اهمیت است اینکه شورای هنر بتواند در جهت مرتفع کردن مسائل و مشکلات هنرمندان گامهای اساسی و رو به جلو برداشته و حامی خوبی از آنها در عمل به شمار آید. بی شک اهالی هنر نیز با تلاش و کوشش مضاعف و با همتی راسخ و عزم و اراده جدی با خلق آثار هنر فاخر و ارزشمند قادر خواهند بود پله های ترقی و پیشرفت را یکی پس از دیگری پیموده و به قله های رفیع پیشرفت نائل آیند.
این مهم دور از انتظار نیست و افق ها دست یافتنی است چراکه اهالی فرهنگ و هنر در جمهوری اسلامی ایران همواره ثابت کرده اند که در سخت ترین شرایط همچون تحریم های همه جانبه تهدید ها را به فرصت تبدیل کرده و با خلق آثار کم نظیر در بیشتر زمینه ا و رشته های هنری حرفی برای گفتن در دنیای هنر و هنرمندان را برای خود و به نام میهن اسلامی ایران به ارمغان آورده و خواهند آورد و ایستادگی برای رسیدن به خودکفایی را برای این مرزو بوم رقم زده و همواره حامی و پشتوانه دولت و دولتمردان بوده و خواهند بود.
گزارش از منیره زینلی