معمولا موضوع اشتغال و بیکاری یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های خانواده‌ها درباره آینده فرزندان است. از این رو برای کاهش این دلواپسی‌ها و همچنین ساختن آینده مناسب ضرورت دارد به مهارت‌آموزی دانش‌آموزان در دوره تحصیل توجه ویژه شود.
دانش آموزان که از آنها به عنوان آینده سازان کشور هم یاد می شود، حداقل باید در دوران تحصیل خود در آموزش و پرورش یک مهارت را متناسب با نیاز منطقه زندگی و بازار کار بیاموزند تا در آینده نه تنها با مشکل بیکاری مواجه نشوند، بلکه بتوانند در رفع مشکلات جامعه سهم خود را ایفا کنند.
تجربه فارغ التحصیلان رشته‌های کاردانش و فنی و حرفه‌ای در سال‌های گذشته نشان داده که دانش‌آموزان با مهارت‌های مورد نیاز جامعه زودتر از سایر همسالان‌های خود با مفاهیم و فرهنگ تولید، کار و کارآفرینی آشنا شده و با سرمایه‌های هرچند اندک در جامعه اشتغال ایجاد کرده اند.
از این رو وزارت آموزش و پرورش به منظور مهارت‌آموزی دانش‌آموزان در نظام تعلیم و تربیت برنامه‌های گوناگونی مانند توسعه و افزایش رشته‌های مورد نیاز بازار کار را برای شاخه‌های کاردانش و فنی و حرفه‌ای برنامه‌ریزی و اجرایی کرده است.
مسوولان آموزش و پرورش می گویند تا چند سال گذشته نگاه های مردم به رشته های نظری بود، اما امروز فرهنگ نیاز به رشته های هنرستانی در جامعه شکل گرفته است. از این رو دستگاه های دیگر مانند جهاد کشاورزی، صندوق کارآفرینی و نیروی دریایی در مسیر توسعه رشته‌های کاردانش با آموزش و پرورش همراه شده اند تا این رشته‌ها هرچند وقت یک بار بازنگری و به روزرسانی شود تا در جهت افزایش تولید گام‌های موثری برداشته شود.
براین اساس آموزش و پرورش هر چند سال یک بار رشته‌های شاخه کاردانش را متناسب با نیاز بازار کار بازنگری می کند و همچنین با ایجاد رشته‌های جدید دریچه‌های نوینی را به روی هنرجویان می‌گشاید.
آموزش و پرورش در روزهای گذشته نیز از تصویب مجموعه نهم رشته‌های کاردانش خبر داد و ۱۸ عنوان رشته مهارتی جدید را در شاخه کاردانش اعلام کرد.
۱۸ عنوان رشته مهارتی جدید در شاخه کاردانش شامل تعمیر دستگاه های اداری، بسته بندی و فروش گیاهان دارویی، بیابان زدایی و احیای مراتع، تولید بذر گیاهان باغی و زراعی، تولید محصولات ارگانیک زراعی و باغی، کشت بدون خاک (هیدرویونیک) محصولات کشاورزی، طراحی و اجرای تراریوم، خدمات گلخانه‌ای، فرآوری گیاهان دارویی، کشت بافت گیاهان باغی و زراعی، پرورش پرندگان زینتی، تکثیر و پرورش ماهیان خاویاری، تولید و محتوای آموزشی الکترونیکی، حسابداری مالی، دستیار فنی تعمیر و نگهداری هواپیما، مهمانداری هواپیما، نان، شیرینی و شکلات و دستیار طراح تمرین فوتبال است.
دانش آموزان از اول مهر در مجموعه نهم کاردانش تحصیل کنند
مدیرکل دفتر فنی و حرفه‌ای و کاردانش وزارت آموزش‌وپرورش گفت: دانش آموزان می توانند از مهر ماه امسال در یکی از ۱۸ رشته کاردانش ثبت‌نام و تحصیل کنند.
مصطفی آذرکیش در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا اظهار داشت: ماهیت آموزش‌های فنی و حرفه ای و کاردانش در واقع تولید و خدمات محور است که چهار بخش صنعت، خدمات،کشاورزی و هنر در قالب بیش از ۲۰۰ رشته آموزش‌های مهارتی به دانش آموزان دوره متوسطه دوم ارائه می‌شود.
وی با اشاره به اینکه آموزش‌ها در شاخه فنی و حرفه‌ای و کاردانش شایستگی محور و درهم تنیده است، افزود: عناوین دروس فنی و حرفه‌ای و کاردانش در پنج پودمان است که این پنج عنوان آموزش و ارزیابی مستقلی دارد و ارزیابی‌ها به صورت عملکردی و مستمر انجام می‌شود.
مدیرکل دفتر فنی و حرفه‌ای و کاردانش ادامه داد: در حال حاضر با تصویب مجموعه نهم کاردانش، ۱۸ رشته جدید برای گروه تحصیلی مصوب شده است، در واقع این رشته‌ها با توجه به تحولات فناوری و تکنولوژی روز و همچنین ایجاد مشاغل جدید و نیاز بازار کار بین نیروی انسانی ماهر و نیمه ماهر طراحی شده است.
آذرکیش خاطرنشان کرد: این رشته‌ها با همکاری دستگاه‌های متولی مهارت، بنگاه‌های اقتصادی و موسسات خدمات و تولیدی پیش‌بینی و در شورای عالی آموزش و پرورش تصویب شدند.
وی عنوان کرد: رشته‌های جدید شاخه کاردانش معمولا هر چندسال یک بار با توجه به تحولات بازار کار و تغییر تکنولوژی ایجاد و رشته‌های قدیمی‌تر در واقع بازنگری می شود. برخی از رشته‌ها هم که در دنیای کار نیاز نباشد، حذف می‌شود.
آذرکیش همچنین به اهمیت حذف رشته‌های ناکارآمد در کار و دانش و فنی و حرفه‌ای اشاره کرد و گفت: بازار کار ملاک ایجاد رشته ها است؛ به طور مثال یک زمان نیاز به تعمیر تلویزیون سیاه و سفید بود، اما امروز دیگر این نیاز وجود ندارد؛ پس چنین رشته‌ای باید حذف شود.
وی ادامه داد: هشت مجموعه در کار و دانش ایجاد شده که هر مجموعه از مجموعه قبلی کارآمدتر و به روزتر است، مجموعه نهم کار و دانش نیز پس از تصویب تغییرات معرفی می شود.
برنامه‌های آینده هنرستان‌ها
مدیرکل دفتر فنی و حرفه‌ای و کاردانش وزارت آموزش و پرورش همچنین درباره برنامه‌های سال آینده آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و کاردانش در استان‌ها اظهار داشت: اداره فنی و حرفه‌ای و کاردانش برنامه‌های خود را در سال جهش تولید همانند سال‌های گذشته با قوت ادامه می‌دهد و سعی شده این ظرفیت را در هنرستان‌ها نیز توسعه دهیم.
آذرکیش افزود: آموزش همراه با تولید در سال جهش تولید ادامه می یابد. قرار است در این سال بیشتر از ظرفیت هنرستان‌ها بهره مند شویم تا ظرفیت تولید افزایش یابد و کاهش نرخ بیکاری داشته باشیم.
وی یادآور شد: هنرستان‌های کشور پس از شیوع ویروس کرونا بیش از سه میلیون ماسک توزیع کردند و چند ۱۰ هزار لباس پرستاری تولید و در اختیار کادر پزشکی، وزارت بهداشت و مسوولان قرار دادند.
مدیر کل دفتر فنی و حرفه‌ای و کاردانش وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه ارتقای برنامه‌های کیفیت بخشی در قالب مصاحبه و جشنواره از دیگر برنامه‌های سال ۹۹ است، گفت: المپیاد مهارتی و شایسته محور و جشنواره هنرهای تجسمی و مهارتی با کیفیت بهتری برگزار می‌شود.
آذرکیش خاطرنشان کرد: همچنین ارتقای حرفه‌ای هنرآموزان و کارشناسان در قالب دوره‌های مهارت افزایی حتی در شرایط شیوع ویروس کرونا برنامه‌ریزی و اجرا شده که در آینده نیز این دوره‌ها ارتقا می‌یابد.
وی افزود: استفاده از ظرفیت خارج از آموزش و پرورش از جمله موسسات تولیدی و خدماتی تولید از مهم‌ترین برنامه‌های اداره فنی و حرفه‌ای و کاردانش آموزش و پرورش است تا به این واسطه مهارت هنرجویان افزایش یابد و در واقع هدف گذاری به این صورت است که دانش‌آموزان بیشتری در محیط کار مهارت کسب کنند.